Biologiczne podstawy zachowania 2 WF-PS-N-EUR2
Celem wykładu jest ukazanie biologicznych podstaw ludzkiego zachowania w świetle aktualnych badań z zakresu etologii, socjobiologii, psychofizjologii i psychologii ewolucyjnej, a także genetyki behawioralnej. Problematyka wykładu koncentruje się na wyjaśnieniu biologicznych źródeł ludzkiej natury oraz funkcji mechanizmów psychologicznych, rozumianych jako adaptacje psychiczne, rozwiązujące problemy z zakresu:
(1) przetrwania (np. wybór pożywienia, preferencje dotyczące miejsca schronienia, walka z drapieżnikami i innymi zagrożeniami);
(2) życia płciowego i reprodukcji (np. kobiece i męskie strategie dobory partnera do związku trwałego i przelotnego, przywiązanie, zazdrość o partnera seksualnego);
(3) rodzicielstwa (np. znaczenie ojca i matki dla przetrwania i rozwoju potomstwa, zdolność dzieci do przekształcania opieki rodzicielskiej w sukces reprodukcyjny, konflikt między rodzicami a potomstwem);
(4) pokrewieństwa (np. prawo Hamiltona i jego implikacje);
(5) życia w grupie (np. altruizm i zachowania pomocne, agresja i wojna).
Ćwiczenia mają na celu pogłębienie i uszczegółowienie wiedzy omawianej w ramach wykładu poprzez dyskusję i analizę poszczególnych zagadnień w oparciu o specjalistyczną literaturę przedmiotu, a także zapoznanie uczestników z podstawowymi metodami formułowania hipotez badawczych z zakresu biologicznych podstaw zachowania, oraz ich weryfikowania w świetle odpowiednich źródeł danych.
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Obowiązkowy poprzednik
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA: Po ukończeniu zajęć EW1 - student powinien posiadać wiedzę z zakresu etologii, socjobiologii, psychofizjologii, psychologii ewolucyjnej i genetyki behawioralnej, umożliwiającą mu/jej wyjaśnianie przyczyn zachowań ludzkich w kontekście adaptacji psychicznych, rozumianych jako mechanizmy psychologiczne wykształcone w toku ewolucji.
UMIEJĘTNOŚCI: Po ukończeniu zajęć student powinien: EU1 umieć obiektywnie ocenić wartość poznawczą i praktyczną biologicznego podłoża życia psychicznego; EU2 - dostrzegać biologiczne przyczyny zarówno prawidłowych, jak i patologicznych zjawisk psychospołecznych; EU3 - znać i rozumieć genezę procesów biologicznych, leżących u podstaw procesów psychicznych oraz EU4 - umieć wykorzystać tę wiedzę w celu lepszego wyjaśniania przyczyn ludzkich zachowań; EU5 - umieć analizować teksty naukowe, a także prezentować i wyjaśniać wybrane zagadnienia z zakresu teorii ewolucji, etologii, socjobiologii, psychofizjologii i genetyki behawioralnej w kontekście ludzkich zachowań.
KOMPETENCJE: Po ukończeniu zajęć EK1 - student powinien akceptować wieloczynnikowe podłoże życia psychicznego i mieć świadomość jego znaczenia; EK2 - dostrzegać potrzebę stałego uzupełniania wiedzy w zakresie biologicznych podstaw zachowania; EK3 - być otwart(ą)ym na współpracę ze specjalistami innych dyscyplin; EK4 - dążyć do holistycznego rozumienia życia psychicznego.
Kryteria oceniania
Podstawą oceny z wykładu jest egzamin. Na ocenę z ćwiczeń składają się: obecność i aktywność na zajęciach (dopuszczalne są dwie nieobecności w semestrze) + wygłoszenie referatu na wylosowany temat + ocena z kolokwium.
Ogólne kryteria oceny:
Na ocenę niedostateczną (2):
- student opanował mniej niż 60% wiedzy i umiejętności, objętych programem nauczania. Udzielane przez niego odpowiedzi są błędne lub niekompletne, nie potrafi wykorzystać wiedzy do wyjaśnienia przyczyn konkretnych ludzkich zachowań i/ lub zjawisk psychospołecznych;
Na ocenę dostateczną (3):
- student opanował minimum 60% wiedzy i umiejętności, objętych programem nauczania. Operuje wiedzą ze zrozumieniem tylko w pewnym wąskim zakresie i potrafi ją wykorzystać do wyjaśnienia tylko niektórych przyczyn ludzkich zachowań i/ lub zjawisk psychospołecznych;
Na ocenę dobrą (4):
- student operuje ze zrozumieniem minimum 80% wiedzy, objętej tokiem nauczania. Potrafi wykorzystać tę wiedzę do wyjaśnienia przyczyn ludzkich zachowań i/ lub zjawisk psychospołecznych;
Na ocenę bardzo dobrą (5):
- student dysponuje w zasadzie pełnym zakresem wiedzy i umiejętności, objętych tokiem nauczania. Potrafi w sposób wyczerpujący i kompetentny zaprezentować wiedzę z zakresu biologicznych podstaw ludzkiego zachowania oraz poprawnie wykorzystuje ją do wyjaśniania genezy i funkcji adaptacji psychofizjologicznych.
Literatura
Literatura podstawowa:
Buss D. M. (2001). Psychologia ewolucyjna. Gdańsk: GWP.
De Catanzaro, D. A. (2003). Motywacje i emocje. Poznań: Zysk i S-ka.
Kalat, J. (2006). Biologiczne podstawy psychologii. Warszawa: PWN.
Oniszczenko, W. (2002). Geny i środowisko a zachowanie. Warszawa: PWN.
Plomin, R, DeFries, J. C, McClearn, G. E., McGuffin, P. (2001). Genetyka zachowania. Warszawa: PWN.
Literatura uzupełniająca:
Blackmore, S. J. (2002). Maszyna memowa. Poznań: Rebis.
Buss, D. M. (2014). Zazdrość. Niebezpieczna namiętność. Gdańsk: GWP.
De Catanzaro, D. A. (2003). Motywacje i emocje. Poznań: Zysk i S-ka.
Dunbar, R. (2016). Anatomia miłości i zdrady. Co nauka mówi o namiętnościach człowieka. Kraków: Copernicus Center Press.
Etcoff N. (2002). Przetrwają najpiękniejsi. Warszawa: Cis; WAB.
Fisher, H. (2012). Dlaczego on? Dlaczego ona? Poznań: Rebis.
Fisher, H. (2016). Anatomia miłości. Nowe spojrzenie. Poznań: Rebis.
Hamer, D., Copeland, P. (2007). Geny a charakter. Warszawa: Świat Książki.
Miller. G. (2004). Umysł w zalotach. Jak wybory seksualne kształtowały naturę człowieka. Poznań: Rebis.
Ridley M. (2000). Czerwona królowa. Poznań: Rebis;
Ridley, M. (2001). Genom. Poznań: Rebis.
Ryan, F. (2017). Tajemniczy świat genomu ludzkiego. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: