Prowadzony w cyklach: 2023/24_Z, 2024/25_Z, 2025/26_Z, 2025/26_L

Kod Erasmus: 07.2

Punkty ECTS: brak danych

Język: polski

Organizowany przez: Centrum Ekologii i Ekofilozofii

Związany z programami studiów:

Ochrona środowiska - studia I stopnia stacjonarne

Biologia 1 WF-OB-BIO1

Celem wykładu jest przedstawienie ogromnego zróżnicowania organizmów roślinnych, zwierzęcych, protistów i grzybów, oraz ich roli w funkcjonowaniu ekosystemów i w gospodarce ludzkiej.

W cyklu 2023/24_Z:

Treści merytoryczne:
1.Budowa i funkcje organelli komórkowych w komórkach zwierzęcych, roślinnych i prokariotycznych. Mitoza i mejoza;
2.Pierwotniaki jako wyspecjalizowane organizmy jednokomórkowe; ich budowa oraz znaczenie ekologiczne i sanitarno-epidemiologiczne;
3.Gąbki jako wielokomórkowe organizmy beztkankowe. Jamochłony, budowa, różnorodność form;
4.Płazińce i obleńce; przystosowania do pasożytniczego trybu życia; cykle rozwojowe tasiemców, przywr i nicieni;
5.Pierścienice; metameria homonomiczna i heteronomiczna;
6.Zróżnicowanie morfologiczne i ekologiczne stawonogów; owady i ich znaczenie sanitarne, ekonomiczne i ekologiczne;
7.Różnorodność budowy mięczaków; ślimaki, małże i głowonogi;
8.Pierwouste i wtórouste; różnorodność szkarłupni; osłonice i bezczaszkowce jako pierwsze strunowce;
9.Ryby i ich przystosowania do życia w wodzie; pierwsze płazy; płazy jako kręgowce amfibiotyczne; metamorfoza płazów, płazy krajowe i ich ochrona;
10.Gady i ich przystosowania do życia w środowisku lądowym; gady krajowe; pierwsze ptaki;przystosowania ptaków do lotu; awifauna krajowa i jej ochrona;
11.Ssaki; charakterystyka morfologiczna i anatomiczna; stekowce torbacze i łożyskowce; przegląd rzędów ssaków;ssaki udomowione;
12.Glony jako polifiletyczna grupa roślinnych organizmów wodnych; ekologiczna rola glonów, bioindykacja;
13.Rośliny telomowe; Gametofit i sporofit mszaków i paprotników;
14.Rośliny nago- i okrytonasienne. Budowa kwiatu i proces zapłodnienia; organy roślin nasiennych; przyrost na grubość;
15.Przegląd roślin jedno- i dwuliściennych; pochodzenie roślin uprawnych.

W cyklu 2024/25_Z:

W cyklu 2025/26_Z:

Treści merytoryczne:
1. Budowa i funkcje organelli komórkowych w komórkach zwierzęcych, roślinnych i prokariotycznych. Mitoza i mejoza; Dyskusja na temat wielkości i długości życia komórki.
2. Rośliny telomowe; Gametofit i sporofit mszaków i paprotników.
3. Rośliny nago- i okrytonasienne. Budowa kwiatu i proces zapłodnienia; organy roślin nasiennych; przyrost na grubość.
4. Przegląd roślin jedno- i dwuliściennych; pochodzenie roślin uprawnych
5. Przystosowania roślin do życia w różnych środowiskach. Ekstremofile wśród roślin. Rekordy w świecie roślin – zalety i wady – dyskusja.
6.Pierwotniaki jako wyspecjalizowane organizmy jednokomórkowe; ich budowa oraz znaczenie ekologiczne i sanitarno-epidemiologiczne;
7.Gąbki jako wielokomórkowe organizmy beztkankowe. Jamochłony, budowa, różnorodność form;
8.Płazińce i obleńce; przystosowania do pasożytniczego trybu życia; cykle rozwojowe tasiemców, przywr i nicieni;
9.Pierścienice; charakterystyka morfologiczna i anatomiczna, znaczenie ekologiczne;
10. Zróżnicowanie morfologiczne i ekologiczne stawonogów: skorupiaki i pajęczaki i ich znaczenie sanitarne, ekonomiczne i ekologiczne.
11.Zróżnicowanie morfologiczne i ekologiczne stawonogów; owady i ich znaczenie sanitarne, ekonomiczne i ekologiczne;
12.Różnorodność budowy mięczaków; ślimaki, małże i głowonogi; Pierwouste i wtórouste; różnorodność szkarłupni; osłonice i bezczaszkowce jako pierwsze strunowce; Inteligencja zwierząt – dyskusja.
13.Ryby i ich przystosowania do życia w wodzie; pierwsze płazy; płazy jako kręgowce amfibiotyczne; metamorfoza płazów, płazy krajowe i ich ochrona;
14.Gady i ich przystosowania do życia w środowisku lądowym; gady krajowe; pierwsze ptaki; przystosowania ptaków do lotu; awifauna krajowa i jej ochrona;
15.Ssaki; charakterystyka morfologiczna i anatomiczna; stekowce torbacze i łożyskowce; przegląd rzędów ssaków; ssaki udomowione; Rekordy w świecie zwierząt: zalety i wady – dyskusja.

Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się

nauki biologiczne

E-Learning

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych

nie dotyczy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS

W bezpośrednim kontakcie z prowadzącym udział w zajęciach -30 godz. udział w egzaminie - 2 godz. Praca własna studenta przygotowanie do udziału w dyskusji (poszukiwanie informacji źródłowych w języku polskim i obcym) - 5 godz. przygotowanie do egzaminu (czytanie literatury oraz zapoznanie się z materiałami teoretycznymi na platformie MOODLE) - 25 Suma: 62 godz.= 2 ECTS

Poziom przedmiotu

średnio-zaawansowany

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się

OB1_W01 OB1_W05 OB1_W08 OB1_U07 OB1_U08 OB1_U09 OB1_K03 OB1_K04 efekty dla roku 2025/2026 poniżej OB1_W01, OB1_W04, OB1_W05, OB1_W17, OB1_U03

Typ przedmiotu

obowiązkowy

Wymagania wstępne

Wymagania wstępne: wiedza biologiczna na poziomie szkoły średniej

Koordynatorzy przedmiotu

Krassimira Ilieva-Makulec

Efekty kształcenia

Efekty dla roku 2025/2026
W_01 - Student nazywa i opisuje podstawowe procesy biologiczne (m.in. podział, rozmnażanie, wzrost, adaptacja, ewolucja, fotosynteza) (zajęcia 1-15)
W_02 - Student identyfikuje i przyporządkowuje żywe organizmy do jednostek taksonomicznych (gatunek, rodzaj, rodzina, rząd, gromada) (zajęcia 2-15)
W_03 - Student nazywa i wyjaśnia kategorie pojęciowe z obszaru biologii komórki, botaniki, zoologii (zajęcia 1-15)
W_04 - Student charakteryzuje gatunki ważne dla zdrowia człowieka ze względów sanitarnych i epidemiologiczne (zajęcia 6, 8, 10-11)
W_05 - Student analizuje informacje biologiczne pochodzące z różnych źródeł, wyprowadza wnioski i dyskutuje na ich temat (1, 5, 12,15)

Efekty stare
EK- 1 student zna zasady podziału taksonomicznego organizmów żywych oraz rozumie związki ewolucyjne między nimi;
EK - 2 zna i opisuje budowę i funkcjonowanie protistów, zwierząt, roślin i grzybów;
EK - 3 zdaje sobie sprawę z ogromnej różnorodności organizmów i konieczności ich ochrony;
EK - 4 potrafi wskazać i opisać gatunki ważne dla człowieka ze względów sanitarnych i ekonomicznych;
EK - 5 ma świadomość zagrożeń jakie niesie nadmierna eksploatacja zasobów żywych dla funkcjonowania biocenoz i ekosystemów.

obecność na wykładzie = 30 godz.
przygotowanie do udziału w dyskusji na wcześniej zadany temat = 30 godz;
przygotowanie do egzaminu = 60 godz;
Suma: 120 godz.= 4 ECTS

Kryteria oceniania

Zaliczenie: Egzamin pisemny - test wielokrotnego wyboru w sesji egzaminacyjnej, sprawdzający wiedzy z całego zakresu tematycznego wykładu.
Ocena końcowa na podstawie punktów z egzaminu (max. liczba punktów 100):
60-64 pkt – ocena 3
65-69 pkt – ocena 3.5
70-79 pkt – ocena 4
80-89 pkt – ocena 4.5
Powyżej 90 – ocena 5
Do liczby punktów wlicza się również liczba punktów za aktywność w trakcie dyskusji na wcześniej zapowiadane przez wykładowcę tematy - możliwość zdobycia dodatkowych punktów - od 1-4 pkt (w zależności od liczby odnotowanych aktywności).
Obecność na wykładzie obowiązkowa (max. 2 nieusp. nieobecności). Większa liczba nieobecności skutkuje obniżeniem oceny końcowej o 1/2 stopnia.

Literatura

Jura Cz. 1997 (i inne wyd.) - Bezkręgowce. Podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. PWN Warszawa, 203pp.
Szweykowska A., Szweykowski J. 2004 ( i inne wyd.) - Botanika t. 1 Morfologia PWN, Warszawa
Baliński A. et al. 2013. Zoologia. T. 1, Bezkręgowce. Cz. 2, Wtórnojamowce (bez stawonogów) / red. nauk. Czesław Błaszak. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Błaszak Cz. 2014. Zoologia. T. 1, Bezkręgowce. Cz. 1, Nibytkankowce, pseudojamowce / redakcja naukowa Czesław Błaszak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Literatura uzupełniająca
Bednarczuk B. et al. 1994. Tablice biologiczne; red. całości Witold Mizerski. Warszawa: Adamantan
witryny internetowe zawierające schematy, zdjęcia lub animacje prezentujące budowę i funkcjonowanie struktur żywych na różnych poziomach zorganizowania.
https://earthlife.net/
https://www.insectimages.org/

W cyklu 2023/24_Z:

Biologia, jedność i różnorodność 2008, Wyd. Szkolne PWN, 112pp.
Jura Cz. 1997 (i inne wyd.) - Bezkręgowce. Podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. PWN Warszawa, 203pp.
Rajski A. 1983 - Zoologia. t. 1 i 2. PWN Warszawa, 589+620pp.
Podbielkowski Z, Rejment-Grochowska I. Skirgiełło A. 1979 - Rośliny zarodnikowe. PWN Warszawa, 860pp.
Szweykowska A., Szweykowski J. 2004 ( i inne wyd.) - Botanika t. 1 i 2. PWN, Warszawa 343 i 638pp.
A.J. Szweykowscy (red.) 1993 - Słownik botaniczny, WP Warszawa, 800pp.
Radomski J. Jasnowska J.1978 - Botanika. PWN Warszawa 444pp.
Dobrowolski K.A., Klimaszewski S.M., Szelęgiewicz H. 1974 - Zoologia. WSiP Warszawa, 680pp.
Kawecki Z. 1982 - Zoologia stosowana. PWN Warszawa, 670pp.
Hempel-Zawitkowska J. 1995, 2004, 2007 - Zoologia dla uczelni rolniczych. PWN Warszawa 396pp.
Stańczykowska A. 1986 (i inne wyd.)- Zwierzęta bezkręgowe naszych wód. WSiP Warszawa.
Przydatne wydawnictwa encyklopedyczne:
Encyklopedia biologiczna, t. I -XIII, 1998-2000 - Agencja Publ. Wydaw. OPRES, Kraków.
Jura Cz., Krzanowska H. 1992 (i inne wyd.) - Leksykon biologiczny. Warszawa, Wyd. Wiedza Powszechna., 793 pp.
Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce 1976. WP Warszawa, 454pp.
Biologia. Encyklopedia szkolna WSiP, 2005 - Warszawa, WSiP S.A., 1044pp.
Tablice biologiczne 2004 - Wyd. Adamantan, 490 pp.

http://pl.wikipedia.org, http://en.wikipedia.org

Wybrane witryny internetowe zawierające schematy, zdjęcia lub animacje prezentujące budowę i funkcjonowanie struktur żywych na różnych poziomach zorganizowania.
http://biodidac.bio.uottawa.ca
http://www.insectimages.org
http://www.earthlife.net
http://scholaris.pl
http://www.ebiomedia.com
http://tolweb.org

W cyklu 2024/25_Z:

Jura Cz. 1997 (i inne wyd.) - Bezkręgowce. Podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. PWN Warszawa, 203pp.
Szweykowska A., Szweykowski J. 2004 ( i inne wyd.) - Botanika t. 1 i 2. PWN, Warszawa 343 i 638pp.
A.J. Szweykowscy (red.) 1993 - Słownik botaniczny, WP Warszawa, 800pp.
Radomski J. Jasnowska J.1978 - Botanika. PWN Warszawa 444pp.
Kawecki Z. 1982 - Zoologia stosowana. PWN Warszawa, 670pp.
Hempel-Zawitkowska J. 1995, 2004, 2007 - Zoologia dla uczelni rolniczych. PWN Warszawa 396pp.
Stańczykowska A. 1986 (i inne wyd.)- Zwierzęta bezkręgowe naszych wód. WSiP Warszawa.

Przydatne wydawnictwa encyklopedyczne:
Encyklopedia biologiczna, t. I -XIII, 1998-2000 - Agencja Publ. Wydaw. OPRES, Kraków.
Jura Cz., Krzanowska H. 1992 (i inne wyd.) - Leksykon biologiczny. Warszawa, Wyd. Wiedza Powszechna., 793 pp.
Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce 1976. WP Warszawa, 454pp.
Biologia. Encyklopedia szkolna WSiP, 2005 - Warszawa, WSiP S.A., 1044pp.
Tablice biologiczne 2004 - Wyd. Adamantan, 490 pp.

http://pl.wikipedia.org, http://en.wikipedia.org

W cyklu 2025/26_Z:

Uwagi

W cyklu 2023/24_Z:

Wymagania wstępne: wiedza biologiczna na poziomie szkoły średniej

W cyklu 2024/25_Z:

Wymagania wstępne: wiedza biologiczna na poziomie szkoły średniej

W cyklu 2025/26_Z:

Wymagania wstępne: wiedza biologiczna na poziomie szkoły średniej

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Ochrona środowiska - studia I stopnia stacjonarne

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu WF-OB-BIO1 w USOSweb