Filozofia religii WT-RE-FIR
1. Spotkanie filozofii z religią. Historyczne początki filozofii religii. Czym jest filozofia religii jako nauka filozoficzna, na jakie odpowiada pytania.
2. Fideistyczne próby wyjaśnienia zjawiska religii. Pascal, Kierkegaard.
3. Pragmatyczne rozumienie religii Ludwiga Wittgenstein’a.
4. Socjogeneza i psychogeneza religii oraz ich krytyka.
5. Religia w kontekście teorii ewolucji - socjobioligia i jej krytyka.
6. Podstawowe koncepcje Boga w filozofii.
7. Ontologiczne, kosmologiczne argumenty za istnieniem przedmiotu religii i ich krytyka.
8. Argument teleologiczny i argument inteligentnego projektu w kontekście współczesnego rozwoju nauk szczegółowych.
9. Człowiek otwarty na transcendencję. Różne religie wobec problemu wieczności, szczęścia i śmierci.
10. Człowiek w relacji do Boga. Klasyczne wyjaśnienia natury religii.
11. Akty religijne i ich sens - próby filozoficznego wyjaśnienia.
12. Problem języka religijnego. Weryfikowalność twierdzeń religijnych. Symboliczność języka religijnego. Znaczenie mitu.
13. Religia i moralność. Czy możliwa jest moralność bez religii? Filozoficzne i religijne próby wyjaśnienia problemu.
14. Problem wiary i rozumu. Teologia i filozofia.
15. Religia i mistyka. Czy doświadczenie mistyczne jest czymś racjonalnym? Czy może być podstawą filozoficznego uzasadnienia doświadczenia religijnego.
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
WIEDZA: Uczestnik zajęć potrafi zna różne koncepcje religii, które pojawiały się w rozważaniach filozoficznych. Potrafi wskazać różne próby wyjaśnienia genezy religii, zwłaszcza socjologiczne, psychologiczne i przedstawić ich krytykę. Zna klasyczny sposób rozumienia religii i potrafi go wyjaśnić. Rozumie problematykę języka religijnego i znaczenia mitu. Umie przestawić wzajemne relacje religii i moralności.
UMIEJĘTNOŚCI: Student potrafi krytycznie podchodzić to tego, w co się wierzy i podać uzasadnienie, dlaczego coś jest przedmiotem wiary albo wiedzy. Umie zająć krytyczne stanowisko wobec przedstawianych mu poglądów odnośnie różnych religii oraz przekonań będących częścią jakiegoś światopoglądu. Umie uzasadnić wartość religii w życiu społecznym i jej obecność w kulturze.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE: Rozumiejąc, że religijność jest zjawiskiem powszechnym potrafi szanować różne religie i jednocześnie ostrożnie formułować twierdzenia ich dotyczące. Potrafi w dyskusjach zajmować własne stanowisko, które wypływa z rozpoznania istotnych cech przedstawianych mu wierzeń.
ECTS
aktywność studenta liczba godzin/nakład pracy studenta
udział w wykładzie 30
przygotowanie do kolokwium 30
SUMA GODZIN 60
LICZBA ECTS [60 : 25 =2]
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny w formie testu obejmujący treść wykładów i określoną lekturę.
1. Znajomość zagadnień z zakresu filozofii religii
- na ocenę 2 (ndst.): nie zna koncepcji rozumienia religii, nie potrafi podać żadnej definicji religii, nie zna koncepcji Boga i uzasadnień Jego istnienia.
- na ocenę 3 (dst.): zna podstawowe koncepcje rozumienia religii, potrafi podać definicję religii, zna koncepcje Boga i uzasadnienia Jego istnienia.
- na ocenę 4 (db): zna koncepcje rozumienia religii, potrafi podać definicje religii, zna koncepcje Boga i uzasadnienia Jego istnienia. Rozróżnia współczesne teorie genezy religii i potrafi przedstawić ich krytykę.
- na ocenę 5 (bdb): zna koncepcje rozumienia religii, potrafi podać definicje religii, zna koncepcje Boga i uzasadnienia Jego istnienia. Zna współczesne teorie genezy religii i potrafi przedstawić ich krytykę. Zna wagę mitu i cechy charakterystyczne języka religijnego.
2. Krytyczna postawa odnośnie wierzeń religijnych i przekonań światopoglądowych.
- na ocenę 2 (ndst.): student nie potrafi krytycznie podchodzić do twierdzeń i odróżniać wiary od wiedzy. Nie potrafi wyrażać opinii i odróżniać stanowisk w sporach światopoglądowych
- na ocenę 3 (dst.): student potrafi krytycznie podchodzić do twierdzeń i odróżniać wiarę od wiedzy. Potrafi wyrażać opinie i odróżniać stanowiska w sporach światopoglądowych.
- na ocenę 4 (db): student potrafi krytycznie podchodzić do twierdzeń i precyzyjnie odróżniać wiarę od wiedzy. Potrafi wyrażać trafne opinie i odróżniać stanowiska w sporach światopoglądowych.
- na ocenę 5 (bdb): student potrafi krytycznie podchodzić do twierdzeń i precyzyjnie odróżniać wiarę od wiedzy. Potrafi wyrażać trafne opinie i odróżniać stanowiska w sporach światopoglądowych. Potrafi uzasadnić wartość religii w życiu społecznym i jej kulturotwórczy charakter.
3. Rozumienie problemu wieloreligijności i szanowanie różnicy poglądów i przekonań
- na ocenę 2 (ndst.): nie rozumie wieloreligijności i nie szanuje różnicy poglądów i przekonań
na ocenę 3 (dst.): rozumie wieloreligijność i szanuje różnice poglądów i przekonań.
- na ocenę 4 (db): rozumie wieloreligijność i szanuje różnice poglądów i przekonań. Zachowuje ostrożność w swoich opiniach dotyczących przekonań innych.
na ocenę 5 (bdb): rozumie wieloreligijność i szanuje różnice poglądów i przekonań. Zachowuje ostrożność w swoich opiniach dotyczących przekonań innych. Potrafi w dyskusjach światopoglądowych zajmować własne stanowisko wynikające z rozpoznania pryncypiów przekonań, z którymi się spotyka.
Literatura
Stanisław Wszołek, Wprowadzenie do filozofii religii, WAM, Kraków 2004.
Linda Trinkaus Zagzebski, Wprowadzenie historyczne do filozofii religii, tł. A. Szwed, WAM, Kraków 2012.
Z. Zdybicka, Człowiek i religia, Lublin 1993.
Z. Zdybicka, Religia i religioznawstwo, Lublin 1988.
H. M. Rusecki, Istota i geneza religii, Sandomierz 1997.
A Companion to Philosophy of Religion, praca zbiorowa, Blackwell Companions to Philo-sophy, 2010
John H. Hick, Philosophy of Religion, Engelwood Cliffs 1990.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: