Symbolika liturgiczna WT-DTE-SLI2
1. Znak a symbol w liturgii
2. Symbolika znaku liturgicznego według Konstytucji Sacrosanctum Concilium
3. Teologia znaku zgromadzenia liturgicznego
4. Elementy naturalne w służbie liturgii
5. Postawy i gesty w liturgii
6. Rys historyczny i teologia znaków poszczególnych okresów roku liturgicznego
a) okres Adwentu
b) okres Narodzenia Pańskiego
c) okres Wielkiego Postu
d) znaki Triduum Paschalnego
e) okres Wielkanocny
7. Teologia znaków sakramentalnych
a) symbolika wody
b) olej
c) znaki eucharystyczne
d) znaki stosowane w obrzędach sakramentu małżeństwa
8. Pochodzenie i rozwój szat liturgicznych oraz ich symbolika
a) szaty starożytnych Rzymian
b) obecnie używane szaty liturgiczne
c) funkcje szat liturgicznych
9. Symbolika insygniów papieskich i biskupich
10. Naczynia liturgiczne i ich symbolika
11. Symbolika przestrzeni liturgicznej
12. Wymowa kolorów liturgicznych
a) rys historyczny
b) aktualne zasady
13. Symbolika krzyża
14. Inne znaki: liczby, rośliny, ptaki, zwierzęta, budowle
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
W zakresie wiedzy:
EK 1 - student systematyzuje swoją wiedzę z zakresu symboliki liturgicznej, pogłębia ją i specjalizuje w aspekcie liturgicznym (TMA_W07);
W zakresie umiejętności:
EK 2 - student dokonując analizy źródeł liturgicznych potrafi odróżnić znak od symbolu (TMA_U01); zdobywa umiejętność analizowania tekstu liturgicznego pod kątem obecnej w nim symboliki liturgicznej uwzględniając kontekst biblijny, historyczny i kulturowy (TMA_U02); potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i poszerzać umiejętności badawcza jako teolog (TMA_U05);
W zakresie kompetencji społecznych:
EK 3 - student umie wyjaśnić innym znaki i symbole obecne w liturgii oraz potrafi zdobytą wiedzę w tym zakresie odnieść do osobistej samooceny i dostrzega potrzebę osobistego rozwoju.
Kryteria oceniania
kolokwium
EK 1 określany jako zna pojęcia z zakresu symboliki liturgicznej
Na ocenę:
Ndst (2): nie zna definicji znaku i symbolu w liturgii, nie zna podstawowych pojęć z zakresu symboliki liturgicznej;
Dst (3): zna definicję znaku i symbolu w liturgii, zna podstawowe pojęcia z zakresu symboliki liturgicznej;
Db (4): poprawnie definiuje pojęcia z zakresu symboliki liturgicznej
Bdb (5): zna znaczenie pojęć znaku i symbolu w liturgii i potrafi je wyjaśnić odwołując się do konkretnych przykładów uwzględniając kontekst historyczny.
EK 2 określany jako umiejętności z zakresu symboliki liturgicznej
Na ocenę:
Ndst (2): nie umie rozróżnić co jest znakiem, a co symbolem w liturgii;
Dst (3): umie rozróżnić znak od symbolu w liturgii;
Db (4): umie rozróżnić znak od symbolu w liturgii odwołując się do konkretnych przykładów, umie prowadzić dyskusje na temat symboliki liturgicznej;
Bdb (5): umie wyznaczyć temat sympozjum i referatów w zakresie symboliki liturgicznej.
EK 3 określany jako wykorzystanie symboliki liturgicznej
Na ocenę:
Ndst (2): nie umie wyjaśnić innym różnicy pomiędzy znakiem a symbolem w liturgii, nie umie wyjaśnić innym symboliki gestów i postaw oraz paramentów liturgicznych;
Dst (3): umie wyjaśnić innym podstawową różnicę pomiędzy znakiem a symbolem w liturgii, umie wyjaśnić innym znaczenie symboliczne gestów i postaw w liturgii, umie wyjaśnić innym symbolikę szat liturgicznych, naczyń liturgicznych oraz insygniów używanych podczas liturgii;
Db (4): umie przygotować referat z zakresu symboliki liturgicznej;
Bdb (5): umie przygotować sympozjum na wybrany temat z zakresu symboliki liturgicznej
Literatura
Literatura podstawowa:
Konstytucja Soboru Watykańskiego II Sacrosanctum Cocilium o liturgii świętej.
Czerwik S., Symbolika szat liturgicznych. Wymowa kolorów, "Anamnesis" 13 (1997/1998), s. 62-77.
Guardini R., Znaki święte, Wrocław 1991.
Feuillet M., Leksykon symboli chrześcijańskich, Poznań 2006.
Konecki K., Pochodzenie i rozwój szat liturgicznych, "Anamnesis" 13 (1997/1998), s. 52-62.
Nadolski B., Leksykon Liturgii, Pallottinum - Poznań 2006.
Nadolski B., Leksykon symboli liturgicznych, Kraków 2010.
Nadolski B., Liturgika, t. I: Liturgika fundamentalna, wyd. II uzupełnione, Poznań 2014.
Nowak J., Apostolski wymiar liturgii, Poznań 1989.
Forstner D., Świat symboliki chrześcijańskiej, Warszawa 2001.
Sinka T., Symbole liturgiczne, wyd. II, Kraków 2001.
Literatura uzupełniająca:
Bogacka K., Insygnia biskupie w Polsce, Warszawa 2008.
Burker M., Słownik obrazów i symboli biblijnych, Poznań 1989.
Mateja E., Znaczenie szat w liturgii, w: Mysterium Christi, t. I: Fundamentalne rzeczywistości liturgii, red. W. Świerzawski, Zawichost-Kraków-Sandomierz 2012, s. 303-312.
Matwiejuk K., Symbol w liturgii, w: Mysterium Christi, t. I: Fundamentalne rzeczywistości liturgii, red. W. Świerzawski, Zawichost-Kraków-Sandomierz 2012, s. 239-251.
Walczak L., Symbolika i wystrój świątyni chrześcijańskiej, Włocławek 2011.
Żądło A., Ciało i jego wymowa w liturgii wyrażona w postawach i gestach, w: Liturgia w podstawowych formach, red. A. Żądło, Katowice 2011, s. 9-28.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: