Metodologia badań społecznych WS-SOZ-PS-MBS
Kurs ma za zadanie przybliżyć uczestnikom najważniejsze zagadnienia teoretyczne i terminologiczne funkcjonujące na obszarze metodologii nauk społecznych. Przybliża sposoby i techniki budowania definicji, typologii, teorii, akcentuje także niezbędność współistnienia na obszarze nauk społecznych działań empirycznych przy zachowywaniu odpowiednich norm postępowania w nauce. Ponadto kurs ten powinien wprowadzić studentów w świat terminologii nauk społecznych, sposobów i technik analitycznych i dedukcyjno-indukcyjnych, uwzględniając także pogłębić umiejętność precyzyjnego dobierania instrumentarium narzędzi badawczych w skutecznej realizacji pracy naukowej socjologa. Szczególny nacisk kładziony jest na wypracowywanie u uczestników kursu bazy i zasad dla odpowiedzialności naukowej, racjonalnego i krytycznego myślenia, logicznego wnioskowania i rozumowania.
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
Podstawowym celem zajęć jest przygotowanie uczestników kursu do samodzielnego wykonania rudymentarnych badań ilościowych i jakościowych w terenie.
Wiedza
Po kursie studenci powinni mieć wiedzę na temat procesu konceptualizacji i operacjonalizacji, znać podstawowe terminy stosowane w procesie badawczym badań terenowych.
Umiejętności
Po kursie studenci powinni umieć sporządzić plan badawczy badania, panować nad konceptualizacją i operacjonalizacją procesu badawczego, budować hipotezy badawcze, kwestionariusz, scenariusz prowadzenia wywiadu, przeprowadzać samodzielnie badanie terenowe, potrafić analizować zebrany materiał, a także identyfikować podstawowe zalety i ograniczenia podejść ilościowych i jakościowych w badaniach naukowych, potrafić dobierać optymalną metodę badań naukowych do problemu badawczego.
Kompetencje społeczne
Samodzielność stawiania pytań i problemów oraz poszukiwanie na nie odpowiedzi.
Aktywnie uczestniczenie w dyskusji seminaryjnej oraz pracy socjologa.
Praca w zespołach, budowanie relacji z innymi kursantami, wcielać w życie etyczne zasady niezbędne w realizacji badań z obszaru nauk społecznych.
70 godz./16 godz.≈4
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny
Literatura
Dunbar R., Co to takiego nauka?, [w:] tenże, Kłopoty z nauką, Wydawnictwo MARABUT i Oficyna Naukowa „Volumen”, Gdańsk – Warszawa 1996.
Nagel E., Nauka a zdrowy rozsądek, [w:] tenże, Struktura nauki, PWN, Warszawa 1970.
Nachmias C. i D., Podejście naukowe, [w:] tenże, Metody badawcze w naukach społecznych, Zysk i S-ka, Poznań 2001.
Jakobson R., Poetyka w świetle językoznawstwa, [w:] tenże, W poszukiwaniu istoty języka, t. 2, PIW, Warszawa 1989.
Żarnecka-Biały E., Poprawianie języka naturalnego (rozdz. 9); Konteksty pragmatyczne (rozdz. 11), [w:] tenże, Mała logika, Kraków 1994.
Ajdukiewicz K., Wieloznaczność wyrażeń i wadliwość znaczeń (rozdz. IV); Definicja (rozdz. V), [w:] tenże, Logika pragmatyczna, PWN, Warszawa 1965.
Nowak S., Metodologia badań społecznych, PWN, Warszawa 2007, s. 19-26.
Dunbar R., Co to takiego nauka?, [w:] tenże, Kłopoty z nauką, Wydawnictwo MARABUT i Oficyna Naukowa „Volumen”, Gdańsk – Warszawa 1996.
Chalmers A., Zależność obserwacji od teorii, [w:] tenże, Czym jest to, co zwiemy nauką, Wydawnictwo „Siedmiogród”, Wrocław 1993.
Kuhn T. S., Wstęp: o rolę dla historii, [w:] tenże, Struktura rewolucji naukowych, „Aletheia”, Warszawa 2001.
Babbie, E., Badania społeczne w praktyce, PWN, Warszawa 2004, s. 54-84.
Merton R. K., O znaczeniu teorii socjologicznej dla badań społecznych, [w:] tenże, Teoria socjologiczna i struktura społeczna, PWN, Warszawa 1982.
Turner J. H., Konstruowanie teorii socjologicznej, [w:] tenże, Struktura teorii socjologicznej, PWN, Warszawa 1985.
Popper K. R., Logika nauk społecznych, [w:] tenże, W poszukiwaniu lepszego świata, Książka i wiedza, Warszawa 1997.
Ossowski S., Wzory nauk przyrodniczych w empirycznej socjologii, [w:] tenże, O osobliwościach nauk społecznych (wiele wydań).
Nachmias C. D., Problemy etyczne w naukach społecznych, [w:] tenże, Metody badawcze w naukach społecznych, Zysk i S-ka, Poznań 2001.
Kodeks etyczny Amerykańskiego Stowarzyszenia Socjologicznego, „Kultura i Społeczeństwo”, 1997 nr 4.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: