Zgromadzenie liturgiczne WT-SST-ZL
1. Idea zgromadzenie liturgicznego w Starym Testamencie i w judaizmie.
2. Zgromadzenie liturgiczne w Nowym Testamencie.
3. Niedzielne zgromadzenie liturgiczne w najstarszych przekazach pozabiblijnych i patrystycznych.
4. Zgromadzenie liturgiczne sakramentem Chrystusa - Kościoła.
5. Obecność Chrystusa w zgromadzeniu liturgicznych.
6. Istotne elementy sakramentalności zgromadzenia liturgicznego.
7. Zgromadzenie liturgiczne podmiotem liturgii.
8. Struktura zgromadzenia liturgicznego.
9. Posługi wynikające z sakramentu święceń.
10. Posługi wynikające z ustanowienia.
11. Posługi zlecone (czasowo wykonywane).
12. Domus Ecclesiae - miejsce zgromadzeń liturgicznych w okresie przedkonstantyńskim.
13. Teologia świątyni według Obrzędu poświęcenia kościoła i ołtarza.
14. Przestrzeń sakralna i jej wystrój.
15. Architektura i sztuka sakralna w służbie zgromadzenia liturgicznego.
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
Poziom przedmiotu
Punkty ECTS
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W zakresie wiedzy:
EK 1 - student wie czym jest zgromadzenie liturgiczne i jak je interpretować w odnowionej posoborowej liturgii, zna jego podstawy biblijne i patrystyczne oraz sakramentalną strukturę oraz zasady podziału funkcji w zgromadzeniu; student zna teologiczną interpretację świątyni i jej wewnętrznego urządzenia.
W zakresie umiejętności:
EK 2 - student wyjaśnia pojęcie zgromadzenia liturgicznego w oparciu o dokumenty Vaticanum II i KKK; potrafi ukazać sięgając do źródeł biblijnych, że zgromadzenie liturgiczne jest wypełnieniem i kontynuacją starotestamentalnych zgromadzeń, podczas których zawierano lub odnawiano zawarte na Synaju Przymierze;
W zakresie kompetencji społecznych:
EK 3 - student potrafi wykorzystać teoretyczną wiedzę z zakresu teologii znaku zgromadzenia liturgicznego w szeroko pojętej formacji liturgicznej ukazując innym na czym polega "ars celebrandi" oraz troszcząc się o umożliwienie wiernym jak najbardziej czynnego i owocnego uczestnictwa w sprawowanej liturgii; student potrafi zdobytą wiedzę zastosować przy ocenie projektów nowych konstrukcji kościołów i wystroju wnętrz w celu udzielenia fachowej pomocy teologicznej w tej materii architektom, proboszczom.
Kryteria oceniania
Podstawową do zaliczenia przedmiotu jest kolokwium w formie ustnej z materiału przedstawionego podczas wykładów. Ponadto studenci są zobowiązani do wykonania podczas zajęć dwóch prac śródsemestralnych.
EK 1 - określany jako wiedza z zakresu pojęcia i struktury zgromadzenia liturgicznego, jego podstaw biblijnych i patrystycznych, podziału funkcji w zgromadzeniu i czynnego uczestnictwa w liturgii.
Na ocenę:
Ndst (2): nie zna pojęcia zgromadzenia liturgicznego, nie zna jego podstaw biblijnych i patrystycznych, nie zna sposobów obecności Chrystusa w zgromadzeniu liturgicznych raz istotnych elementów sakramentalności zgromadzenia liturgicznego, nie zna struktury hierarchicznej i podziału funkcji w zgromadzeniu liturgicznym;
Dst (3): zna pojęcie zgromadzenia liturgicznego; wie, jakie są jego podstawy biblijne i patrystyczne, jaka jest jego sakramentalna struktura oraz wie, jakie posługi w zgromadzeniu liturgicznym wynikają z sakramentu święceń, z ustanowienia bądź są czasowo wykonane, zna prawa i obowiązki wiernych w zgromadzeniu, zna podstawowe elementy przestrzeni sakralnej i ich teologiczną wymowę;
Db (4): zna ideę zgromadzenia liturgicznego w Starym Testamencie, w judaizmie oraz w Nowym Testamencie, wie jak wyglądało niedzielne zgromadzenie liturgiczne w czasach Ojców Kościoła, zna soborową naukę o obecności Chrystusa w zgromadzeniu liturgicznym oraz wie, jakie są istotne elementy sakramentalności zgromadzenia liturgicznego, zna strukturę hierarchiczną zgromadzenia liturgicznego, opisuje posługi wynikające z sakramentu święceń, z ustanowienia oraz zlecone (czasowo wykonywane), zna prawa i obowiązki wiernych w zgromadzeniu; wie w jakiej przestrzeni sakralnej ma miejsce sprawowanie poszczególnych sakramentów i charakteryzuje jej teologiczną wymowę w oparciu o księgi liturgiczne.
Bbd (5): w stopniu bardzo dobrym zna złożoną problematykę teologiczną podstawowego znaku osobowego w liturgii, jakim jest zgromadzenie liturgiczne, zna bogatą rzeczywistość nadprzyrodzoną tego znaku ukrytą w tekstach biblijnych i patrystycznych, a także w tekstach ksiąg liturgicznych, od najdawniejszych po odnowione w wyniku reformy Vaticanum II; wie na czym polegała posoborowa odnowa znaku liturgicznego w aspekcie antropologicznym i teologicznym; zna znaczenie teologiczne poszczególnych stopni hierarchicznych i ich zadania spełniane w Kościele, ukazuje je w świetle najnowszych dokumentów Magisterium Kościoła oraz tekstów liturgicznych obrzędów święceń, głównie zaś modlitwy święceń; zna historię posług; wie jak zmieniała się koncepcja miejsca zgromadzenia w ciągu wieków, zna obrzędy dedykacji kościoła, wie, jak te obrzędy w kolejnych epokach ubogacano, poszerzając tym samym interpretację teologiczną świątyni.
EK 2 - określany jako umiejętności z zakresu teologii znaku zgromadzenia liturgicznego.
Ndst (2): nie umie wyjaśnić pojęcia zgromadzenia liturgicznego, nie umie ukazać jego podstaw w źródłach biblijnych i patrystycznych, nie umie przedstawić zagadnienia sakramentalności zgromadzenia liturgicznego; nie umie wymienić ani wyjaśnić funkcji w zgromadzeniu liturgicznym oraz relacji pomiędzy nimi; nie umie wyjaśnić innym teologii miejsca zgromadzenia liturgicznego.
Dst (3): umie wyjaśnić innym w oparciu o KL i KKK czym jest zgromadzenie liturgiczne, na czym polega jego struktura hierarchiczna, umie zaprezentować podział funkcji w zgromadzeniu liturgicznym rozróżniając posługi na te wynikające z sakramentu święceń, ustanowienia bądź zlecone czasowo, potrafi wyjaśnić innym w stopniu podstawowym teologiczną koncepcję świątyni chrześcijańskiej mając na względzie fakt, iż teologia zgromadzenia liturgicznego, zwłaszcza jego hierarchicznie ukształtowana struktura, powinna znaleźć swój wyraz również w architektonicznej formie świątyni, a przede wszystkim w ukształtowaniu jej wnętrza.
Bdb (5): umie szczegółowo i profesjonalnie przedstawić innym teologiczną interpretację znaku zgromadzenia liturgicznego; umie wyjaśnić innym, iż zgromadzenie liturgiczne jest wypełnieniem i kontynuacją starotestamentalnych zgromadzeń oraz że Nowe i Wieczne Przymierze, jakie zawarł Chrystus poprzez paschalne misterium uobecnia się w każdym zgromadzeniu liturgicznym; umie wyjaśnić innym na czym polega wyraźna struktura sakramentalną zgromadzenia liturgicznego i dlaczego jest ono podmiotem liturgii; prezentuje innym podział funkcji w zgromadzeniu liturgicznym, jakie wykonują poszczególne osoby dla wspólnego dobra; szczegółowo opisuje zadania przypisane poszczególnym osobom odwołując się przy tym do tekstów liturgicznych; potrafi udowodnić innym odwołując się do dokumentów Magisterium Kościoła oraz do "lex orandi", że zgromadzenie liturgiczne jest manifestają Kościoła, sakramentu jedności; szczegółowo omawia miejsce i przestrzeń sakralną, w której zbiera się zgromadzenie na sprawowanie liturgii.
EK 3 - określany jako wykorzystanie wiedzy teoretycznej z zakresu teologii znaki zgromadzenia liturgicznego w praktyce: w formacji liturgicznej, przy projektowaniu nowych konstrukcji kościołów i wystroju wnętrz tak, aby odzwierciedlały one pewne założenia teologiczne.
Literatura
Bartnik C., Zarys teologii przestrzeni, CT (1984), z. 4, s. 21-37.
Bianchi E., Niedziela. Dzień Pana, dzień człowieka, Poznań 1998.
Głowa W., Posługi i funkcje w zgromadzeniu liturgicznym, w: B. Nadolski (red.), Mszał księgą życia chrześcijańskiego, Poznań 1989, s. 313-331.
Lecuyer J., Zgromadzenie liturgiczne: jego fundamenty biblijne i patrystyczne, Conc 1-10 (1965/66), Poznań 1968, s. 121-131.
Nowak J., Historia posług w Kościele, LitS 3 (1997), nr 2, s. 53-57.
Sobeczko H.J., Główne sposoby Chrystusowej obecności w odnowionej liturgii Mszy świętej, RTSO 2 (1970), s. 79-84.
Sobeczko H.J., Zgromadzeni w imię Pana. Teologia znaku zgromadzenia liturgicznego, Opole 1999.
Wit Z., Uwarunkowania przestrzenne i funkcje w zgromadzeniu liturgicznym, w: H.J. Sobeczko (red.), Profesor i duszpasterz. Księga pamiątkowa ku czci ks. Wacława Schenka, Opole 1988, s. 153-166.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: