Sakrament pokuty i pojednania WT-SST-SAP

W zakresie wiedzy:

EK 1 – posiada ogólną wiedzę dotyczącą historii liturgii sakramentu pokuty i pojednania, struktury i form celebracji sakramentu pokuty i pojednania w świetle posoborowego rytuału oraz z zakresu teologii sakramentu pokuty, posiada podstawową wiedzę o pokucie w Kościołach wschodnich i protestanckich i zestawia ją (przy zastosowaniu metody analizy porównawczej) z praktyką rzymskokatolicką wyodrębniając główne podobieństwa i różnice.

W zakresie umiejętności:

EK 2 - umie posługiwać się teologią pokuty w dyskusji, potrafi wyjaśnić innym jak kształtowały się obrzędy pokuty w Kościele na przestrzeni wieków, jaka jest struktura i jakie są formy sprawowania sakramentu pokuty i pojednania w świetle "Ordo paenitentiae", umie analizować teksty źródłowe dotyczące liturgii sakramentu pokuty i pojednania wykorzystując różne metody hermeneutyki liturgicznej i umie przedstawić ich właściwą interpretację

W ramach kompetencji społecznych:

EK 3 - umie wyjaśnić innym w przystępny sposób jak wygląda liturgia sakramentu pokuty i pojednania na przestrzeni wieków, potrafi wytłumaczyć innym podstawowe pojęcia z zakresu teologii sakramentu pokuty i pojednania; umie przygotować i zaprezentować na forum grupy prezentację na temat ewolucji dyscypliny pokutnej w Kościele, potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę z zakresu historii i teologii liturgii sakramentu pokuty i pojednania w praktyce duszpasterskiej i katechetycznej; potrafi ułożyć program sympozjum poświęconego zagadnieniom z zakresu tematyki zajęć

Nakład pracy studenta:

udział w wykładzie - 30 godz.
samodzielna lektura - 15 godz.
czas na przygotowanie prac śródsemestralnych - 15 godz.
przygotowanie do egzaminu ustnego - 30 godz

SUMA GODZIN: 90
LICZBA ECTS: 90 godzin/30 godzin =3 ECTS

Egzamin ustny z całości materiału i dwie prace śródsemestralne sprawdzające umiejętności analizy i interpretacji tekstów źródłowych
EK 1 określany jako zna historię kształtowania się obrzędów pokuty oraz strukturę i formy celebracji sakramentu pokuty i pojednania w świetle posoborowego rytuału rzymskiego oraz teologię z niego wypływającą
Na ocenę:
Ndst (2): nie zna zasadniczych faktów z liturgicznej historii pokuty; nie zna struktury celebracji sakramentu pokuty i pojednania w świetle posoborowego rytuału rzymskiego, nie zna form sprawowania sakramentu pokuty i pojednania ani teologii sakramentu pokuty i pojednania;
Dst (3): zna zarys liturgicznej historii pokuty, zna schemat celebracji sakramentu pokuty w świetle posoborowego rytuału rzymskiego, zna trzy główne formy sprawowania sakramentu pokuty w odnowionej liturgii, zna teologię sakramentu pokuty i pojednania;
Db (4): zna historię liturgii sakramentu pokuty i pojednania, zna czynniki, które wpływały na kształtowanie się różnych form pokuty w Kościele, zna strukturę posoborowych Obrzędów pokuty, schemat celebracji, formy sprawowania sakramentu i teologiczne znaczenie poszczególnych elementów sakramentu pokuty i pojednania;
Bdb (5): zna zmiany, jakie zachodziły na przestrzeni wieków w celebracji pokuty w Kościele i ich genezę, zna strukturę celebracji pokuty w poszczególnych księgach liturgicznych, zna przebieg prac nad przygotowaniem nowego „Ordo paenitentiae”, zna charakterystyczne cechy nowego „Ordo paenitentiae”, schemat celebracji, formy sprawowania sakramentu, teologiczne znaczenie poszczególnych elementów sakramentu pokuty i pojednania, zna obrzędy pokuty w innych Kościołach.
EK 2 określany jako umiejętności z zakresu historii i teologii liturgii sakramentu pokuty i pojednania
Na ocenę:
Ndst (2): nie umie wymienić etapów ewolucji pokuty w dziejach Kościoła, nie umie podać podstawowych faktów z liturgicznej historii pokuty, nie umie omówić struktury celebracji i form sakramenty pokuty i pojednania w świetle posoborowego rytuału rzymskiego, nie umie ukazać teologicznego znaczenia poszczególnych elementów sakramentu pokuty i pojednania;
Dst (3): umie wymienić główne etapy ewolucji dyscypliny pokutnej w historii Kościoła, umie podać podstawowe fakty z liturgicznej historii pokuty, umie omówić strukturę celebracji i formy sakramentu pokuty i pojednania w świetle posoborowego rytuału rzymskiego, umie ukazać teologiczne znaczenie poszczególnych elementów sakramentu pokuty i pojednania;
Db (4): umie wymienić główne etapy ewolucji dyscypliny pokutnej w historii Kościoła, omówić kształtowanie się dyscypliny pokutnej w Kościele i czynniki, które na ten proces wpływały; umie omówić strukturę celebracji sakramentu pokuty i pojednania w świetle „Ordo paenitentiae” z 1974 roku;
Bdb (5): umie ukazać związki przyczynowo-skutkowe w ewolucji pokuty w dziejach Kościoła, umie omówić strukturę celebracji pokuty w średniowiecznych źródłach liturgicznych i dokonać analizy porównawczej obrzędów; umie ukazać różnicę pomiędzy sakramentalnymi i pozasakramentalnymi praktykami pokutnymi, umie wyznaczyć temat sympozjum i tematy referatów z zakresu tematyki zajęć
EK 3 określany jako wykorzystanie wiedzy z zakresu sakramentu pokuty i pojednania
Na ocenę:
Ndst (2): nie umie wyjaśnić innym podstawowych faktów z dziejów pokuty w Kościele; nie umie przedstawić innym schematu celebracji i form sprawowania sakramentu pokuty i pojednania w odnowionej liturgii;
Dst (3): umie wytłumaczyć innym ewolucję pokuty w Kościele przywołując fakty historyczne i określone źródła liturgiczne; umie wyjaśnić innym pojęcia teologiczne ściśle związane z tematyką zajęć; umie przedstawić innym schemat celebracji i poszczególnie formy sprawowania sakramentu pokuty i pojednania w świetle posoborowego rytuału rzymskiego;
Db (4): umie przygotować referat lub prezentację multimedialną ukazującą rozwój dyscypliny pokutnej w dziejach Kościoła z odwołaniem do źródeł liturgicznych;
Bdb (5): umie przygotować sympozjum na wybrany temat z zakresu historii i teologii sakramentu pokuty i pojednania, umie wyjaśnić innym problemy teologiczne i pastoralne związane z sakramentem pokuty i pojednania odwołując się do dokumentów Magisterium Kościoła i ksiąg liturgicznych, umie analizować teksty źródłowe dotyczące sakramentu pokuty i pojednania wykorzystując w tym celu metody hermeneutyki liturgicznej

Źródła:

Le Pontifical de Guillaume Durand, w: M. Andrieu (red.), Le Pontifical Romain au moyen-âge, t. III, Città del Vaticano 1940, s. 552-569.

Le Pontifical Romano-Germanique du dixième sicle, t. II, Città del Vaticano 1963, s. 14-23, 58-67.

Obrzędy pokuty dostosowane do zwyczajów diecezji polskich, wyd. II, Katowice 2007.

Pontificale Romanum. Editio Princeps (1595-1596), red: M. Sodi, A.M. Triacca, Città del Vaticano 1997.

Rituale Romanum. Editio Princeps (1614), red: M. Sodi, J.J. Flores Arcas, Città del Vaticano 2004.

Literatura:

Araszczuk S., Formy celebracji sakramentu pokuty, w: Wezwani do nawrócenia. Z teologii pokuty i pojednania (Opolska Biblioteka Teologiczna 114), red: E. Mateja, R. Pierskała, Opole 2009, s. 363-371.

Arocena F.M., Penitencia y Unciόn de los enfermos, Ediciones Universidad de Navarra, Pamplona 2018².

Bać T., Sakrament pokuty i pojednania, w: Znaki Tajemnicy. Sakramenty w teorii i praktyce Kościoła, red: K. Porosło, R. Woźniak, Wydawnictwo WAM, Kraków 2018, s. 389-418.

Decyk J., Sakrament pokuty i pojednania, w: Mysterium Christi, t. IV: Sakramenty i Sakramentalia, red. W. Świerzawski, Zawichost – Kraków – Sandomierz 2013, s. 113-132.

Florio M., Ecclesiologia e riconciliazione: una legame da riannodare. Prassi e dottrina del sacramento della penitenza da Trento al Vaticano II, Rivista Liturgica 92 (2005) nr 5, s. 737-761.

Mazza E., La liturgia della penitenza nella storia. Grandi tappe. Bologna 2013.

Manfredi A., Rusconi R., Sodi M., Penitenza e penitenzieria tra umanesimo e rinascimento. Dottrine e prassi dal Trecento agli inizi dell’Età moderna (1300-1517), Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 2014.

Mokrzycki B., Sakramenty uzdrowienia, Warszawa 1985.

Nadolski B., Liturgika, t. III: Sakramenty. Sakramentalia. Błogosławieństwa, Pallottinum – Poznań 2012, s. 118-195.

Nowak J., Celebracja sakramentu pokuty i pojednania w przestrzeni liturgicznej, w: Wezwani do nawrócenia. Z teologii pokuty i pojednania (Opolska Biblioteka Teologiczna 114), red: E. Mateja, R. Pierskała, Opole 2009, s. 515-518.

Pałęcki W., Liturgia i teologia pokuty publicznej według potrydenckiego pontyfikału rzymskiego, w: Wezwani do nawrócenia. Z teologii pokuty i pojednania (Opolska Biblioteka Teologiczna 114), red: E. Mateja, R. Pierskała, Opole 2009, s. 47-63.

Passarini V., La penitenza nelle regole monastiche medievali occidentali. Un confronto con la penitenza ecclesiastica: i sistemi penitenziali, i riti e le pene, Rivista Liturgica 92 (2005) nr 5, s. 715-736.

Romaniuk K., Sakramentologia biblijna, Warszawa 1991 (Pokuta, s. 66-100).

Rouillard P., Storia della penitenza dalle origini ai nostri giorni, Editrice Queriniana, Brescia 2005².

Schenk W., Liturgia sakramentów świętych, cz. II: Paenitentia christiana. Consecratio mundi, Lublin 1964, s. 5-55.

Sobeczko H., Sprawowanie sakramentu pokuty w odnowionej liturgii Kościoła, w: H. Sobeczko, Servitium Liturgiae (Opolska Biblioteka Teologicza 71), Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2004, s. 485-497.

Sodi M., Salvarani R. (red.), La penitenza tra I e II millennio. Per una comprensione delle origini della Penitenza Apostolica, Libreria Editrice Vaticana, Cittá del Vaticano 2012.

Sorci P., Il Lezionario dell’Ordo paenitentiae, Rivista Liturgica 92 (2005) nr 6, s. 837-862.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu WT-SST-SAP w USOSweb