Sakrament chorych WT-R-SCHO
1. Teologia choroby.
2. Biblijne podstawy sakramentu namaszczenia chorych.
3. Sakramentalne namaszczenie chorych w pierwszych wiekach.
4. Namaszczenie chorych od reformy karolińskiej do Soboru Trydenckiego.
5. Sakrament namaszczenia chorych od Soboru Trydenckiego do Vaticanum II.
6. Sakrament chorych w reformie Soboru Watykańskiego II.
7. Rytuał dla chorych Pawła VI - Ordo unctionis infirmorum (OUI) z 1973 roku.
8. Liturgia sakramentu namaszczenia chorych w świetle OUI.
9. Podmiot i szafarz sakramentu chorych.
10. Miejsce i czas udzielania sakramentu namaszczenia chorych. Istotne elementy sakramentu namaszczenia chorych.
11. Sakrament namaszczenia chorych w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 roku i w Katechizmie Kościoła Katolickiego.
12. Teologia sakramentu namaszczenia chorych.
13. Duszpasterska troska o chorego. Wiatyk sakramentem umierających.
14. Moralne aspekty sakramentu namaszczenia chorych.
15. Sakrament namaszczenia chorych w innych Kościołach.
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Punkty ECTS
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W zakresie wiedzy:
EK 1 - ogólna wiedza dotycząca liturgii sakramentu namaszczenia chorych. Student:
- cytuje główne teksty biblijne i wylicza dokumenty Magisterium Kościoła odnoszące się do sakramentu namaszczenia chorych
- rozpoznaje przyczyny natury praktyczno-liturgicznej i doktrynalnej traktowania sakramentu chorych w praktyce i teorii Kościoła aż do II połowy XX w. jako "ostatnie namaszczenie"
- posiada znajomość struktury celebracji sakramentu namaszczenia chorych
- odczytuje i rozpoznaje teologiczny przekaz zawarty w tekstach i obrzędach OUI
W zakresie umiejętności:
EK 2 - umie posługiwać się teologią sakramentu namaszczenia chorych w dyskusji; potrafi analizować, selekcjonować i krytycznie oceniać treści zawarte w źródłach liturgicznych dotyczących sakramentu namaszczenia chorych
W zakresie kompetencji społecznych:
EK 3 - umie wyjaśnić innym kwestie terminologiczne odnośnie sakramentu namaszczenia chorych odwołując się do dziejów tego sakramentu, umie przygotować celebrację liturgii sakramentu namaszczenia chorych i wyjaśnić innym, jaka powinna wyglądać wzorcowa liturgia sakramentu namaszczenia chorych przygotowana zgodnie z normami OUI; umie przygotować katechezę liturgiczną poświęconą sakramentowi namaszczenia chorych bądź Wiatykowi
Nakład pracy studenta
30 godz. - aktywne uczestnictwo w wykładach
10 godz. - czas na napisanie pracy
20 godz. - przygotowanie do egzaminu
60 godz. - razem
2 - ECTS
Kryteria oceniania
Kolokwium końcowe w formie odpowiedzi ustnej na postawie materiału z wykładów (MS Teams) i napisanej pracy na podany temat oraz sposobu jej prezentacji podczas wykładów. 50% oceny za odpowiedź ustną, 50% oceny - referat lub prezentacja multimedialna na ustalony wcześniej temat i jej przedstawienie podczas zajęć (prezentacje lub referaty są archiwizowane i oceniania w MS Teams). Podstawą dopuszczenia do kolokwium końcowego jest uczestnictwo w wykładach (obecność obowiązkowa, dwie nieobecności mogą być nieusprawiedliwione przez studenta).
Kryteria oceniania:
EK nr 1 określany jako ogólna wiedza dotycząca liturgii sakramentu namaszczenia chorych:
ndst (2) brak elementarnej wiedzy na temat liturgii sakramentu chorych
dst (3) student potrafi zdefiniować co należy do istoty sakramentu namaszczenie chorych, prezentuje strukturę celebracji sakramentu namaszczenia chorych
db (4) student w sposób poprawny przedstawia historię i teologię sakramentu namaszczenia chorych, wykazuje się dobrą znajomością źródeł liturgicznych i dokumentów Magisterium Kościoła dotyczących sakramentu namaszczenia chorych
bdb (5) bardzo dobra znajomość historii kształtowania się liturgii sakramentu namaszczenia chorych, umiejętność krytycznej oceny źródeł, student potrafi wymienić przyczyny, które zaważyły na pojmowaniu sakramentu namaszczenia chorych w kategoriach ostatniego namaszczenia.
EK nr 2 określany jako umiejętności z zakresu liturgii sakramentu namaszczenia chorych:
Ndst (2) - nie umie zdefiniować podstawowych pojęć z zakresu liturgii i teologii sakramentu namaszczenia chorych
Dst (3) - umie zdefiniować pojęcia za zakresu liturgii i teologii sakramentu namaszczenia chorych
Db (4) - umie prowadzić dyskusje na wybrane zagadnienia z zakresu liturgii i teologii sakramentu namaszczenia chorych
Bdb (5) - umie ukazać liturgię sakramentu namaszczenia chorych w jej historycznym rozwoju oraz wyodrębnić główne tematy teologiczne wyłaniające się z analizy rytuału Pawła VI i w oparciu o nie ułożyć tematy referatów na sympozjum
EK nr 3 określany jako wykorzystane obrzędów sakramentu namaszczenia chorych w praktyce pastoralnej Kościoła
Ndst (2) - nie potrafi wyjaśnić innym przebiegu liturgii sakramentu namaszczenia chorych i objaśnić symboliki poszczególnych obrzędów
Dst (3) - potrafi wyjaśnić innym strukturę liturgii sakramentu namaszczenie chorych oraz podstawowe pojęcia teologiczne w tej materii
Db (4) - umie przygotować referat na wskazany temat z zakresu historii i teologii liturgii sakramentu chorych
Bdb (5) - umie przygotować sympozjum poświęcona liturgii sakramentu namaszczenia chorych, jak również umie przygotować cykl katechez liturgicznych w oparciu o teksty Rytuału Pawła VI i KKK
Literatura
Literatura podstawowa:
Celebrare il sacramento dell'unzione degli infermi. Atti della XXXI Settimana di Studio dell'Associazione Professori di Liturgia Valdragone (San Marino), 24-29 Agosto 2003, red. A. Grillo, E. Sapori, CLV, Roma 2005.
Ferraro G., La liturgia dei sacramenti, Roma 2008, s. 251-269.
Janicki J., Modlitwy odnowionej liturgii sakramentu chorych wyrazem wiary Kościoła. "Modlitwa płynąca z wiary uzdrowi chorego..." (Jk 5, 15), Studia Theologica Varsaviensia 20/1 (1982), s. 157-171.
Parenti S.-Rouillard P., Cura e unzione degli infermi, w: Scientia liturgica. Manuale di liturgia, t. IV: Sacramenti e sacramentali, red. A. J. Chupungco, Casale Monferrato 1998, s. 176-208.
Scicolone I., Unzione degli infermi, w: Anamnesis, t. 3/1: La liturgia i sacramenti. Teologia e storia della celebrazione, red: A. Nocent, I. Scicolone, F. Brovelli, A. J. Chupungco, Genova-Milano 2005, s. 205-242.
Stefański J., Sakrament chorych w dziejach i życiu Kościoła, Gniezno 2000.
Stefański J., Sakrament chorych w reformie Soboru Watykańskiego II. Studium liturgiczno-teologiczne, Poznań 1988.
Świerzawski W. (Bp), Tobie mówię: wstań i chodź. Sakrament namaszczenia chorych, Sandomierz 2015.
Krakowiak Cz., Namaszczenie chorych - sakrament uzdrowienia, Lublin 2004.
Krakowiak Cz., Sakramenty uzdrowienia. Zagadnienia wybrane, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Jana Pawła II 2016.
Sambor P., Sakrament namaszczenia chorych, w: Znaki Tajemnicy. Sakramenty w teorii i praktyce Kościoła, red: K. Porosło, R. J. Woźniak, Wydawnictwo WAM 2018, s. 419-455.
Schenk W., Liturgia sakramentów świętych, cz. II, Lublin 1964, s. 56-85.
Nadolski B., Liturgika, t. III: Sakramenty. Sakramentalia. Błogosławieństwa, wyd. II uzupełnione, Poznań 2012, s. 196-226.
W jego ranach nasze zdrowie. Teologia sakramentów uzdrowienia, red. K. Porosło, Tyniec: Wydawnictwo Benedyktynów, Kraków 2015, s.
Literatura uzupełniająca:
Auge M., I testi eucologici della nuova liturgia per gli infermi. Analisi e sintesi dottrinale, w: AA. Vv., Il sacramento dei malati, Torino 1975, s. 139-158.
Botte B., L'onction des malades, La Maison-Dieu 15(1948), s. 91-107.
Decyk J., Eucharystia jako nieustanny wiatyk, w: Ante Deum stantes, red: S. Koperek, R. Tyrała, Kraków 2002, s. 265 - 279.
Gy P.-M., Le nouveau Rituel Romain des malades, La Maison-Dieu 113 (1973), s. 29-49.
Kwiatkowski D., Namaszczenie chorych-spotkanie osoby chorej z Chrystusem uzdrawiającym, w: W Jego ranach nasze zdrowie. Teologia sakramentów uzdrowienia, red. K. Porosło, Tyniec: Wydawnictwo Benedyktynów 2015, s. 127-172.
Kwiatkowski D., Namaszczenie chorych sakramentem Bożego miłosierdzia, Liturgia Sacra 21 (2015) nr 2, s. 305-317.
Kwiatkowski D., Pneumatologiczny wymiar sakramentu namaszczenia chorych, w: Ante Deum stantes, red. S. Koperek, R. Tyrała, Kraków: Papieska Akademia Teologiczna-Wydawnictwo "Unum" 2002, s. 413-425.
Krakowiak Cz., Czy diakoni i wierni świeccy mogą udzielać sakramentu namaszczenia chorych?, Roczniki Teologiczne 54(2007) z. 8, s. 119-139.
Krakowiak Cz., Sens cierpienia i śmierci w świetle liturgii sakramentu namaszczenia chorych i Wiatyku, w: Cierpienie i śmierć. (Homo meditans XIII), red. J. A. Nowak, Lublin: TN KUL 1992, s. 85-98.
Bartoszek A., Sakrament namaszczenia chorych - dla dzieci, które nie osiągnęły używania rozumu? (i dla osób od urodzenia upośledzonych umysłowo?), Anamnesis 63(2010)nr 5, s. 108-119.
Martimort A. G., Le nouveau Rituel des malades, Notitiae 80 (1973), s. 66-69.
Ortemann C., Le sacrement des malades. Historie et signification, Editions du chalet, Lyon 1971.
Porter H.B., The Origin of the Medieval Rite for Anointing the Sick or Dying, Journal of Theological Studies 7 (1956), s. 211-225.
Triacca A. M., Gli "effetti" dell'unzione degli infermi. Il contributo del nuovo "Ordo Unctionis Infirmorum" ad un problemar di teologia sacramentaria, Salesianum 38/1 (1976), s. 3-41.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: