Sukcesja apostolska. Między tradycją a współczesnością WT-R-SAW

Zagadnienie sukcesji należy dzisiaj do najbardziej zapoznany h, być może dlatego, że problematyka ta była od początku mocno naznaczona polemiką z protestantyzmem. Protestanci odrzucili zasadę sukcesji jako gwarancji autentyczności Kościoła. Wprawdzie dzisiaj nastąpiło w tej kwestii pewne zbliżenie - liczne Kościoły ewangelickie przyjmują szerokie pojęcie sukcesji, rozumiejąc pod nim trwanie Kościoła w wierze otrzymanej od Apostołów (successio fidei) przez przekazywanie czystej Ewangelii i sakramentów - niestety, pojawiają się także nowe przestrzenie sporu z tzw. wolnymi Kościołami. Tworzą one własne struktury, choć często ich reprezentanci przyjmują zewnętrzne oznaki władzy biskupiej. Jeszcze większym problemem staje się dzisiaj, na obszarach przenikniętych od wieków kulturą katolicką, niezrozumienie specyfiki ustroju Kościoła jako komunii, ukonstytuowanej na fundamencie apostolskim i Piotrowym (ukazywanie go w analogii do rozmaitych struktur władz świeckich, posługiwanie się ujęciami anachronicznymi, nakładanie języka prawnego, wypracowanego w toku polemiki antyprotestanckiej i antymodernistycznej, na strukturę, którą Chrystus dał swojemu Kościołowi itp.). Współczesny Kościół katolicki nie godzi się jednak na wizję siebie jako amorficznego zbioru wspólnot, który każde pokolenie komponuje według swej woli. Był on i pozostaje przekonany, że „Pan Jezus nadał swojej wspólnocie strukturę, która będzie trwała aż do całkowitego wypełnienia się królestwa. Przede wszystkim dokonał tego przez wybór Dwunastu z Piotrem jako ich głową” (KKK 765). To dlatego nasz wykład rozpoczynamy od opisu Kościoła w aspekcie jego podstawowych struktur - episkopatu i prymatu. Następnie sięgamy do genezy episkopatu w ustanowieniu Dwunastu przez Jezusa Chrystusa i określeniu przez Niego ich posłannictwa. Stawiamy sobie pytanie, na ile chciał On sukcesji tej struktury, jak była ona widziana w pismach okresu apostolskiego i poapostolskiego, wreszcie jak kształtowała się w pierwotnych Kościołach (jerozolimskim, antiocheńskim, rzymskim). Wreszcie, zajmiemy się współczesnymi - katolickimi, prawosławnymi i ewangelickimi - ujęciami sukcesji.