Osobowościowy wymiar władzy a religijność alternatywna WT-FW-COW

nauki teologiczne

nie dotyczy

średnio-zaawansowany

◊◊◊ WIEDZA ◊◊◊ ᴥ TMA_W10(PTE_W05+PTE_W11)/H2A_W04 ᴥ TMA_W12 (PTE_W07)/H2A_W05 ᴥ TMA_W16/H2A_W09+S1A_W09 ᴥ TMA_W19 (PTE_W12)/H2A_W04+S2A_W05 ◊◊◊ UMIEJĘTNOŚCI ◊◊◊ ᴥ TMA_U01 (PTE_U02)/H2A_U01 ᴥ TMA_U05 (PTE_U06)/H2A_U03 ᴥ TMA_U06 (PTE_U03)/H2A_U04 ᴥ TMA_U09/H2A_U06 ᴥ TMA_U12/S2A_U01 ◊◊◊ KOMPETENCJE SPOŁECZNE ◊◊◊ ᴥ TMA_K05 (PTE_K05+PTE_K11)/H2A_K01+H2A_K03+S2A_K06

obowiązkowy

Nieodzownym warunkiem jest posiadanie przez uczestników zajęć aktywnego i działającego adresu poczty elektronicznej (E-mail), umieszczonego w USOSweb. Osoby, które zmieniły adres poczty elektronicznej lub z innych powodów nie korzystają z poprzedniego adresu, podanego w USOSweb, są proszone o aktualizację danych w trakcie zajęć lub wysłanie stosownego komunikatu drogą mailową. Na dwa tygodnie przed planowaną datą zaliczenia prowadzący wysyła do uczestników ćwiczeń sprawdzian próbny (w formie elektronicznej), żeby uczestnicy mieli możliwość zapoznania się z przykładowymi pytaniami i zadaniami, które pojawią się na teście końcowym, jak również w celu dokonania próby weryfikacji stopnia utrwalenia materiału.

◊◊◊ WIEDZA ◊◊◊
Studenci mają poznać proces uwarunkowania powstania i rozwoju osobowości, określanej mianem przywódcy charyzmatycznego wraz z zagrożeniami natury społeczno-duchowej z tegoż procesu wynikającymi.

Uczestnicy zajęć mają potrafić wykorzystywać zdobytą wcześniej wiedzę, zwłaszcza z zakresu nauk humanistycznych i społecznych, w celu stworzenia zintegrowanej perspektywy wobec zjawiska alternatywnej religijności w jej wymiarze jednostkowo-osobowościowym.

Biorący udział w ćwiczeniach mają zdobyć wiedzę na temat złożoności procesu wraz z jego historyczną zmiennością w kwestiach dotyczących przywództwa w grupach wyznaniowych alternatywnej proweniencji.

Magistranci mają posiąść zasób wiadomości na temat człowieka w aspekcie jego aktywności religijnej, wynikające z różnorakich poglądów kosmogonicznych, antropologicznych i teologicznych.

◊◊◊ UMIEJĘTNOŚCI ◊◊◊
Studenci mają samodzielnie potrafić wyszukiwać, selekcjonować i analizować informację z różnych źródeł w celu dokonania holistycznej wizji na temat przywództwa w nowych ruchach religijnych oraz formowaniem krytycznych argumentowanych sądów w sprawie omawianej tematyki.

Poprzez podjęcie autonomicznych działań uczestnicy ćwiczeń mają umieć samodzielnie zdobywać wiedzę przy równoległym wsparciu prowadzącego, zmierzając ku rozwoju własnych umiejętności i zdolności badawczych.

Należy pamiętać o umiejętności integrować wiedzę z różnych obszarów nauk i dziedzin, znajdywać elementy wspólne w celu merytorycznego argumentowania zajmowanego przez się stanowiska, prowadzenie dyskusji światopoglądowej poprzez wykorzystanie uformowanej własnej opinii, jak również wiedzy zaczerpniętej z zajęć i literatury przedmiotu.

Uczestnicy ćwiczeń mają umieć prawidłowo interpretować różne przejawy posiadania przez osobę przywódcy NRR charyzmatu lidera, wyjaśniając zjawiska z tym związane.

◊◊◊ KOMPETENCJE SPOŁECZNE ◊◊◊
Student/studentka, dążąc do Prawdy i zachowując wrażliwość na odmienność opinii, ma mieć świadomość złożoności zjawiska nowej religijności, rozumieć konieczność potrzeby interdyscyplinarnego spojrzenia na omawianą problematykę.

Uczestnicy mają mieć otwarty umysł wraz z gotowością dokonania zmiany swojej opinii odnośnie do otrzymanej wiedzy i argumentów, w tym uzyskanych w procesie samodzielnego przygotowania się do przedmiotu, bowiem, "kto zamyka się na odmienność albo — co gorsza — próbuje tę odmienność zniszczyć, odbiera sobie możliwość zgłębienia tajemnicy ludzkiego życia" (Jan Paweł II).

◊◊◊ Europejski System Akumulacji i Transferu Punktów (ECTS) ◊◊◊

• liczba kontaktowych godzin z prowadzącym - 12
• ewentualne konsultacje z prowadzącym - 4
• czas poświęcony na indywidualną naukę - 12
• lektura obowiązkowa - 12
• czas przygotowania się do testu końcowego - 20

RAZEM: 60 godz. = 2 ECTS

ᴥ Forma zaliczenia: pisemna.

ᴥ Typ zaliczenia: sprawdzian.

ᴥ Data zaliczenia:
I termin - sobota, 12 lutego 2022 r., godz. 08:00-09:15, sala 326
II termin/poprawka - sobota, 05 marca 2022 r., godz. 13:20-14:30, sala 326
III termin (ostateczny) - niedziela, 20 marca 2022 r., godz. 13:20-14:30, sala 326

ᴥ Ocena końcowa wywodzi się według następującej zasady (liczba punktów możliwych do uzyskania - 100):
≤ 45 pkt - ndst
46-55 pkt - dst
56-65 pkt - dst+
66-75 pkt - db
76-85 pkt - db+
≥ 86 pkt - bdb

Na sumę punktów będą się składały:
• sprawdzian na koniec zajęć: 70 pkt
• bonifikata frekwencyjna: każda obecność = 2 pkt
• merytoryczna aktywność: każde zajęcie = 3 pkt
• gratyfikacja samodzielnej pracy*: 10 pkt

* Każdy z uczestników ćwiczeń ma wybrać i obejrzeć jedną pozycję z listy “Filmografia na temat władzy w grupach religijnych o proweniencji alternatywnej” (rubryka ''Praktyki zawodowe''). Podczas sprawdzianu na koniec zajęć studenci mają w sposób syntetyczny sportretować osobę przywódcy, który/-a został/-a zobrazowany/-a w wybranej produkcji filmowej, opisując główne cechy władcze tejże postaci zilustrowane w filmie.
W razie braku satysfakcji odnośnie do proponowanych przez prowadzącego tytułów, student/-ka ma prawo zasugerować inny tytuł filmu lub dokumentu (po uprzednim zgłoszeniu tegoż faktu prowadzącemu zajęć).

UWAGA: test końcowy sprawdzi stopień utrwalenia wiedzy otrzymanej w trakcie zajęć, jak również będzie zawierał część weryfikującą samodzielną pracę studentów. Materiał wykładowy stanowi integralną część zagadnień realizowanych podczas ćwiczeń i zaliczany jest równolegle w trakcie sprawdzianu.
UWAGA: test końcowy NIE ODBYWA się na ostatnich zajęciach w semestrze, lecz tylko w sesji zimowej, w dniach które zostały podane w terminarzu zjazdów na bieżący rok akademicki.

W trakcie zaliczenia obowiązuje bezwzględny zakaz korzystania z telefonów oraz innych urządzeń elektronicznych, które w tym czasie mają być schowane do torby. Przed osobą, podchodzącą do zaliczenia, ma pozostać jedynie narzędzie do pisania. W razie konieczności przed sobą można mieć prosty zegarek.

W razie uzyskania oceny niedostatecznej uczestnicy zajęć podchodzą do poprawki w stosownym terminie. Poprawka nie może się odbywać w tym samym dniu, co zaliczenie.

Student/-ka, który/-a uzyska na sprawdzianie ocenę pozytywną, ale nie będzie z niej zadowolony/-a, ma prawo do poprawy oceny na wyższy stopień. Taka osoba może podejść do zaliczenia powtórnie. Wówczas ocena, uzyskana przy drugim podejściu, jest oceną ostateczną i nie podlega zmianie.

Prowadzący prosi nie stosować technik mobbingu, metod szantażu emocjonalnego oraz nie wywierać na nim presji psychologicznej.

ᴥ Filmografia na temat władzy w grupach religijnych o proweniencji alternatywnej ᴥ

• Dźwięk mego głosu, reż. Z. Batmanglij, B. Marling, USA 2011.
• Martha Marcy May Marlene, reż. S. Durkin, USA 2011.
• Ostatni Sakrament, reż. T. West, USA 2013.
• Jonestown. Życie i śmierć członków Świątyni Ludu [dokument], reż. S. Nelson, USA 2006.
• Mistrz, reż. P. Th. Anderson, USA 2012.
• Droga do wyzwolenia. Scjentologia, Hollywood i pułapki wiary [dokument], reż. A. Gibney, USA 2015.
• Bardzo dziki kraj [serial dokumentalny], reż. M. Way, Ch. Way, USA 2018.
• Sekta [serial telewizyjny], reż. J. Goldberg, USA 2016-2018.
• Midsommar. W biały dzień, reż. A. Aster, USA/Szwecja 2019.
• Waco [serial telewizyjny], reż. J. E. Dowdle, D. Gordon, USA 2018.
• W imieniu diabła, reż. B. Sass, Polska 2011.
• Charlie mówi, reż. M. Harron, USA 2018.

◊◊◊ MAGISTERIUM ECCLESIAE ◊◊◊
• kard. F. Arinze, Sekty i nowe ruchy religijne jako problem duszpasterski, „L’Osservatore Romano” , wyd. polskie, nr 7 (1991), s. 12-16.
• Benedykt XVI, Kiedy Bóg znika z pola widzenia, człowiek popada w niewolę idolatrii. Audiencja generalna 15 czerwca 2011, „L’Osservatore Romano” , wyd. polskie, nr 8-9 (2011), s. 42-45.
• Franciszek, Budowanie pokoju wiąże się z uznaniem prawa do wolności religijnej dla wszystkich. Audiencja dla uczestników sesji plenarnej Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego 28 listopada 2013, „L’Osservatore Romano” , wyd. polskie, nr 1 (2014), s. 31-33.
• Kompendium nauki społecznej Kościoła, Kielce 2005, nr 393-405.
• Sekretariat dla Niechrześcijan, Postawa Kościoła wobec wyznawców innych religii, „L’Osservatore Romano” , wyd. polskie, nr 7 (1984), s. 1, 4-5.

◊◊◊ LEKTURA OBOWIĄZKOWA ◊◊◊
• P. Marchwicki SDB, Nowe ruchy religijne, „Seminare. Poszukiwania naukowe”, t. 16 (2000), s. 327-351.
• ks. J. Mariański, O nowej duchowości - próba opisu zjawiska, „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne”, t. 12 (2021), nr 1, s. 40-68.
• T. Pawlus, Nowe ruchy religijne – zagrożenie czy nowa jakość duchowości?, „Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne”, nr 1 (2013), s. 61-79.
• R. T. Ptaszek, Religia a alternatywne ruchy religijne, [w:] S. Janeczek (red.), Filozofia religii. Lublin 2012, s. 337-361.
• P. Szuppe, „Kobiece oblicze” nowych ruchów religijnych, „Ateneum kapłańskie”, t. 168 (2017), z. 1, s. 111-120.
• B. Tuziak, Autorytet jako aksjologiczna podstawa trwałości i rozwoju społeczeństwa oraz kształtowania ładu strukturalnego, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, nr 59 (2019), s. 250-260.

◊◊◊ LITERATURA PODSTAWOWA ◊◊◊
• J-.M. Abgrall, Sekty: manipulacja psychologiczna (rozdział 3: Guru). Gdańsk 2005, s. 56-76.
• M. Ališauskienė, E. Irons, Religious Leadership in New Religions: Theoretical and Empirical Trajectories. “Nova Religio: The Journal of Alternative and Emergent Religions”, vol. 24, 4 (2021), s. 5-10.
• D. F. Barnes, Charisma and Religious Leadership: An Historical Analysis. “Journal for the Scientific Study of Religion”, vol. 17, nr 1 (1978), s. 1-18.
• J. M. Bocheński, Co to jest autorytet?, [w:] J. M. Bocheński, Logika i filozofia: wybór pism. Warszawa 1993, s. 187-324.
• D. G. Bromley, Charisma and Leadership: Charisma and Charismatic Authority in New Religious Movements (NRMs), [w:] G. D. Chryssides, B. E. Zeller (red.), The Bloomsbury Companion to New Religious Movements. London, Oxford, New York, New Delhi, Sydney 2016, s. 103-117.
• D. G. Bromley, Sources of Challenge to Charismatic Authority in Newly Emerging Religious Movements. “Nova Religio: The Journal of Alternative and Emergent Religions”, vol. 24, 4 (2021), s. 26-40.
• G. D. Chryssides, Unrecognized charisma? A study and comparison of five charismatic leaders: Charles Taze Russell, Joseph Smith, L Ron Hubbard, Swami Prabhupada and Sun Myung Moon. “Max Weber Studies”, vol. 12, nr 2 (2012), s. 185-204.
• K. E. Corcoran, J. K. Wellman Jr, “People Forget He’s Human”: Charismatic Leadership in Institutionalized Religion. “Sociology of Religion: A Quarterly Review”, vol. 77, nr 4 (2016), s. 309-332.
• L. L. Dawson, Attribution of Charisma: A Critical Introduction to the Psychology of Charisma and the Explanation of Violence in New Religious Movements. “Nova Religio: The Journal of Alternative and Emergent Religions”, vol. 10, 2 (2006), s. 3-28.
• S. Gawłowski, H. Mruk, Przywództwo. Teoria i praktyka. Poznań 2016.
• R. Hummel, Guru, mistrzowie, szarlatani: fascynacje i zagrożenia. Wrocław 2003.
• C. G. Jung, Osobowość maniczna, [w:] C. G. Jung, Archetypy i symbole: pisma wybrane. Warszawa 1976 albo 1993, s. 84-101 albo s. 88-106.
• K. M. Kaczmarek, Guru – uczniowie – wspólnota. Poznań 2010.
• K. M. Kaczmarek, Klasyczna teoria charyzmy Maxa Webera. Kilka problemów z empirycznym zastosowaniem, [w:] R. Drozdowski (red.), Końce i początki. Socjologiczne podsumowania, socjologiczne zapowiedzi. Poznań 2007, s. 15-34.
• M. Karwat, Charyzma i pseudocharyzma. „Studia politologiczne”, vol. 5 (2001), s. 126-175.
• I. M. Lewis, Religion in context: Cults and charisma. Cambridge, New York, Melbourne 1996.
• Ch. Lindholm, Charisma. Cambridge 1990.
• S. Majdański, Autorytet - pojęcie i problemy. Refleksje filozoficzno-pragmatyczne. “Summarium”, 30-31 (2001-2002), s. 207-231.
• D. McIlwan, Impatient for Paradise: Charisma, Personality and Charismatic New Religious Movements. Saarbrücken 2009.
• P. T. Nowakowski, Obraz ojca w grupie kultowej. „Forum Pedagogiczne”, 2, cz. 2 (2016), s. 233-242.
• L. Oakes, Prophetic Charisma: The Psychology of Revolutionary Religious Personalities. New York 1997.
• T. Olchanowski, Narcyzm i kosmoza, [w:] J. Sieradzan (red.), Narcyzm. Białystok 2011, s. 169-185.
• T. Olchanowski, „Polowanie na guru”. O szkodliwości postaci manicznych. “ALBO albo Problemy Psychologii i Kultury”, z. 3 (2007), s. 67-80.
• J. T. Richardson, The Social Construction of a Misleading Account of Leadership in New Religious Movements. “Nova Religio: The Journal of Alternative and Emergent Religions”, vol. 24, 4 (2021), s. 11-25.
• Y. Sandberg, Ch. M. Moreman, Common Threads among Different Forms of Charismatic Leadership. “Journal of Religion and Business Ethics”, vol. 3 (2015), s. 1-17.
• A. Seweryn, Kluczowe aspekty duchowego przywództwa w perspektywie biblijnej. “Theologica Wratislaviensia”, t. 9 (2014), s. 25-38.
• J. Sieradzan (red.), Charyzma: jej funkcja w życiu religijnym, politycznym i społecznym. Białystok 2008.
• J. R. Stone, Prophecy, [w:] G. D. Chryssides, B. E. Zeller (red.), The Bloomsbury Companion to New Religious Movements. London, Oxford, New York, New Delhi, Sydney 2016, s. 119-132.
• A. Storr, Kolosy na glinianych nogach: studium guru. Warszawa 2009.
• A. Świerzowska, Guru – między tradycją a współczesnością. Kraków 2013.
• A. M. de Tchorzewski, Autorytet i jego struktura aksjologiczna. “Studia Paedagogica Ignatiana”, vol. 20, nr 5 (2017), s. 187-212.
• J. Waardenburg, Religia i religie: systematyczne wprowadzenie do religioznawstwa (rozdział IV Kontekstowe badanie religii). Warszawa 1991, s. 136-143.
• C. Wessinger, Charismatic leaders in new religions, [w:] O. Hammer, M. Rothstein (red.), The Cambridge Companion to New Religious Movements. Cambridge, New York 2012, s. 80-96.

◊◊◊ LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA ◊◊◊
• D. Aberbach, Charisma and Religion: From Ecstasy to Democracy, [w:] D. Aberbach (red.), Charisma in Politics, Religion and the Media: Private Trauma, Public Ideals. Basingstoke, London 1996, s. 35-58.
• D. Boadella, Toksyczni terapeuci, przemoc religijna, sekty. Warszawa 1994.
• W. Burkert, Starożytne kulty misteryjne. Bydgoszcz 2001, s. 83-112.
• A. Chodubski, Przywództwo jako wartość kulturowo-cywilizacyjna. „Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość”, 11 (2014), s. 9-27.
• Dalajlama, L. van den Muzyenberg, Droga przywódcy: studium buddyzmu i jego znaczenia w dobie globalizacji. Warszawa 2009.
• T. Doktór, Nowe ruchy religijne i parareligijne w Polsce. Warszawa 1999.
• M. Gajewski, Fałszywi nauczyciele: sekty dzisiaj. Poznań 2016.
• J. Jagieła, Psychomanipulacja w sektach z perspektywy analizy transakcyjnej, [w:] M. Gajewski (red.), Grupy kultowe: uwarunkowania społeczne. Kraków 2012, s. 143-170.
• W. Kowalak, Rola przywódców w nowych ruchach religijnych w Afryce, [w:] H. Zimoń (red.), Kultury i religie Afryki a ewangelizacja. Lublin 1995, s. 103-118.
• J. Lofland, R. Stark, Becoming a world-saver: A theory of conversion to a deviant perspective. “American Sociological Review”, vol. 30, nr 6 (1965), s. 862-875.
• R. R. Maharaj, Śmierć guru: niezwykła, lecz prawdziwa opowieść o człowieku poszukującym prawdy. Poznań 1993.
• M. Marczewska-Rytko, Religia i polityka w globalizującym się świecie (rozdział VIII: Przywództwo religijne i polityczne). Lublin 2010, s. 215-241.
• P. Mazurkiewicz, Wielokulturowość a multikulturalizm. “Chrześcijaństwo-Świat-Polityka”, 24 (2020), s. 229-250.
• T. Miller (red.), When Prophets Die: The Postcharismatic Fate of New Religious Movements. New York 1991.
• M. Murariu, Totality, Charisma, Authority: The Origins and Transformations of Totalist Movements. Wiesbaden 2017.
• E. Prophet, Charisma and Authority in New Religious Movements, [w:] J. R. Lewis, I. Tøllefsen (red.), The Oxford Handbook of New Religious Movements: Volume II. New York 2016, s. 36-49.
• R. T. Ptaszek, Filozoficzne aspekty alternatywnej religijności. Lublin 2021.
• L. Reave, Spiritual values and practices related to leadership effectiveness. “The Leadership Quarterly”, nr 16 (2005), s. 655-687.
• D. Riesman, Samotny tłum. Kraków 2011.
• Th. Robbins, Cults, Converts and Charisma: The Sociology of New Religious Movements. London, Newbury Park, Beverly Hills, New Delhi 1988.
• Ch. Smith, Charyzma czy charyzmania. Lublin 2009.
• A. Stachowicz-Stanusch, Destrukcyjne strony charyzmatycznego przywództwa. “Zarządzanie Zasobami Ludzkimi”, nr 6 (2011), s. 113-126.
• J. Stott, Przywództwo według apostoła Pawła. Toruń 2005.
• P. Szuppe, Nowe ruchy religijne z perspektywy teologiczno-duszpasterskiej Kościoła katolickiego. Lublin 2017.
• A. Zwoliński, Psychologia zamiast religii? Pułapki i manipulacje. Kraków 2019.
• О. О. Нестуля, С. І. Нестуля, Основи лідерства. Наукові концепції (від найдавніших часів до середини ХХ ст.). Полтава 2016.
• О. О. Нестуля, С. І. Нестуля, Основи лідерства. Наукові концепції (середина ХХ – початок ХХІ ст.). Полтава 2016.
• З. Е. Чернышкова, Л. Д. Попова, Роль лидера в генезисе новых религиозных движений, [w:] Личность и общество: нравственная идея в ценностном мире современного человека: Материалы всероссийской научно-практической конференции с международным участием «Мокроносовские чтения-2017» (г. Екатеринбург, 25 ноября 2017 г.). Екатеринбург 2017, s. 198-207.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu WT-FW-COW w USOSweb