Teologia a kultura WT-DTE-MTK1

Współpraca teologii i kultury pomaga w duchowym i moralnym odrodzeniu społeczeństwa ludzkiego. Ludzie nauki, zwłaszcza teolodzy i twórcy kultury, doświadczając swoistej transcendencji prawdy, piękna i dobra, stają się naturalnymi sługami tajemnicy Boga. Ten przywilej wymaga z ich strony poszanowania tych wartości, gdyż jako uczeni i artyści, bez względu na światopogląd, powinni pełnić funkcję sumienia krytycznego wobec wszelkich zagrożeń człowieka. Poznawanie i ukazywanie prawdy, dobra i piękna przez teologów i twórców kultury powinno służyć człowiekowi i jego rozwojowi. Teologia i kultura potrzebują się zatem wzajemnie i muszą współpracować dla dobra ludzkości. Ze współpracy teologii i kultury rodzi się nowa ewangelizacja, która je inspiruje i oczekuje od nich pomocy w jej realizacji. Dzięki współpracy teologii i kultury można walczyć niebezpieczeństwem sekularyzacji i spłycenia podstawowych wartości ludzkich, humanistycznych, społecznych i moralnych. Teologia, poznając prawdę Ewangelii, wspomaga kulturę bogactwem ducha chrześcijańskiego. Kultura współczesna ma do swojej dyspozycji nowe środki wyrazu i nowe możliwości techniczne. Powszechność tych środków i potęga ich oddziaływania mają wielki wpływ na mentalność i kształtowanie postaw społeczeństwa. Należy zatem popierać ważne inicjatywy, które przyciągałyby uwagę twórców i stanowiły bodziec dla promocji ich działalności oraz rozwoju i inspirowania talentów w harmonii z prawdą odkrywaną dzięki teologii. Dlatego potrzebny jest wspólny wysiłek zmierzający do budowania zaufania między teologami a ludźmi kultury oraz poszukiwania wspólnego języka dla promowania prawdy, dobra i piękna. W teologii podstawowym źródłem jest Objawienie i klasyczne teksty religijne, które mogą oferować sens dla wszystkich epok i posiadają siłę motywującą, która otwiera nowe horyzonty poznania prawdy, dobra i piękna. Teologia powstaje kontekście wiary religijnej, ale zasady etyczne, którymi się kieruje, nie pozbawiają jej wartości w twórczej współpracy z kulturą. Teologia powinna być obecna twórczo i aktywnie w miejscach, gdzie kulturę się tworzy, rozwija i ubogaca. Bardzo ważnym zadaniem w teologii powinno być również wychowanie społeczeństwa do właściwego odbioru tego wszystkiego, co jest owocem kultury. W teologii przyjmuje się zasadę, że kulturę odnosić należy do pełnej doskonałości osoby ludzkiej, do dobra wspólnoty i całej społeczności ludzkiej. Dlatego należy tak kształtować ducha, aby rozwijała się zdolność podziwiania, wnikania w głąb kontemplacji i urabiania sobie sądu osobistego oraz zdolność kształcenia zmysłu religijnego, moralnego i społecznego (Gaudium et spes, 59). Człowiek bowiem istnieje „z kultury” i „dla kultury”, a dzięki swojej autentycznej kulturze może poznawać prawdę, która czyni go w pełni wolnym i suwerennym.
1. Definicje kultury
2. Rozumienie kultury w perspektywie chrześcijaństwa
3. Stara i nowa koncepcji kultury
4. Sobór Watykański II a kultura
5-7. Koncepcja kultury w ujęciu Jana Pawła II
11. Współczesna kultura a nauka Kościoła
12. Personalistyczna koncepcja kultury
13. Dialog teologii i kultury
14. Dialog religii z kulturami w kontekście europejskim
15. Podsumowanie zajęć.