Wstęp do historii sztuki WT-CTR-WHS
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z formami wyrazu artystycznego w sztukach plastycznych i architekturze w przekroju historycznym. Student otrzyma możliwość poznania i waloryzowania dzieł sztuki i architektury z punktu widzenia turystyki.
Łącząc zjawiska z zakresu turystyki, historii sztuki, historii liturgii, teologii, historii idei i duchowości prezentowane będą podstawowe problemy związane ze sztuką chrześcijańską, jej formami i sposobami ekspresji.
Zakres tematyczny:
1. Czym jest sztuka i architektura, czym jest dzieło sztuki?
2. Chronologia sztuki. Sztuka pradziejowa
3. Starożytny Egipt i Mezopotamia
4. Starożytna Grecja – kanony piękna, porządki architektoniczne
5. Starożytny Rzym - osiągnięcia architektoniczne i cywilizacyjne
6. Sztuka wczesnochrześcijańska i bizantyńska
7. Sztuka romańska
8. Szuka gotycka
9. Sztuka renesansowa i manierystyczna
10. Sztuka barokowa i rokokowa
11. Sztuka klasycystyczna i romantyczna. Style i nurty XIX wieku
12. Impresjonizm i postimpresjonizm
13. Awangardy początku XX wieku
14. Sztuka XX i XXI wieku
15. Podsumowanie zajęć
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
1. WIEDZA (CTR_W13, CTR_W15)
Student zna metodologię oraz podstawowe wiadomości dotyczące historii sztuki. Rozpoznaje najważniejsze cechy stylów artystycznych, najważniejsze obiekty architektury malarstwa i rzeźby w przestrzeni kulturowej powszechnej i polskiej oraz wykorzystuje tę wiedzę w praktyce turystycznej. Poprawnie chronologicznie umiejscawia artefakty i ich twórców, operuje danymi odnoszącymi się sylwetek artystów, ich dzieł, omawia tło społeczno-polityczne, ideowe i religijne.
2. UMIEJĘTNOŚCI (CTR_U02, CTR_U06)
Student potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować integrować informacje pochodzące z różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy. Na tej podstawie potrafi twórczo stosować wiedzę z zakresu historii, kultury i myśli różnych regionów świata w organizacji i obsłudze ruchu turystycznego i pielgrzymkowego, dostrzegać i eksponować najważniejsze zagadnienia historyczno-artystyczne na użytek turystyki. Potrafi poprawnie intepretować wybrane obiekty, poprzez umiejscowienie ich w odpowiednim kontekście historycznym, kulturowo-społecznym, artystycznym. Potrafi dokonać samodzielnej analizy obiektu w oparciu o zdobytą wiedzę podczas zajęć.
Student rozumie potrzebę aktywnego uczestniczenia w kulturze współczesnej, poprzez poznanie jej historii i złożonych kontekstów artystycznych i dlatego potrafi twórczo wykorzystywać wiedzę z zakresu historii sztuki w bieżącym funkcjonowaniu turystyki religijnej.
Kryteria oceniania
1. WIEDZA
BDB - Student bardzo dobrze zna metodologię oraz podstawowe wiadomości dotyczące historii sztuki. Bardzo dobrze rozpoznaje najważniejsze cechy stylów artystycznych, najważniejsze obiekty architektury malarstwa i rzeźby w przestrzeni kulturowej powszechnej i polskiej oraz wykorzystuje tę wiedzę w praktyce turystycznej. Celnie chronologicznie umiejscawia artefakty i ich twórców, doskonale przytacza najważniejsze dane dotyczące sylwetek artystów, ich dzieł, omawia tło społeczno-polityczne, ideowe i religijne.
DB - Student dobrze zna metodologię oraz podstawowe wiadomości dotyczące historii sztuki. Dobrze rozpoznaje najważniejsze cechy stylów artystycznych, najważniejsze obiekty architektury malarstwa i rzeźby w przestrzeni kulturowej powszechnej i polskiej oraz wykorzystuje tę wiedzę w praktyce turystycznej. Prawidłowo chronologicznie umiejscawia artefakty i ich twórców, prawidłowo przytacza najważniejsze dane dotyczące sylwetek artystów, ich dzieł, omawia tło społeczno-polityczne, ideowe i religijne.
DST - Student słabo zna metodologię oraz podstawowe wiadomości dotyczące historii sztuki. Z trudnością rozpoznaje najważniejsze cechy stylów artystycznych, najważniejsze obiekty architektury malarstwa i rzeźby w przestrzeni kulturowej powszechnej i polskiej oraz słabo wykorzystuje tę wiedzę w praktyce turystycznej. Słabo chronologicznie umiejscawia artefakty i ich twórców, nie lepiej przytacza najważniejsze dane dotyczące sylwetek artystów, ich dzieł, z trudnością omawia tło społeczno-polityczne, ideowe i religijne.
2. UMIEJĘTNOSCI
BDB - Student całkowicie swobodnie i celnie potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować integrować informacje pochodzące z różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy. Potrafi celnie i twórczo stosować wiedzę z zakresu historii, kultury i myśli różnych regionów świata w organizacji i obsłudze ruchu turystycznego i pielgrzymkowego, celnie dostrzegać i eksponować najważniejsze zagadnienia historyczno-artystyczne na użytek turystyki. Potrafi całkowicie poprawnie intepretować wybrane dzieła sztuki, poprzez umiejscowienie ich w odpowiednim kontekście historycznym, kulturowo-społecznym, artystycznym. Potrafi dokonać w pełni samodzielnej analizy obiektu w oparciu o zdobytą wiedzę podczas zajęć.
Student bardzo dobrze rozumie potrzebę aktywnego uczestniczenia w kulturze współczesnej, poprzez poznanie jej historii i złożonych kontekstów artystycznych i dlatego potrafi swobodnie i twórczo wykorzystywać wiedzę z zakresu historii sztuki w bieżącym funkcjonowaniu turystyki religijnej.
DB - Student dość swobodnie i poprawnie potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować integrować informacje pochodzące z różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy. Potrafi właściwie choć z ograniczeniami stosować wiedzę z zakresu historii, kultury i myśli różnych regionów świata w organizacji i obsłudze ruchu turystycznego i pielgrzymkowego, dostrzegać i eksponować najważniejsze zagadnienia historyczno-artystyczne na użytek turystyki. Potrafi dość poprawnie intepretować wybrane dzieła sztuki, poprzez umiejscowienie ich w odpowiednim kontekście historycznym, kulturowo-społecznym, artystycznym. Z pewnymi trudnościami potrafi dokonać samodzielnej analizy obiektu w oparciu o zdobytą wiedzę podczas zajęć.
Student dobrze rozumie potrzebę aktywnego uczestniczenia w kulturze współczesnej, poprzez poznanie jej historii i złożonych kontekstów artystycznych i dlatego potrafi dość swobodnie wykorzystywać wiedzę z zakresu historii sztuki w bieżącym funkcjonowaniu turystyki religijnej.
DST - Student mało swobodnie i nie dość poprawnie potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować integrować informacje pochodzące z różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy. Z ograniczeniami potrafi stosować wiedzę z zakresu historii, kultury i myśli różnych regionów świata w organizacji i obsłudze ruchu turystycznego i pielgrzymkowego, dostrzegać i eksponować najważniejsze zagadnienia historyczno-artystyczne na użytek turystyki. Słabo potrafi intepretować wybrane dzieła sztuki, poprzez umiejscowienie ich w odpowiednim kontekście historycznym, kulturowo-społecznym, artystycznym. Z dużymi trudnościami dokonuje samodzielnej analizy obiektu w oparciu o zdobytą wiedzę podczas zajęć.
Student nie do końca rozumie potrzebę aktywnego uczestniczenia w kulturze współczesnej, poprzez poznanie jej historii i złożonych kontekstów artystycznych; z ograniczeniami i trudnościami wykorzystuje wiedzę z zakresu historii sztuki w bieżącym funkcjonowaniu turystyki religijnej.
Promowana jest pełna frekwencja. Dozwolone są trzy nieobecności nieusprawiedliwione. Każda usprawiedliwiona nieobecność musi zostać odrobiona po konsultacji z prowadzącym.
Na ocenę ostateczną składają się:
1) uzyskanie pozytywnej oceny z prac pisemnych z historii sztuki na platformie MSTeams.
2) wykonanie 2 projektów: a) programu zwiedzania ze szczególnym uwzględnieniem obiektów architektury - turystyka dziedzictwa kulturowego, b) programu zwiedzania muzeów i galerii - turystyka muzealna. Zaprezentowanie ich na zajęciach oraz umieszczenie w MSTeams.
3) zaliczenie wskazanych lektur.
Nakład pracy studenta: 90 godz. = 3 ECTS
udział w wykładzie 30 godz. = 1 ECTS
przygotowanie do wykładu 30 godz. = 1 ECTS
przygotowanie do kolokwium 20 godz. = 2/3 ECTS
lektura własna 10 godz. = 1/3 ECTS
Literatura
Literatura podstawowa:
A. Mikos von Rohrscheidt, Turystyka kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy, KulTour.pl, Poznań 2016, s. 234-271 [on line]
Nagrane wykłady:
1) M. Stępień: Porządki architektoniczne. Plany świątyń greckich - od początku do 30 minuty (bez Akropolu)
https://www.youtube.com/watch?v=gwDjpDrYtpk
2) M. Stępień: Akropol w Atenach i jego budowle; architektura grecka i hellnistyczna - od 30 minuty do końca.
https://www.youtube.com/watch?v=gwDjpDrYtpk
3) M. Stępień: Starożytny Rzym i jego budowle
https://www.youtube.com/watch?v=cTwpIh7tghQ&t=331s
Literatura uzupełniająca:
Ł. Gaweł, Szlaki dziedzictwa kulturowego. Teoria i praktyka zarządzania, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011
J. Hajduk, Ł. Piekarska-Duraj, P. Idziak, S. Wacięga, Lokalne muzeum w globalnym świecie. Poradnik praktyczny, MIK, Kraków 2014
G. Ashworth, Planowanie dziedzictwa, MCK, Kraków 2015
G. Ashworth, J. Tunbridge, The Tourist-Historic City. Retrospect and Prospect of Managing the Heritage City, Routledge, London–New York 2000
A. Calurasan, Interpreting and Presenting Places of Cultural Significance: A Heritage Interpretation and Presentation Guidelines, Escuela Taller de Filipinas Foundation, Inc., Manila City 2017
E. Christou, Heritage and Cultural Tourism: a Marketing-Focused Approach, [w:] M. Sigala, D. Leslie (red.), International Cultural Tourism. Management, Implications and Cases, Butterworth-Heinemann, Oxford 2005, s. 4-15
J.H. Falk, L.D. Dierking, Learning from museums: Visitor experiences and the making of meaning, Altamira Press, Walnut Creek 2000
J. Gao, S. Lin, Ch. Zhang., Authenticity, involvement, and nostalgia: Understanding visitor satisfaction with an adaptive reuse heritage site in urban China, "Journal of Destination Marketing & Management" 2020,, t. 15., s. 1-10
A. Hems, M. Blockley (red.), Heritage interpretation: theory and practice, Routledge, Abingdon 2006
S. Jones, Sharing our Stories. Guidelines for Heritage Interpretation, The National Trust of Australia, Canberra–Sydney 2007
K. Kowalski, O istocie dziedzictwa europejskiego – rozważania, MCK, Kraków 2013
A. Marciniak, M. Pawleta, K. Kajda (red.), Dziedzictwo we współczesnym świecie, Universitas, Kraków 2018
A. Mikos von Rohrscheidt, Współczesne przewodnictwo miejskie. Metodyka i organizacja interpretacji dziedzictwa, Proksenia / KulTour.pl, Kraków–Poznań 2014
A. Mikos von Rohrscheidt, Historia w turystyce kulturowej, WN PWN, Warszawa 2018
A. Mikos von Rohrscheidt, Interpretacja dziedzictwa w turystyce kulturowej. Konteksty, podmioty, zarządzanie, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2021
M. Nowacki, DZIEDZICTWO I TURYSTYKA:
RELACJE I EWOLUCJA KONCEPCJI, w: KULTURA I TURYSTYKA – WSPÓLNE KORZENIE, s. 35–49 [on line]
M. Nowacki, Interpretacja dziedzictwa w pracy przewodnika i pilota wycieczek, [w:] Z. Kruczek (red.), Pilotaż i przewodnictwo – nowe wyzwania, Proksenia, Kraków, 2005 s. 67-79
K. Zarzycka, Rozgryźć dziedzictwo. Podręcznik dobrych praktyk upowszechniania dziedzictwa i edukacji o dziedzictwie kulturowym, Narodowy Instytut Dziedzictwa, Warszawa 2016
D. Ziarkowski, Turystyka i sztuka – wzajemne relacje z perspektywy semiotycznej, "Turystyka Kulturowa" 2012 nr 5, s. 22-37 [on line]
Sztuka świata, t. 1-11, ARKADY, Warszawa 1999
J. Białostocki, Sztuka cenniejsza niż złoto, WN PWN, Warszawa 2013
E. Jastrzębowska, Sztuka wczesnochrześcijańska, WAM, Kraków 2008
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: