Kultura chrześcijańska w starożytności (patrologia) WT-CTR-KC
Treści merytoryczne:
1. Ojcowie Kościoła jako twórcy kultury chrześcijańskiej. Przedmiot i zadania patrologii. Inne zagadnienia wstępne.
2. Od Jerozolimy do Antiochii – u źródeł chrześcijaństwa. Św. Ignacy Antiocheński.
3. Chrześcijaństwo odrzucane i zwalczane. Literatura o męczeństwie. Św. Polikarp. Męczeństwo Perpetui i Felicyty. Św. Cyprian z Kartaginy.
4. Walka o prawdę – u źródeł apologii chrześcijańskiej. Św. Justyn. Tertulian.
5. Rozwój filozofii i teologii chrześcijańskiej. Św. Ireneusz z Lyonu. Orygenes.
6. Wpływ Konstantyna Wielkiego na rozwój kultury chrześcijańskiej. Sobór w Nicei.
7. Rozwój pielgrzymowania w starożytności oraz chrześcijańskich obiektów sakralnych. Pamiętniki Egerii i inne zapiski pielgrzymów.
8. Narodziny monastycyzmu i jego wpływ na kulturę chrześcijańską.
9. Chrześcijaństwo w Kapadocji. Bazyli Wielki, Grzegorz Wielki, Grzegorz z Nazjanzu.
10. Szkoły egzegetyczne: aleksandryjska i antiocheńska. Spór Cyryla z Nestoriuszem.
11. Kształtowanie relacji cesarstwo (państwo) – Kościół. Jan Chryzostom, Ambroży.
12. Rola Kościoła Rzymskiego. Klemens rzymski. Minucjusz Feliks. Papieże: Korneliusz, Damazy, Leon, Grzegorz Wielki.
13. Św. Augustyn i jego wpływ na rozwój teologii.
14. Chrześcijaństwo bizantyjskie.
15. Późnostarożytne spory teologiczne: monofizytyzm, monoteletyzm, obrazoburstwo i ich wpływ na podział Kościoła.
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
E-Learning
W cyklu 2022/23_L: E-Learning (pełny kurs) | W cyklu 2023/24_Z: E-Learning | W cyklu 2024/25_Z: E-Learning |
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Studenta zna:
- podstawowe dane biograficzne najważniejszych ojców Kościoła
- podstawowe elementy nauczania i terminologii teologicznej ojców Kościoła
- najważniejsze zabytki piśmiennictwa wczesnochrześcijańskiego
- początki pielgrzymowania chrześcijańskiego i najważniejsze zabytki wczesnochrześcijańskiej architektury
- tło powstania i rozwój monastycyzmu
- treść najważniejszych dogmatów określonych na starożytnych soborach
Student potrafi:
- wyjaśnić wzajemne oddziaływanie chrześcijaństwa i kultury grecko-rzymskiej
- nakreślić rozwój kultury wczesnochrześcijańskiej (literatura, architektura, malarstwo)
- wyjaśnić tło historyczno-religijne fenomenu pielgrzymkowego
- wyjaśnić przyczyny powstania i rozwoju monastycyzmu
- dokonywać podstawowej analizy teologicznej tekstów patrystycznych
- podejmować merytoryczne dyskusje na temat kontrowersji teologicznych pojawiających się w pierwszych wiekach chrześcijaństwa
Kryteria oceniania
1. Aktywny udział w wykładach (obecność, udział w dyskusjach) – 20%
2. Praca samodzielna weryfikowana przez ćwiczenia / testy w trakcie trwania semestru – 30%
3. Egzamin końcowy ustny lub praca pisemna na zatwierdzony temat (12000 znaków) – 50%.
Literatura
Benedykt XVI, Katechezy o Ojcach Kościoła, Kraków 2008.
Berardino A. di – Studer B. (red.), Historia teologii. T. I. Epoka patrystyczna, Kraków 2003.
Desprez V., Początki monastycyzmu, t. 1, Dzieje monastycyzmu chrześcijańskiego do Soboru Efeskiego (431), tłum. J. Dembska, Kraków 1999.
Drączkowski F., Patrologia, Pelplin-Lublin 1998.
Kanior M., Historia monastycyzmu chrześcijańskiego, t. 1, Starożytność
(wiek III – VIII), Kraków 1993.
Kelly J., Początki doktryny chrześcijańskiej, Warszawa 1988.
Padovese L., Wprowadzenie do teologii patrystycznej, Kraków 1994.
Pietras H., Początki teologii Kościoła, Kraków 2000.
Starowieyski M. (oprac.), Pierwsi świadkowie, BOK 10, Kraków 1998.
Starowieyski M., Nowy słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa, Poznań 2018.
Żurek A., Ojcowie Kościoła - twórcy i świadkowie Tradycji, Tarnów 2013.
Żurek A., Wprowadzenie do Ojców Kościoła, Tarnów 2001.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: