Współczesna rodzina polska WSR-NRN-2-WRP
Podstawowym celem przedmiotu jest zapoznanie studentów ze sposobami definiowania rodziny w naukach społecznych, wielością pojęć alternatywnych dla rodziny i życia małżeńskiego, wielością podejść teoretycznych oraz umiejscowieniem socjologii życia rodzinnego i intymności pośród nauk o małżeństwie i rodzinie.
Student/ka zapoznaje się z współczesnymi przemianami życia rodzinnego w Polsce i UE, reakcjami Polaków na te przemiany, umiejscowieniem rodziny, małżeństwa i relacji wewnątrzrodzinnych w systemie aksjologicznym Polaków. Student/ka zdobywa także wiedzę z zakresu powiązań rodziny i różnych aspektów życia rodzinnego z róznego rodzaju strukturami społecznymi i instytucami życia społęcznego. Poznaje diagnozę poszczególnych aspektów życia rodzinnego opartą na badaniach społecznych, wybrane instytucjonarne formy wsparcia rodziny, w tym instytucjami religijnymi. Poznaje wybrane działania wspierajace małżeństwo i rodzinę w ramach realizowanej polityki społecznej oraz ich efekty / defekty.
W czasie zajęć omówione zostaną główne pola przemian życia rodzinnego w Polsce: różnorodność postaw matrymonialnych i prokreacyjnych, scenariusze ról rodzicielskich, wieź międzypokoleniowa, miejsce osób starszych w rodzinach, jakość zdrowia w rodzinach i kształt polityki prozdrowotnej w Polsce, sytuacja finansowa, zawodowa i mieszkaniowa, powiązania pomiędzy jakością życia rodzina zmianami na rynku pracy, powiązanie miedzy życiem rodzinnym a mediami, sytuacja Polskich rodzin w sytuacji migracji. Zakres zagadnień konsultowana jest w każdym roku ze studentami i odpowiada ich zainteresowaniom. Analiza teoretyczne zostanie uzupełniona danymi empirycznymi z aktualnych badań.
W cyklu 2021/22_L:
Celem zajęć jest zapoznanie ze sposobami definiowania rodziny w naukach społecznych, wielością pojęć alternatywnych dla rodziny i życia małżeńskiego, wielością podejść teoretycznych oraz umiejscowieniem socjologii rodziny pośród nauk o małżeństwie i rodzinie. |
W cyklu 2023/24_L:
1. Rodzina, życie rodzinne - trudności definicyjne i sposoby definiowania |
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
E-Learning
W cyklu 2021/22_L: E-Learning (pełny kurs) | W cyklu 2023/24_L: E-Learning | W cyklu 2019/20_L: E-Learning z podziałem na grupy |
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
W cyklu 2021/22_L: 1/2 ECTS - godziny kontaktowe
2 ECTS - przygotowanie do zajęć poprzez lekturę
1/2 ECTS - wykonanie raportów z zajęć | W cyklu 2023/24_L: - 18 godz. - udział w konwersatorium
- 42 godz. - przygotowanie do zajęć
- 17 godz. - realizacja zadań przypisanych do zajęć.
SUMA: 3 ECTS |
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W ROKU AKADEMICKIM 2022/2023; 2023/2024 I NASTĘPNYCH:
E_01_W: Student/ka potrafi nazywać zróżnicowane formy życia rodzinnego, uwarunkowania społeczne wybranych zagadnień życia rodzinnego, formować sądy o ich uwarunkowaniach, diagnozować przyczyny i proponować działania zaradcze.
E_02_U: Student/ka posługując się terminami społecznymi potrafi komunikować się w grupie w ramach wymiany poglądów i sądów, zachowywać kulturę dialogu szczególnie wobec wyrażających odmienne stanowiska i podejścia.
E_03_K: Student/ka potrafi dokonywać oceny źródeł wiedzy, odnosić się krytycznie do danych statystycznych, samodzielnie poszukiwać źródeł wiedzy.
3 ECTS
DO ROKU2021/2022:
NRM_W11 - ma elementarną wiedzę o polityce społecznej, o różnych rodzajach struktur społecznych i instytucjach życia społecznego związanych ze służbą małżeństwu i rodzinie, w tym Kościoła katolickiego oraz prawnych i administracyjnych podstawach ich funkcjonowania;
NRM_U12 - posiada umiejętność wykorzystania form instytucjonalnej pomocy małżeństwu i rodzinie, identyfikowania placówek pomocy społecznej, rozumienia i stosowania prawa w zakresie opieki i pomocy rodzinie;
NRM_U14 - potrafi dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych; analizuje ich powiązania z różnymi obszarami działalności z zakresu nauk o rodzinie;
NRM_K04 - ma świadomość odpowiedzialności za promocję i pomoc rodzinie jako podstawowej komórce społecznej, która przyczynia się do zachowania dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy.
Opis punktów ECTS:
- udział w zajęciach: 18 godz.
- przygotoania do zajęć: 32 godz.
- przygotowanie raportu z zajeć: 30 godz.
- konsultacje: 1 godz.
w sumie: 81 godz = 3 ECTS
Kryteria oceniania
W ROKU AKADEMICKIM 2022/2023; 2023/2024 I NASTĘPNYCH:
1. Znajomość tekstów.
2. Aktywność w czasie zajęć - udział w dyskusji (merytoryczność wypowiedzi, jezyk naukowy, zdolność wyrazania sądów, kultura dialogu).
3. Krótkie raporty z zajęć (Moodle). [W sytuacji nazdwyczaj wysokiej oceny przygotowania i aktywności studentów prowadzacy może zwolnić poszczególnych uczestników dyskusji z zadania przypisanego do konkretnych zajęć].
4. W sytuacji nieobecności na zajeciach:
Szczególowy raport ze wskazanych lektur (Moodle).
5. W sytuacji zajęć odbywanych systemem zadaniowym:
Szczególowy raport ze wskazanych lektur (Moodle).
KRYTERIA OCENY ZADAŃ CZĄSTKOWYCH (zadań na Moodle):
WIEDZA:
1. Korzystanie z właściwej terminologii z zakresu socjologii rodziny
2. Stan wiedzy i zakres języka naukowego, który pozwala formować sądy o ich uwarunkowaniach, diagnozować przyczyny i proponować działania zaradcze
UMIEJĘTNOŚCI:
3. Posługiwanie się terminami społecznymi, umiejętność prezentacji wiedzy i własnych poglądów, zdolność do dialogu w sytuacji posiadania odmiennego stanowiska czy też podejścia badawczego.
4. Jasność, precyzyjność, naukowość języka.
KOMPETENCJE:
5. Ocena podejść teoretycznych, zdolność uzasadniania swoich poglądów i poszukiwań innych źródeł wiedzy.
OCENA KOŃCOWA:
jest wypadkową powyższych czynników wedle proporcji 33% / 33% / 33%
W sytuacji nazwyczaj dobrze ocenianej aktywności (wybitnie twórczego wkłądu w dyskusję), ocena moze byc podniesiona o 10 do 30 %.
DO ROKU2021/2022:
WIEDZA:
Ocena 2 (ndst) – Student/ka nie ma elementarnej wiedzy na temat terminologii określającej rodzinę w naukach społecznych i jej miejsca w życiu społecznym, pośród struktur społecznych, instytucji życia społecznego oraz prawnych i administracyjnych ram jej funkcjonowania w Polsce. Student/ka nie posiada elementarnej wiedzy na temat wspólnotowego i instytucjonalnego wymiaru rodziny, jej funkcji, typów, liczebności członków, rodzajów powiązań wewnętrznych. Nie potrafi przygotować publicznego wystąpienia na temat wybranego problemu rodziny polskiej oraz wskazać rozwiązań poszukiwanych w Polsce na polu polityki społecznej oraz wsparcia rodziny.
Ocena 3 (dst) – Student/ka posiada elementarną wiedzę na temat terminologii określającej rodzinę w naukach społecznych i jej miejsca w życiu społecznym, pośród struktur społecznych, instytucji życia społecznego oraz prawnych i administracyjnych ram jej funkcjonowania w Polsce. Student/ka posiada elementarną wiedzę na temat wspólnotowego i instytucjonalnego wymiaru rodziny, jej funkcji, typów, liczebności członków, rodzajów powiązań wewnętrznych. Potrafi przygotować publiczne wystąpienie na temat wybranego problemu rodziny polskiej na niskim poziomie merytorycznym, w oparciu o ubogie źródła i bez wielu odwołani do danych empirycznych. Potrafi wskazać i nazwać rozwiązania wspierające rodzinę na polu polityki społecznej oraz coachingu rodzinnego i wsparcia rodziny.
Ocena 4 (db) – Student/ka posiada ugruntowaną wiedzę na temat terminologii określającej rodzinę w naukach społecznych i jej miejsca w życiu społecznym, pośród struktur społecznych, instytucji życia społecznego oraz prawnych i administracyjnych ram jej funkcjonowania w Polsce. Student/ka posiada wiedzę na dobrym poziomie na temat wspólnotowego i instytucjonalnego wymiaru rodziny, jej funkcji, typów, liczebności członków, rodzajów powiązań wewnętrznych. Potrafi właściwie przygotować publiczne wystąpienie na temat wybranego problemu rodziny polskiej na poprawnym poziomie merytorycznym, w oparciu o przeciętne źródła i z odwołaniami do najważniejszych pomiarów empirycznych. Potrafi trafnie wskazać i nazwać rozwiązania wspierające rodzinę na polu polityki społecznej oraz coachingu rodzinnego i wsparcia rodziny.
Ocena 5 (bdb) – Student/ka posiada dobrze ugruntowaną wiedzę na temat terminologii określającej rodzinę w naukach społecznych i jej miejsca w życiu społecznym, pośród struktur społecznych, instytucji życia społecznego oraz prawnych i administracyjnych ram jej funkcjonowania w Polsce. Student/ka posiada wiedzę na wysokim poziomie na temat wspólnotowego i instytucjonalnego wymiaru rodziny, jej funkcji, typów, liczebności członków, rodzajów powiązań wewnętrznych. Potrafi przygotować publiczne wystąpienie na temat wybranego problemu rodziny polskiej na wysokim poziomie merytorycznym, w oparciu o najnowsze i najważniejsze źródła i z licznymi odwołaniami do ważnych pomiarów empirycznych. Potrafi bardzo trafnie wskazać i poprawnie nazwać rozwiązania wspierające rodzinę na polu polityki społecznej oraz coachingu rodzinnego i wsparcia rodziny.
UMIEJĘTNOŚCI:
Ocena 2 (ndst) – Student/ka nie potrafi samodzielnie zdobywać wiedzy i rozwijać własne umiejętności korzystając z różnych źródeł teoretycznych i empirycznych. Nie potrafi dokonywać obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych oddziałujących na rodzinę, a w rezultacie nie potrafi dostrzegać i elementarnie diagnozować sytuacji rodzin w Polsce. Student/ka nie posiada elementarnych umiejętności pozwalających dostrzegać powiązania między jakością życia rodzin a polityką społeczną w Polsce, jakością życia społecznego a jakością życia rodzin, jakością życia rodzin a zjawiskami społecznymi zachodzącymi w polskim i europejskim społeczeństwie, wsparciem życia rodzinnego jako podstawowej komórki społecznej oraz trwałości życia rodzinnego powiązanego z ciągłością międzypokoleniową.
Ocena 3 (dst) – Student/ka potrafi samodzielnie zdobywać elementarną wiedzy i umiarkowanie rozwijać własne umiejętności korzystając z różnych źródeł teoretycznych i empirycznych. Potrafi dokonywać elementarnych obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych oddziałujących na rodzinę, a w rezultacie potrafi na niskim poziomie dostrzegać i elementarnie diagnozować sytuację rodzin w Polsce. Student/ka posiada elementarne umiejętności pozwalające dostrzegać powiązania między jakością życia rodzin a polityką społeczną w Polsce, jakością życia społecznego a jakością życia rodzin, jakością życia rodzin a zjawiskami społecznymi zachodzącymi w polskim i europejskim społeczeństwie, wsparciem życia rodzinnego jako podstawowej komórki społecznej oraz trwałości życia rodzinnego powiązanego z ciągłością międzypokoleniową.
Ocena 4 (db) – Student/ka potrafi samodzielnie zdobywać wiedzy i dość dobrze rozwijać własne umiejętności korzystając z różnych źródeł teoretycznych i empirycznych. Potrafi dokonywać na dobrym poziomie obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych oddziałujących na rodzinę, a w rezultacie potrafi wyraźnie dostrzegać i trafnie diagnozować sytuację rodzin w Polsce. Student/ka posiada dobre umiejętności pozwalające dostrzegać powiązania między jakością życia rodzin a polityką społeczną w Polsce, jakością życia społecznego a jakością życia rodzin, jakością życia rodzin a zjawiskami społecznymi zachodzącymi w polskim i europejskim społeczeństwie, wsparciem życia rodzinnego jako podstawowej komórki społecznej oraz trwałości życia rodzinnego powiązanego z ciągłością międzypokoleniową.
Ocena 5 (bdb) – Student/ka potrafi na bardzo dobrym poziomie samodzielnie zdobywać wiedzy i znakomicie rozwijać własne umiejętności korzystając z różnych źródeł teoretycznych i empirycznych. Potrafi dokonywać na bardzo wysokim poziomie obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych oddziałujących na rodzinę, a w rezultacie potrafi wyraźnie dostrzegać i trafnie diagnozować sytuację rodzin w Polsce. Student/ka posiada bardzo wysokie umiejętności pozwalające dostrzegać powiązania między jakością życia rodzin a polityką społeczną w Polsce, jakością życia społecznego a jakością życia rodzin, jakością życia rodzin a zjawiskami społecznymi zachodzącymi w polskim i europejskim społeczeństwie, wsparciem życia rodzinnego jako podstawowej komórki społecznej oraz trwałości życia rodzinnego powiązanego z ciągłością międzypokoleniową.
KOMPETENCJE:
Ocena 2 (ndst) – Student/ka nie ma świadomości wagi rodziny dla życia społecznego i nie potrafi samodzielnie określić przemiany życia rodzinnego, które zagrażają ciągłości kulturowej.
Ocena 3 (dst) – Student/ka ma elementarną świadomość wagi rodziny dla życia społecznego i potrafi na minimalnym poziomie wskazać przemiany życia rodzinnego, które zagrażają ciągłości kulturowej.
Ocena 4 (db) – Student/ka ma świadomości wagi rodziny dla życia społecznego i potrafi wskazać przemiany życia rodzinnego, które zagrażają ciągłości kulturowej.
Ocena 5 (bdb) – Student/ka ma wysoką świadomości wagi rodziny dla życia społecznego i potrafi trafnie wskazać przemiany życia rodzinnego, które zagrażają ciągłości kulturowej.
WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA:
1. Udział w zajeciach.
2. Aktywny udział w zajeciach. (+ 20%)
3. Realizacja zadań po zajęciach: Pisemna odpowiedź na pytania tyczące się głownego temetu dyskusji prowadzonej w trakcie zajęć na podstawie przygotowanego tekstu (poziom merytoryczny, terminowość, poprawność edycji tekstów.
4. W sytuacji nieobecności na zajęciach: pisemna odpowiedź na szczególowe pytania do treści analizowanego w trakcie zajęć tekstu.
Ocena końcowa: suma czynników 1-4 z podkreśleniem 3/4.
Literatura
T. Szlendak, Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Warszawa 2010.
R. Boguszewski, Wspołczesne znaczenie i rozumienie rodziny w Polsce, "Zeszyty Naukowe KUL" 2015, nr 4 (232), s.127-148.
D. Tułowiecki, Rodzina jako wartość we współczesnym społeczeństwie polskim, w: Zadania rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym. 30. rocznica Familiaris consortio, red. Z. Struzik, Warszawa 2012, s. 177-213.
F. Adamski, Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Kraków 2021.
A. Giddens, Socjologia, Warszawa 2004.
B. Jankowiak, Nieformalne związki jedno i dwupłciowe jako alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego. Analiza jakości i stabilności relacji, „Studia Edukacyjne” 2013, nr 26, s. 155-170.
A. Kwak, Współczesna rodzina – czy tylko problem struktury zewnętrznej?, w: Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy, red. I. Taranowicz, S. Grotowska, Wrocław 2015, s. 11-26.
K. Slany, Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Kraków 2002.
M. Szyszka, Wielodzietność w Polsce – społeczne postrzeganie i pomoc państwa, w: Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy, red. I. Taranowicz, S. Grotowska, Wrocław 2015, s. 177-192.
A. Skowrońska-Pućka, Przemiany macierzyństwa. Obraz nastoletniego macierzyństwa w sieci, w: Współczesna rodzina: Szanse - Zagrożenia - Kierunki przemian, red. K. Pujer, Wrocław 2016, s. 97-110.
P. Kubicki, Przemiany ojcostwa we współczesnej Polsce, w: Byc rodzicem we współczesnej Polsce. Nowe wzory w konfrontacji z rzeczywistością, red. M. Sikowska, Warszawa 2009, s. 77-105.
J. Borowik, Znaczenie relacji rodzinnych w życiu osób starych, w: Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy, red. I. Taranowicz, S. Grotowska, Wrocław 2015, s. 139-150.
A. Kotlarska-Michalska, Obrazy życia rodzinnego z perspektywy półwiecza badań nad rodziną polską, w: Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy, red. I. Taranowicz, S. Grotowska, Wrocław 2015, s. 27-56).
M. Bożewicz, Preferowane i realizowane modele życia rodzinnego. Raport z badań CBOS, Warszawa, kwiecień 2019.
R. Boguszewski, Rodzina – jej znaczenie i rozumienie. Raport z badań CBOS, Warszawa, luty 2019.
P. Ulamn, Polska rodzina w swietle wybranych badań statystycznych, "Studia Socialia Cracoviensia" 2014, nr 1 (10), s. 153–167.
Stan zdrowia ludności Polski 2014. Raport GUS, Warszawa 2016.
D. Prokopowicz, Sytuacja materialno-ekonomiczna gospodarstw domowych w Polsce oraz znaczenie wprowadzenia programu „Rodzina 500 plus” w ramach kompleksowej rodzinnej polityki społecznej, "Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne" 2017, nr 1 (18), s. 57-75.
Warunki życia rodzin w Polsce. Raport GUS, Warszawa 2014.
A. Turek, Media w rodzinie – rodzina w mediach.Wzajemne relacje w aspekcie etycznym, w: Rodzina między pracą a płacą. Refleksja nad społeczną myślą encykliki Laborem exercens Jana Pawła II, red. R. Kantor, M. Kluz, J. Młyński, Kraków 2016, s. 213–249.
Rodzina w mediach. Media w rodzinie, red. M. Sitarczyk, Warszawa 2013.
W cyklu 2021/22_L:
T. Szlendak, Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Warszawa 2010. |
W cyklu 2023/24_L:
LITERATURA OBOWIĄZKOWA LITERATURA UZUPEŁNIAJACA: |
Uwagi
W cyklu 2021/22_L:
Znajomość podstwowych pojęć socjologocznych opisujacych rodzinę, życie rodzinne, rodzicielstwo, jakość życia rodzinnego i usytuowanie rodziny w życiu społecznym. |
W cyklu 2023/24_L:
Zajęcia prowadzone w systemie stacjonarnym lub on-line MS Teams lub Moodle. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: