Rodzina w nowej demografii Europy WSE-PS-RwNDE
Celem zajęć jest zapoznanie słuchaczy z podstawowymi przeobrażeniami demograficznymi społeczeństw europejskich prowadzących do wyłaniania się nowych konfiguracji życia rodzinnego jako elementu tzw. “nowej demografii Europy”. Nowe konfiguracje strukturalnych form rodziny, oraz związane z tym przemiany dynamiki życia rodzinnego oraz jego ram instytucjonalnych, przedstawione zostaną w kontekście podstawowych procesów zmiany demograficznej zachodzących na przestrzeni ostatniego stulecia: przejścia od Pierwszego do Drugiego Przejścia Demograficznego, i związanego z tym bezprecedensowego spadku płodności oraz opóźnienia tworzenia związków, drugiej rewolucji epidemiologicznej i wydłużania się życia ludzkiego, zmian w strukturze indywidualnego cyklu życia, oraz nasilenia czynników destabilizujących dotychczasowe formy życia małżeńsko-rodzinnego.
Analizowane są również zmiany struktur społecznych nowej demografii Europy, w tym zabezpieczenia społecznego z perspektywy rodziny.
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2021/22_L: | W cyklu 2020/21_L: | W cyklu 2024/25_L: | W cyklu 2022/23_L: |
Efekty kształcenia
WIEDZA
EK1_W01: student ma podstawową wiedzę ogólną z dziedziny socjologicznego i demograficznego zróżnicowania form rodziny oraz ich zmian na przestrzeni ostatniego stulecia (zasadniczo w obszarze europejskiego kręgu kulturowego)
EK1_W02: student posiada podstawową wiedzę z zakresu głównych procesów demograficznych kształtujących struktury i formy życia rodzinnego na przestrzeni ostatniego stulecia
EK1_W03: student posiada wiedzę odnośnie najważniejszych debat naukowych dotyczących przemian struktury rodziny i form życia rodzinnego i intymnego
EK1_W04: student rozumie istotę koncepcji „nowej demografii Europy” i rozpoznaje jej elementy składowe
UMIEJĘTNOŚCI
EK1_U01: student potrafi zrekonstruować najważniejsze procesy demograficzne i społeczno-ekonomiczne odpowiedzialne za przekształcenia struktury rodziny i form życia małżeńsko-rodzinnego na przestrzeni ostatniego stulecia
EK1_U02: student potrafi powiązać strukturalne przemiany rodziny z najważniejszymi koncepcjami teoretyczno-modelowymi zaproponowanymi przez demografów oraz socjologów
EK1_U03: potrafi powiązać zmienność i różnorodność strukturalnych form rodziny z podstawowymi mechanizmami społeczno-gospodarczymi oraz przemianami ideacyjnymi
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
EK1_K01: student dostrzega potrzebę wykraczania poza ścisłe granice dyscyplin naukowych w zrozumienia zagadnień demograficzno-społecznych
EK1_K02: występuje publicznie, przekazuje i broni własnych poglądów
Kryteria oceniania
Zaliczenie przedmiotu:
1.Obecność na zajęciach obowiązkowa (dopuszcza się dwie nieobecności)
2.Warunkiem przystąpienia do zaliczenia przedmiotu jest przygotowanie krótkiej prezentacji
3.Elementy oceny końcowej: referat w formie krótkiej prezentacji waga 1, odpowiedź ustna waga 3
Literatura
LITERATURA PODSTAWOWA
Filip Schmidt, Para, mieszkanie, małżeństwo. Dynamika związków intymnych na tle przemian historycznych i współczesnych dyskusji o indywidualizacji, Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2015, rozdz. 1.
Marek Okólski. Modernizacja społeczeństwa a przejście demograficzne. [w:] Teoria przejścia demograficznego, M. Okólski (red.), PWE, Warszawa, 1990, s.14-40
Dyczewski, L. Problemy rodziny nuklearnej i rodziny szerokiej we współczesnym społeczeństwie. „Roczniki Filozoficzne” 20:1972, z. 2 s. 159-184
Kotowska, I.E., Jóźwiak, J. 2012. Nowa demografia Europy a rodzina, „Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych”, nr 28
A. Kwak, Od rodziny nuklearnej Talcotta Parsonsa do wielości form życia rodzinnego współcześnie, Roczniki Nauk Społecznych, 11/47, 2019.
I. Kotowska, Drugie przejście demograficzne i jego uwarunkowania, Monografie i Opracowania / Szkoła Główna Handlowa , 1999 | nr 461 | 11-33
T. Szlendak, Socjologia rodziny, 2010 (fragmenty)
M. Piszczatowska Oleksiewicz, Polscy gniazdownicy. O powodach, dla których dorosłe dzieci mieszkają z rodzicami, Pogranicze. Studia Społeczne, 2014 | 24 | 181-210
Krystyna Slany, Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, ZW Nomos, Kraków 2002 (fragmenty)
L. Kocik, Wzory małżeństwa i rodziny: od tradycyjnej jednorodności do współczesnych skrajności Kraków 2002 (fragmenty)
E. Garncarek, Dobrowolna bezdzietność a przemiany tożsamości płci współczesnych kobiet i mężczyzn. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, 97-116, 2014.
A. Toffler, Trzecia fala, Warszawa 1997, rozdz. 15.
J. Kurkiewicz, Przemiany systemu wartości a zachowania demograficzne w kontekście starzenia się ludności, [w:] Krystyna Slany, Agnieszka Małek, Izabela Szczepaniak-Wiecha (red.), Systemy wartości a procesy demograficzne, ZW Nomos, Kraków 2003.
Woźniak, Z. (2012). Solidarność międzypokoleniowa w starzejącym się świecie – perspektywy i zagrożenia. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 3, 21–63.
LITERATURA DODATKOWA:
Ulrich Beck, Elisabeth Beck-Gernsheim (2013). CAŁKIEM ZWYCZAJNY CHAOS MIŁOŚCI, Przełożył Tomasz Dominiak, Wrocław 2013
A. Giza-Poleszczuk, Rodzina a system społeczny. Reprodukcja a kooperacja w perspektywie interdyscyplinarnej, 2005
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: