Wstęp do archeologii I. Metody badawcze w archeologii-wykład WS-AR-WDA1MB
Celem wykładu jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami związanymi z istotą archeologii jako nauki, charakterystyką źródeł archeologicznych, metodami badawczymi i sposobami wnioskowania w archeologii.
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
1. WIEDZA
K_W01: Ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu archeologii w systemie nauk o społeczno-kulturowej przeszłości człowieka oraz o jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej
K_W02: Zna i rozumie podstawową terminologię archeologii, antropologii kultury, historii, zabytkoznawstwa i konserwatorstwa, geologii i geografii
K_W03: Ma uporządkowaną podstawową wiedzę ogólną, obejmującą terminologię, teorie i metodologię nauk historycznych i społecznych
K_W05: Ma podstawową wiedzę o powiązaniach archeologii z innymi dziedzinami nauki
K_W06: Ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w zakresie archeologii
K_W07: Zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji źródeł archeologicznych
K_W08: Zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego
K_W09: Rozumie kompleksową naturę kultury oraz jej złożoność i historyczną zmienność jej znaczeń
K_W15: Ma podstawową wiedzę na temat terenowych metod pozyskiwania źródeł archeologicznych i ich dokumentowania
K_W16: Zna podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii w pracy archeologa.
2. UMIEJĘTNOŚCI
K_U03: Posiada podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na rozwiązywanie problemów w zakresie archeologii
K_U04: Posiada podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na rozwiązywanie problemów w zakresie archeologii
K_U06: Potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury badanych archeologicznie oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym
3. KOMPETENCJE
K_K02: Potrafi współdziałać i pracować w zespole, przyjmując w nim różne role
OPIS ECTS:
Udział w wykładzie: 30 godz.
Przygotowanie do egzaminu: 20 godz.
Konsultacje: 10 godz
Suma godzin: 60 godz.
Liczba ECTS: 60 godz./25(30) = 2 ECTS
Kryteria oceniania
Podstawą zaliczenia będzie pisemny egzamin końcowy.
Drugim elementem oceny będzie regularność uczestnictwa w wykładach. Dopuszcza się nieusprawiedliwioną nieobecność na trzech wykładach w semestrze!
Literatura
Literatura:
Literatura obowiązkowa:
Ashmore W., Sharer R.J., Odkrywanie przeszłości. Wprowadzenie do archeologii, Kraków 2010.
Ławecka D., Wstęp do archeologii, Warszawa 2000.
Renfrew C., Bahn P., Archeologia. Teorie. Metody. Praktyka, Warszawa 2002.
Literatura uzupełniająca:
Abramowicz A., Historia archeologii polskiej w XIX i XX w., Warszawa — Łódź 1991.
Archeologiczne Zdjęcie Polski - metoda i doświadczenia. Próba oceny. red. D. Jaskanis, Warszawa 1996.
Bahn P., Archeologia, Warszawa 1997.
Barker P. Techniki wykopalisk archeologicznych, Warszawa 1994.
Bolewski A., Parachoniak W., Petrografia, Warszawa 1982.
Burszta W. J., Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacje, Warszawa 1998.
Ciołkosz A., Kęsik A., Teledetekcja satelitarna, Warszawa 1989.
Ciołkosz A., Miszalski J., Olędzki J. R., Interpretacja zdjęć lotniczych, Warszawa 1999 (wyd. 2).
Coles J., Archeologia doświadczalna, Warszawa 1977.
Deuel L. Lot w przeszłość, Warszawa 1984.
Dyakowska J., Podręcznik palynologii: metody i problemy, Warszawa 1959.
Gąssowski J., Z dziejów polskiej archeologii, Warszawa 1970.
Harris E.C., Zasady stratygrafii archeologicznej, Warszawa, 1989, 1992.
Hodder I., Czytanie przeszłości. Współczesne podejścia do interpretacji archeologii, Poznań 1995.
De Laet S.J., Archeologia i jej problemy, Warszawa 1960.
Jankuhn H., Wprowadzenie do archeologii osadnictwa. Poznań 2004.
Kajzer L., Wstęp do badań archeologiczno-architektonicznych, Łódź 1984.
Kajzer L., Wstęp do archeologii historycznej w Polsce, Warszawa 1996.
Kobyliński Z. (red.), Ochrona dziedzictwa archeologicznego w Europie, Warszawa 1999.
Kobyliński Z. (red.), Krajobraz archeologiczny, Warszawa 1999.
Kobyliński Z., Teoretyczne podstawy konserwacji dziedzictwa archeologicznego, Warszawa 2001.
Kobyliński Z., Archeologia lotnicza w Polsce. Osiem dekad wzlotów i upadków, Warszawa 2005.
Konopka M., AZP – co to takiego, Z otchłani wieków, R. 47,1981, s. 146-154.
Marciniak A., Archeologia i jej źródła. Materiały faunistyczne w praktyce badawczej archeologii. Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa - Poznań 1996.
Mazurowski R. Metodyka archeologicznych badań powierzchniowych, Warszawa-Poznań 1980.
Metodyka ratowniczych badań archeologicznych, Metodyka, T. I, red. Z. Kobyliński, Warszawa 1999.
Metodyka badań archeologiczno-architektonicznych, T. II, red. Z. Kobyliński, Warszawa 1999.
Metody badań wykopaliskowych, T. III, red. W. Brzeziński, Warszawa 2000.
Warszawa 2000.
Minta-Tworzowska D. Klasyfikacja w archeologii jako sposób wyrażania wyników badań, hipotez oraz teorii
archeologicznych, Poznań 1994.
Olszewska-Dyoniziak B., Człowiek - kultura - osobowość. Wstęp do antropologii kulturowej, Kraków 1991.
Nauki przyrodnicze i fotografia lotnicza w archeologii, Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnaniensis, vol. IX, red. W.
Śmigielski, Poznań 1998.
Ostoja-Zagórski J., Strzałko J., Ekologia populacji ludzkich. Środowisko człowieka w pradziejach. Wydawnictwo Naukowe
UAM, Poznań 1995.
Palinologia. S. Dybova-Jachowicz i A. Sadowska (red.), Kraków 2005.
Pawlikowski M., Petroarcheologia, Kraków 1992.
Piontek J., Biologia populacji pradziejowych. Zarys metodyczny, Poznań 1985.
Przewodnik do badań geobotanicznych. M. Lityńska-Zając i K. Wasylikowa (red.), Poznań 2005.
Pierwsza pomoc dla zabytków archeologicznych, red. Z. Kobyliński, Warszawa 1998.
Rączkowski W., Archeologia lotnicza - metoda wobec teorii, Poznań 2002.
Skanseny archeologiczne i archeologia eksperymentalna, Krosno 2012 (wybrane artykuły)
Skrok Z. Archeologia mórz, Gdańsk 1988.
Szymański J., Nauki pomocnicze historii, Warszawa 1983.
Topolski J., Metodologia historii, Warszawa 1984.
Walanus A., Goslar T., Wyznaczanie wieku metodą 14C dla archeologów, Rzeszów 2004.
Wykrywacze metali a archeologia, red. W. Brzeziński i Z. Kobyliński, Warszawa 1999.
Zielski A., Krąpiec M., Dendrochronologia. Warszawa 2004.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: