Profilaktyka społeczna WNP-PS-PROS
Celem przedmiotu jest wyposażenie studentów w wiedzę z zakresu profilaktyki i jej subobszarów: terminologii, poziomów i strategie, a także naukowych podstaw skuteczności działań profilaktycznych. Studenci zapoznają się z różnymi ujęciami teoriami będącymi u podstaw tworzenia programów profilaktycznych (np profilaktyka zintegrowana, profilaktyka pozytywna) i zasadami konstruowania programów profilaktycznych. Jednocześnie zdobędą umiejętność krytycznego analizowania różnych programów profilaktycznych i wybierania lub tworzenia najbardziej skutecznych w pracy z daną grupą.
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W zakresie wiedzy Student:
W01 - zna terminologię, zasady, cele, poziomy i strategie profilaktyki społecznej
W02 - zna teorie powstawania zachowań ryzykownych oraz współczesne tendencje w profilaktyce (czynniki ryzyka i czynniki chroniąca, resilience, profilaktyka zintegrowana, profilaktyka pozytywna)
W03 - zna warunki skuteczności programów profilaktycznych oraz zasady ich konstruowania
W zakresie umiejętności Student:
U01 - potrafi integrować i wykorzystywać wiedzę teoretyczną w celu dokonania klasyfikacji i analizy skuteczności istniejących programów profilaktycznych
U02 - potrafi wybierać lub projektować skuteczne działania profilaktyczne zgodnie ze współczesną wiedzą naukową na temat skuteczności profilaktyki
W zakresie kompetencji Student:
K01 - jest przekonany o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań profilaktycznych w środowisku społecznym.
Kryteria oceniania
Student realizujący założone efekty kształcenia na ocenę
3,0 (dostateczną) w zakresie:
- wiedzy: wybiórczo przedstawia terminologię, zasady, cele, poziomy i strategie profilaktyki społecznej; wymienia teorie powstawania zachowań ryzykownych oraz współczesne tendencje w profilaktyce, niektóre czynniki ryzyka i czynniki chroniąca, pobieżnie omawia zasady resilience w profilaktyce oraz rozróżnia profilaktykę zintegrowaną i profilaktykę pozytywną; wymienia najważniejsze warunki skuteczności programów profilaktycznych.
- umiejętności: potrafi integrować i wykorzystywać wiedzę teoretyczną w celu dokonania pobieżnej analizy skuteczności istniejących programów profilaktycznych oraz z pomocą dokonuje ich prawidłowej klasyfikacji; potrafi wybierać działania profilaktyczne na podstawie klasyfikacji rekomendacji programów profilaktycznych;
- kompetencji: jest słabo przekonany o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań profilaktycznych w środowisku społecznym.
3,5 (dostateczną plus) w zakresie:
- wiedzy: przedstawia podstawową terminologię, wymienia zasady, cele, poziomy i strategie profilaktyki społecznej, wymienia i pobieżnie opisuje teorie powstawania zachowań ryzykownych oraz współczesne tendencje w profilaktyce, wymienia niektóre czynniki ryzyka i czynniki chroniąca, pobieżnie omawia zasady resilience w profilaktyce oraz profilaktykę zintegrowaną i profilaktykę pozytywną; wymienia i pobieżnie opisuje najważniejsze warunki skuteczności programów profilaktycznych.
- umiejętności: potrafi integrować i wykorzystywać wiedzę teoretyczną w celu dokonania analizy i ogólnej klasyfikacji skuteczności istniejących programów profilaktycznych; potrafi wybierać i pomocą projektować skuteczne działania profilaktyczne zgodnie ze współczesną wiedzą naukową na temat skuteczności profilaktyki;
- kompetencji: jest dostatecznie przekonany o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań profilaktycznych w środowisku społecznym.
4,0 (dobrą) w zakresie:
- wiedzy: przedstawia terminologię, wymienia i pobieżnie opisuje zasady, cele, poziomy i strategie profilaktyki społecznej, rozróżnia stary i nowy podział profilaktyki na poziomy, wymienia, rozróżnia i opisuje teorie powstawania zachowań ryzykownych oraz współczesne tendencje w profilaktyce, wymienia i większość czynników ryzyka i czynników chroniących, omawia zasady resilience w profilaktyce oraz profilaktykę zintegrowaną i profilaktykę pozytywną; wymienia i opisuje najważniejsze warunki skuteczności programów profilaktycznych.
- umiejętności: potrafi integrować i wykorzystywać wiedzę teoretyczną w celu dokonania analizy i szczegółowej klasyfikacji skuteczności istniejących programów profilaktycznych; potrafi wybierać i projektować skuteczne działania profilaktyczne zgodnie ze współczesną wiedzą naukową na temat skuteczności profilaktyki;
- kompetencji: jest przekonany o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań profilaktycznych w środowisku społecznym.
4,5 (dobrą plus) w zakresie:
- wiedzy: przedstawia i dokładnie opisuje terminologię, zasady, cele, poziomy i strategie profilaktyki społecznej, rozróżnia i wyjaśnia stary i nowy podział profilaktyki na poziomy; opisuje i wyjaśnia na podstawie przykładów teorie powstawania zachowań ryzykownych oraz współczesne tendencje w profilaktyce, wymienia i porównuje czynniki ryzyka i czynniki chroniące, omawia i wyjaśnia zasady resilience w profilaktyce, omawia profilaktykę zintegrowaną i profilaktykę pozytywną wskazując ich zasady i mocne strony; wymienia, opisuje i wyjaśnia warunki skuteczności programów profilaktycznych.
- umiejętności: potrafi integrować i wykorzystywać wiedzę teoretyczną w celu dokonania analizy, oceny i szczegółowej klasyfikacji skuteczności istniejących programów profilaktycznych; potrafi wybierać i projektować skuteczne działania profilaktyczne zgodnie ze współczesną wiedzą naukową na temat skuteczności profilaktyki, uzasadniając swoje wybory i działania;
- kompetencji: jest mocno przekonany o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań profilaktycznych w środowisku społecznym.
5,0 (bardzo dobrą) w zakresie:
- wiedzy: w oparciu o wiedzę z zajęć oraz wyniesioną z literatury dokładnie opisuje oraz wyjaśnia terminologię, zasady i cele profilaktyki, rozróżnia, omawia i wyjaśnia poziomy wg starego i nowego podziału profilaktyki oraz tłumaczy powody dokonanych zmian, dokładnie opisuje i porównuje strategie profilaktyczne dokonując oceny ich skuteczności oraz klasyfikując do określonych teorii naukowych; wyczerpująco opisuje i wyjaśnia w teorie powstawania zachowań ryzykownych oraz współczesne tendencje w profilaktyce odnosząc się rzetelnych podstaw naukowych, wymienia, porównuje i klasyfikuje czynniki ryzyka i czynniki chroniące, wyczerpująco omawia i wyjaśnia zasady resilience w profilaktyce uwzględniając sposoby budowania jej w różnych grupach wiekowych, wyczerpująco omawia profilaktykę zintegrowaną i profilaktykę pozytywną wskazując ich zasady i mocne strony oraz dokonując samodzielnej oceny ich elementów; wymienia, opisuje i wyjaśnia warunki skuteczności programów profilaktycznych odnosząc się do różnych źródeł naukowych.
- umiejętności: wyróżnia się umiejętnością syntetycznego integrowania i wykorzystywani wiedzy teoretycznej w celu dokonania analizy, oceny i szczegółowej klasyfikacji skuteczności istniejących programów profilaktycznych; potrafi kreatywnie projektować skuteczne działania profilaktyczne zgodnie ze współczesną wiedzą naukową na temat skuteczności profilaktyki, rzetelnie i rzeczowo uzasadniając swoje wybory i działania;
- kompetencji: jest głęboko przekonany o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań profilaktycznych w środowisku społecznym.
Literatura
Podstawowa:
1. Borucka A., Ostaszewski K. (2012), Czynniki i procesy resiliecne wśród dzieci krzywdzonych, Dziecko krzywdzone, nr 3 (40).
2. Grzelak, S. (2015), Vademecum skutecznej profilaktyki problemów młodzieży. Przewodnik dla samorządowców i praktyków oparty na wynikach badań naukowych (fragmenty)
3. Kmiecik-Jusięga, K.(2017), Profilaktyka społeczna. Kontekst rodzinny i szkolny. (https://wydawnictwo.ignatianum.edu.pl/sites/wydawnictwo/files/publikacje_pdf/profilaktyka_spoleczna._kontekst_rodzinny_i_szkolny.pdf)
4. Kwaśniewski J. (2009), Profilaktyka społeczna i resocjalizacja, Warszawa
5. Ostaszewski, K. (2006), Pozytywna profilaktyka, Świat Problemów, nr 3/158
6. Ostaszewski, K. (2010), Kompendium wiedzy o profilaktyce, W: J. Węgrzycka-Giluń (red.) Przewodnik metodyczny po programach promocji zdrowia psychicznego i profilaktyki.
7. Ostaszewski, K. (2016), Pozytywna profilaktyka po 10 latach. świat problemów.
8. Szymańska J. (2015), Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki.
Uzupełniająca:
1. Bielecka E., Profilaktyka i readaptacja społeczna, Białystok 2007
2. Kuska Cz., Fopka-Kowalczyk M., (2013) Profilaktyka społeczna i resocjalizacja w środowisku otwartym: stare i nowe wyzwania dla społeczności lokalnych, Toruń;
3. Ostaszewski, K. (2014), Zachowania ryzykowne młodzieży w perspektywie mechanizmów resilience.
4. Ostaszewski, K. (2019) Skuteczna profilaktyka stosowania substancji, W: R. Porzaka (red.), Profilaktyka w szkole. Stan i rekomendacje dla systemu oddziaływań profilaktycznych w Polsce, Lublin.
5. Szpringer M., Profilaktyka społeczna. Rodzina, szkoła, środowisko lokalne, Kielce 2004.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: