Mazowsze na tle historii Polski do XVI wieku WNHS-HI-WMazPol
W trakcie konwersatorium omówione zostaną następujące zagadnienia:
1. Wprowadzenie w problematykę badań nad dziejami Mazowsza
2. Warsztat historyka Mazowsza
3. Mazowsze w państwie pierwszych Piastów
4. Chrystianizacja Mazowsza
5. Mazowsze w początkach rozbicia dzielnicowego
6. Książęta mazowieccy
7. Biskupi płoccy
8. Zakony na Mazowszu
9. Ustrój polityczny księstw mazowieckich
10. Prawo na Mazowszu
11. Gospodarka Mazowsza
12. Społeczeństwo Mazowsza
13. Stosunki Mazowsza z Królestwem Polskim
14. Inkorporacja Mazowsza
15. Cechy indywidualne regionu
|
W cyklu 2022/23_Z:
Zajęcia mają na celu przedstawienie historii Księstwa Mazowieckiego w okresie od opanowania Mazowsza przez Mieszka I (ok. 965 r.) do czasu inkorporacji Księstwa do Korony w 1526 r. W toku zajęć zostanie zaprezentowana historia Mazowsza w okresie panowania Bolesława Chrobrego, a także w okresie kryzysu państwa polskiego po śmierci Mieszka II (lata 30. XI w.), kiedy to Mazowsze wyodrębniło się jako samodzielne księstwo rządzone przez Miecława. Na zajęciach zostanie także omówiony przebieg panowania m.in. Konrada I Mazowieckiego, Siemowita I, Siemowita III oraz Siemowita IV. Zajęcia obejmują także zagadnienia dotyczące struktury kościelnej (m.in. biskupstwo płockie, fundacja klasztorne), zmian gospodarczych i społecznych na wsi oraz w miastach, a także rozwoju kultury umysłowej, oświaty i szkolnictwa na Mazowszu we wspomnianym okresie. |
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
W cyklu 2023/24_Z: Punkty 4 ECTS:
1. Udział w zajęciach - 30 godz.
2. Przygotowanie do zajęć - 30 godz.
3. Przygotowanie do referatu -10 godz.
4. Przygotowanie do kolokwium – 30 godz.
| W cyklu 2024/25_Z: 30 godz. – udział w konwersatorium
50 godz. – lektura zadanych materiałów
10 godz. – przygotowanie prezentacji
30 godz. – przygotowanie do kolokwium
Razem 120 godzin = 4 punkty ECTS
| W cyklu 2020/21_Z: Punkty 4 ECTS:
1. Udział w zajęciach - 30 godz.
2. Przygotowanie do zajęć - 30 godz.
3. Przygotowanie do referatu -10 godz.
4. Przygotowanie do kolokwium – 30 godz.
| W cyklu 2022/23_Z: Punkty 4 ECTS:
1. Udział w zajęciach - 30 godz.
2. Przygotowanie do zajęć - 30 godz.
3. Przygotowanie do referatu -10 godz.
4. Przygotowanie do kolokwium – 30 godz. |
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2020/21_Z: | W cyklu 2024/25_Z: | W cyklu 2023/24_Z: | W cyklu 2022/23_Z: | W cyklu 2021/22_Z: |
Efekty kształcenia
HI1 W02
Student definiuje specjalistyczne terminy z zakresu historii Mazowsza i ilustruje je przykładami.
HI1 W05
Student omawia faktografię historii Mazowsza od X do XVI wieku.
HI1 W07
Student wyjaśnia relacje pomiędzy procesami zachodzącymi w dziejach Mazowsza.
Student określa powiązania historii regionu z historią Polski.
Student streszcza wybrane dyskusje dotyczące interpretacji historii regionu.
Kryteria oceniania
Ocenie podlega aktywność podczas konwersatorium, przygotowanie prezentacji oraz odpowiedzi na pytania z pisemnego kolokwium.
• Na ocenę bardzo dobrą
- Student definiuje całość wykorzystanej podczas zajęć terminologii specjalistycznej
- Student wymienia wszystkie omawiane podczas zajęć fakty z historii Mazowsza
- Student objaśnia relacje pomiędzy wszystkimi analizowanymi na konwersatorium procesami w dziejach Mazowsza
• Na ocenę dobrą
- Student definiuje większość wykorzystanej podczas zajęć terminologii specjalistycznej
- Student wymienia większość omawianych podczas zajęć faktów z historii Mazowsza
- Student objaśnia relacje pomiędzy większością analizowanych na konwersatorium procesów w dziejach Mazowsza
• Na ocenę dostateczną
- Student definiuje niektóre wykorzystywane podczas zajęć terminy specjalistyczne
- Student wymienia niektóre z omawianych podczas zajęć faktów z historii Mazowsza
- Student objaśnia niektóre z relacji pomiędzy analizowanymi na konwersatorium procesów w dziejach Mazowsza
Dopuszczalna jedna nieobecność. Kolejne nieobecności odrabiane są w formie rozmowy na dyżurze (Kampus Wóycickiego, bud. 23, pok. 315) we wtorki w godzinach: 16:45 - 18:15 lub po indywidualnym ustaleniu.
Literatura
Literatura obowiązkowa
Biniaś-Szkopek M., Bolesław IV Kędzierzawy, książę Mazowsza i princeps, Poznań 2009. Rozdziały Bolesław wobec braci i Konflikt z synami Władysława Wygnańca, s. 118-149.
Derwich M., Mogilno i Płock. Z dziejów budowy organizacji Kościoła polskiego, w: Civitas et villa. Miasto i wieś w średniowiecznej Europie środkowej, red. C. Buśko, Wrocław 2002, s. 463-466.
Graczyk W., Historyczność pierwszych biskupów płockich na tle opinii o początkach diecezji, „Saeculum Christianum”, 21/2014, nr 1, s. 73-80.
Graczyk W., Lokacja miasta Warki na tle procesów polityczno-ustrojowych Mazowsza w XIV wieku, „Res Historica”, 55/2023, s. 39-50.
Herod P., Spór o regale bartne w ziemi wiskiej w latach 1502-1519, „Saeculum Christianum”, 26/2019, nr 2, s. 84–102.
Kotecki R., Aleksander z Malonne – persona mixta. Wojowniczy biskup na krańcach chrześcijańskiego świata i jego kronikarski portret, „Studia Źródłoznawcze”, 55/2017, s. 51–78.
Herod P., Ustawodawstwo karne w kodyfikacji płockiej biskupa Jakuba z Korzkwi (1396-1425) „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 98/2012, s. 97–119.
Russocki S., Parlamentaryzm udzielnego Mazowsza, „Przegląd Historyczny”, 60/1969, z. 2, s. 390–402.
Samsonowicz H., Aleksandra Gieysztora badania nad Mazowszem, „Historia Slavorum Occidentalis”, 30/2021, nr 3, s. 263–277.
Samsonowicz H., A. Supruniuk, Dzieje polityczne (połowa XIV-początek XVI w.) [w:] Dzieje Mazowsza, T. 1 red. H. Samsonowicz, Pułtusk 2006, s. 257-338.
Swieżawski A., Wiec, rada książęca i sejm na Mazowszu, „Przegląd Historyczny”, 61/1970, z. 3, s. 490–497.
Szuba K., Siemowit III i sprowadzenie zakonu augustianów-eremitów na Mazowsze, w: Dziedzictwo książąt mazowieckich. Stan badań i postulaty badawcze, red. J. Grabowski, R. Mroczek, P. Mrozowski, Warszawa 2017, s. 273–282.
Tafiłowski P., Koncepcje włączenia Mazowsza do Korony w późnym średniowieczu i w czasach nowożytnych, „Miscellanea Historico-Archivistica”, 15-16/2010, s. 25–52.
Teterycz-Puzio A., Kobiety z warstwy rycerskiej w świetle dokumentów mazowieckich z XII i XIII wieku, ,,Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia” 77/2022, s. 29–45.
Teterycz-Puzio A., XIII-wieczni Piastowie mazowieccy - książęta nieudolni czy niedoceniani. Próba oceny, w: Dziedzictwo książąt mazowieckich. Stan badań i postulaty badawcze, red. J. Grabowski, R. Mroczek, P. Mrozowski, Warszawa 2017, s. 17–35.
Trzeciecki M., Grody „plemienne” i „wczesnopaństwowe” na Mazowszu (IX–XI w.). Stan badań, problematyka i możliwości interpretacji, „Historia Slavorum Occidentis”, 17/2018, nr 2, s. 42–67.
Weber M., Król i jego lennik. Konflikty księcia mazowieckiego Siemowita IV z Władysławem Jagiełłą, „Przegląd Historyczny”, 97/2006, z. 2, s. 241–255.
Literatura uzupełniająca
Dulinicz M., Mazowsze we wczesnym średniowieczu. Jego związki z "państwem gnieźnieńskim", [w]: Civitas Schinesghe cum pertinentiis, red. W. Chudziak, Toruń 2003, s. 89–119.
Gieysztor A., Trzy stulecia najdawniejszego Mazowsza (połowa X – połowa XIII w.), [w]: Dzieje Mazowsza, T. 1 red. H. Samsonowicz, Pułtusk 2006, s. 109–160.
Grabowski J., Poczet książąt i księżnych mazowieckich, Kraków 2019.
Graczyk W., Biskupi płoccy i ich działalność polityczna, religijna i kulturowa do XVI wieku, [w:] Mazowsze w retrospektywie badawczej. Dynastia, instytucje, społeczeństwo, red. W. Graczyk, J. M. Marszalska, B. Dźwigała, Kraków 2016, s. 47–57.
Herod P., Rozwój prawa mazowieckiego na tle przeobrażeń polityczno-ustrojowych Mazowsza do XVI wieku, Kraków 2016.
Pacuski K., Przegląd źródeł, [w]: Dzieje Mazowsza, T. 1 red. H. Samsonowicz, Pułtusk 2006, s. 19–42.
Pietrzykowski J., Zakony męskie na Mazowszu w średniowieczu, [w]: Mazowsze w retrospektywie badawczej. Dynastia, instytucje, społeczeństwo, red. W. Graczyk, J. M. Marszalska, B. Dźwigała, Kraków 2016, s. 9–46.
Rusocki S., Pacuski K., Ustrój polityczny i prawo, [w]: Dzieje Mazowsza, T. 1 red. H. Samsonowicz, Pułtusk 2006, s. 395–445.
Samsonowicz H., Gospodarka i społeczeństwo (XIII – początek XVI w.), [w]: Dzieje Mazowsza, T. 1 red. H. Samsonowicz, Pułtusk 2006, s. 339–393.
Słownik historyczno-geograficzny województwa płockiego w średniowieczu, oprac. A. Borkiewicz-Celińska, Z. 1–4, Warszawa 1980–2000.
Suchodolska E., Dzieje polityczne (połowa XII – połowa XIV w.), [w]: Dzieje Mazowsza, T. 1 red. H. Samsonowicz, Pułtusk 2006, s. 213–256.
Uwagi
|
W cyklu 2021/22_Z:
Podstawowa znajomość historii Polski. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: