Spotkanie cywilizacji: chrześcijaństwo i islam w epoce nowożytnej WNHS-HI-WMSC

Wykład monograficzny poświęcony dziejom kontaktów militarnych chrześcijańskiej Europy ze światem islamskim. Przedstawia skrótowo narodziny islamu i szerzej podstawy funkcjonowania państwa islamskiego na przykładzie imperium osmańskiego. Zasadniczą częścią wykładu jest omówienie dziejów walk Europejczyków z ekspansją muzułmańskich Turków i - w mniejszym stopniu - Tatarów od późnego średniowiecza po schyłek epoki nowożytnej (do pokoju w Jassach kończącego w 1792 r. wojnę osmańsko-rosyjską).

W cyklu 2023/24_L:

1. Zajęcia organizacyjne.
2. Narodziny islamu i podboje arabskie.
3. Nowi przeciwnicy: Turcy i Tatarzy; początki ich państw.
4. Organizacja imperium osmańskiego – podstawy ideologiczno-prawne: devlet, władca i urzędy centralne.
5. Organizacja imperium osmańskiego – administracja terytorialna, sądy i wojsko.
6. Podbój Bałkanów przez Turków.
7. Upadek Konstantynopola 1453.
8. Serbia i wojny węgiersko-tureckie w XV w.
9. Stefan Wielki i Wład Palownik – Mołdawia i Wołoszczyzna wobec ekspansji tureckiej w XV w.
10. Węgry i Morze Śródziemne: Mohacz, Rodos, Malta, Cypr i Lepanto.
11. „Długa wojna 1593-1606”: zatrzymanie ekspansji.
12. Mołdawia, Kozacy i Tatarzy: niespokojne pogranicze czarnomorskie.
13. Ostatnie zwycięstwa islamu: podbój Krety i Podola.
14. Od Wiednia do Karłowic: wojna Ligi Świętej z Osmanami.
15. Islam w defensywie: wojny XVIII w.; przewaga Rosji.

Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się

historia

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych

nie dotyczy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS

Obecność na zajęciach: 1. Przygotowanie pracy zaliczeniowej: 1. Łącznie 2 ECTS.

Poziom przedmiotu

zaawansowany

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się

HI2_W05; HI2_U01; HI2_K01

Typ przedmiotu

obowiązkowy

Wymagania wstępne

Znajomość podstawowych faktów z dziejów Europy środkowo-wschodniej i Bliskiego Wschodu w późnym średniowieczu i epoce nowożytnej.

Koordynatorzy przedmiotu

Dariusz Milewski

Efekty kształcenia

Ma szczegółową, prowadzącą do specjalizacji znajomość faktografii historii powszechnej i historii Polski w poszczególnych epokach. Potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować oraz uogólniać informacje z wykorzystaniem innych źródeł i sposobów oraz formować na tej podstawie krytyczne sądy. Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności. Rozumie potrzebę ciągłego samokształcenia. Potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób.

Kryteria oceniania

Student wybiera jedną z monografii wskazanych w wykazie literatury i po przeczytaniu opracowuje jej omówienie albo krytyczną recenzję, W pierwszym przypadku otrzymuje ocenę dobrą, w drugim bardzo dobrą, o ile praca zaliczeniowa nie ma mankamentów obniżających jej ocenę bądź wykluczających jej przyjęcie.

Literatura

Pozycje do opracowania w ramach zaliczenia (do wyboru jedna książka):
- Stanisław Rek, "Nikopolis 1396", Warszawa 2021.
- Edward Potkowski, "Warna 1444", Warszawa 1990.
- Steven Runciman, "Upadek Konstantynopola 1453", Warszawa 1994.
- Piotr Tafiłowski, "Mohacs 29 VIII 1526", Zabrze 2010.
- Stanisław Rek, "Mohacz 1526", Warszawa 2020.
- Andrzej Zieliński, "Malta 1565", Warszawa 2015.
- Leszek Podhorodecki, "Lepanto 1571", Warszawa 1993, 2010.
- Kacper Śledziński, "Cecora 1620", Warszawa 2007.
- Leszek Podhorodecki, "Chocim 1621", Warszawa 1988.
- Damian Orłowski, "Chocim 1673", Warszawa 2007.
- Marek Wagner. "Trembowla 1675", Warszawa 2023.
- Leszek Podhorodecki, Wiedeń 1683, Warszawa 2001.
- Łukasz Pabich, "Zenta 11 IX 1697", Zabrze - Tarnowskie Góry 2012.
- Janusz Wojtasik, "Podhajce 1698", Warszawa 1990, 2008.
- Piotr Olender, "Czesma 1770", Warszawa 2011.

W cyklu 2023/24_L:

Zob. informacje podstawowe. Dla chętnych i dla poszerzenia wiedzy:
- Franz Babinger, "Z dziejów imperium Osmanów", Warszawa 1977.
- Pal Fodor, "Nadludzki ciężar imperium. Osmanie w Europie środkowej - nieudana próba stworzenia monarchii uniwersalnej (1390-1566), Oświęcim 2015.
- Colin Imber, "Imperium osmańskie 1300-1650", Kraków 2018.
- Halil Inalcik, "Imperium osmańskie. Epoka klasyczna 1300-1600", Kraków 2006.
- (red.) Martin Kunt, Christine Woodhead, "Sulejman Wspaniały i jego czasy. Imperium osmańskie we wczesnej epoce nowożytnej", Wrocław 1998.
- Stanford J. Shaw, "Historia Imperium Osmańskiego i Republiki Tureckiej", t. 1: 1280-1808, Warszawa 2012.
- Piotr Tafiłowski, "Pomiędzy cywilizacjami. Wojna i praktyki komunikacyjne na pograniczu chrześcijańsko-muzułmańskim na przełomie średniowiecza i ery nowożytnej", Oświęcim 2019.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu WNHS-HI-WMSC w USOSweb