Rozwój europejskiego instrumentarium muzycznego WNHS-AZD-WMREIM
Wykład jest skierowany do wszystkich studentów, którzy interesują się instrumentami muzycznymi, zwłaszcza do tych, którzy uczestniczyli w wykładzie „Instrumenty muzyczne w historii i kulturze Europy”. Obecny wykład jest w wysokim stopniu kontynuacją poprzedniego. Nie jest wymagane zaliczenie jego ani znajomość zasad muzyki czy praktycznych umiejętności, choć będą pomocne. Wykład o nachyleniu ogólnym - humanistycznym z absolutnie minimalną, niezbędną terminologią muzykologiczną.
Wśród treści programowych znajdują się problemy: harfa - jej symbolika i znaczenie dla kultury krajów nordyckich, lutnia w kontekście działalności trubadurów i truwerów w Europie Zachodniej, lira korbowa jako fenomen instrumentu najpierw profesjonalnego, następnie ludowego. Następne spotkanie poświęcone będzie mistyce organów i znaczeniu tego instrumentu dla kultury muzycznej Kościoła, prześledzeniu form rozwojowych tego instrumentu. Ukazany zostanie fenomen przejścia od roli instrumentu rozrywkowego do roli instrumentu kultowego oraz wyjaśnienie podwójnej funkcji organów w liturgii a także prawda o zakazie gry na organach podczas liturgii Triduum Sacrum.
Dalej: akordeon, dudy i trąbka w kontekście kultury europejskiej. Później lutnia jako instrument - symbol dworskiej miłości czasów późnego średniowiecza.
Kolejnym zespołem problemowym będzie kwartet smyczkowy, m. in. o tym, że mało się mówi o wkładzie Polaków w powstanie skrzypiec, dlaczego altówka jest „niekochanym dzieckiem” kwartetu? O wiolonczeli jako kwintesencji elegancji oraz o kontrabasie i jego roli w orkiestrze symfonicznej i rozrywkowej.
Wśród historii instrumentów nie może zabraknąć fortepianu, a przy okazji omówienia zjawiska wirtuozerii i wirtuozów, roli fortepianu w edukacji i wychowaniu dziewcząt w XIX w. „Modlitwa dziewicy” - sztandarowy przykład kiczu muzycznego.
Ostatnim szerokim tematem będzie instrumentarium rozrywki i jego znaczenie we współczesnej popkulturze.
UWAGA: podczas wykładu obowiązuje całkowity zakaz utrwalania treści na wszelkich nośnikach elektronicznych!
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
I STOPIEŃ
WIEDZA.
W02 Ma uporządkowaną wiedzę szczegółową o rozwoju sztuki europejskiej od starożytności po czasy współczesne, zna
terminologię oraz podstawowe metody badawcze historii sztuki.
W03 Zna i rozumie metody analizy i interpretacji dzieł sztuki, ma znajomość stosowanych w historii sztuki teorii i metodologii oraz zna jej najnowsze osiągnięcia.
W06 Ma podstawową wiedzę o wybranych zagadnieniach sztuki świata i jej powiązaniach z naukami humanistycznymi.
UMIEJĘTNOŚCI
U05 Posiada umiejętność konstruowania logicznej wypowiedzi w mowie i w piśmie w języku polskim i obcym. Umie
przygotować tekst naukowy z aparatem badawczym i poprawnie opracowanymi fotografiami dzieł sztuki.
U08 Potrafi pracować samodzielnie i w grupie, także interdyscyplinarnej, przyjmując w niej różne role. Potrafi komunikować się z otoczeniem uzasadniając merytorycznie swoje stanowisko.
II STOPIEDŃ
WIEDZA
W 02 Ma uporządkowaną wiedzę szczegółową o wybranych problemach rozwoju sztuki europejskiej od starożytności po czasy współczesne; zna zaawansowaną terminologię oraz metody badawcze historii sztuki.
W03 Zna i rozumie w zaawansowanym stopniu metody analizy i interpretacji dzieł sztuki, ma uporządkowaną znajomość teorii i metodologii stosowanych w historii sztuki oraz zna jej najnowsze osiągnięcia.
W06 Ma uporządkowaną wiedzę o wybranych zagadnieniach sztuki świata i jej powiązaniach z naukami humanistycznymi.
UMIEJĘTNOŚCI
U 03 Potrafi rozpoznać różne rodzaje i typy dzieł sztuki oraz wytwory kultury wizualnej, a także przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem samodzielnie wybranych lub opracowanych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym.
U 07 Posiada zaawansowaną umiejętność konstruowania logicznej wypowiedzi w mowie i w piśmie w języku polskim i obcym. Umie przygotować tekst naukowy z aparatem badawczym i poprawnie opracowanymi fotografiami dzieł sztuki.
KOMPETENCJE
HS2_K01
Jest gotowy do samodzielnego kształcenia się i korzystania z konsultacji specjalistycznych. Docenia wartość wiedzy ekspertów, ale jednocześnie jest gotów poddać wiedzę ekspercką krytycznej analizie. Jest przygotowany do współpracy i działań inicjatywnych na rzecz środowiska społecznego, w których jest gotów odgrywać rolę lidera.
Kryteria oceniania
Sprawdzenie przyswojonej wiedzy odbywa się w formie TESTU jedną z dwu metod: na spersonalizowanej karcie typu OCR albo na zabezpieczonym formularzu internetowym.
Test (bez względu na metodę weryfikacji) ma wskazaną liczbę punktów za każdą odpowiedź oraz przedział punktowy odpowiadający danej ocenie. Dopuszczalny poziom absencji - trzykrotnie w semestrze bez względu na powód. Przekroczenie go spowoduje ustalanie dodatkowych, indywidualnych warunków zaliczenia.
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
ZASADNICZA (wybrane rozdziały):
1. C. Sachs, Historia instrumentów muzycznych, Kraków 1989.
2. C. Sachs, Muzyka w świecie starożytnym, Kraków 1988.
POMOCNICZA (zalecana):
3. B. Vogel, Instrumenty muzyczne w kulturze Królestwa Polskiego, Kraków 1980
POMOCNICZA (nieobowiązkowa):
4. W. Rozynkowski, Dzwony średniowiecznego Torunia i ich funkcje w życiu miasta, w: Kwartalnik Historii Kultury materialnej, R LI (2003), s. 49-58.
5. D. Zarewicz, O życiu i śmierci w starożytnej Grecji. Od orfizmu do pitagoreizmu, „Musica sacra nova” 3/4 (2009/2010), s. 444-459.
6. G. Kubies, Musica angelica w piętnastowiecznym malarstwie europejskim, w: P. Gancarczyk (red.), Z badań nad ikonografią muzyczną do 1800. Źródła - problemy - interpretacje, Warszawa 2012, s. 159-179.
7. G. Kubies, Motyw anioła-fanfarzysty w ikonografii Sądu Ostatecznego w malarstwie niderlandzkim, w: K. Zalewska-Lorkiewicz (red.), Czas apokalipsy. Wizje dni ostatecznych w kulturze europejskiej od starożytności do wieku XVII, Warszawa 2013, s. 166-176.
8. G. Kubies, Późnośredniowieczna myśl eschatologiczna a wizje Sądu Ostatecznego Hieronima Boscha, w: J. C. Kałużny, A. Żywiołek (red.), Kulturowe paradygmaty końca. Studia komparatystyczne, Częstochowa 2013, s. 273-292.
9. G. Kubies, Między Bogiem a Kościołem i Synagogą. Muzykujący aniołowie w obrazie Fontanna życia z kręgów Jana van Eycka, Polski Rocznik Muzykologiczny 11 (2013), s. 37-59.
10. G. Kubies, Sacrum i profanum w obrazie Maria in sole Geertgena tot Sint Jans. Część 1, Liturgia Sacra 19/ 1 (2013), s. 147-167.
11. G. Kubies, Sacrum i profanum w obrazie Maria in sole Geertgena tot Sint Jans. Część 2, Liturgia Sacra 20/ 1 (2014), s. 171-186.
12. G. Kubies, Muzykujący aniołowie w obrazie Mistrza Legendy św. Łucji z Galerii Narodowej w Waszyngtonie. Studium ikonograficzno-muzykologiczne, Muzyka 59/ 4 (2014), s. 35-72.
13. notatki i skróty wykładów
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: