Prowadzony w cyklach: 2021/22_L, 2022/23_Z, 2023/24_Z, 2024/25_Z

Kod Erasmus: 08.4

Punkty ECTS: 2

Język: polski

Organizowany przez: Wydział Nauk Historycznych UKSW

Geoarcheologia - ćwiczenia WNHS-AR-WGć

Przedmiot ma formę ćwiczeń i polega na samodzielnej i grupowej pracy studentów z okazami skał i minerałów, pod okiem prowadzącego. Uczy makroskopowego rozpoznawania minerałów i skał. „Makroskopowe rozpoznawanie minerałów i skał” obejmuje:
- opis cech makroskopowych minerałów i sposoby ich określania,
- makroskopowe rozpoznawanie wybranych minerałów o znaczeniu skałotwórczym,
- opis cech teksturalnych skał,
- makroskopowe rozpoznawanie głównych typów skał magmowych,
- makroskopowe rozpoznawanie odmian regionalnych skał magmowych w Polsce,
- makroskopowe rozpoznawanie wybranych skał metamorficznych,
- makroskopowe rozpoznawanie głównych typów skał osadowych: węglanowych i okruchowych, ewaporatowych, krzemionkowych, kaustobiolitów i skał frakcji iłowej, w tym niektórych odmian regionalnych skał osadowych w Polsce,
- znajomość podstawowych procesów tworzenia się poznanych skał osadowych, magmowych i metamorficznych.

W cyklu 2022/23_Z:

1. Wstęp: przedmiot i zakres geoarcheologii;
2. Powstawanie wypełnisk obiektów archeologicznych - jamy;
3. Powstawanie wypełnisk obiektów archeologicznych - rowy + osuwiska
4. Analizy paleobotaniczne 1: palinologia, makroszczątki;
5. Analizy paleobotaniczne 2: antrakologia, dendrologia;
6. Analizy paleobotaniczne 3: fitolity, mikroskamieniałości okrzemkowe;
7. Analizy mikrozoologiczne: archeomalakologia, wioślarki;
8. Petroarcheologia 1: wprowadzenie, badanie skał niekrzemionkowych;
9. Petroarcheologia 2: skały krzemionkowe;
10. Petroarcheologia 3: własności techniczne skał;
11. Rzeźbotwórcza rola wiatru: lessy w Polsce;
12. Rzeźbotwórcza rola wiatru: procesy wydmotwórcze;
13. Rzeźbotwórcza rola wiatru w czasach nowożytnych i współczesnych;
14. Powstawanie i analiza gleb;

W cyklu 2023/24_Z:

W cyklu 2024/25_Z:

Przedmiot ma formę ćwiczeń i polega na samodzielnej i grupowej pracy studentów z okazami skał i minerałów, pod okiem prowadzącego. Uczą makroskopowego rozpoznawania minerałów i skał. „Makroskopowe rozpoznawanie minerałów i skał” obejmuje:
- opis cech makroskopowych minerałów i sposoby ich określania,
- makroskopowe rozpoznawanie wybranych minerałów o znaczeniu skałotwórczym,
- opis cech teksturalnych skał,
- makroskopowe rozpoznawanie głównych typów skał magmowych,
- makroskopowe rozpoznawanie odmian regionalnych skał magmowych w Polsce,
- makroskopowe rozpoznawanie wybranych skał metamorficznych,
- makroskopowe rozpoznawanie głównych typów skał osadowych: węglanowych i okruchowych, ewaporatowych, krzemionkowych, kaustobiolitów i skał frakcji iłowej, w tym niektórych odmian regionalnych skał osadowych w Polsce,
- znajomość podstawowych procesów tworzenia się poznanych skał osadowych, magmowych i metamorficznych.

Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się

archeologia

E-Learning

W cyklu 2020/21_L:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

W cyklu 2019/20_L:

E-Learning z podziałem na grupy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych

nie dotyczy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS

W cyklu 2023/24_Z:

2 pkt-y ECTS – 30 godz.: udział w zajęciach, 30 godz.: przygotowanie prezentacji oraz samodzielna praca z literaturą poszerzającą wiedzę

W cyklu 2024/25_Z:

2 pkt-y ECTS – 30 godz.: udział w zajęciach, samodzielne rozpoznawanie minerałów i skał, 5 godz.: przygotowanie do wejściówki, 15 godz. przygotowanie do kolokwium z części teoretycznej, 10 godz. przygotowanie do kolokwium z części praktycznej.

W cyklu 2022/23_Z:

2 pkt-y ECTS – 30 godz.: udział w zajęciach, 30 godz.: przygotowanie prezentacji oraz samodzielna praca z literaturą poszerzającą wiedzę

Poziom przedmiotu

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się

AR1_W05, AR1_W14, AR1_U01, AR1_K01,

Typ przedmiotu

obowiązkowy

Wymagania wstępne

bez wymagań wstępnych

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2020/21_L:

W cyklu 2023/24_Z:

W cyklu 2022/23_Z:

W cyklu 2021/22_L:

W cyklu 2024/25_Z:

W cyklu 2019/20_L:

Efekty kształcenia

AR1_W05: Ma podstawową wiedzę o powiązaniach archeologii z innymi dziedzinami nauki
AR1_W14: Ma podstawową wiedzę na temat surowców i materiałów wykorzystywanych przez dawne społeczności
AR1_U01: Potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów
AR1_K01: Ma świadomość transdyscyplinarności wiedzy z dziedziny archeologii i rozumie potrzebę ciągłego samokształcenia w tym zakresie

Kryteria oceniania

Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest:
- obecność i aktywny udział w zajęciach,
zdobycie min. 60 % punktów z tzw. wejściówek,
- zaliczenie 2 kolokwiów: 1) pisemnego kolokwium z wiedzy teoretycznej, 2) praktyczne rozpoznawanie minerałów i skał.
Na początku każdych ćwiczeń z rozpoznawania minerałów i skał sprawdzane jest w formie krótkiej kartkówki (wejściówki) przygotowanie studenta do bieżących zajęć. Student odpowiada na 1 lub 2 krótkie pytania. Za poprawne odpowiedzi uzyskuje określoną przy pytaniu ilość punktów. Suma punktów uzyskanych w ciągu semestru jest podstawą dopuszczenia do kolokwium z rozpoznawania minerałów i skał.
Kolokwium składa się z dwóch części: teoretycznej i praktycznej. Część teoretyczna składa się z pytań testowych, gdzie student wybiera poprawną odpowiedź/odpowiedzi. Odpowiedzi na pytania oceniane są liczbą punktów podanych w teście.
Druga część kolokwium sprawdza wiedzę studenta z praktycznego rozpoznawania minerałów i skał. Student otrzymuje zestaw złożony z jednego minerału skałotwórczego oraz 2-3 skał. Kolokwium ma formę pisemną.

Praktyki zawodowe

Brak

Literatura

Literatura obowiązkowa:
„Materiały do ćwiczeń z geologii dynamicznej” - skrypt.

Literatura uzupełniająca:
Van Andel T.H. Nowe spojrzenie na stara planetę – zmienne oblicze Ziemi. PWN - 1997.
Lindner L. Czwartorzęd. Osady, metody badan, stratygrafia. Wydawnictwo PAE - 1992.
Ruhle E. Metodyka badań osadów czwartorzędowych. Wydawnictwo Geologiczne – 1973.

W cyklu 2022/23_Z:

Literatura obowiązkowa:
Hildebrandt-Radke I.; 2007; Geoarcheologiczne aspekty badań pradziejowych i historycznych zespołów osadniczych; [w:] Makohonienko M., Makowiecki D., Kurnatowska Z. (red.), Środowisko – Człowiek – Cywilizacja, tom 1; Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe; Studia interdyscyplinarne nad środowiskiem i kulturą w Polsce, Seria wydawnicza Stowarzyszenia Archeologii Środowiskowej; s. 57-70.
Kurzawska A. i Sobkowiak-Tabaka I. (red.); 2021; Mikroprzeszłość. Badania specjalistyczne w archeologii; Poznań: Wydział Archeologii UAM.
Literatura polecana:
Lindner L. (red.); 1992; Czwartorzęd. Osady, metody badań, stratygrafia; Warszawa.
Mizerski W.; 2018; Geologia dynamiczna; Warszawa.
Klimaszewski M.; 2003; Geomorfologia; Warszawa.
Mocek A.; 2022; Gleboznawstwo; Warszawa.
Dybova-Jachowicz S., Sadowska A. (red.); 2003; Palinologia; Kraków.
Lityńska-Zając M., Wasylikowa K.; 2005; Przewodnik do badań archeobotanicznych. Vademecum Geobotanicum; Poznań.
Król P., Migaszewski Z.M.; 2009; Rodzaje, występowanie i geneza krzemieni. Zarys problematyki; [w:] Król P. (red.), Historia krzemienia; Kielce: Muzeum Narodowe w Kielcach; s. 12-45.
Zielski A., Krąpiec M.; 2004; Dendrochronologia; Warszawa.

W cyklu 2023/24_Z:

W cyklu 2024/25_Z:

Literatura obowiązkowa:
„Materiały do ćwiczeń z geologii dynamicznej” skrypt.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu WNHS-AR-WGć w USOSweb