Historia medycyny WMCM-PG-HM-fak

1. WYKŁAD: MEDYCYNA PREHISTORYCZNA I WCZESNE CYWILIZACJE. MEDYCYNA W GRECJI I IMPERIUM RZYMSKIM: Czy medycyna starożytnej Mezopotamii i Egiptu była podstawą dla rozwoju sztuki medycznej w Europie? Czy możemy twierdzić, że medycyna mezopotamska opierała się wyłącznie na magiczno-religijnym światopoglądzie mieszkańców Mezopotamii? Świątynna edukacja medyczna i leczenie w starożytnym Egipcie. Papirus Edwina Smitha, papirus Ebersa oraz inne teksty medyczne starożytnego Egiptu. Czy dzieło greckiego dziejopisarza Herodota pozwala zrozumieć i poznać medycynę starożytnego Egiptu i Babilonu? · Czy Asklepios był bogiem, czy tylko uzdrowicielem? Asklepiejony. Szkoły na wyspach Knidos i Kos. Początki teorii humoralnej. Hippocrates i Corpus Hippocratcum. Przysięga Hippocratesa: fakty i mity. Medycyna hellenistyczna i pierwsze teorie oftamologiczne i dotyczące pulsu: Praxagoras, Herophilos, Erasistratus. Czy Celsus, Galen, Aecjusz, Orybazjusz i Paweł z Eginy to geniusze sztuki medycznej, czy genialni kompilatorzy i odtwórcy? Czy wszyscy oni byli praktykującymi lekarzami?

2. REFERATY STUDENTÓW: · Położne i akuszerki w starożytności

3. WYKŁAD: MEDYCYNA ŚREDNIOWIECZNA: VIII – XIV WIEK: Medycyna cywilizacji islamskiej. Aktywność translatorska lekarzy syryjskich, perskich i arabskich w tłumaczeniu dzieł Hippoctaresa, Galena oraz innych nie tylko greckich starożytnych dzieł. Muhammad ibn Zakariya al-Razi jako jeden z niekwestionowanych autorytetów medycyny europejskiej aż do XVII wieku. Abu-Ali al-Husayn ibn Abdullah ibn-Sina (Avicenna) i jego największe dzieło „al-Canon fi al Tibb”, czyli „Kanon medycyny”. Medycyna europejska i pierwsza medyczna szkoła w Salerno (Schola Medica Salernitana). Konstantyn Afrykańczyk. Uniwersytet w Padwie. Szpitale i lekarze w okresie średniowiecza.

4. REFERATY STUDENTÓW: · Szpitale powoływane dzięki fundacjom, czy szpitale powstające przy zgromadzeniach zakonnych? Różnice i podobieństwa w opiece nad chorymi w średniowieczu. · Opieka nad chorym w Bizancjum i świecie arabskim

5. WYKŁAD: RENESANS DO WCZESNEGO OKRESU NOWOŻYTNEGO XV – XVIII WIEK: Florenccy kolekcjonerzy i kopiści manuskryprów medycznych. Odrodzenie medycyny na uniwersytecie w Padwie. Andreas Vesalius i zakwestionowanie galenowskiego wykładu o anatomii. Pierwsza prawidłowo opisana anatomia. Zerwanie z koncepcjami medycznymi Galena i jego propozycjami leczenia. Początki leczenia celowanego, czyli zasada celowego podawania leków: Paracelsus (Phillippus Aureolus Theophrastus Bombastus von Hohenheim). Jatrochemia. Kroniki medyczne Jacquesa Houlliera, Françoisa Valleriola [né Variola], Ambroise Paré. William Harvey i jego rewolucyjne dzieło na temat serca i układu krążenia: "Exercitatio anato mica de motu cordis et sanguinis in animalibus”. Agnielski Hippocrates, Thomas Sydenham. XVII wiek, złotym wiekiem bolońskiej medycyny. G.W. Leibniz i jego postulaty dotyczące nauczania medycyny i organizacji służby zdrowia. Chirurgia w drodze do nowoczesności. Hiszpańskie poszukiwanie ziół leczniczych. Ustawa o aptekarstwie.

6. REFERATY STUDENTÓW: · Stowarzyszenie Pań Miłosierdzia, Szarytki, Szkoła w Keiserwerth.

7. WYKŁAD: XIX WIEK I POSTĘP WSPÓŁCZESNEJ MEDYCYNY:
Tworzenie się nowoczesnej medycyny (od rewolucji francuskiej do pierwszej wojny światowej). Teoria zarazków i bakteriologia. Przełom bakteriologiczny. Louis Pasteur, prekursor mikrobiologii. Odo Bujwid i jego prace nad szczepionką przeciwko wściekliźnie i upowszechnieniem na ziemiach polskich światowej wiedzy z dziedziny mikrobiologii lekarskiej. Robert Koch i wyodrębnienie bakterii gruźlicy. Kobiety w medycynie: lekarki i pielęgniarki. Znieczulenie oraz powstawanie i systematyczny rozwój antyseptycznych, jak i aseptycznych bloków i sal operacyjnych. Sposoby leczenia niektórych endemicznych chorób zakaźnych. Pierwsze kliniczne użycie promieni rentgenowskich.

8. REFERATY STUDENTÓW: Zdefiniowanie metod i sposobów pielęgnacji chorych i poszkodowanych. Florence Nightingale i jej dorobek · „Pielęgnowanie chorych” – podręcznik F. Lees.

9. WYKŁAD: EPIDEMIE OD STAROŻYTNOŚCI DO XX WIEKU: „Zaraza ateńska”, plagi w starożytnym Rzymie republikańskim, Malaria. Plaga „antonińska”, plaga „justyniańska”. Gorsze zamiast złego, czyli jak „czarna śmierć” zlikwidowała epidemie trądu w Europie Co dalej z dżumą „prawdopodobnie” dymieniczą. Lokalne epidemie grypy (?), Wielka epidemia cholery i epidemie duru brzusznego. Pandemie grypy na przełomie wieku XVIII i XIX oraz pod koniec XIX wieku.

10. REFERATY STUDENTÓW: Powstanie Międzynarodowego Czerwonego Krzyża. Organizowanie świeckich szkół pielęgniarstwa. Międzynarodowa Rada Pielęgniarek

11. WYKŁAD: XX wiek do II wojny światowej: Wojna i medycyna XX wieku. Hiszpanka, największa pandemia XX wieku. Projekty amerykańskiego Czerwone Krzyża mające na celu zreformowanie europejskiej opieki społecznej i zdrowia publicznego na wzór wypracowanych i praktykowanych działań w USA. II wojna światowa i nazistowskie (pseudo) badania medyczne. Kodeks norymberski.

12. REFERATY STUDENTÓW: Historia pielęgniarstwa w Polsce (cz.1)

13. WYKŁAD: XX i XXI wiek - po II wojnie światowej: Powstanie Światowej Organizacji Zdrowia przy ONZ. Zwalczanie chorób zakaźnych. Powstawanie nowych szczepionek. Ujarzmienie bakterii? Zagrożenie nowymi epidemiami. Zdefiniowanie gorączek krwotocznych i HIV. Choroby cywilizacyjne. Rozwój genetyki. Nowoczesna chirurgia: neurochirurgia, kardiochirurgia oraz przeszczepy innych narządów. Chirurgia laparoskopowa. Medyna oparta na dowodach. Projekt „Zdrowe miasta”.

14. REFERATY STUDENTÓW: Historia pielęgniarstwa w Polsce (cz.2)

15. Podsumowanie: Archeologia i historia w służbie współczesnej medycyny. Medycyna i nauki jej pokrewna dla lepszego poznania i zrozumienia historii