Wybrane zagadnienia z literatury XIX wieku (romantyzm) WH-P-KNJP-LitXIXw
Wykład łączy podstawowe elementy wykładu kursowego (przegląd najważniejszych zjawisk literackich oraz indywidualności pisarskich tego czasu) z wyborem kilku problemów istotnych z punktu widzenia aktualnych kierunków badań epoki, takich jak: swoiste cechy romantyzmu polskiego, uniwersalizm i rodzimość, sytuacja i kierunki przemian wybranych gatunków literackich, miejsce epoki w procesie historycznym kultury polskiej.
W trakcie wykładu omówione zostaną zagadnienia historycznoliterackie związane z twórczością Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego, Cypriana Norwida i innych romantyków, a także (w perspektywie przekrojowej) z najważniejszymi zjawiskami kulturowymi okresu romantyzmu.
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Przedmiotowe efekty uczenia się:
Npol_W01
absolwent zna kryteria periodyzacji literatury polskiej i powszechnej, zna kanoniczne dzieła literackie z poszczególnych epok, główne kierunki ich analizy i interpretacji, rozumie ich konteksty kulturowe, zna dorobek krytyczny im poświęcony
Npol_W03
absolwent zna współczesne metody analizy i interpretacji dzieła literackiego, teatralnego, filmowego
Npol_W05
absolwent zna terminologię, teorie i nurty metodologiczne z zakresu literaturoznawstwa, potrafi wskazać powiązania między nimi oraz zastosować je w analizie
Npol_W06
absolwent zna kanon literacki poszczególnych epok, główne kierunki analizy i interpretacji dzieł, rozumie i rozpoznaje ich konteksty kulturowe i powiązania między nimi, zna dorobek krytyczny im poświęcony
Npol_U01
absolwent potrafi posługiwać się podstawowymi terminami i narzędziami badawczymi z zakresu literaturoznawstwa oraz samodzielnie przeprowadzić analizę i interpretację dzieła literackiego, teatralnego, filmowego
Npol_U04
absolwent potrafi samodzielnie organizować proces uczenia się, uzupełniania informacji oraz doskonalenia kompetencji zawodowych nauczyciela języka polskiego, wykorzystując zdobytą wiedzę , a także ukierunkowywać innych w tym zakresie.
Npol_K01
absolwent jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy literaturoznawczej i konfrontowania jej z najnowszymi ustaleniami oraz zasięgania opinii ekspertów, a także ciągłego podnoszenia jej poziomu
Npol_K03
absolwent jest gotów do aktywnego i świadomego inicjowania życia literackiego i naukowego oraz działań na rzecz popularyzacji wiedzy o literaturze, języku i kulturze polskiej
LICZBA ECTS: 3
OPIS ECTS:
- udział w zajęciach – 15 godzin
- przygotowanie do zajęć – 30 godzin
- przygotowanie pracy zaliczeniowej - 15 godzin
- przygotowanie do egzaminu - 30 godzin
Łącznie 90 godzin = 3 pkt. ECTS
Kryteria oceniania
Forma zaliczenia: Egzamin składa się z części pisemnej oraz z części ustnej.
Egzamin odbędzie się na platformie e-learningowa Moodle (część pisemna - zaliczenie ćwiczeń)) oraz na platformie MS Teams (część ustna - egzamin)
Część pisemna (platforma Moodle): praca semestralna (tematy prac zostaną podane z miesięcznym wyprzedzeniem - do wyboru).
Część ustna (platforma MS Teams):
Na egzaminie Student otrzymuje trzy pytania:
1. dotyczące problematyki podjętej w pracy
2. dotyczące znajomości lektur z listy
3. Dotyczące szerszych kontekstów i znajomości epoki romantyzmu.
Wiedza, kompetencje i umiejętności sprawdzane są zgodnie z podanymi wyżej efektami kształcenia.
Ocena dostateczna:
Zaliczona praca semestralna (na platformie Moodle)
Odpowiedź na pytanie pierwsze (egzamin ustny)
Ocena dobra:
Zaliczona praca semestralna
Odpowiedź na pierwsze i drugie pytanie (egzamin ustny)
Ocena bardzo dobra:
Zaliczona praca semetralna.
Odpowiedź na trzy pytania (egzamin ustny)
Ocena jest uzależniona od stopnia opanowania materiału i umiejętności interpretacji oraz problematyzowania zagadnień.
Na podwyższenie oceny może mieć wpływ aktywność na zajęciach.
Obecność obowiązkowa (dopuszczalne dwie nieobecności)
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy.
Literatura
I LITERATURA PIĘKNA
Wybór lektur został podporządkowany programowi nauczania w szkole podstawowej oraz średniej (zakres podstawowy i rozserzony).
Literatura polska lat: 1795-1821
Wybicki J. Mazurek Dąbrowskiego
Woronicz J.P. Hymn do Boga
Niemcewicz J. U. Śpiewy historyczne (jeden wybrany utwór)
Walka romantyków z klasykami, oprac. Kawyn (BN). Do wyboru 2 artykuły (spośród pism: J. Śniadeckiego, K. Brodzińskiego)
Mickiewicz Adam, wiersze filomackie (Oda do młodości, Pieśń filaretów, Żeglarz)
Literatura lat: 1822-1863 (z uwzględnieniem późnej twórczości Cypriana Norwida)
Mickiewicz A. Ballady i romanse
Mickiewicz A. Sonety (4 sonety z cyklu odeskiego, m.in. Niepewność, Dobranoc i 4 sonety z cyklu krymskiego, m.in. Stepy akermańskie, Bakczysaraj, Bakczysaraj w nocy, Ajudah)
Mickiewicz A. Dziady część II
Mickiewicz A. Dziady część IV
Mickiewicz A. Konrad Wallenrod
Mickiewicz A. Giaur
Mickiewicz A. Dziady III
Mickiewicz A. Pan Tadeusz
Mickiewicz A. liryki lozańskie (m.in. [Nad wodą wielką i czystą], [Gdy tu mój trup], [Snuć miłość], [Polały się łzy]
Rzewuski H. Pamiątki Soplicy (1 utwór do wyboru)
Słowacki J. Rozłączenie
Słowacki J. Kordian
Słowacki J. Balladyna (lub do wyboru: Lilla Weneda)
Słowacki J. Beniowski (pięć pierwszych pieśni)
Słowacki J. Grób Agamemnona
Słowacki J. Testament mój
Słowacki J. Uspokojenie
Krasiński Z. Listy do Delfiny Potockiej (do wyboru)
Krasiński Z. Nie-Boska Komedia
Norwid C. Czarne kwiaty
Norwid C. Vade-mecum (do wyboru 5 utworów, m.in. W Weronie, Fortepian Szopena, Pielgrzym, Nerwy, Larwa)
Norwid C. Bema pamięci żałobny-rapsod
Norwid C. Promethidion (fragmenty)
Norwid C. Ostatnia z bajek
WYBRANE KONTEKSTY LITERACKIE:
G. W. Hegel, Wykłady z filozofii dziejów (fragmenty)
A. W. Schlegel, Wykłady o literaturze pięknej i sztuce (fragmenty)
Angielscy "Poeci Jezior" - W. Wordsworth, S.T. Coleridge, R. Southey. Wybrał, przełożył, wstępem i objaśnieniami opatrzył Stanisław Kryński. Wrocław 1963. Ossolineum. Biblioteka Narodowa. Seria II, Nr 143.
G. Byron, Giaur (tłum. Adam Mickiewicz)
J. W. Goethe, Cierpienia młodego Wertera
J. W. Goethe, Faust
F. Schiller, Do radości
E. A. Poe Złoty żuk
E. A. Poe, Berenika
II PODRĘCZNIKI
D. Chemperek, A. Kalbarczyk, D. Trześniowski, Język polski. Oblicza epok, Warszawa 2020 (WSiP)
R. Przybylski, A. Witkowska, Romantyzm, Warszawa 1997 (lub inne).
D. Siwicka, Romantyzm 1822-1863, Warszawa 1995.
F. Claudon i in., Encyklopedia romantyzmu, Warszawa 1997.
III MONOGRAFIE I SYNTEZY
M. Janion, Gorączka romantyczna. Warszawa 1975 (lub późniejsze);
M. Janion, M. Żmigrodzka, Romantyzm i historia. Warszawa 1978;
I. Opacki, W środku niebokręga. Poezja romantycznych przełomów. Katowice 1995;
Problemy polskiego romantyzmu. Red. M. Żmigrodzka. Wrocław 1979;
Z. Stefanowska, Mapa romantyzmu polskiego. Pisma z lat 1964-2007, Warszawa 2014.
Z. Stefanowska, Próba zdrowego rozumu. Studia o Mickiewiczu. Warszawa 2002.
E. Szczeglacka-Pawłowska, Romantyzm "brulionowy", Warszawa 2015.
Style zachowań romantycznych. Propozycje i dyskusje. Red. M. Janion i M. Zielińska. Warszawa 1986.
D. Zamącińska Słynne-nieznane. Wiersze późne Mickiewicza, Słowackiego i Norwida, Lublin 1985.
Cz. Zgorzelski, Romantyzm w Polsce, Lublin 1957 oraz Zarysy i szkice literackie, Warszawa 1988.
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:
IV OMÓWIENIA DOTYCZĄCE TWÓRCZOŚCI POSZCZEGÓLNYCH AUTORÓW
Adam Mickiewicz
W. Borowy, O poezji Mickiewicza. Lublin 1999;
M. Burta, Reszta prawd. "Zdania i uwagi" Adama Mickiewicza, Warszawa 2005;
M. Dernałowicz, Adam Mickiewicz. Warszawa 1985;
K. Górski: Artyzm i język, Warszawa 1977;
J. Kleiner Mickiewicz, t. 1-2, Lublin 1995-1998;
S. Pigoń, Zawsze o Nim. Kraków 1960;
J. Przyboś, Czytając Mickiewicza, Warszawa 1998;
Rozmowy o Dziadach, red. B. Kuczera-Chachulska, M. Prussak, Warszawa 2005;
D. Seweryn, ... jak tam zaszedłeś. Mickiewicz w szkole klasycznej, Lublin 1997;
Cz. Zgorzelski, O sztuce poetyckiej Mickiewicza. Warszawa 1976.
Juliusz Słowacki
M. Janion i M. Żmigrodzka, Słowacki mistyczny. Propozycje i dyskusje, Warszawa, 1981;
J. Kleiner, Słowacki. Dzieje twórczości, t. 1-4, Kraków 2003;
A. Kowalczykowa, Słowacki. Warszawa 1994;
S. Treugutt, Beniowski – Kryzys indywidualizmu romantycznego, Warszawa 1999;
Cz. Zgorzelski,, Liryka w pełni romantyczna, Warszawa 1981.
Zygmunt Krasiński
M. Bieńczyk, Czarny człowiek. Krasiński wobec śmierci, Warszawa 2001.
M. Janion: Zygmunt Krasiński. Debiut i dojrzałość, Warszawa 1962;
J. Kleiner: Zygmunt Krasiński. Studia, Warszawa 1998;
E. Szczeglacka: Romantyczny homo-legens, Warszawa 2005.
E. Szczeglacka-Pawłowska: Romantyzm "brulionowy", Warszawa 2015.
A. Waśko, Zygmunt Krasiński. Oblicza poety, Kraków 2001;
Cyprian Norwid
W. Borowy: O Norwidzie. Rozprawy i notatki, Warszawa 1960;
Cypriana Norwida kształt prawdy i miłości. Analizy i interpretacje, red. S. Makowiecki, Warszawa 1986;
Z. Łapiński, Norwid. Kraków 1971 lub wyd. następne;
J. Maciejewski, Cyprian Norwid. Warszawa 1993;
I. Sławińska, Reżyserska ręka Norwida (fragm.), Kraków 1971;
Z. Stefanowska: Strona romantyków. Studia o Norwidzie, Lublin 1993
W cyklu 2021/22_L:
I LITERATURA PIĘKNA Literatura polska lat: 1795-1821 Wybicki J. Mazurek Dąbrowskiego Literatura lat: 1822-1863 (z uwzględnieniem późnej twórczości Cypriana Norwida) Mickiewicz A. Ballady i romanse Rzewuski H. Pamiątki Soplicy (1 utwór do wyboru) Słowacki J. Rozłączenie Krasiński Z. Listy do Delfiny Potockiej (do wyboru) Norwid C. Czarne kwiaty WYBRANE KONTEKSTY LITERACKIE: G. W. Hegel, Wykłady z filozofii dziejów (fragmenty) II PODRĘCZNIKI D. Chemperek, A. Kalbarczyk, D. Trześniowski, Język polski. Oblicza epok, Warszawa 2020 (WSiP) R. Przybylski, A. Witkowska, Romantyzm, Warszawa 1997 (lub inne). III MONOGRAFIE I SYNTEZY LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: