Wybrane zagadnienia z literatury dawnej WH-P-KNJP-LITDAW

Npol_W01
absolwent zna kryteria periodyzacji literatury polskiej i powszechnej, zna kanoniczne dzieła literackie z poszczególnych epok, główne kierunki ich analizy i interpretacji, rozumie ich konteksty kulturowe, zna dorobek krytyczny im poświęcony
Npol_W03
absolwent zna współczesne metody analizy i interpretacji dzieła literackiego, teatralnego, filmowego
Npol_W05
absolwent zna terminologię, teorie i nurty metodologiczne z zakresu literaturoznawstwa, potrafi wskazać powiązania między nimi oraz zastosować je w analizie
Npol_W06
absolwent zna kanon literacki poszczególnych epok, główne kierunki analizy i interpretacji dzieł, rozumie i rozpoznaje ich konteksty kulturowe i powiązania między nimi, zna dorobek krytyczny im poświęcony
Npol_U01
absolwent potrafi posługiwać się podstawowymi terminami i narzędziami badawczymi z zakresu literaturoznawstwa oraz samodzielnie przeprowadzić analizę i interpretację dzieła literackiego, teatralnego, filmowego
Npol_U04
absolwent potrafi samodzielnie organizować proces uczenia się, uzupełniania informacji oraz doskonalenia kompetencji zawodowych nauczyciela języka polskiego, wykorzystując zdobytą wiedzę , a także ukierunkowywać innych w tym zakresie.
Npol_K01
absolwent jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy literaturoznawczej i konfrontowania jej z najnowszymi ustaleniami oraz zasięgania opinii ekspertów, a także ciągłego podnoszenia jej poziomu
Npol_K03
absolwent jest gotów do aktywnego i świadomego inicjowania życia literackiego i naukowego oraz działań na rzecz popularyzacji wiedzy o literaturze, języku i kulturze polskiej

LICZBA ECTS: 3
OPIS ECTS:
- udział w zajęciach – 15 godzin
- przygotowanie do zajęć – 30 godzin
- przygotowanie pracy zaliczeniowej - 15 godzin
- przygotowanie do egzaminu - 30 godzin
Łącznie 90 godzin = 3 pkt. ECTS

Forma zaliczenia: egzamin ustny za pośrednictwem platformy e-learningowej MS Teams.
Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest obowiązkowy udział w wykładach i ćwiczeniach.
Na egzaminie Student otrzymuje trzy pytania dotyczące: lektur z listy przekazanej przez prowadzącego, materiału omówionego na wykładzie i ćwiczeniach - wiedza, kompetencje i umiejętności sprawdzane są zgodnie z podanymi wyżej efektami kształcenia. Ocenę pozytywną zapewnia dopiero wyczerpująca odpowiedź na dwa pytania (3/3,5), poprawna odpowiedź na pytanie trzecie pozwala uzyskać ocenę dobrą lub bardzo dobrą - w zależności od stopnia opanowania materiału i umiejętności operowania nim.

Nie dotyczy.

PODRĘCZNIKI I SYNTEZY
A. Karpiński, Renesans, Warszawa 2007.
C. Backvis, Szkice o kulturze staropolskiej, oprac. A. Biernacki, Warszawa 1975.
Cz. Hernas, Barok, Warszawa 2008.
Cz. Hernas, Literatura baroku, Warszawa 1995.
J. Pelc, Barok – epoka przeciwieństw, Warszawa 1993.
J. Pelc, Literatura renesansu w Polsce, Warszawa 1994.
J. Snopek, Oświecenie. Szkic do portretu epoki, Warszawa 1999.
J. Ziomek, Renesans, Warszawa 1995.
M. Klimowicz, Literatura Oświecenia, Warszawa 1995.
M. Klimowicz, Oświecenie, Warszawa 1998.
Słownik literatury polskiego oświecenia, red. T. Kostkiewiczowa, Wrocław 1996.
Słownik literatury staropolskiej (Średniowiecze – Renesans – Barok), red. T. Michałowska, B. Otwinowska, E. Sarnowska-Temeriusz, Wrocław 1998.
T. Kostkiewiczowa, Klasycyzm, sentymentalizm, rokoko. Szkice o prądach literackich polskiego Oświecenia, Warszawa 1975.
Literatura i kultura polskiego średniowiecza. Człowiek wobec świata znaków i symboli, red. P. Buchwald-Pelcowa i J. Pelc, Warszawa 1997.

ŚREDNIOWIECZE

Literatura:
Anonim tzw. Gall, Kronika polska, przeł. R. Grodecki, oprac. M. Plezia, Wrocław 1965 lub
By czas nie zaćmił i niepamięć. Wybór kronik średniowiecznych, oprac. A. Jelicz, Warszawa 1979.
Chrestomatia staropolska. Teksty polskie do roku 1543, oprac. W. Wydra, W.R. Rzepka, Wrocław 1995. Tu należy przeczytać: Psałterz floriański oraz Kazania świętokrzyskie
Mikołaj z Wilkowiecka, Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim, oprac. J. Okoń,
Polska poezja świecka XV wieku, oprac. M. Włodarski, Wrocław 1997 (BN I 60). Tu należy przeczytać: Pieśń o Wiklefie; Wiersz o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego; Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią.
Toć jest dziwne a nowe. Antologia literatury polskiego średniowiecza, oprac. A. Jelicz, Warszawa 1987.
Wincenty zwany Kadłubkiem, Kronika polska, przeł. i oprac. B. Kürbis, Wrocław 1992 Wrocław 1971 (BN I, 201).

Opracowania:
M. Ossowska, Ethos rycerski i jego odmiany, Warszawa 1973.
P. Stępień, Z literatury religijnej polskiego średniowiecza. Studia o czterech tekstach: „Kazanie na dzień św. Katarzyny”, „Legenda o św. Aleksym”, „Lament świętokrzyski”, „Żołtarz Jezusow”, Warszawa 2003.
Pogranicza i konteksty literatury polskiego średniowiecza, red. T. Michałowska, Wrocław 1989.

RENESANS

Literatura:
A. Frycz-Modrzewski, Wybór pism, oprac. W. Voise, Wrocław 1977. Tu należy przeczytać O poprawie Rzeczpospolitej.
J. Kochanowski, Dzieła polskie, oprac. J. Krzyżanowski, Warszawa 1967. Tu należy przeczytać: Zuzanna, Muza, Szachy, Satyr, Proporzec, Jezda do Moskwy, Fragmenta.
J. Kochanowski, Fraszki, oprac. J. Pelc, Wrocław 1991.
J. Kochanowski, Odprawa posłów greckich, oprac. T. Ulewicz, Wrocław 1962.
J. Kochanowski, Pieśni, oprac. L. Szczerbicka-Ślęk, Wrocław 1997.
J. Kochanowski, Psałterz Dawidów, oprac. K. Meller, Kraków 1997. Tu należy przeczytać 3 wybrane psalmy.
J. Kochanowski, Treny, oprac. J. Pelc, Wrocław 1986.
Ł. Górnicki, Dworzanin polski, oprac. R. Pollak, Wrocław 1954.
M. Rej, Wybór pism, oprac. A. Kochan, Wrocław 2006. Tu należy przeczytać: Krótka rozprawa, Kupiec, Wizerunk, Źwierzyniec – rozdział I, II i III, Figliki, Źwierciadło.
M. Sęp-Szarzyński, Poezje zebrane, wyd. R. Grześkowiak i A. Karpiński przy
P. Skarga, Kazania sejmowe, oprac. J. Tazbir i M. Korolko, Wrocław 1995. Tu należy przeczytać: kazanie II i VII.
Opracowania:
J. Kochanowski. Interpretacje, oprac. J. Błoński, Kraków 1989.
J. Pelc, Europejskość i polskość literatury naszego renesansu, Warszawa 1984.
M. Korolko, O prozie „Kazań sejmowych” Piotra Skargi, Warszawa 1971.
M. Wojtkowska-Maksymik, „Gentiluomo cortigiano” i „dworzanin polski”. Dyskusja o doskonałości człowieka w „Il Libro del Cortigiano” Baldassarra Castiglionego i w „Dworzaninie polskim” Łukasza Górnickiego, Warszawa 2007.
Mikołaj Rej w pięćsetlecie urodzin. Studia literaturoznawcze, red. J. Sokolski, M. Cieński, A. Kochan, Wrocław 2007.
T. Michałowska, Poetyka i poezja. Studia i szkice staropolskie, Warszawa 1982.

BAROK
Literatura:
H. Morsztyn, Światowa rozkosz, oprac. A. Karpiński, Warszawa 1995.
J. A. Morsztyn, Wybór poezji, oprac. W. Weintraub, Wrocław 1988. Tu należy przeczytać: Kanikuła, Lutnia, Pokuta w kwartanie.
J. Ch. Pasek, Pamiętniki, oprac. W. Czapliński, Wrocław 1979.
K. Miaskowski, Zbiór rytmów, wyd. A. Nowicka-Jeżowa, Warszawa 1995. Tu należy przeczytać 3 wybrane utwory.
K. Opaliński, Satyry, oprac. L. Eustachiewicz, Wrocław 1953.
K. Twardowski, Lekcyje Kupidynowe, oprac. R. Grześkowiak, Warszawa 1997.
M. K. Sarbiewski, Liryki oraz Droga rzymska i fragment Lechiady, przeł. T. Karyłowski, oprac. M. Korolko przy współudziale J. Okonia, Warszawa 1980.
S. H. Lubomirski, Rozmowy Artaksesa i Ewandra, wyd. J. Dąbkowska-Kujko, Warszawa 2006. Tu należy przeczytać: Rozmowa pierwsza, Rozmowa trzecia, Rozmowa dziesiąta, Rozmowa dwanasta.
Samuel ze Skrzypny Twardowski, Nadobna Paskwalina, oprac. J. Okoń, Wrocław 1980.
Sz. Zimorowic, Roksolanki, oprac. R. Grześkowiak, Warszawa 1999.
Torquato Tasso – Piotr Kochanowski, Gofred albo Jeruzalem wyzwolona, oprac. S. Grzeszczuk, Warszawa 1968.
W. Kochowski, Utwory poetyckie, oprac. M. Eustachiewicz, Wrocław 1991. Tu należy przeczytać: Niepróżnujące próżnowanie; Psalmodia polska.
W. Potocki, Wiersze wybrane, oprac. S. Grzeszczuk, J. S. Gruchała, Wrocław 1992. Tu należy przeczytać: Transakcyja wojny chocimskiej; Ogród, ale nie plewiony; Moralia.

Opracowania:
A. Nowicka-Jeżowa, Sarmaci i śmierć. O staropolskiej poezji żałobnej, Warszawa 1992.
A.Karpiński, Staropolska poezja ideałów ziemiańskich, Wrocław 1983.
J. Pelc, Słowo i obraz. Na pograniczu literatury i sztuk plastycznych, Kraków 2002.
J. Sokolski, Staropolskie zaświaty. Obraz piekła, czyśćca i nieba w renesansowej i barokowej literaturze polskiej wobec tradycji średniowiecznej, Wrocław 1991.
J. Sokołowska, Spory o barok. W poszukiwaniu modelu epoki, Warszawa 1971.
L. Szczerbicka-Ślęk, W kręgu Klio i Kaliope. Staropolska epika historyczna, Wrocław
M. Prejs, Poezja późnego baroku. Główne kierunki przemian, Warszawa 1989.

OŚWIEWCENIE

Literatura:
Abyśmy o ojczyźnie naszej radzili. Antologia publicystyki doby stanisławowskiej, oprac. Z. Goliński, Warszawa 1984. (obowiązuje przeczytanie Wstępu oraz tekstów autorstwa Stanisława Konarskiego, Stanisława Staszica, Franciszka Salezego Jezierskiego oraz Hugona Kołłątaja)
Bogusławski W., Cud albo Krakowiaki i Górale, oprac. M. Klimowicz, Wrocław 2005.
Feliński A., Barbara Radziwiłłówna, [w:] Polska tragedia neoklasycystyczna, wyb. i oprac. D. Ratajczakowa, Wrocław 1989, s. 187-296.
Karpiński F., Wiersze zebrane, wyd. T. Chachulski, t. 1, Warszawa 2005.
Kniaźnin F. D., Wiersze wybrane, oprac. A.K. Guzek, Warszawa 1981.
Konarski S., O skutecznym rad sposobie albo o utrzymaniu ordynaryjnych sejmów. Część I, [w:] Pisma wybrane, t. 1, oprac. J. Nowak-Dłużewski, wstępem opatrzył Z. Libera, Warszawa 1955, s. 103-181.
Krasicki I., Antymonachomachia, [w:] tegoż, Dzieła wybrane, oprac. Z. Goliński, t. 1, s. 121-146.
Krasicki I., Bajki. Oprac. Z. Goliński. Wrocław 1975. BN I 220;
Krasicki I., Historia na dwie księgi podzielona, oprac. J. Ziomek, Warszawa 1951 lub inne wydanie.
Krasicki I., Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki, oprac. M. Klimowicz, Wrocław 1973.
Krasicki I., Monachomachia czyli wojna mnichów, [w:] tegoż, Dzieła wybrane, oprac. Z. Goliński, t. 1, s. 85-117.
Krasicki I., Satyry i listy. Oprac. Z. Goliński, wstęp J. T. Pokrzywniak. Wrocław 1988. BN I 169; [Satyry: Wstęp, Do króla, Świat zepsuty, Marnotrawstwo, Pijaństwo, Żona modna, Pochwała milczenia, Pochwała wieku, Pochwała głupstwa, Palinodia; Listy: Do króla, Do pana Rodkiewicza]
Literatura barska. Antologia. Oprac. J. Maciejewski. Wrocław 1976. BN I 108; albo: Literatura konfederacji barskiej, oprac. J. Maciejewski, A. Bąbel, A. Grabowska-Kuniczuk i J. Wójcicki, t. 1: Dramaty, Warszawa 2005; t. 2: Dialogi, Warszawa 2005; t. 3: Wiersze, Warszawa 2008; t. 4: Silva Rerum, Warszawa 2008.
Polska epopeja klasycystyczna. Antologia, wyb., oprac. i wstęp R. Dąbrowski, Kraków 2001.
Naruszewicz A. S. , Liryka, [w:] tegoż, Poezje zebrane, t. 1, wyd. B. Wolska, Warszawa 2005. (tu obowiązuje przeczytanie następujących utworów: Oda I. Na obrazy Polaków starożytnych, Oda XVI. Hymn do Boga)
Naruszewicz A. S. , Liryka, [w:] tegoż, Poezje zebrane, t. 2, wyd. B. Wolska, Warszawa 2009. (tu obowiązuje przeczytanie następujących utworów: Oda I. Na Pokój Marmurowy, Oda III. Powązki, Oda XVIII. Kościół śmierci, Oda XXV. Filiżanka)
Naruszewicz A. S. , Satyry, [w:] tegoż, Poezje zebrane, t. 3, wyd. B. Wolska, Warszawa 2012.
Niemcewicz J. U., Powrót posła. Komedia w trzech aktach, oprac. Z. Skwarczyński, Wrocław 1983.
Potocki J., Rękopis znaleziony w Saragossie, oprac. F. Rosset, D. Triaire, nowe tłumaczenie ostatniej wersji autorskiej z 1810 roku A. Wasilewska, Kraków 2015.
Potocki S. K., Podróż do Ciemnogrodu, oprac. E. Kipa, Wrocław 2003.
Świat poprawiać – zuchwałe rzemiosło”. Antologia poezji polskiego Oświecenia, oprac. T. Kostkiewiczowa, Z. Goliński, warszawa 1981. (obowiązuje przeczytanie utworów: Elżbiety Drużbackiej, Stanisława Trembeckiego, Józefa Szymanowskiego, Konstancji Benisławskiej, Kajetana Węgierskiego, Jana Ancuty, Józefa Wybickiego, Juliana Ursyna Niemcewicza, Jakuba Jasińskiego, Kazimierza Brodzińskiego, Jana Pawła Woronicza, Kajetana Koźmiana oraz wiersze anonimowe z okresu konfederacji radomskiej, barskiej i pierwszego rozbioru)
Trembecki S., Sofijówka, wyd. J. Snopek, Warszawa 2000.
Węgierski T. K., Organy, wyd. A. Norkowska, Warszawa 2008.
Wirtemberska M., Malwina, czyli domyślność serca, Kraków 2002.
Zabłocki F., Sarmatyzm, [w:] tegoż, Teatr Franciszka Zabłockiego, oprac. J. Pawłowiczowa, t. 3, Wrocław 1995, s. 225-364.
Zabłocki F., Żółta szlafmyca, [w:] Teatr Franciszka Zabłockiego, oprac. J. Pawłowiczowa, t. 4, Wrocław 1996, s. 93-151.

Opracowania:
Czytanie Kniaźnina. Pod red. B. Mazurkowej i T. Chachulskiego, Warszawa 2010.
Czytanie Naruszewicza. Interpretacje. Pod red. T. Chachulskiego. Wrocław 2000;
Dąbrowski R., Epopeja w literaturze polskiego oświecenia, Kraków 2015.
Dąbrowski R., Poemat heroikomiczny w literaturze polskiego oświecenia, Kraków 2004.
Kostkiewiczowa T. , Horyzonty wyobraźni, Warszawa 1984.
Kostkiewiczowa T., Klasycyzm, sentymentalizm, rokoko. Szkice o prądach literackich polskiego Oświecenia. Warszawa 1975 lub wyd. nast.;
Kostkiewiczowa T., Kniaźnin jako poeta liryczny. Wrocław 1971;
Kostkiewiczowa T., Oświecenie - próg naszej współczesności. Warszawa 1994;
Kostkiewiczowa T., Polski wiek świateł. Obszary swoistości, Wrocław 2002.
Kostkiewiczowa T., Studia o Krasickim. Warszawa 1997;
Kostkiewiczowa T., Z oddali i z bliska. Studia o wieku oświecenia, Warszawa 2010.
Motywy religijne w twórczości pisarzy polskiego oświecenia. Pod red. T. Kostkiewiczowej. Lublin 1995;
Pietraszko S., Doktryna literacka polskiego klasycyzmu. Wrocław 1966;
Sinko Z., Powiastka w Oświeceniu stanisławowskim. Wrocław 1982;
Sinko Z., Powieść zachodnioeuropejska w kulturze polskiego Oświecenia. Wrocław 1968;
Snopek J., Objawienie i Oświecenie. Z dziejów libertynizmu w Polsce. Wrocław 1986;
Zgorzelski Cz., Naruszewicz-poeta oraz Wśród gwiazd liryki stanisławowskiej, w: Od Oświecenia ku romantyzmowi i współczesności. Kraków 1978;
Żbikowski P., Klasycyzm postanisławowski. Warszawa 1984.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu WH-P-KNJP-LITDAW w USOSweb