Przemyt sztuki, przestępczość przeciwko zabytkom. Falsyfikaty na rynku antykwarycznym. Straty wojenne WH-MU-SP-I-3-PrzSzt
Zajęcia prowadzone w formie wykładu informacyjnego (problemowego, konwersatoryjnego) połączonego z aktywnym uczestnictwem studentów (dyskusja dotycząca przedstawianej problematyki, referaty w formie prezentacji) wraz z pomocniczym wykorzystaniem platformy Moodle.
W pierwszej części zajęć student zostanie zapoznany z historią metodologią i terminologią dyscypliny. Zasadniczą część zajęć stanowić będzie wykład dotyczący węzłowych zagadnień przestępstw przeciwko dobrom kultury (zabytki, dzieła sztuki, rzemiosła itp.) z przykładami praktycznego zastosowania metodologii badań właściwej dla prezentowanej dyscypliny.
Tematy zajęć I semestr:
W ramach zajęć podjęte zostaną następujące tematy szczegółowe:
1) Polskie straty dóbr kultury (wojenne, przedwojenne, powojenne);
2) Restytucja dóbr kultury. Bazy danych, instytucje monitorujące
3) Przestępczość na rynku sztuki
4) Wywóz i przemyt zabytków i dzieł sztuki
5) Rodzaje i kategorie przestępstw przeciwko zabytkom i dziełom sztuki;
6) Fałszerstwa dzieł sztuki i rzemiosła
7) Patologie kolekcjonerstwa i rynku dzieł sztuki w świetle muzeologii neuronalnej
8) Przestępstwa "białych kołnierzyków"
9) Kradzieże, kradzieże pracownicze, kradzieże z włamaniem
10) Bezpieczeństwo muzeum, bezpieczeństwo kolekcji
11) Zabezpieczenie alarmowe i techniczne
12) Zabezpieczenie przeciwpożarowe
13) Perspektywa prawna ochrony dóbr kultury
14) Perspektywa etyczna ochrony dóbr kultury
15) Podsumowanie i weryfikacja zdobytej wiedzy i umiejętności
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Efekty kształcenia:
- Student identyfikuje i charakteryzuje metody badawcze stosowane w wykrywaniu, typologizacji i przeciwdziałaniu przestępstwom przeciw dobrom kultury
- Student wyciąga wnioski dotyczące konsekwencji przestępstw dla stanu dziedzictwa kulturowego
- Student porządkuje zdobytą wiedzę teoretyczną w zakresie ochrony dóbr kultury
- Student prezentuje własne poglądy i opinie na temat przeciwdziałania przestępstwom przeciw dobrom kultury
- Podejmując próby implementowania poznanych metod badawczych w zakresie ochrony dóbr kultury student podejmuje próby formułowania wniosków.
1 ECTS - udział w zajęciach/przygotowanie do zajęć - 30 godz.
1 ECTS - przygotowanie prac zaliczeniowych - 30 godz.
1 ECTS - lektury obowiązkowe - 30 godz.
90 godzin = 3 punkty ECTS
Muz1_W03 Zna i rozumie metodologię badań w zakresie muzealnictwa i ochrony dóbr kultury, w tym posiada wiedzę na temat rozwoju teorii i praktyki przeciwdziałania przestępstwom wobec dóbr kultury z rozwojem muzealnictwa w Polsce i na świecie;
Muz1_U02 Potrafi samodzielnie formułować i analizować problemy badawcze, a także samodzielnie wyszukiwać specjalistyczną literaturę i
opracowania z zakresu muzealnictwa i ochrony dóbr kultury;
Muz1_ U04 Potrafi posługiwać się specjalistycznym językiem i stosować właściwą terminologię muzeologiczną i z zakresu ochrony dóbr kultury.
Muz1_U11 Potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną w zakresie nauk o kulturze i religii w pracy muzealnika.
Muz1_K01 Jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy muzeologicznej i
rozumie konieczność ciągłego samokształcenia i konsultacji
specjalistycznych w zakresie ochrony dóbr kultury.
Kryteria oceniania
Efekty kształcenia w obszarze wiedzy są osiągane na drodze wykładu informacyjno-problemowego, a weryfikowane przez ocenianie ciągłe aktywności podczas zajęć, pracy na zajęciach, w odniesieniu do zadawanych na bieżąco lektur oraz w realizowanych zadań na platformie Moodle.
Efekty kształcenia w obszarze umiejętności są osiągane metodami dyskusji a weryfikowane przez ocenianie ciągłe aktywności podczas zajęć, pracy na zajęciach, w odniesieniu do zadawanych na bieżąco lektur, oraz przez ocenę
przygotowanego przez studenta dwuczęściowego referatu z pełnym aparatem badawczym, obejmującego wybrane zagadnienia z zakresu ochrony dóbr kultury z zastosowaniem wybranej przez studenta metodologii stosowanej w muzeologii.
KRYTERIA
ocena BDB - Student identyfikuje i charakteryzuje metody badawcze stosowane w muzeologii w zakresie ochrony zabytków i dzieł sztuki. Student wyciąga wnioski dotyczące skutków przestępstw przeciwko dobrom kultury. Student porządkuje zdobytą wiedzę teoretyczną w zakresie teorii i praktyki przeciwdziałania przestępstwom przeciw dobrom kultury
Student prezentuje własne poglądy i opinie na temat ochrony dóbr kultury. Podejmując próby implementowania poznanych metod badawczych w muzeologii student podejmuje próby formułowania wniosków.
ocena DB - Student identyfikuje i charakteryzuje metody badawcze stosowane w muzeologii w zakresie ochrony dóbr kultury. Student porządkuje zdobytą
wiedzę teoretyczną w zakresie teorii i praktyki przeciwdziałania przestępstwom przeciw zabytkom i dziełom sztuki
Student prezentuje własne poglądy i opinie na temat teorii i praktyki ochrony dóbr kultury. Podejmując próby implementowania poznanych metod
badawczych w muzeologii, student nie zachowuje dostatecznej ostrożności w formułowaniu wniosków.
ocena DST - Student identyfikuje metody badawcze stosowane w stosowane w muzeologii w zakresie ochrony dóbr kultury. Student podejmuje próby wyciągania wniosków dotyczące teorii i praktyki ochrony dóbr kultury w przeciwdziałaniu przestępstwom przeciw zabytkom i dziełom sztuki
ocena NDST - Student nie spełnia kryteriów przewidzianych na ocenę dostateczną.
Literatura
LEKTURY PODSTAWOWE:
1) STRATY PRZEDWOJENNE ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - otwarty dostęp w internecie)
Ewa Manikowska, Artykuł XI Traktatu Ryskiego. O Zbiorach, które nie wróciły do Polski;
Hanna Łaskarzewska, Traktat ryski. Fakty i refleksje;
Ewa Manikowska, Państwowe zbiory sztuki. U źródeł pierwszej państwowej kolekcji muzealnej;
Katarzyna Wagner, Sprawozdanie z konferencji naukowej „POLSKIE DZIEDZICTWO KULTUROWE W SZWECJI. HISTORIA I ZABYTKI”;
2) STRATY WOJENNE ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - otwarty dostęp w internecie)
NA TROPIE POLSKIEGO DZIEDZICTWA KULTUROWEGO (oprac. zbior.);
Agata Modzolewska, ODZYSKANE STRATY WOJENNE;
Elżbieta Przyłuska, TRUDNA SZTUKA RESTYTUCJI. ODZYSKANIE OBRAZU WNĘTRZE KATEDRY W MEDIOLANIE MARCINA ZALESKIEGO;
3) ZAGROŻENIA DZIEDZICTWA PRZESTĘPCZOŚCIĄ ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - otwarty dostęp w internecie)
Magdalena Marcinkowska, REKORDOWA KRADZIEŻ;
Olgierd Jakubowski, Krzysztof Osiewicz, BEZPIECZEŃSTWO MUZEÓW – ZAGROŻENIA, ZAPOBIEGANIE;
Adam Grajewski, SKALA ZAGROŻENIA PRZESTĘPCZOŚCIĄ PRZECIWKO DOBROM KULTURY W 2019 R. EFEKTYWNOŚĆ DZIAŁAŃ POLICJI;
4) BEZPIECZEŃSTWO ZBIORÓW I OCHRONA DZIEDZICTWA ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - otwarty dostęp w internecie)
Magdalena Marcinkowska, VINCI II - NOWE NARZĘDZIE ZWALCZANIA NIELEGALNEGO OBROTU DZIEŁAMI SZTUK;
Dorota Wada, INTERNAL MARKET INFORMATION SYSTEM – FUNKCJONOWANIE SYSTEMU W POLSCE NA PRZYKŁADZIE MODUŁU W ZAKRESIE ZWROTU DÓBR KULTURY;
Tomasz Safjański, DZIAŁANIA OPERACYJNE INTERPOLU UKIERUNKOWANE NA ODZYSKIWANIE SKRADZIONYCH DZIEŁ SZTUKI –PRÓBA USYSTEMATYZOWANIA I OCENY SKUTECZNOŚCI;
5) DOKUMENTOWANIE I ZNAKOWANIE ZBIORÓW ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - otwarty dostęp w internecie)
Maria Romanowska-Zadrożna, Dariusz Nowacki, INSKRYPCJA WSKAZUJE ŚLAD (Zabytkowy kielich odzyskany po latach);
Monika Barwik, Piotr Ogrodzki, DOKUMENTOWANIE I ZNAKOWANIE DZIEŁ SZTUKI;
Marta Dworniczak, NOWOCZESNE TECHNOLOGIE W ZNAKOWANIU ZABYTKÓW. Z DOŚWIADCZEŃ URZĘDU OCHRONY ZABYTKÓW W POZNANIU I POLICJI WIELKOPOLSKIEJ ;
6) KLĘSKI ŻYWIOŁOWE. POŻARY ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - otwarty dostęp w internecie)
Ewa Potrzebnicka, POWODZIE I ZALANIA STAŁYM ZAGROŻENIEM DLA MATERIAŁÓW BIBLIOTECZNYCH;
Anna Czajka, KOŁO RATUNKOWE REAGOWANIE W PRZYPADKU KATASTROFY;
POŻARY OBIEKTÓW ZABYTKOWYCH W ROKU 2019 (Oprac. Redakcja);
7) KONFLIKTY ZBROJNE ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - otwarty dostęp w internecie)
Krzysztof Sałaciński, RATOWANIE ZAGROŻONEGO DZIEDZICTWA KULTURY WE WSPÓŁCZESNYCH KONFLIKTACH ZBROJNYCH;
Marcin Sabaciński, DZIEDZICTWO KULTUROWEJ JAKO NARZĘDZIE W RĘKACH TZW. PAŃSTWA ISLAMSKIEGO;
Krystyna Ogrodzka, RED LIST PRAKTYCZNYM NARZĘDZIEM DO WALKI Z NIELEGALNYM HANDLEM;
8) PRAWO OCHRONY DZIEDZICTWA ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - otwarty dostęp w internecie)
Magdalena Marcinkowska, VINCI II. NOWE NARZĘDZIE ZWALCZANIA NIELEGALNEGO OBROTU DZIEŁAMI SZTUKI;
Elżbieta Rogowska, RACJA I DYPLOMACJA. W POSZUKIWANIU SKUTECZNYCH SPOSOBÓW RESTYTUCJI DÓBR KULTURY;
Andrzej Drozd, USTAWA O RESTYTUCJI NARODOWYCH DÓBR KULTURY;
Tomasz Szkaradnik, Olgierd Jakubowski, Spór o własność wachlarzy Kossaków skradzionych z Muzeum w Górkach Wielkich;
O. Jakubowski, Zjawisko przemytu dóbr kultury, "Archiwum Kryminologii", t. XXXVI/2014, s. 389-421 (otwarty dostęp w Internecie)
P. Ogrodzki, Przestępczość przeciwko zabytkom, ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - Otwarty dostęp w Internecie)
W. Ślesiński, Fałszerze, fałszerstwa i ich zwalczanie (Otwarty dostęp w Internecie)
M. Obrebski, Grabież dóbr kultury w czasie II wojny światowej jako zbrodnia wojenna. Aspekty prawne (Otwarty dostęp w Internecie).
LEKTURY UZUPEŁNIAJĄCE:
A. Dembiński, L. Pietraszko (red.), Ochrona dziedzictwa kulturowego i ma-
terialnego pogranicza, Wydawnictwo KUL, Lublin 2011;
Z. Jakubowski, S. Ziembiński (red.), Ochrona dzieł sztuki w Polsce:
materiały z konferencji naukowej w ASW 18–19 maja 1989 r., Akademia Spraw Wewnętrznych, Warszawa 1990;
O. Jakubowski, Modus operandi sprawców włamań do instytucji muzeal-
nych, Kultura w praktyce. Zagadnienia prawne, t. 2, Poznań 2014;
S. Kocewiak, P. Ogrodzki, J. Rulewicz., Vademecum zabezpieczenia muzeów, Warszawa 2002;
R. Krawczyk, Kryminalistyczna problematyka przestępczości przeciwko dobrom kultury – mity i rzeczywistość, w: E. Gruza, M. Goc, T. Tomaszewski (red.), Co nowego w kryminalistyce – przegląd zagadnień z zakresu zwalczania przestępczości, Stowarzyszenie Absolwentów Wydziału Prawa i Administracji UW, Warszawa 2010;
M. Lange, Praktyczne aspekty zwalczania przestępczości skierowanej przeciwko zabytkom, „Przegląd Policyjny” 2007, nr 3(87);
V. Noce, Kolekcja egoisty: szalona przygoda notorycznego złodzieja dzieł
sztuki i inne pouczające historie, Warszawa 2008;
P. Ogrodzki, Ochrona indywidualna dzieł sztuki i zabytków w muzeach, 2008;
E.W. Pływaczewski, E. Kowalewska-Borys (red.), Zwalczanie przemytu. Zbiór dobrych praktyk. Różne perspektywy – wspólny cel, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2013;
J. Pruszyński, Dziedzictwo kultury Polski, jego straty i ochrona prawna, t. 1-2, Kraków 2001;
W. Szafrański (red.), Wokół problematyki prawnej zabytków i dzieł sztuki, t. 1, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2007;
J. Świeczyński, Grabieżcy kultury i fałszerze sztuki, Warszawa 1986;
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: