Kultura języka WH-FPZ-I-1-KulJęz
Podczas ćwiczeń z kultury języka omawiane są wybrane problemy językoznawstwa normatywnego dotyczące poprawności fleksyjnej, składniowej, ortograficznej, interpunkcyjnej i leksykalnej. Studenci zapoznają się z podstawową terminologią z tego zakresu oraz najnowszymi rozstrzygnięciami normatywnymi. Poznają również wybrane dyskusyjne zagadnienia normatywne. Dzięki formule zajęć studenci mają możliwość praktycznego weryfikowania zdobywanej wiedzy w czasie ćwiczeń polegających na analizie i korekcie wyrażeń, konstrukcji i zdań zawierających różnego rodzaju błędy.
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zaliczeniu zajęć z kultury języka student:
- rozumie złożoność języka i jego opisu z perspektywy normatywnej,
- zna metody normatywnej analizy wypowiedzi,
- zna normy językowe i ich rolę w kształtowaniu komunikacji społecznej,
- potrafi posługiwać się podstawowymi terminami i narzędziami badawczymi z zakresu językoznawstwa normatywnego i samodzielnie przeprowadzić analizę zjawisk językowych pod kątem normatywnym
- jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy z zakresu językoznawstwa normatywnego i konfrontowania jej z najnowszymi ustaleniami oraz zasięgania opinii ekspertów, a także ciągłego podnoszenia jej poziomu
Opis ECTS:
uczestnictwo w zajęciach - 30 godz.
przygotowanie do zajęć - 15 godz.
przygotowanie do sprawdzianów - 15 godz.
Kryteria oceniania
Metody prowadzenia zajęć: ćwiczeniowa i problemowa.
Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie wiedzy:
- śródsemestralne sprawdziany pisemne
- dyktando
- kontrola przygotowania studentów do zajęć potwierdzonego aktywnością podczas ćwiczeń
Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie umiejętności:
- kontrola przygotowania studentów do zajęć potwierdzonego aktywnością podczas ćwiczeń
Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie kompetencji społecznych:
- ocenianie ciągłe
Na ocenę niedostateczną student:
- nie rozumie złożoność języka i jego opisu z perspektywy normatywnej,
- nie zna metod normatywnej analizy wypowiedzi,
- nie zna norm językowych i ich roli w kształtowaniu komunikacji społecznej,
- nie potrafi posługiwać się podstawowymi terminami i narzędziami badawczymi z zakresu językoznawstwa normatywnego i samodzielnie przeprowadzić analizę zjawisk językowych pod kątem normatywnym
- nie jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy z zakresu językoznawstwa normatywnego i konfrontowania jej z najnowszymi ustaleniami oraz zasięgania opinii ekspertów, a także ciągłego podnoszenia jej poziomu
Na ocenę dostateczną student:
- w stopniu podstawowym rozumie złożoność języka i jego opisu z perspektywy normatywnej,
- zna tylko niektóre metody normatywnej analizy wypowiedzi,
- zna normy językowe i ich rolę w kształtowaniu komunikacji społecznej,
- potrafi posługiwać się tylko niektórymi podstawowymi terminami i narzędziami badawczymi z zakresu językoznawstwa normatywnego i w ograniczonym zakresie potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę zjawisk językowych pod kątem normatywnym
- w ograniczonym zakresie jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy z zakresu językoznawstwa normatywnego i konfrontowania jej z najnowszymi ustaleniami oraz zasięgania opinii ekspertów, a także ciągłego podnoszenia jej poziomu
Na ocenę dobrą student:
- dobrze rozumie złożoność języka i jego opisu z perspektywy normatywnej,
- zna większość metod normatywnej analizy wypowiedzi,
- zna normy językowe i ich rolę w kształtowaniu komunikacji społecznej,
- potrafi posługiwać się większością podstawowych terminów i narzędzi badawczych z zakresu językoznawstwa normatywnego i z niewielką pomocą samodzielnie przeprowadzić analizę zjawisk językowych pod kątem normatywnym
- jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy z zakresu językoznawstwa normatywnego i konfrontowania jej z najnowszymi ustaleniami oraz zasięgania opinii ekspertów, a także ciągłego podnoszenia jej poziomu
Na ocenę bardzo dobrą student:
- bardzo dobrze rozumie złożoność języka i jego opisu z perspektywy normatywnej,
- bardzo dobrze zna metody normatywnej analizy wypowiedzi,
- bardzo dobrze zna normy językowe i ich rolę w kształtowaniu komunikacji społecznej,
- swobodnie potrafi posługiwać się podstawowymi terminami i narzędziami badawczymi z zakresu językoznawstwa normatywnego i w pełni samodzielnie przeprowadzić analizę zjawisk językowych pod kątem normatywnym
- jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy z zakresu językoznawstwa normatywnego i konfrontowania jej z najnowszymi ustaleniami oraz zasięgania opinii ekspertów, a także ciągłego podnoszenia jej poziomu
Literatura
A. Markowski, Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne. Warszawa 2018 (lub wydanie I: 2005).
H. Jadacka, Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia. Warszawa 2005 (lub II wyd.: 2019).
T. Karpowicz, Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja. Warszawa 2018 (lub wydanie I: 2009).
A. Markowski, Wykłady z leksykologii. Warszawa 2012.
Inne źródła (wybór):
M. Bańko (red.), Polszczyzna na co dzień. Warszawa 2006.
M. Bańko, Słownik peryfraz, czyli wyrażeń omownych. Warszawa 2002.
M. Bańko (red.), Wielki słownik wyrazów obcych. Warszawa 2003.
I. Bartmińska, J. Bartmiński, Słownik wymowy i odmiany nazwisk obcych. Olsztyn 1992.
S. Bąba, J. Liberek, Słownik frazeologiczny współczesnej polszczyzny. Warszawa 2001.
J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska (red.) Język w mediach masowych. Warszawa 2000.
J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska (red.), Zmiany w publicznych zwyczajach językowych. Warszawa 2001.
M. Bugajski, Językoznawstwo normatywne. Warszawa 1993.
A. Dąbrówka, E. Geller, R. Turczyn, Słownik synonimów. Warszawa 1993.
W. Gruszczyński (red.), Język narzędziem myślenia i działania. Warszawa 2002.
J. Grzenia, Słownik nazw własnych. Ortografia, wymowa, słowotwórstwo i odmiana.
Warszawa 1998.
K. Handke, H. Dalewska-Greń (red.), Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX wieku. Warszawa 1994.
H. Jadacka, Poradnik językowy dla prawników. Warszawa 2002.
T. Karpowicz, Słownik ortograficzny. Rejestr wyrazów występujących w języku polskim. Warszawa 2001.
M. Kita, E. Polański, Słownik paronimów, czyli wyrazów mylonych. Warszawa 2004.
K. Kłosińska (red.), Formy i normy, czyli poprawna polszczyzna w praktyce. Wyd. II. Warszawa 2004.
W. Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem.
Warszawa 2000.
W. Lubaś, S. Urbańczyk, Podręczny słownik poprawnej wymowy polskiej. Warszawa 1990.
M. Marcjanik, Grzeczność w komunikacji językowej. Warszawa 2008.
M. Marcjanik, Mówimy uprzejmie. Podręcznik językowego savoir-vivre'u. Warszawa 2009.
A. Markowski, Jak dobrze mówić i pisać po polsku. Warszawa 2000.
A. Markowski, Polszczyzna znana i nieznana. Porady, ciekawostki, dyktanda konkursowe. Gdańsk 1999.
A. Markowski, Język polski. Poradnik Profesora Andrzeja Markowskiego. Warszawa 2003.
A. Markowski (red.), Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN. Warszawa 1999.
A. Markowski (red.), Wielki słownik ortograficzny języka polskiego. Warszawa 1999.
A. Markowski (red.), Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN. Warszawa 2004.
A. Markowski (red.), Nowe spojrzenie na kryteria poprawności językowej, Warszawa 2012
A. Markowski, R. Pawelec, Wielki słownik wyrazów obcych i trudnych. Warszawa 2002.
J. Miodek (red.), Mowa rozświetlona myślą. Wrocław 1999.
J. Miodek (red.), O zagrożeniach i bogactwie polszczyzny. Wrocław 1996.
J. Miodek, O języku do kamery. Rzeszów 1992.
J. Miodek, Rozmyślajcie nad mową! Warszawa 1998.
K. Mosiołek-Kłosińska, Metafora w tekście użytkowym - charakterystyka zjawiska, próba oceny normatywnej, Poradnik Językowy 1997, z. 10.
P. Mueldner-Nieckowski, Wielki słownik frazeologiczny języka polskiego. Warszawa 2003.
K. Ożóg, Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia. Rzeszów 2001.
R. Pawelec, Wieża Babel. Słownik wyrazów obcych nie tylko dla gimnazjalistów. Warszawa 1999.
W. Pisarek (red.), Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci.
Kraków 1999.
J. Podracki, Nowy słownik interpunkcyjny języka polskiego. Warszawa 2004.
J. Podracki, Pułapki językowe - w szkole i nie tylko, Warszawa 2000.
J. Podracki, Słownik interpunkcyjny języka polskiego z zasadami przestankowania, Warszawa 1999.
J. Podracki, Słownik skrótów i skrótowców. Warszawa 1999.
J. Podracki (red.), Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny. Warszawa 2001.
E. Polański (red.), Wielki słownik ortograficzny PWN z zasadami pisowni i interpunkcji. Warszawa 2011.
Poprawnie po polsku. Poradnik językowy PWN, Warszawa 2007.
J. Puzynina, Kultura słowa. Ważny element kultury narodowej,
Łask 2011
S. Skorupka, Słownik wyrazów bliskoznacznych, Warszawa 1988.
E. Wolańska (red.), Polszczyzna publiczna początku XXI wieku, Warszawa 2007.
D. Zdunkiewicz-Jedynak, Wykłady ze stylistyki, Warszawa 2008.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: