Gramatyka historyczna języka polskiego (fonetyka) WH-FP-I-2-GHJPFonet
zapoznanie studenta z zabytkami języka polskiego, doskonalenie praktycznych umiejętności studenta w rozpoznawaniu i interpretacji zmian językowych, jakie spowodowały przeobrażenia fonetyczne. Dzięki zajęciom student tłumaczy pochodzenie oboczności fonetycznych we współczesnym słownictwie polskim oraz we fleksji. Student zdobywa wiedzę na temat historii piśmiennictwa polskiego. Zna i rozpoznaje podczas ćwiczeń zabytki języka polskiego, umie przeczytać i zanalizować teksty staropolskie, umie określić pozycję języka polskiego na tle grupy pozostałych języków słowiańskich. Jest przygotowany do studiowania literatury staropolskiej.
|
W cyklu 2021/22_Z:
I. Wprowadzenie do fonetyki. Język staro-cerkiewno-słowiański, jego historia i zabytki. Ćwiczenia na tekstach w języku scs. (Moszyński 2006: 214-216, 89-135). |
W cyklu 2022/23_Z:
. Wprowadzenie do fonetyki. Język staro-cerkiewno-słowiański, jego historia i zabytki. Ćwiczenia nIa tekstach w języku scs. (Moszyński 2006: 214-216, 89-135). |
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
E-Learning
W cyklu 2020/21_Z: E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy | W cyklu 2021/22_Z: E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy | W cyklu 2022/23_Z: E-Learning (pełny kurs) |
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023/24_Z: | W cyklu 2019/20_Z: | W cyklu 2022/23_Z: | W cyklu 2021/22_Z: | W cyklu 2020/21_Z: |
Efekty kształcenia
student nazywa procesy towarzyszące kształtowaniu się języka polskiego, rozpoznaje prasłowiański procesy i prawa głosowe, wyjaśnia pochodzenie form typowych tylko dla języków słowiańskich oraz (w tym:) języka polskiego, rozróżnia pochodzenie samogłosek, ich jloczas, zna rozwój systemu wokalicznego, np, przedstawia zagadnienia rozwoju nosówek oraz dotyczące przegłosu. Porządkuje chronologicznie rozwój system konsonantycznego, analizuje procesy palatalizacji i jotacyzacji.
Ponadto analizuje teksty staropolskie, w charakterystyce których łączy wiedzę teoretyczną i praktyczną, porównuje formy archaiczne i współczesne i uzasadnia zmiany w nich zachodzące.
Pracuje samodzielnie nad materiałem, wyciąga wnioski z jego analizy i uzasadnia zmiany zachodzące podczas kształtowania się języka polskiego.
Przy tym student wykazuje, że potrafi posługiwać się podstawowymi narzędziami badawczymi z zakresu językoznawstwa, potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę zjawisk językowych, łączy fakty i wyprowadza wnioski na podstawie twierdzeń. Przy tym student dyskutuje np. na temat rozwoju sonantów w językach słowiańskich, zachowuje otwartość na funkcjonowanie wyjątków i brak czasowego doprecyzowania procesów wspólnych dla prasłowiańszczyzny.
Rozumie konieczność uczenia się, rozwoju osobistego i uczestniczenia w kulturze przez całe życie.
Kryteria oceniania
Na ocenę dostateczną - student zna podstawową terminologię z zakresu gramatyki historycznej języka polskiego;
potrafi wymienić procesy i poprzeć je przykładami;
rozpoznaje cechy gwarowe w tekstach staropolskich;
zna zasady grafii staropolskiej:
rozróżnia teksty staranne i mniej staranne;
tłumaczy teksty z XIV i XV wieku;
ma świadomość poziomu swojej wiedzy, rozumie potrzebę uczenia się, rozwoju osobistego i uczestniczenia w kulturze przez całe życie.
Na ocenę dobrą - student spełnia kryteria na ocenę dostateczną oraz dodatkowo rozpoznaje w tekstach procesy fonetyczne, rekonstruuje stan wcześniejszy wyrazu;
przy analizie tekstu wyjaśnia leksykę archaiczną, podając postać współczesną wybranych przykładów;
porównuje teksty z XIV i XV wieku;
ma świadomość poziomu swojej wiedzy, rozumie potrzebę uczenia się, rozwoju osobistego i uczestniczenia w kulturze przez całe życie.
Na ocenę bardzo dobrą - student spełnia kryteria na ocenę dobrą oraz rozpoznaje teksty, nazywając je, przeprowadza ich charakterystykę; potrafi wymienić procesy, podać wyjątki od nich, uzasadnić analogie i oboczności; dokonać rekonstrukcji postaci współczesnej wybranych przykładów do postaci archaicznej;
umie nazwać i zinterpretować cechy gwarowe w tekstach, potrafi odnieść je do współczesności;
ma świadomość poziomu swojej wiedzy; rozumie potrzebę uczenia się, rozwoju osobistego i uczestniczenia w kulturze przez całe życie.
Literatura
|
W cyklu 2021/22_Z:
Długosz-Kurczabowa K., Dubisz St., Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Wyd. III, Warszawa 2006. |
W cyklu 2022/23_Z:
Długosz-Kurczabowa K., Dubisz St., Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Wyd. III, Warszawa 2006. |
Uwagi
|
W cyklu 2021/22_Z:
Znajomość przedmiotów: Gramatyki opisowej współczesnego języka polskiego, Wstępu do językoznawstwa historycznego, Lekcji tekstów dawnych. |
W cyklu 2022/23_Z:
Znajomość przedmiotów: Gramatyki opisowej współczesnego języka polskiego, Wstępu do językoznawstwa historycznego, Lekcji tekstów dawnych Kod do zespołu: t3oywvh. |
W cyklu 2023/24_Z:
|
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: