Historia polskiej literatury dawnej (średniowiecze - renesans - barok) WH-FP-I-1-HLPSrReB-W

wiedza
1. ma uporządkowaną wiedzę o kryteriach periodyzacji literatury staropolskiej, kanonicznych dziełach literackich średniowiecza, renesansu i baroku oraz zna zasady analizy i interpretacji ich kontekstów kulturowych (FP1_W14)
Umiejętności
posiada podstawowe umiejętności w zakresie formułowania problemów badawczych, doboru metod i narzędzi badawczych oraz prezentowania wyników przeprowadzonych badań w sposób zgodny z normami języka polskiego FP1_U02
potrafi posługiwać się podstawowymi narzędziami badawczymi z zakresu literaturoznawstwa, potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę i interpretację dzieła literackiego w celu odsłonięcia jego znaczeń, aksjologicznych horyzontów, kontekstowych odniesień do tradycji literackiej i kulturowej, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym (FP1_U04)
posiada umiejętność referowania literatury przedmiotu, merytorycznego argumentowania i formułowania wniosków FP1_U07
kompetencje
ma świadomość roli wiedzy o kulturze, języku i literaturze w budowaniu tożsamości narodowej i rozwijaniu dialogu społecznego na poziomie lokalnym, krajowym i globalnym FP1_K06

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student który:
ma uporządkowaną i bardzo dobrą wiedzę o kryteriach periodyzacji literatury staropolskiej, kanonicznych dziełach literackich średniowiecza, renesansu i baroku oraz zna zasady analizy i interpretacji ich kontekstów kulturowych (FP1_W14)

posiada w stopniu bardzo dobrym podstawowe umiejętności w zakresie formułowania problemów badawczych, doboru metod i narzędzi badawczych oraz prezentowania wyników przeprowadzonych badań w sposób zgodny z normami języka polskiego FP1_U02

bardzo dobrze potrafi posługiwać się podstawowymi narzędziami badawczymi z zakresu literaturoznawstwa, potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę i interpretację dzieła literackiego w celu odsłonięcia jego znaczeń, aksjologicznych horyzontów, kontekstowych odniesień do tradycji literackiej i kulturowej, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym (FP1_U04)
posiada bardzo dobrą umiejętność referowania literatury przedmiotu, merytorycznego argumentowania i formułowania wniosków FP1_U07

ma bardzo wysoka świadomość roli wiedzy o kulturze, języku i literaturze w budowaniu tożsamości narodowej i rozwijaniu dialogu społecznego na poziomie lokalnym, krajowym i globalnym FP1_K06

Ocenę dobrą otrzymuje student, który:

ma uporządkowaną i dobrą wiedzę o kryteriach periodyzacji literatury staropolskiej, kanonicznych dziełach literackich średniowiecza, renesansu i baroku oraz zna zasady analizy i interpretacji ich kontekstów kulturowych (FP1_W14)

posiada w stopniu dobrym podstawowe umiejętności w zakresie formułowania problemów badawczych, doboru metod i narzędzi badawczych oraz prezentowania wyników przeprowadzonych badań w sposób zgodny z normami języka polskiego FP1_U02

dobrze potrafi posługiwać się podstawowymi narzędziami badawczymi z zakresu literaturoznawstwa, potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę i interpretację dzieła literackiego w celu odsłonięcia jego znaczeń, aksjologicznych horyzontów, kontekstowych odniesień do tradycji literackiej i kulturowej, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym (FP1_U04)

posiada dobrą umiejętność referowania literatury przedmiotu, merytorycznego argumentowania i formułowania wniosków FP1_U07

ma wysoką świadomość roli wiedzy o kulturze, języku i literaturze w budowaniu tożsamości narodowej i rozwijaniu dialogu społecznego na poziomie lokalnym, krajowym i globalnym FP1_K06

Ocenę dostateczna otrzymuje student, który:

ma dosyć słabo uporządkowaną i dostateczną wiedzę o kryteriach periodyzacji literatury staropolskiej, kanonicznych dziełach literackich średniowiecza, renesansu i baroku oraz zna zasady analizy i interpretacji ich kontekstów kulturowych (FP1_W14)

posiada w stopniu dostatecznym podstawowe umiejętności w zakresie formułowania problemów badawczych, doboru metod i narzędzi badawczych oraz prezentowania wyników przeprowadzonych badań w sposób zgodny z normami języka polskiego FP1_U02

słabo potrafi posługiwać się podstawowymi narzędziami badawczymi z zakresu literaturoznawstwa, potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę i interpretację dzieła literackiego w celu odsłonięcia jego znaczeń, aksjologicznych horyzontów, kontekstowych odniesień do tradycji literackiej i kulturowej, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym (FP1_U04)

posiada dostateczną umiejętność referowania literatury przedmiotu, merytorycznego argumentowania i formułowania wniosków FP1_U07

ma niską świadomość roli wiedzy o kulturze, języku i literaturze w budowaniu tożsamości narodowej i rozwijaniu dialogu społecznego na poziomie lokalnym, krajowym i globalnym FP1_K06

LEKTURY DO EGZAMINU Z HPLD

ŚREDNIOWIECZE

1. Modlitwy księżnej Gertrudy z Psałterza Egberta w Cividale, tłum. B. Kürbis, Kraków 1998
Albo dostęp: http://gertruda.estrony.com.pl/node/18 lub: http://gertruda.eu/modlitwy.htm
2. Bogurodzica, [w:] Bogurodzica, oprac. J. Woronczak, Wrocław 1962.
Albo: Średniowieczna pieśń religijna polska, oprac. M. Korolko, Wrocław 1980, lub: Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, oprac. W. Wydra, W. R. Rzepka, Wrocław 1984.
3. Posłuchajcie, bracia miła, [w:] Średniowieczna pieśń religijna polska, oprac. M. Korolko, Wrocław 1980, lub w: Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, oprac. W. Wydra, W. R. Rzepka, Wrocław 1984.

4. Kazanie na dzień św. Katarzyny: Kazania świętokrzyskie, [w:] Średniowieczna proza polska, oprac. Stefan Vrtel-Wierczyński, Wrocław 1959, lub: W. Wydra, R. Rzepka, Chrestomatia staropolska. Teksty do r. 1543, Wrocław 1984, lub Kazania świętokrzyskie. Nowa edycja, nowe propozycje badawcze, red. P. Stępień, Warszawa 2009.

5. Anonim, tzw. Gall, Kronika polska, tłum. R. Grodecki, Wrocław 2008.
http://lektury.kochamjp.pl/teksty_/kronika_Galla_Anonima_tekst.pdf
6. Władysław z Gielniowa, Pieśni: w: http://staropolska.pl/sredniowiecze/sredniowiecze_006_wladyslaw_z_gielniowa.html

Literatura przedmiotowa:
Słownik literatury staropolskiej (średniowiecze, renesans, barok), red. T. Michałowska, Warszawa 1990
T. Michałowska, Średniowiecze, Warszawa 1996 (wiele wydań).
T. Michałowska, Ego Getruda. Studium historycznoliterackie, Warszawa 2001; fragmenty także w: http://gertruda.estrony.com.pl/node/10
P. Stępień, Chaos i ład. Lament świętokrzyski w świetle tradycji teologicznej, „Pamiętnik Literacki” 1998, z. 1.
M. Hanczakowski , Kazania Świętokrzyskie, [w:] Lektury polonistyczne. Średniowiecze — Renesans — Barok, red. J. S. Gruchała, Kraków 1999, t. 3.
M. Plezia, Nowe studia nad Gallem [w:] Mente et litteris. O kulturze i społeczeństwie wieków średnich, red. H. Chłopocka, Poznań 1984, s. 111–120;

RENESANS

1. M. Hussowski, Pieśń o żubrze,
https://literat.ug.edu.pl/zubr/zubr.htm
2. K. Janicki, Wybór wierszy:
http://staropolska.pl/renesans/klemens_janicki/Janicjusz_wybor.html

3. M. Rej, Krótka rozprawa między trzema osobami Panem, Wójtem a Plebanem
https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/krotka-rozprawa-miedzy-trzemi-osobami.html
4. M. Rej, Figliki (Wybór)
http://staropolska.pl/renesans/mikolaj_rej/Figliki.html
5. M. Rej, Żywot człowieka poczciwego, Kapitulum XVI w:
http://staropolska.pl/renesans/mikolaj_rej/Zywot_2.html
6. Andrzej Frycz Modrzewski, Łaski czyli pierwsza mowa o karze za mężobójstwo, w:
http://staropolska.pl/renesans/a_f_modrzewski/laski.html
7. Andrzej Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej, ks. I. O Obyczajach, Przedmowa i pkt. 1, pkt. 2, w:
https://wolnelektury.pl/media/book/pdf/o-poprawie-rzeczypospolitej.pdf

8. J. Kochanowski, Fraszki (wybór):
http://staropolska.pl/renesans/jan_kochanowski/fraszki/fraszki_01.html
9. J. Kochanowski, Pieśni (wybór)
http://staropolska.pl/renesans/jan_kochanowski/piesni/piesni_01.html
10. J. Kochanowski, Poematy: Muza, Satyr abo dziki mąż
http://staropolska.pl/renesans/jan_kochanowski/muza.html oraz http://staropolska.pl/renesans/jan_kochanowski/Satyr.html
11. J. Kochanowski, Treny
http://staropolska.pl/renesans/jan_kochanowski/treny/treny_01.html
12. Ł. Górnicki, Dworzanin polski, księga pierwsza i druga
https://literat.ug.edu.pl/dworzan/index.htm
13. P. Skarga, Kazania sejmowe, kazanie 1, 3, 4
https://literat.ug.edu.pl/skarga/index.htm
14. Szymon Szymonowic, Sielanki: Czary i Żeńcy
https://literat.ug.edu.pl/sielanki/index.htm
15. W. Goślicki, O doskonałym senatorze, fagment
http://www.staropolska.pl/renesans/proza/Goslicki.html

Literatura przedmiotowa

Słownik literatury staropolskiej (średniowiecze, renesans, barok), red. T. Michałowska, Warszawa 1990
Jerzy Ziomek, Renesans (wiele wydań)
albo
Andrzej Borowski, Renesans, Kraków 2002
albo
Piotr Wilczek, Literatura polskiego renesansu, Katowice 2005
Inne:
S. Greenblatt, Zwrot. Jak zaczął się renesans, tłum. M. Słysz, Warszawa 2012, s. 99-132, 138-160.
J. Sokolski, Lipa, Chiron i Labirynt. Esej o "Fraszkach", Wrocław 1998. (Całość)
M. Cytowska, Nad trenami Jana Kochanowskiego. Od motta do genezy poematu, „Pamiętnik Literacki” 1979, z. 1, s. 181–186.
P. Wilczek, Dialog masek. Próba interpretacji "Trenów" Jana Kochanowskiego jako poematu polifonicznego, "Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego" 1992, nr 1225.
Roman Krzywy, "Muza" Jana Kochanowskiego
Teresa Bałuk-Ulewiczowa, Goślicki i jego dzieło "De optimo senatore"
Piotr Wilczek, Andrzej Frycz Modrzewski - O poprawie Rzeczypospolitej

BAROK

1. Mikołaj Sęp Szarzyński, Rytmy abo wiersze polskie
http://staropolska.pl/barok/barok_001.html
2. Hieronim Jarosz Morsztyn, Światowa rozkosz
http://staropolska.pl/barok/barok_005.html
3. Szymon Zimorowic, Roksolanki
https://literat.ug.edu.pl/autors/zimorow.htm
4. Maciej Kazimierz Sarbiewski, Ody (wybór)
http://staropolska.pl/barok/MK_Sarbiewski/wybor_01.html#IV
5. Daniel Naborowski, Wiersze
https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/naborowski-marnosc.html
6. Jan Andrzej Morsztyn, Kanikuła, Lutnia
https://literat.ug.edu.pl/morsztyn/index.htm
7. Krzysztof Opaliński, Satyry
http://www.staropolska.pl/barok/K_Opalinski/Satyry_01.html
8. Zbigniew Morsztyn, Pieśń w ucisku, Duma niewolnicza, Emblematy
http://www.staropolska.pl/barok/barok_013.html
9. Wacław Potocki, Wybór wierszy
http://staropolska.pl/barok/barok_014.html
10. Wespazjan Kochowski, Psalmodia polska
https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/kochowski-psalmodia-polska/
11. Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki
https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/pamietniki.html
12. Józef Baka, Uwagi śmierci niechybnej i złości grzechowej
https://literat.ug.edu.pl/baka/index.htm

Literatura przedmiotowa:
Słownik literatury staropolskiej (średniowiecze, renesans, barok), red. T. Michałowska, Warszawa 1990
Czesław Hernas, Barok (wiele wydań), szczególnie rozdziały poświęcone wymienionym wyżej pisarzom.
T. Ulewicz, Sarmacja. Zagadnienie sarmatyzmu, Kraków, Collegium Columbinum 2006
K. Koehler, Palus sarmatica, Warszawa 2015.
A. Karpiński, Wiek rękopisów, w: Tekst staropolski. Studia i szkice o literaturze dawnej w rękopisach, Warszawa 2003, s. 13-59.
A .Borowski, Daniel Naborowski - wiersze wybrane, w: Lektury polonistyczne. Średniowiecze — Renesans — Barok, red. A. Borowski, J.S. Gruchała, Kraków 1997, t. 1

Krzysztof Koehler, Punkty krystalizacji.Szkice o literaturze staropolskiej, Warszawa 2021.

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

• Filologia Polska - studia I stopnia stacjonarne

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu WH-FP-I-1-HLPSrReB-W w USOSweb