Logika WH-FK-I-1-Logika
Treści merytoryczne:
Tematyka przedmiotu:
I Wiadomości wstępne: Ogólny charakter logiki jako nauki. Logika formalna.
II Syntaktyczna, semantyczna i pragmatyczna charakterystyka języka: Język i jego funkcje. Syntaktyczne reguły języka. Spójność syntaktyczna. Wyrażenia i ich znaczenia. Kategorie syntaktyczne wyrażeń.
III Nazwa jako kategoria syntaktyczna: Nazwa i znaczenie nazwy. Desygnat nazwy, zakres nazwy, rodzaje nazw. Relacje semantyczne nazw. Jednoznaczność i wieloznaczność nazw. Sposoby użycia nazw. Nazwy ostre i nieostre, wyraźne i niewyraźne. Stosunki między zakresami nazw.
IV Ważniejsze błędy w słownym przekazywaniu myśli: Błąd wieloznaczności wyrażeń. Ekwiwokacja. Amfibolia. Błąd wynikający posługiwania nazwami o niewyraźnym znaczeniu. Błąd niedopowiedzenia.
V Zdanie logiczne jako kategoria syntaktyczna: Zdanie i sąd. Wartość logiczna zdania. Prawda logiczna. Zdania analityczne i syntetyczne. Zdania proste. Zdania złożone.
VI Elementy teorii definicji: Zagadnienie definicji. Definicje nominalne i realne. Definicje nominalne. Budowa definicji. Podstawowe typy definicji. Warunki poprawności definicji wyrazów. Błędy w definiowaniu. Definicje realne.
VII Podział logiczny. Warunki poprawności i błędy podziału logicznego.
VIII Rachunek zdań: Wiadomości wstępne. Związki logiczne między zdaniami. Związek logicznej sprzeczności zdań. Zasada sprzeczności i zasada wyłączonego środka. Związek logicznej równoważności zdań. Związek logicznego wynikania zdań. Okres warunkowy. Wynikanie inferencyjne. Podstawowe prawa logiki zdań wynikające ze stosunku wynikania logicznego. Prawa wynikające ze stosunku wykluczania i dopełniania się zdań alternatywnych i dysjunktywnych. Prawa (tautologie) rachunku zdań. Metoda zerojedynkowa. Aksjomatyczna postać rachunku zdań. Wybrane prawa rachunku zdań.
IX Tradycyjna logika formalna. Rachunek nazw: Formy wnioskowania bezpośredniego. Klasyczne zdania kategoryczne. Kwadrat logiczny. Prawa kwadratu logicznego – związki logiczne między klasycznymi zdaniami kategorycznymi. Konwersja zdań kategorycznych. Obwersja zdań kategorycznych. Formy wnioskowania pośredniego. Sylogistyka. Pojęcie i podstawowe formy sylogizmu. Warunki poprawności trybów sylogistycznych. Sprawdzanie trybów za pomocą diagramów Venna. Sylogizmy niedoskonałe.
X Elementy rachunku kwantyfikatorów: Symbolika i podstawowe schematy rachunku kwantyfikatorów. Podstawowe tautologie rachunku kwantyfikatorów.
XI Wnioskowanie i warunki jego poprawności: Pojęcie wnioskowania. Uznawanie i uzasadnianie twierdzeń. Zasada racji dostatecznej. .
XII Wnioskowanie uprawdopodobniające. Wnioskowanie redukcyjne. Wnioskowanie indukcyjne. Indukcyjny proces badawczy. Pojęcie wnioskowania indukcyjnego. Indukcja matematyczna. Wnioskowanie przez indukcję enumeracyjną niezupełną. Wnioskowanie przez indukcję enumeracyjną (zupełną i niezupełną). Wnioskowanie przez analogię. Wnioskowanie statystyczne. Wnioskowanie przez indukcję eliminacyjną.
XIII Błędy w rozumowaniu.
XIV Przekonywanie jako szczególny rodzaj wnioskowania: Rzetelne i nierzetelne sposoby argumentowania i prowadzenia sporów.
W cyklu 2021/22_Z:
Treści merytoryczne: |
W cyklu 2022/23_Z:
Treści merytoryczne: |
E-Learning
W cyklu 2020/21_Z: E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy | W cyklu 2021/22_Z: E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy | W cyklu 2022/23_Z: E-Learning (pełny kurs) |
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
W cyklu 2021/22_Z: Punkty ECTS:
30 godz. - zajęcia - 1 punkt
30 godz. - przygotowanie do ćwiczeń - 1 punkt | W cyklu 2022/23_Z: ECTS:
30 h - ćwiczenia - 1 point
30 h - przygotowanie do ćwiczeń - 1 point |
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2020/21_Z: | W cyklu 2019/20_Z: | W cyklu 2022/23_Z: | W cyklu 2021/22_Z: |
Efekty kształcenia
FK1_W07
Potrafi dokonać refleksji nad recepcją najważniejszych fenomenów literatury i kultury starożytnej; potrafi dokonać spójnej refleksji nad tradycją przekazu.
FK1_U03
Potrafi dokonać wyboru adekwatnych do badanego problemu metod badawczych i poprawnie te metody wykorzystać w pracy.
FK1_U08
Posiadaną wiedzę potrafi wykorzystać w faktycznej organizacji pracy i realizacji zadań badawczych.
FK1_K01
Zdaje sobie sprawę z dylematów związanych z pełnieniem określonej roli zawodowej.
Kryteria oceniania
Oceny uzależnione od zaangażowania studenta, a zwłaszcza od przygotowywania się do zajęć i uczestniczenia w zajęciach, a także od praktycznego wykorzystania zdobywanej wiedzy z zakresu logiki i metodologii. Duży wpływ na ocenę ma umiejętność logicznego myślenia – ze świadomym wykorzystaniem poznanych prawideł.
Na ocenę dostateczną student powinien wykazać się umiejętnością rozwiązywania prostych zadań i problemów logicznych. Na ocenę dobrą i bardzo dobrą student powinien umieć rozwiązać trudniejsze zadania i problemy logiczne, wymagające większej znajomości z logiki i metodologii, w zakresie przerabianym na zajęciach. Ocena ostateczna bierze też pod uwagę zaangażowanie i pracowitość studenta, wykazaną w trakcie zajęć oraz w zadaniach zadanych do rozwiązania samodzielnego w domu.
Oceny wystawia się na podstawie sprawdzianów pisemnych, odpowiedzi ustnych, prac domowych oraz na podstawie ogólnej aktywności studentów na zajęciach.
Sprawdziany pisemne weryfikują wiedzę i umiejętności studenta odpowiednio na poziomie podstawowym (ocena do: dst plus) oraz wyższym (ocena do: db plus). Student uczęszczający regularnie na zajęcia i uważający na zajęciach powinien bez trudu rozwiązać zadania na poziomie podstawowym. Zadania na poziomie wyższym wymagają większego zaangażowania i większej aktywności na zajęciach.
Ocenę bardzo dobrą końcową (na koniec zajęć) otrzymują studenci, którzy rozwiązują zadania na poziomie wyższym, a ponadto potrafią uzasadnić rozwiązania regułami i prawami logicznego myślenia, poznanymi w czasie zajęć. Powinni też wykazać się zaangażowaniem i pracowitością.
Prowadzący zajęcia rezerwuje sobie prawo do podwyższenia oceny końcowej (zwykle o jeden stopień), nawet do oceny bardzo dobrej, właśnie ze względu na aktywność i pracowitość studenta, nawet jeśli ta ocena nie wynika bezpośrednio ze sprawdzianów pisemnych.
Praktyki zawodowe
Nie ma praktyk z logiki.
Literatura
Literatura podstawowa:
Kazimierz Pawłowski, Podstawy logiki ogólnej, Warszawa 2016.
Zygmunt Ziembiński, Logika praktyczna, Warszawa 2007.
Barbara Stanosz, Wprowadzenie do logiki formalnej. Podręcznik dla humanistów, Warszawa 1998 (lub inne wydanie).
W cyklu 2021/22_Z:
Literatura podstawowa: |
W cyklu 2022/23_Z:
Literatura podstawowa: |
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: