Etyka WH-FK-I-1-Etyka-C
Tematyka zajęć obejmuje krótki rys historyczny etyki (etyka w perspektywie historii filozofii), krótki przegląd ideałów etycznych różnych religii, wybrane kwestie etyczne inspirowane przez filozofię, wybrane motywy Biblii, mitologii i literatury – w aspekcie etycznym. przewodnim tematem jest zagadnienie
źródeł świadomości moralnej i jej formowanie się w kontekście kulturowym, w tym zagadnienie różnych czynników formujących świadomość moralną ludzi. Zajęcia z etyki obejmują też etyczne kwestie dotyczące humanistyki, w tym dotyczące prawa autorskiego.
Zagadnienia szczegółowe:
I Etyka, rys historyczny:
Greckie ideały etyczne (Homer, Hezjod, Ajschylos, Sofokles) – ideał kalokagathii.
Etyka Sokratesa i etyka sofistów greckich. Sokratejska troska o duszę.
Platon – ideały etyczne Platona (doktryna niekrzywdzenia, ideał upodobnienia do Boga, ideał miłości „platonicznej”). Platońska droga do szczęścia.
Arystoteles, ideał „szlachetnego egoisty”. Arystotelesowska teoria szczęścia.
Hedonizm – Epikur: troska o duszę według Epikura. Epikurejska droga szczęścia.
Cynizm – cynickie orędzie wyzwolenia.
Stoicyzm – stoicka teoria cnoty i prawa.
Św. Augustyn – państwo boże i
Tomasz z Akwinu i prawo naturalne.
Utylitaryzm – Jeremy Bentham i John Stuart Mill.
Etyka Kantowska – imperatyw kategoryczny Kanta.
Etyka współczesna – naturalizm, antynaturalizm, emotywizm, etyka sytuacyjna. Etyczne aspekty stosunku człowieka do zwierząt i przyrody.
Etyka inspirowana religią
Etyka buddyzmu.
Etyka Islamu.
Etyka judaizmu.
Etyka chrześcijańska (chrześcijaństwo starożytne, wyznania protestanckie, prawosławie, katolicyzm).
Wybrane kwestie etyczne inspirowane przez filozofię
Zagadnienie źródeł świadomości moralnej: świadomość moralna oparta na prawie naturalnym (etyka odwołująca się do prawa naturalnego) i świadomość oparta na wartościach absolutnych (etyka odwołująca się do wartości nadprzyrodzonych).
Wola i wolności w sensie etycznym: sens wolności, wolność i konieczność (Kant, Jaspers, Nietzsche).
Problem cnót: Sokrates, Platon, Arystoteles, stoicy – teoria cnót; Scheler – rehabilitacja cnoty; Nietzsche – wola mocy, cnota darząca; Scheler – ład serca.
Sprawiedliwość jako kwestia etyczna i prawna – filozofia moralna Rawlsa.
„Międzyludzkie” jako kategoria etyczna – „filozofia międzyludzkiego spotkania” Bubera i Levinasa.
Wybrane wątki i motywy z Biblii, mitologii i literatury, w aspekcie etycznym:
Mity o stworzeniu świata i człowieka (historia „grzechu pierworodnego”), w aspekcie etycznym (Teogonia i Prace i dni Hezjoda, orficki mit o Zagreusie i Tytanach, "Księga Rodzaju", "Timajos" Platona);"ofiara Abrahama" ("Księga Rodzaju"), "ofiara Agamemnona (z tragedii Eurypidesa "Ifigenia w Aulidzie"); „ofiara Kaina i Abla”, „Hiob” „Kazanie na górze”, „hymn o miłości” św. Pawła; motyw Prometeusza (z tragedii Ajschylosa "Prometeusz w okowach").
Historia Medei (z tragedii Eurypidesa „Medea”); gruszki św. Augustyna (z „Wyznań” św. Augustyna) – motyw świadomego zła.
„Wielki Inkwizytor” (Dostojewskiego) a Chrystus.
|
W cyklu 2021/22_L:
Tematyka zajęć obejmuje krótki rys historyczny etyki (etyka w perspektywie historii filozofii), krótki przegląd ideałów etycznych różnych religii, wybrane kwestie etyczne inspirowane przez filozofię, wybrane motywy Biblii, mitologii i literatury – w aspekcie etycznym. Etyka inspirowana religią Wybrane kwestie etyczne inspirowane przez filozofię |
W cyklu 2022/23_L:
Tematyka zajęć obejmuje krótki rys historyczny etyki (etyka w perspektywie historii filozofii), krótki przegląd ideałów etycznych różnych religii, wybrane kwestie etyczne inspirowane przez filozofię, wybrane motywy Biblii, mitologii i literatury – w aspekcie etycznym. Etyka inspirowana religią Wybrane kwestie etyczne inspirowane przez filozofię |
E-Learning
W cyklu 2021/22_L: E-Learning (pełny kurs) | W cyklu 2022/23_L: E-Learning (pełny kurs) | W cyklu 2020/21_L: E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy | W cyklu 2019/20_L: E-Learning (pełny kurs) |
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2022/23_L: | W cyklu 2021/22_L: | W cyklu 2020/21_L: | W cyklu 2019/20_L: |
Efekty kształcenia
Przedmiotowe efekty uczenia się w dostosowaniu do przedmiotu, jakim jest Etyka.
FK1_W08
Zna i rozumie podstawowe zasady dotyczące ochrony własności intelektualnej, prawa autorskiego i etyki w dziedzinie humanistyki, szczególnie zaś w badaniach literaturoznawczych i językoznawczych filologii klasycznej
FK1_U06
Potrafi krytycznie odnieść się do literatury przedmiotu i kompetentnie zaangażować się w aktualne debaty akademickie. Potrafi wyszukiwać i oceniać informacje.
FK1_K02
Zdaje sobie sprawę z powinności etycznych związanych z pracą nad tekstem, a także z pracą intelektualną, tworzeniem treści kulturowych.
FK1_K03
Z racji posiadanej wiedzy merytorycznej wykazuje szczególną wrażliwość na społeczną rolę jednostki, relacje jednostka – społeczeństwo, naturę instytucji społecznych.
Kryteria oceniania
Zajęcia kończą się zaliczeniem na ocenę na podstawie ogólnej aktywności i zaangażowania studenta w toku całego semestru.
Nie przewiduje się osobnego egzaminu po zakończeniu zajęć. Studenci zdobywają oceny w trakcie zajęć w przeciągu całego semestru. Na ostateczną ocenę ma wpływ:
a) obecność na zajęciach;
b) aktywność na zajęciach, w formie wypowiedzi i udziału w dyskusji;
c) przygotowywanie do zajęć w formie przeczytanych lektur; d) przygotowywanie prezentacji na zadany temat.
Na najniższą ocenę (dostateczną) wystarczy obecność i podstawowa aktywność (w postaci wypowiedzi na zadane kwestie) i uwaga na zajęciach. Na wyższą ocenę (dobrą) trzeba wykazać się większą aktywnością i zaangażowaniem w formie dłuższych wypowiedzi na określony temat, przygotowaniem i przedstawieniem krótkiego zagadnienia związanego z omawianą tematyką bądź lekturą. Na ocenę bardzo dobrą trzeba przygotować prezentację bądź referat na uzgodniony z prowadzącym temat (można to zrobić w zespole kilku osób). Prowadzący premiuje wszystkie wypowiedzi i wystąpienia studentów w postaci na bieżąco stawianych ocen bądź tzw. plusów. Wszystkie te oceny wpływają na ocenę końcową.
Zaliczenie będzie na podstawie aktywności, przygotowanych wystąpień, jak i prac pisanych w na podane zadania. 60-69%
odpowiada ocenie dostatecznej; 65-70-79% odpowiada ocenie dostateczny plus; 80-90% odpowiada ocenie dobrej. 91-100 % odpowiada ocenie bardzo dobrej.
Szczegółowe uwagi na temat zaliczeń podane zostaną na zajęciach.
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
Literatura zalecana:
S. Andersen, Wprowadzenie do etyki, Warszawa 2003.
A. MacIntyre, Krótka historia etyki, Filozofia moralności od czasów Homera do XX w., PWN Warszawa 2000.
A. Anzerbacher, Wprowadzenie do filozofii, Kraków 1991 (rozdz. VI).
R. H. Popkin, A. Stroll, Filozofia, Poznań1994 (rozdz. I).
R. Spaermann, Podstawowe pojęcia moralne, Lublin 2000.
T. Styczeń, ABC etyki, Lublin 2001.
W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, dowolne wydanie.
K. Wojtyła, Elementarz etyczny, Lublin 1982.
K. Wojtyła, Miłość i odpowiedzialność, Lublin 1982.
P. Vardy, P. Grosch, Etyka, Poznań 1995.
Literatura dodatkowa (wybór):
Arystoteles, Etyka Nikomachejska, Warszawa 1982.
Platon, Gorgiasz, Uczta, Timajos, Warszawa 1958.
T. Gadacz, U umiejętności życia, Kraków 2002.
T. Gadacz, U ulotności życia, Kraków 2008.
Augustyn, Dialogi (O szczęściu), Kraków 1999.
Seneka, Dialogi, Warszawa 1965.
Kant, Uzasadnienie metafizyki moralności, Warszawa 1971.
S. Kierkegaard, Bojażń i drżenie, Warszawa 1995.
A. Linzey, Teologia zwierząt, Kraków 2010.
L. Boros, Istnienie wyzwolone. Misterium mortis, Warszawa 1985.
H. Buczyńska-Garewicz, Milczenie i mowa filozofii, Warszawa 2003.
R. Fromm, O sztuce miłości, Poznań 2007.
A. Krokiewicz, Moralność Homera i etyka Hezjoda, Warszawa 2000.
Plutarch, Moralia, Wrocław 1954.
Plutarch, Moralia, Warszawa 1977.
R. Safranski, Zło. Dramat wolności, Warszawa 1999.
K. Pawłowski, Medytacje platońskie, Warszawa 2015.
K. Pawłowski, Lathe biosas. Filozoficzne posłannictwo Epikura z Samos, Lublin 2010.
K. Pawłowski, Droga do szczęścia według Epikura z Samos, Warszawa 2022.
|
W cyklu 2021/22_L:
S. Andersen, Wprowadzenie do etyki, Warszawa 2003. Literatura dodatkowa (wybór): |
W cyklu 2022/23_L:
Literatura zalecana (przydatna np. do przygotowania prezentacji): Literatura dodatkowa (wybór): |
Uwagi
|
W cyklu 2021/22_L:
Brak |
W cyklu 2022/23_L:
Uwagi będą przekazywane na zajęciach |
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: