Osoby o szczególnych potrzebach WF-PS-N-OSP
Celem przedmiotu jest kształtowanie umiejętności rozpoznawania potrzeb rozmaitych grup odbiorców o szczególnych potrzebach zgodnie z zasadami inkluzji społecznej i projektowania uniwersalnego urządzeń, przedmiotów i usług. Uczestnicy poznają podstawowe definicje i kategorie osób o specjalnych potrzebach, ze szczególnym naciskiem na przedstawienie barier komunikacyjnych i społecznych charakterystycznych dla każdej z tych grup oraz społecznych i psychologicznych konsekwencji wykluczenia. Uczestnicy nabędą również wiedzę w zakresie stereotypów, uprzedzeń i dyskryminacji oraz rozwiną umiejętność reagowania na zachowania dyskryminacyjne i stereotypizujące. Celem przedmiotu jest także uwrażliwienie na specjalne potrzeby różnych grup społecznych, co może zaowocować stworzeniem środowiska przyjaznego wszystkim jego członkom, w tym osobom o szczególnych potrzebach. Przedmiot ma na celu również przekazywanie wiedzy w zakresie projektowania uniwersalnego, jako niezbędnego elementu inkluzji społecznej.
W czasie trwania zajęć, studenci będą mieli szansę wziąć udział w szeregu ćwiczeń praktycznych (jak symulacja warunków funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami ruchowymi i sensorycznymi, analiza własnego otoczenia pod kątem dostępności dla osób o szczególnych potrzebach oraz próba rozwiązania problemów z dostępnością) co pozwoli im lepiej zrozumieć czym jest wykluczenie społeczne i na jakie realne problemy w codziennym funkcjonowaniu napotykają osoby o szczególnych potrzebach w zakresie mobilności, jak również pomoże przeciwdziałać stereotypizacji i dyskryminacji tych osób.
Udział w zajęciach zapewni nie tylko zdobycie wiedzy w zakresie niepełnosprawności i innych przyczyn wykluczenia społecznego, ale da również studentom umiejętności praktyczne związane z pracą z osobami o szczególnych potrzebach, a także pozwoli na rozwój ich kompetencji społecznych umożliwiających inkluzję tych osób.
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
E-Learning
W cyklu 2023/24_L: E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy | W cyklu 2024/25_L: E-Learning z podziałem na grupy |
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
W cyklu 2023/24_L: PO/S1 - obszar nauk społecznych - I stopień/JM | W cyklu 2024/25_L: nie dotyczy |
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023/24_L: | W cyklu 2024/25_L: |
Efekty kształcenia
Wiedza:
W1 – Student zna podstawowe definicje i pojęcia związane różnymi kategoriami grup zagrożonych wykluczeniem społecznym.
W2 – Student zna charakterystykę barier fizycznych, psychologicznych i społecznych utrudniających inkluzję społeczną osób o szczególnych potrzebach.
W3 – Student zna mechanizmy i przyczyny powstawania stereotypów i uprzedzeń dotyczących osób o szczególnych potrzebach.
Umiejętności:
U1 – Student potrafi wskazać bariery będące przeszkodą w inkluzji społecznej osób o szczególnych potrzebach występujące w jego własnym otoczeniu.
U2 – Student potrafi współpracować z innymi osobami w zakresie rozwiązywania problemów dostępności.
U3 – Student potrafi wskazać fałszywe i stereotypizujące postawy i przekonania przeszkadzające w inkluzji społecznej osób o szczególnych potrzebach.
Kompetencje społeczne:
K1 – Student jest wrażliwy na potrzeby osób z ograniczeniami mobilności i innymi osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym.
K2 – Student ma świadomość społecznych konsekwencji wykluczenia osób o specjalnych potrzebach.
K3 – Student rozumie społeczne konsekwencje stereotypizacji i dyskryminacji.
K4 – Student rozumie znaczenie inkluzji społecznej dla podniesienia jakości życia osób o szczególnych potrzebach.
Kryteria oceniania
ocena bardzo dobra (5) – Student posiada wiedzę na temat kategorii osób o szczególnych potrzebach, ich codziennych trudności i napotykanych przez nich barier zarówno fizycznych, jak i społecznych. Potrafi scharakteryzować poszczególne grupy i ich potrzeby, ze szczególnym uwzględnieniem osób z niepełnosprawnościami. Zna zagadnienie wykluczania i włączania społecznego oraz mechanizmy powstawania stereotypów, uprzedzeń i dyskryminacji, jak również potrafi wskazać przykłady zapobiegania tym zjawiskom, które są dostępne dla większości członków społeczeństwa. Student potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę w praktyce poprzez rozwiązywanie realnych problemów stawianych podczas zajęć.
ocena dobra (4) – Student dysponuje min. 80% wiedzy omawianej na zajęciach i potrafi wykorzystać ją w praktyce.
ocena dostateczna (3) – Student dysponuje min. 60% wiedzy omawianej na zajęciach i częściowo potrafi tę wiedzę wykorzystać w praktyce.
ocena niedostateczna (2) – Student dysponuje mniej niż 60% wiedzy omawianej na zajęciach i nie potrafi wykorzystać jej w praktyce.
Praktyki zawodowe
n/d
Literatura
Spis zalecanych lektur:
• Beaudry, J-S. (2016). Beyond (models of) disability? Journal of Medicine and Philosophy, 41, 210–228.
• Charytonowicz J, Nowakowski P. (2009). Wybrane problemy jakości środowiska życia osób niepełnosprawnych. Wrocław: Jesień Wieku.
• Galasiński D. (2013). Osoby niepełnosprawne czy z niepełnosprawnością? Niepełnosprawność-zagadnienia, problemy, rozwiązania, 4(9).
• Organizacja Narodów Zjednoczonych. (2016). Leaving no one behind: the imperative of inclusive development. Report on the World Social Situation 2016. Organizacja Narodów jednoczonych: Nowy Jork.
• Pooley, C. (2016). Mobility, Transport and Social Inclusion: Lessons from History. Social Inclusion, 4(3), 100–109.
• Wesselmann, E. D., Grzybowski, M. R., Steakley-Freeman, D. M., DeSouza, E. R., Nezlek, J. B., & Williams, K. D. (2016). Social exclusion in everyday life. In P. Riva & J. Eck (Eds.), Social exclusion: Psychological approaches to understanding and reducing its impact (pp. 3–23). Springer International Publishing.
• World Health Organisation (WHO). (2011). World report on disability. World Health Organization.
• World Health Organization (WHO). (2002). Towards a common language for functioning, disability and health ICF. World Health Organization.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. – Karta Praw Osób Niepełnosprawnych (M.P.z 1997r., nr 50)
• Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz.U. z 2019 r. poz. 1696).
|
W cyklu 2023/24_L:
Spis zalecanych lektur: • Beaudry, J-S. (2016). Beyond (models of) disability? Journal of Medicine and Philosophy, 41, 210–228. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: