Metodologia ogólna WF-PS-N-MO
Przedmiot Metodologia ogólna realizowany jest w wymiarze 30 godzin wykładu oraz 30 godzin ćwiczeń. Zajęcia realizowane są w semestrze letnim.
Najważniejszym celem wykładu jest zaznajomienie studentów z zagadnieniami dotyczącymi tego, czym jest nauka i metodologia, a także ze sposobem rozumowania w naukach empirycznych. W dalszej części kursu studenci zostaną zapoznani z przebiegiem procesu badawczego w psychologii, sposobem formułowania problemów i hipotez badawczych, modelami badawczymi w psychologii: eksperymentalnymi i korelacyjnymi.
Po zakończeniu kursu studenci będę potrafili: ocenić poprawność wprowadzonych definicji oraz stawianych hipotez badawczych w kontekście danej koncepcji psychologicznej we własnej pracy (np. magisterskiej) czy w pracy opublikowanej w piśmie naukowym, identyfikować zmienne zależne i niezależne oraz poprawnie rozpoznawać poziom ich pomiaru, a także poprawnie identyfikować model badawczy, w ramach którego realizowane było badanie.
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2022/23_L: | W cyklu 2020/21_L: | W cyklu 2019/20_Z: | W cyklu 2024/25_L: | W cyklu 2021/22_L: | W cyklu 2023/24_L: |
Efekty kształcenia
Zajęcia mają na celu poszerzenie wiedzy, umiejętności i kompetencji studenta, które służą następującym, ogólnym efektom kształcenia, określonych w efektach kształcenia dla programu kształcenia dla kierunku Psychologia dla jednolitych studiów magisterskich. Zgodnie z nimi absolwent:
- posiada wiedzę na temat tego, czym zajmuje się psychologia, w czym się różni od innych nauk, jakie są jej dyscypliny, czym się one szczegółowo zajmują (PS_W01)
- posiada wiedzę na temat nowoczesnej metodologii badań bazującej na zaawansowanej statystyce i aktualnej psychometrii (PS_W06)
- umie zastosować odpowiednie metody analizy statystycznej do interpretacji danych empirycznych oraz ocenić wartość stosowanych technik badawczych (PS_U06)
W ramach przedmiotu „Metodologia ogólna” oznacza to realizację następujących, szczegółowych efektów kształcenia:
WIEDZA
Student:
1. Zna różnice między wiedzą naukową a wiedzą pseudonaukową.
2. Zna modele poznania naukowego, a także specyfikę poznania naukowego w psychologii, jako nauki empirycznej.
3. Charakteryzuje postępowanie badawcze według metody indukcjonistycznej, jak i hipotetyczno-dedukcyjnej.
4. Rozumie znaczenie zarówno słabej, jak i mocnej zasady racjonalności.
5. Posiada wiedzę wynikającą z teorii poznania o rozumieniu prawdy naukowej i możliwych granic poznania.
6. Zna osobliwości badania naukowego: intersubiektywną sprawdzalność i komunikowalność, powtarzalność, idealizacyjny charakter nauki.
7. Zna zasady klasyfikacji zmiennych, sposoby ich doboru oraz ich operacjonalizacji.
8. Posiada podstawową wiedzę o możliwościach zastosowania schematów badawczych w psychologii (obserwacyjnych, w szczególności eksperymentalnych i korelacyjnych).
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
1. Potrafi ocenić poprawność formalną definicji i teorii naukowych.
2. Potrafi odróżnić teksty naukowe od nienaukowych.
3. Potrafi poprawnie zbudować wskaźniki zjawiska ukrytego.
4. Potrafi budować precyzyjne, intersubiektywnie, komunikowalne i empirycznie sensowne definicje terminów psychologicznych.
5. Potrafi postawić problem badawczy i sformułować dla niego hipotezę badawczą, uwzględniając przy tym właściwy model badawczy niezbędny do jej weryfikacji.
KOMPETENCJE
Student:
1. Jest w stanie uczestniczyć w krytycznej dyskusji na temat walorów naukowych konkretnej pracy empirycznej.
2. Jest otwarty na merytoryczną krytykę. Potrafi również włączyć się w takową polemikę.
Udział w wykładzie – 30 godzin
Udział w ćwiczeniach – 30 godzin
Przygotowanie do wykładu / lektura tekstów – 25 godzin
Przygotowanie do ćwiczeń / lektura tekstów / prace domowe – 25 godzin
Przygotowanie do zaliczenia przedmiotu – 40 godzin.
(150 godzin / 25 = 6 ECTS)
Kryteria oceniania
Zaliczenie ćwiczeń odbywa się na podstawie zadań i aktywności przewidzianych w trakcie semestru. Szczegółowe informacje i kryteria oceny określone są w sylabusie ćwiczeń.
Zaliczenie wykładu w formie pisemnego egzaminu przeprowadzane jest na koniec semestru. Student może podejść do egzaminu tylko po uzyskaniu pozytywnej (co najmniej dostatecznej) oceny z ćwiczeń.
Egzamin obejmuje treści wykładu, ćwiczeń oraz treści zawarte w zalecanej literaturze. Egzamin weryfikuje wiedzę oraz umiejętności zdefiniowane w efektach kształcenia przedmiotu „Metodologia ogólna”. Kompetencje studentów podlegają weryfikacji oraz ocenie w ramach ćwiczeń.
Studenci w trakcie roku akademickiego są zapoznawani z przykładowymi pytaniami egzaminacyjnymi.
Na ocenę niedostateczną (2):
Student opanował mniej niż 60% wiedzy i umiejętności, objętych programem nauczania. Podawane przez niego definicje są błędne lub niekompletne, nie potrafi wykorzystać wiedzy w odpowiedziach na pytania sprawdzające umiejętności.
Na ocenę dostateczną (3):
Student opanował minimum 60% wiedzy i umiejętności, objętych programem nauczania. Operuje wiedzą ze zrozumieniem i potrafi ją wykorzystać w pytaniach sprawdzających umiejętności.
Na ocenę dobrą (4):
Student operuje ze zrozumieniem minimum 80% wiedzy, objętej tokiem nauczania. Potrafi wykorzystać tę wiedzę w pytaniach sprawdzających umiejętności.
Na ocenę bardzo dobrą (5):
Student dysponuje w zasadzie pełnym zakresem wiedzy i umiejętności, objętych tokiem nauczania. Potrafi w sposób wyczerpujący i kompetentny zaprezentować wiedzę metodologiczną, wykorzystuje ją poprawnie w pytaniach sprawdzających umiejętności i wykazuje się krytycznym podejściem do problemów metodologicznych.
Literatura
Ajdukiewicz, K. (1990). Logika pragmatyczna. Warszawa: PWN (wybrane fragmenty).
Babbie, E. (2021). Badania społeczne w praktyce. Warszawa: PWN (rozdział 5).
Brzeziński, J. (2019). Metodologia badań psychologicznych, Warszawa: PWN (wybrane fragmenty).
Brzeziński, J., Zakrzewska, M. (2020). Metodologia. Podstawy metodologiczne i statystyczne prowadzenia badań naukowych w psychologii. W: J. Strelau, D. Doliński (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t.1 (s. 176-207), Gdańsk: GWP.
Frankfurt-Nachmias, Ch., Nachmias, D. (2001). Metody badawcze w naukach społecznych. Poznań: ZYSK i S-ka (wybrane fragmenty).
Francuz P., Mackiewicz R. (2005). Liczby nie wiedzą, skąd pochodzą. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Hempel, C. G. (2001). Filozofia nauk przyrodniczych. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Nowak, S. (2021). Metodologia badań społecznych. Warszawa: PWN.
Popper, K. R. (1934/2006). Logika odkrycia naukowego. Warszawa, PWN (rozdział 1).
Price, P. (2020). Research Methods: Core Concepts and Skills for Psychology (v. 2.1). Boston: FlatWorld.
Shaughnessy, J., Zechmeister, E., Zechmeister, J. (2010). Metody badawcze w psychologii. Gdańsk: GWP (wybrane fragmenty).
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: