Historia mówiona: narracja, rytuał, pamięć. Perspektywa psychologii antropologicznej WF-PS-N-HM
Tematyka zajęć:
1. Historia mówiona jako interdyscyplinarna dziedzina wiedzy. Przydatność oral history w badaniach psychologicznych.
2. Współczesne rozumienie pojęcia narracja w psychologii i jego rola w analizie relacji historii mówionych.
3. Korzenie narracji. Słowo mówione, mit i rytuał w kulturach plemiennych.
4. Pamięć autobiograficzna i jej znaczenie w konstruowaniu autonarracji. Pamięć autobiograficzna a pamięć traumatyczna. Między pamięcią a historią.
5. Pamięć i tożsamość. Rola pamięci w kulturze etiopskiej.
6. Dialogiczność i humanistyczny potencjał oral history.
7. Oral history w perspektywie filozofii dialogu.
8. W stronę praktyki – badania jakościowe na gruncie psychologii i innych nauk społecznych. Metody zbierania i analizy narracji autobiograficznych.
9. Metoda biograficzna w socjologii.
10. Zbieranie i analiza materiału metodą narracyjnego wywiadu autobiograficznego Fritza Schützego.
11. Z badań nad świadectwami wojny: Sny o Auschwitz. Analiza marzeń sennych jako przykład badań nad traumatyczną pamięcią.
12. O współczesnych kierunkach antropologii i socjologii pamięci: kulturowe ramy pamięci, jej nośniki, praktyki społeczne i kulturowe.
13. Pamięć miejsc: o społecznych sposobach upamiętniania zbrodni XX wieku.
14. Prezentacje indywidualnych projektów studentów.
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
W cyklu 2020/21_L: fakultatywny dowolnego wyboru | W cyklu 2021/22_Z: obowiązkowy |
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Na ocenę końcową złożą się:
- obecność na zajęciach - 50%
- zaangażowanie (udział w dyskusjach, prezentacja na wybrany temat) - 25%
- przeprowadzenie i analiza wywiadu ze świadkiem historii - 25%
Literatura
Bruner, J. (1992). Życie jako narracja. Kwartalnik Pedagogiczny, 2, 3-18.
Chymkowski, R. i in. (red.)(2018). Antropologia pamięci. Zagadnienia i wybór tekstów. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Dopierała, R., Waniek, K. (red.) (2017). Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Filipkowski, P. (2010). Historia mówiona i wojna. Doświadczenie obozu koncentracyjnego w perspektywie narracji biograficznych. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Gałdowa, A. (red.) (2000). Tożsamość człowieka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Jagodzińska M. (2008) Psychologia pamięci. Badania, teorie, zastosowania. Gliwice: Wydawnictwo Helion.
Janusz, B., Gdowska, K., de Barbaro, B. (2008). Narracja. Teoria i praktyka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Jemielniak, D. (red.) (2012) Badania jakościowe. Metody i narzędzia. Warszawa:PWN
Kaźmierska, K. (red.) (2012). Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Kraków: Nomos
Kaźmierska, K., Waniek, K. (2020). Autobiograficzny wywiad narracyjny: metoda, technika, analiza. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Kvale, S. (2011). Prowadzenie wywiadów. Warszawa: PWN.
Maruszewski, T. (2005). Pamięć autobiograficzna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Prawda, M. (1989). Biograficzne odtwarzanie rzeczywistości (O koncepcji badań biograficznych Fritza Schütze), Studia Socjologiczne, t. 4, 81-98.
Rokuszewska-Pawełek, A. (2001). Druga wojna światowa – pamięć i tożsamość, Kultura i Społeczeństwo, 3-4.
Trzebiński, J. (2002) Narracyjne konstruowanie rzeczywistości, [w:] Narracja jako sposób rozumienia świata, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, s. 17-42.
Ulatowska, H. (2011). Narracja w doświadczeniu ludzkim. Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja nr 1/2 (127-128), 75-91
Wosińska, W., Zagórska, W. (w druku). Słowo nocy. Analiza snów więźniów Auschwitz w ujęciu narracyjnym. W: E. Dryll, A. Cierpka, K. Małek (red.), Psychologia narracyjna. O mądrości, miłości i cierpieniu. Warszawa: Liberi Libri.
Uwagi
|
W cyklu 2021/22_Z:
E-learning: zajęcia synchroniczne, prowadzone zdalnie w aplikacji Microsoft Teams. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: