Antropologia a psychologia WF-PS-N-AAP
1. Antropologia: źródłosłów, historia, prekursorzy, ważne daty, podstawowe pojęcia i idee, definicje, subdyscypliny, nauki pomocnicze, działy, cechy i założenia nauki.
2. Style i metody uprawiania antropologii.
3. Człowiek: w przyrodzie, w umyśle i podmiocie, w interakcji, w kulturze, w Absolucie.
4. Antropologia filozoficzna: koncepcje historyczne i współczesne filozofii człowieka.
5. Antropologia fizyczna: specyfika człowieka, antropogeneza (homo sapiens).
6. Antropologia kulturowa: koncepcje klasyczne i najnowsze, antropologia religii, psychokulturalizm, antropologia kognitywna, antropologia refleksyjna C. Geertza (homo culturalis).
7. Antropologia teologiczna/religijna: antropologia chrześcijańska, personalizm (homo religiosus).
8. Antropologia wiedzy: nieklasyczna historia i teoria wiedzy naukowej (L. Fleck).
9. Podstawowe antropologiczne wyzwania psychologii: soma a psyche, wolność woli, świadomość-nieświadomość, zachowanie czy doświadczenie, natura czy kultura, powszechność czy wyjątek, intelekt czy uczucia, prawda-dobro-piękno, pamieć i tożsamość (ja, czyli kto?), ja a ludzki i nie-ludzki Inny, wiara, nadzieja i miłość.
10. Antropologie psychologiczne a paradygmaty psychologiczne: obrazy i metafory człowieka obecne w psychologii, psychologiczne koncepcje człowieka – klasyczne i alternatywne, w tym polskie a kontekst historyczno-kulturowy.
11. Antropologia psychologiczna E. Boescha a inne współczesne psychologie człowieka.
12. Związki antropologii i psychologii: doświadczenie, dusza, osoba ludzka, mit/kultura/religia.
13. Filozofia, biologia, nauki o kulturze, teologia a psychologia człowieka.
14. Psychologia realna (psychozofia): perspektywa duszy (J. Hillman).
15. Psychologia anthropologica: proweniencja, założenia, metody, styl myślowy psychologii antropologicznej.
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023/24_Z: | W cyklu 2019/20_Z: | W cyklu 2021/22_Z: | W cyklu 2020/21_Z: | W cyklu 2022/23_Z: | W cyklu 2024/25_Z: |
Efekty kształcenia
Po ukończeniu zajęć student:
1. Definiuje i rozróżnia podstawowe subdyscypliny antropologii.
2. Określa i rozumie pojęcie człowieka w wymiarze biologicznym, psychologicznym, kulturowym, społecznym i duchowym.
3. Postrzega i rozumie zależności pomiędzy antropologią a psychologią.
4. Analizuje podstawowe antropologiczne wyzwania psychologii.
5. Prezentuje i krytycznie omawia klasyczne i współczesne koncepcje psychologiczne człowieka w kontekście historyczno-kulturowym.
Kryteria oceniania
5 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne
4.5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne
4.0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne
3.5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami
3.0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale z licznymi błędami
2.0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne
Egzamin pisemny - składający się z dwóch części: test wyboru i pytania otwarte problemowe.
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy.
Literatura
Baumaister, R.F. (2011). Zwierzę kulturowe. Warszawa: PWN.
Bettelheim, B. (1991). Freud a dusza ludzka. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Bittner, I. (2000). Filozofia człowieka. Zarys dziejów i przegląd stanowisk. Łódź: WUŁ.
Bowie, F. (2008). Antropologia religii. Wprowadzenie. Kraków: WUJ.
Burszta, W. (1998). Antropologia kultury: tematy, teorie, interpretacje. Poznań: Zysk i S-ka.
Eller, J. D. (2009). Antropologia kulturowa. Globalne siły, lokalne światy. Kraków: WUJ.
Frankl, V. (2019). Człowiek w poszukiwaniu sensu. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
Galarowicz, J. (2017). Wprowadzenie do antropologii filozoficznej. Ujęcie fenomenologiczno-personalistyczne. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewecki.
Gałdowa, A. (2012). Powszechność i wyjątek: rozwój osobowości człowieka dorosłego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Haeffner, G. (2006). Wprowadzenie do antropologii filozoficznej. Kraków: WAM.
Hillman, J. (2016). Re-wizja psychologii. Warszawa: Laurum.
Ingarden, R. (2017). Książeczka o człowieku. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Kobierzycki, T. (2001). Filozofie osobowości: od antycznej idei duszy do współczesnej teorii osoby. Warszawa: Eneteia.
Kowalczyk, M. (2014). Antropologia teologiczna w perspektywie personalizmu chrześcijańskiego. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Kozielecki, J. (1976). Koncepcje psychologiczne człowieka. Warszawa: PWN.
Le-Vine, R.A. (ed.) (2010). Psychological Anthropology. Chichester: Blackwell Publishing.
Łukaszewski, W. (2011). Wielkie pytania psychologii. Gdańsk: GWP.
Malinowski, A. (red.) (1980). Antropologia fizyczna. Warszawa-Poznań: PWN.
May, R. (1997). Błaganie o mit. Poznań: Zysk i S-ka.
Nowicka, E. (1991). Świat człowieka świat kultury. Warszawa: PWN.
Pankalla, A., Dudek, Z.W. (2005/2008). Psychologia kultury. Doświadczenia graniczne i transkulturowe. Warszawa: Eneteia.
Pankalla, A., Kilian, A. (2007). Psychescapes. Tożsamość naszych czasów. Poznań: PWP.
Pankalla, A. (2011). Mitocentryczna psychologia kulturowa Ernesta Boescha. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Pankalla, A. (2014). Kultura psychologów. Wprowadzenie do psychologii historyczno-kultuowej. Katowice: Wydawnictwo Altermed.
Pankalla, A. (red.) (2015). Homo religiosus a psychologia. Poznań: Kunke Poligrafia.
Pankalla, A., Kośnik, K. (2018). Indygeniczna psychologia Słowian. Wprowadzenie do realnej nauki o duszy. Kraków: Universitas.
Płonka-Syroka, B. (red.) (2005). Antropologia wiedzy. Perspektywy badawcze dyscypliny. Wrocław: Wydawnictwo Katedry Etnologii i Antropologii Kulturowej UWr.
Tischner, J. (2011). Spór o istnienie człowieka. Kraków: Znak.
Scheler, M. (1987). Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy. Warszawa: PWN.
Wojtyła, K. (2011). Osoba i czyn. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: