Intuicja jako metoda poznania WF-FI-PSYCH-PIET24
Zagadnienie poznania intuicyjnego, kwestia sposobu jego rozumienia oraz funkcji jaką pełni w systemie ludzkiej wiedzy obecne były od samych początków racjonalnej refleksji dotyczącej poznania. Intuicja intelektualna, która będzie przedmiotem zajęć jest jednym z typów intuicji. Wyróżnia się obok niej intuicję zmysłową i intuicję pozaracjonalną (np. intuicję mistyczną). Celem zajęć jest przedstawienie i pewna rekonstrukcja koncepcji poznania intuicyjnego w filozofii i nauce. Rezultatem intuicji intelektualnej są twierdzenia, które stanowią ostateczne przesłanki teorii. Funkcja ta widoczna jest szczególnie w filozofii, ale obecna jest również w naukach apriorycznych, empirycznych i humanistycznych. Często jednak funkcja intuicji nie sprowadza się tylko do poznania zasad i ostatecznych przesłanek nauki, ale posiada ona pewną moc heurystyczną w ogóle.
Na czym polega intuicyjny sposób poznania oraz, czy można uznać tę metodę za racjonalną? Pierwsza część pytania dotyczy powtarzalnych operacji, które w przypadku takiego samego przedmiotu poznania oraz przy zastosowaniu określonych reguł postępowania doprowadzą badaczy do takich samych rezultatów poznawczych. Pytanie zaś o racjonalność metody jest w pierwszym rzędzie pytaniem o jej intersubiektywność lub intersubiektywną sprawdzalność jej rezultatów.
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Literatura
K. Ajdukiewicz, Subiektywność i niepowtarzalność metody bezpośredniego doświadczenia, w: Język i poznanie, Warszawa 1985, t. 2.
M. Bunge, Intuition and Science, Englewood Cliffs, 1962.
T. Czeżowski, Filozofia na rozdrożu, Warszawa 1965.
K. von Fritz, N., Noein, and Their Derivatives in Pre-Socratic Philosophy(Excluding Anaxagoras), in: A. P. D. Mourelatos, “The Pre-Socratics: A Collection of Critical Essays”, Princeteon 1974.
Ch. H. Kahn, The Role of “Nous” in The Cognition of First Principles in Posterior Analytics II 19, “Studia Aristotelica”, 9, 1981.
E. Morawiec, Intuicja intelektualna w metafizyce ogólnej Jakuba Maritaina, Warszawa 2008.
G, Polya, Jak to rozwiązać?, Warszawa 1964.
G. Polya, Odkrycie matematyczne. O rozumieniu, uczeniu się i nauczaniu rozwiązywania zadań, Warszawa, 1975).
B. Russell, Problemy filozofii, tłum. W. Sady, Warszawa 2003.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: