WHF: Filozofia Edyty Stein- rozumienie natury Boga i człowieka WF-FI-212-WHFMAZ24

Żaden okres historyczny nie widział tylu zwalczających się humanizmów, tj. tylu koncepcji człowieka, co okres w którym obecnie żyjemy. Błędne koncepcje człowieka, zwane ogólnie „błędem antropologicznym”, pociągają za sobą formułowanie błędnych zasad postępowania, powodując ostatecznie kryzys kultury, którego jesteśmy świadkami. Podobnie dzieje się z podejściem do problemu istnienia i natury Boga.
W odpowiedzi na współczesny kryzys rozumienia człowieka powstała teoria osoby w obszarze fenomenologii i personalizm. Wytworzyli ją tacy filozofowie jak: Max Scheler, Edyta Stein, Dietrich von Hildebrand, Karol Wojtyła, John Crosby. Ta „głęboka” filozofia osoby może być lekarstwem na współczesną, promowaną przez niektóre środowiska antropologię „płytką”, jednowymiarową, wręcz animalizującą człowieka.
Wykład będzie się koncentrował zasadniczo wokół dwóch zagadnień: czy Bóg istnieje i jaka jest Jego natura? oraz: co tak naprawdę znaczy istnieć jako osoba i jakie są tego konsekwencje w życiu codziennym? Odpowiedzi będziemy szukać przede wszystkim w filozofii Edyty Stein.

E-Learning

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych

nie dotyczy

Poziom przedmiotu

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się

FI2_W05; FI2_W06; FI2_U02; FI2_U10;

Typ przedmiotu

obowiązkowy

Wymagania wstępne

Wymagane są podstawowe wiadomości z zakresu historii filozofii i metafizyki. Wykładowca jest otwarty na sugestie studentów. Dlatego istnieje możliwość pewnej modyfikacji zagadnień niektórych wykładów.

Koordynatorzy przedmiotu

Paweł Mazanka

Efekty kształcenia

Wiedza:
- Student(ka) poznaje i rozumie ważne pojęcia związane z personalistyczną filozofią człowieka oraz z filozofią Boga E. Stein i niektórymi, ważnymi obszarami współczesnej kultury.
- Zapoznaje się z filozoficznymi przyczynami kryzysu kultury współczesnej, jak również z środkami, które mogą uzdrowić kulturę. Pochodzą one m.in. ze strony personalizmu.

Umiejętności:
- Student(ka) potrafi zająć samodzielnie stanowisko w dyskusji na temat "błędu antropologicznego" i kryzysu kultury współczesnej i możliwościami jego przezwyciężenia.
- Poprawnie stosuje poznaną terminologię filozoficzną z zakresu problematyki wykładu.

Kompetencje społeczne:
- Student(ka) zachowuje otwartość na różne argumenty dotyczące kryzysu współczesnej kultury rozumiejąc jego przyczyny i konsekwencje.
- Potrafi wejść w rzeczą dyskusję z osobami reprezentującymi różne światopoglądy, szczególnie odnośnie rozumienia osoby ludzkiej.

Punkty ECTS:
udział w wykładzie - 30
przygotowanie do wykładu i lektura tekstów - 30
przygotowanie do zaliczenia - 25
konsultacje - 5
SUMA GODZIN 90 [90:30=3]
LICZBA ECTS –

Kryteria oceniania

Metody i kryteria ocenienia:
- ocena niedostateczna (2) - student nie zna podstawowych zagadnień omówionych na wykładzie
- ocena dostateczna (3) - student pobieżnie orientuje się w problematyce wykładu, wymienia omówione zagadnienia, nie potrafi jednak dokonać głębszej analizy prezentowanych problemów
- ocena dobra (4) - student zna wszystkie poruszane na zajęciach zagadnienia, szczegółowo charakteryzuje kluczowe pojęcia związane z koncepcją osoby ludzkiej w personalizmie.
- ocena bardzo dobra (5) - student zna szczegółowo rozwiązania wszystkich omawianych zagadnień, oraz twórczo i krytycznie potrafi odnieść się do każdego z nich.
- Szczegółowe kryteria oceniania zostaną podane na pierwszym wykładzie.

Literatura

Źródła:
- Stein, E., „Byt skończony a byt wieczny", tłum., I. J. Adamska, Poznań, Wydawnictwo W drodze 1995.
- Stein, E., „O zagadnieniu wczucia”, tłum. D. Gierulanka i J. F. Gierula, Kraków, Znak 1988.
- Stein, E., „Ontyczna struktura osoby i jej problematyka teoriopoznawcza", w: taż, „Twierdza duchowa”, tłum., I. J. Adamska Poznań Wydawnictwo Zysk i S-ka, 1998.
- Św. Teresa Benedykta od Krzyża, Edyta Stein, „Autoportret z listów. Część pierwsza 1916- 1933”, tłum., I. Adamska, A. Talarek, Kraków 2003.
- Św. Teresa Benedykta od Krzyża, Edyta Stein, „Autoportret z listów. Część druga 1933-1942”, tłum., I. Adamska, A. Talarek, Kraków 2003.
- Św. Teresa Benedykta od Krzyża, Edyta Stein, „Autoportret z listów. Część trzecia, Listy do Romana Ingardena”, tłum., M. Klentak-Zabłocka, A. Wajs, Kraków 2003.
- Św. Teresa Benedykta od Krzyża, Edyta Stein, „Wiedza krzyża. Studium o św. Janie od Krzyża”, tłum., I. Adamska, Kraków 2005.
- Św. Teresa Benedykta od Krzyża, Edyta Stein, „Czym jest człowiek. Antropologia teologiczna”, tłum. G. Sowiński, Kraków 2012.
- „Edyta Stein. Europa i jej tożsamość”, red. J. Machnacz, T. Marcinów, K. Serafin, Wrocław 2017.
- Św. Teresa Benedykta od Krzyża, Edyta Stein, „Budowa osoby ludzkiej. Wykład z antropologii filozoficznej”, tłum., G. Sowiński, Kraków 2015.
- „Spór o prawdę istnienia. Listy Edith Stein do Romana Ingardena”, tłum., M. Klentak-Zabłocka, A. Wajs, Warszawa 1994.

Opracowania:

- Adamski F., (red.), „Ateizm oraz irreligia i sekularyzacja”, Kraków 2011.
- Batzdorff S., „Ciocia Edyta. Żydowskie dzidzictwo katolickiej świętej”, tłum. M. Grzywacz, Poznań 2011.
- Buckley M. J., „Ateizm w sporze z religią”, tłum. M. Frankiewicz, Kraków
2009.
- Comte-Sponville A., „Duchowość ateistyczna. Wprowadzenie do duchowości
bez Boga”, tłum. E. Aduszkiewicz, Warszawa 2011.
- Crosby, J. F., „Dialektyka podmiotowości i transcendencja osoby ludzkie”, Ethos 2 (3) 1988, s. 57-65.
- Crosby, J. F., „Zarys filozofii osoby. Bycie sobą”, tłum. B. Majczyna Kraków WAM, 2007.
- Darowski, R., „Filozofia człowieka. Zarys problematyki”, Kraków 2008.
- Ferry, L., Vincent, J. D., „Co to jest człowiek?”, tłum. M. Milewska, Warszawa 2003.
- Flew A., „Bóg istnieje”, tłum. R. Pucek, Warszawa 2011.
- Gesche, A., „Człowiek”, tłum. A. Kuryś, Poznań 2005.
- Grudzień, A., „Kryterium człowieczeństwa embrionu ludzkiego”, „Bioetyczne Zeszyty Pediatrii”, Kraków, rocznik: Vol. 2(2005) nr 2.
- Guardini, R., „Świat i osoba. Próby ujęcia chrześcijańskiej nauki o człowieku”, tłum. M. Turowicz, w: tenże, „Koniec czasów nowożytnych. Świat i osoba. Wolność, łaska, los". Kraków, Znak 1969, s. 87-219.
- Hildebrand, D. von, „Serce. Rozważania o uczuciowości ludzkiej i uczuciowość Boga-człowieka”, tłum. J. Koźbiał, Poznań 1987.
- Hildebrand, D. von, „Czym jest filozofia”, tłum. P. Mazanka, J. Sidorek, Kraków WAM, 2012.
- Hildebrand, D. von, „Metafizyka wspólnoty. Rozważania nad istotą i wartością wspólnoty”, tłum. J. Zychowicz, Kraków WAM, 2012.
- Ingarden, R., „Książeczka o człowieku”, Kraków 1987.
- Jaroszyński, P., „Kultura chrześcijańska szansą uniknięcia błędu antropologicznego”, w: A. Maryniarczyk, K. Stępień (red.): „Błąd antropologiczny”, Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2003.
- Lubac de H., „Dramat ateizmu humanistycznego”", tłum. A. Ziernicki, Kraków
2004.
- Mazanka P., „Źródła sekularyzacji i sekularyzmu w kulturze europejskiej”,
Warszawa 2003.
- Mazanka P., „Schopenhauer a sekularyzm”, Warszawa 2024,
- Novak M., „Boga nikt nie widzi. Noc ciemna ateistów i wierzących”, tłum., M.
Pasiciak, Kraków 2010.
- Sokolowski, R., „Wprowadzenie do fenomenologii”, tłum.: M. Rogalski, Kraków WAM, 2012.
- Spaemann, R., „Osoby. O różnicy między czymś a kimś”, tłum. J. Merecki, seria: Terminus 22, Oficyna Naukowa, Warszawa 2001.
- Wilk R., „Człowiek - istota wezwana. Antropologiczno-personalistyczne aspekty filozoficznej twórczości Edyty Stein – Św. Teresy Benedykty od Krzyża”, Kraków 2003.
- Wojtyła, K., „Osoba i czyn” w: tenże, "Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne”, wyd. 3 Lublin, Towarzystwo Naukowe KUL 1994, s. 43-344.
- Wojtyła, K., „Miłość i odpowiedzialność” wyd. 4, Lublin Towarzystwo Naukowe KUL, 1986.
- Wojtysiak J., „Spór o istnienie Boga. Analityczno-intuicyjny argument na rzecz
teizmu”, Poznań 2012.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu WF-FI-212-WHFMAZ24 w USOSweb