Małżeństwo a dziewictwo WT-SST-MDZ
Celem przedmiotu jest zapoznanie studenta z historią obrzędów sakramentu małżeństwa i konsekracji dziewic. Przed omówieniem najstarszych świadectw praktyki chrześcijańskiej dotyczącej małżeństwa student poznaje sposób zawierania związku małżeńskiego w judaizmie i w krajach cywilizacji greckiej i rzymskiej. Później student zdobywa wiedzę na temat najważniejszych świadectw patrystycznych dotyczących celebracji małżeństwa w starożytności chrześcijańskiej oraz kierunków rozwoju liturgii sakramentu małżeństwa w epoce pokonstantyńskiej. Pogłębienie wiedzy w tej materii łączy się z doskonaleniem umiejętności w zakresie korzystania ze średniowiecznych sakramentarzy, dzięki analizie różnych modlitw należących do celebransa, przede wszystkim zaś formularza mszalnego jaki stosowano sprawując Mszę Świętą z okazji zawierania małżeństwa. Istotne zmiany dotyczące formuły zawarcia małżeństwa miały miejsce dopiero w drugim tysiącleciu chrześcijaństwa. Kościół zatroszczył się wtedy o to, aby zawarcie małżeństwa dokonywało się na forum publicznym i eklezjalnym. W związku z tym student szczegółowo zapoznaje się z dalszym rozwojem liturgii sakramentu małżeństwa, z obrazem małżeństwa i jego teologią, jaka wyłania się z analizy średniowiecznych pontyfikałów. Równolegle poznaje także postanowienia soborów i synodów średniowiecznych dotyczące kwestii związanych z małżeństwem.
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Punkty ECTS
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W zakresie wiedzy:
EK 1 - posiada ogólną wiedzę dotyczącą historii i teologii liturgii sakramentu małżeństwa i konsekracji dziewic; zna rozwój obrzędów małżeństwa i konsekracji dziewic, zna księgi liturgiczne, którymi się posługiwano przy udzielaniu sakramentu małżeństwa oraz konsekracji dziewic
W zakresie umiejętności:
EK 2 - umie posługiwać się teologią małżeństwa w dyskusji, potrafi wyjaśnić innym na czym polega obrzęd konsekracji dziewic; potrafi korzystać ze źródeł liturgicznych oraz dokonać ich analizy i interpretacji ukazując na ich podstawie ewolucję liturgii małżeństwa i obrzędów konsekracji dziewic.
W ramach kompetencji społecznych:
EK 3 - umie wyjaśnić innym jak wygląda liturgia sakramentu małżeństwa i obrzęd konsekracji dziewic oraz potrafi wytłumaczyć podstawowe pojęcia z zakresu teologii sakramentu małżeństwa i życia konsekrowanego, umie wykorzystać zdobytą wiedzę w formacji liturgicznej np. w ramach katechumenatu przedmałżeńskiego bądź pomałżeńskiego.
Kryteria oceniania
Metody: Egzamin ustny z przerobionego materiału i przygotowanie w ciągu semestru dwóch prac śródsemestralnych na ustalone wcześniej tematy. Ocena końcowa: 40% - ocena z egzaminu ustnego; 40% - oceny z prac śródsemestralnych; 20% - obecność na zajęciach.
Kryteria :
EK nr 1 określany jako ogólna wiedza dotycząca liturgii i teologii sakramentu małżeństwa i konsekracji dziewic
Na ocenę:
Ndst (2): nie zna podstawowych pojęć z zakresu liturgii i teologii sakramentu małżeństwa i obrzędów konsekracji dziewic; nie zna struktury obrzędów sakramentu małżeństwa i konsekracji dziewic
Dst (3): zna podstawowe pojęcia z zakresu liturgii i teologii sakramentu małżeństwa i obrzędu konsekracji dziewic; zna strukturę obrzędów sakramentu małżeństwa i konsekracji dziewic
Db (4): poprawnie definiuje pojęcia z zakresu liturgii i teologii sakramentu małżeństwa i obrzędu konsekracji dziewic
Bdb (5): zna znaczenie pojęć z zakresu liturgii i teologii sakramentu małżeństwa i rytu konsekracji dziewic; zna genezę obrzędów sakramentu małżeństwa i konsekracji dziewic, podaje źródła liturgiczne stanowiące matrycę dla posoborowych ksiąg, omawia różnice zachodzące w liturgii sakramentu małżeństwa i konsekracji dziewic w różnych epokach kulturowych
EK nr 2 określany jako umiejętności z zakresu liturgii i teologii małżeństwa i obrzędu konsekracji dziewic
Na ocenę:
Ndst (2): nie umie zdefiniować pojęć z zakresu liturgii i teologii małżeńtwa i obrzędu konsekracji dziewic
Dst (3): umie zdefiniować pojęcia z zakresu liturgii i teologii małżeństwa i obrzędu konsekracji dziewic
Db (4): umie prowadzić dyskusję z zakresu liturgii i teologii małżeństwa i obrzędu konsekracji dziewic
Bdb (5): umie wyznaczyć temat sympozjum i referatów w zakresie liturgii i teologii małżeństwa oraz obrzędu konsekracji dziewic; umie posługiwać się różnymi księgami liturgicznymi zawierającymi obrzędy sakramentu małżeństwa i konsekracji dziewic i wie jakie są różnice i podobieństwa w celebracji sakramentu małżeństwa i konsekracji dziewic na przestrzeni wieków
EK nr 3 określany jako wykorzystanie obrzędów sakramentu małżeństwa i konsekracji dziewic
Na ocenę:
Ndst (2): nie potrafi wyjaśnić innym przebiegu liturgii sakramentu małżeństwa i obrzędu konsekracji dziewic oraz objaśnić symboliki poszczególnych gestów i znaków zawartych w tych obrzędach
Dst (3): umie wyjaśnić innym strukturę liturgii sakramentu małżeństwa i konsekracji dziewic oraz podstawowe pojęcia teologiczne w tej materii
Db (4): umie przygotować referat na temat liturgii sakramentu małżeństwa bądź obrzędów konsekracji dziewic
Bdb (5) : umie przygotować sympozjum poświęcone liturgii sakramentu małżeństwa bądź obrzędom konsekracji dziewic; umie wykorzystać zdobytą wiedzę w zakresie formacji liturgicznej np. w ramach katechumenatu przedmałżeńskiego przygotowując konferencje, materiały dla narzeczonych
Literatura
Literatura podstawowa:
Rituale Romanum, Ordo celebrandi matrimonium, editio typica altera, Typis Vaticanis: Romae 1991.
Obrzędy sakramentu małżeństwa dostosowane do zwyczajów diecezji polskich, wydanie trzecie, Katowice 1996.
Obrzędy konsekracji dziewic dostosowane do zwyczajów diecezji polskich, Katowice 2001.
Grześkowiak J., Misterium małżeństwa. Sakrament małżeństwa jako symbol przymierza Boga z ludźmi, Poznań 1996.
Konecki K., Konsekracja dziewic w odnowie liturgicznej Soboru Watykańskiego II, Włocławek 1997.
Krakowiak Cz., Sakrament małżeństwa, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2018.
Małaczyński P., Obrzędy Sakramentu małżeństwa w rozwoju historycznym, "Ruch biblijny i liturgiczny" 14 (1961), s. 53 - 57.
Miazek J., Odnowiony obrzęd konsekracji dziewic, "Collectanea Theologica" 53 (1983) nr 3, s. 69 - 76.
Nadolski B., Liturgika, t. III: Sakramenty. Sakramentalia. Błogosławieństwa, Pallottinum, Poznań 2012, s. 281 - 316.
Nadolski B., Nowy Obrzęd zawierania sakramentu małżeństwa, "Collectanea Theologica" 61 (1991) nr 3, s. 183 - 185.
Parenti S., Nocent A., Matrimonio, w: Chupungco A.J. (red.), Scientia liturgica. Manuale di Liturgia, t. IV: Sacramenti e Sacramentali, Casale Monferrato 1998, s. 267 - 314.
Triacca A.M., Matrimonio e verginità. Teologia e celebrazione per una pienezza di vita in Cristo, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 2005.
Literatura uzupełniająca:
Bugnini A., Ordo celebrandi Matrimonium. Commentarium, "Notitiae" 5 (1969), s. 203 - 216.
Dacquino P., Storia del matrimonio cristiano alle luce della Bibbia, LDC Leumann, Torino 1984.
Kulbacki P., Liturgiczne obrzędy jubileuszu małżeństwa, "Studia Pastoralne" 11 (2015), s. 94 - 106.
Lijka K., Obrączki ślubne i ich symbolika w Kościele łacińskim, "Liturgia Sacra" 16 (2010) nr 1, s. 105 - 120.
Lijka K., Pierścionki zaręczynowe i ślubne w Kościołach Wschodnich, "Liturgia Sacra" 15 (2009) nr 1, s. 35 - 53.
Matwiejuk K., Sakrament małżeństwa jako celebracja misterium paschalnego Chrystusa, "Anamnesis" 14:2008 nr 3 (54), s. 57 - 65.
Nowak W., Akomodacja liturgii sakramentu małżeństwa nowego Rytuału Rzymskiego Pawła VI do potrzeb diecezji polskich, Collectanea Theologica 47 (1977) nr 3, s. 181 – 186.
Rychlicki Cz., Sakramentalny charakter przymierza małżeńskiego. Studium teologicznodogmatyczne, Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 1997.
Triacca A.M., Linee teologico-liturgiche in vista di una rinnovata celebrazione del Matrimonio, "Rivista liturgica" 79 (1992), s. 599 - 634.
Wołoszka J., Epikletyczne treści "Obrzędów sakramentu małżeństwa", "Anamnesis" 8: 2002 nr 3 (30), s. 66 - 83.
Uwagi
W cyklu 2022/23_Z:
kod do zespołu na MS Tems: r3mzi55 |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: