Teologia fundamentalna WT-P-FG-TP-TF
CZEŚĆ I.
Kontekst historii i rozwoju myśli filozoficznej konceptu (po)nowoczesności. Konsekwencje społeczne i religijne
1. WPROWADZENIE W KONTEKST HISTORYCZNY
• Człowiek w (post)modernizmie. Francja Maj ’68, a sytuacja społeczeństwa w Krajach zachodnich oraz Europie Wschodniej dzisiaj.
• Historyczne i ewolucyjne przyczyny ontologicznego odejścia patrzenia na świat (a w nim na człowieka) z perspektywy Pana Boga.
• Próba zdefiniowania postmodernizmu i systematyzacji fenomenu
2. DIAGNOZA POSTMODERNIZMU W KONTEKŚCIE DZIEDZICTWA OŚWIECENIA : NOWA KONCEPCJA WOLNOŚCI I PRAWDY
• Model państwa świeckiego i debata o priorytet państwa we wszystkich sprawach
3. NIEBEZPIECZNA WOLNOŚĆ CZŁOWIEKA NOWOCZESNEGO
• „Liberalizacji człowieka”, a niebezpieczne koncepcje wolności bez ograniczeń.
• Konsekwencje dla rzeczywistości religii
• Oddźwięk na styl życia i myślenia chrześcijan]
4. WOLNOŚĆ SPRZECIWIA SIĘ RELIGII, A DOPUSZCZA WIARĘ ZSEKULARYZOWANĄ
• Trzy praktyki nowoczesne:
- wiarygodność
- autentyczność
- pragmatyczność
• Wolność koreluje z duchem laickim
CZEŚĆ II.
Implikacje duszpasterskie z perspektywy Soboru Watykańskiego II
5. BYĆ WIERZĄCYM W NOWOCZESNOŚCI. HORYZONTY SOBORU WATYKAŃSKIEGO II
I. klucz umiejętności wiary w świecie nowoczesnym: harmonia spraw duchowych i świeckich
II. klucz umiejętności przeżywania wiary w świecie nowoczesnym: słuchanie świata
III. Klucz równowagi w społeczeństwie postmodernistycznym: jedność wiary w perspektywie separacji i pluralizmu.
• W teologii - potrzeba pluralizmu i jedności wiary
• W polityce – potrzeba separacji prawa Boskiego od prawa ludzkiego oraz wzajemnego uzupełniania się
- Trudny ale konieczny pluralizm: znaczenie zasady pluralizmu politycznego dla katolików
- „Lewica Chrystusa”? Czy człowiek wierzący może być zaangażowany politycznie? Analiza kontekstu historycznego lewicy we Francji.
- Relacja Kościół – Państwo we Francji i słynny Raport Biskupa Gabriela Matagrina „Polityka, Kościół i wiara” z 1972r.
IV. klucz umiejętności wiary w świecie nowoczesnym: umiejętność odczytywania znaków czasu
• Geneza teologii znaków czasu(ów)
• Pierwsza konsekwencja perspektywy znaków czasu(ów) w teologii – większe odniesienie do człowieka i społeczeństwa.
• Druga konsekwencja perspektywy znaków czasu(ów) w teologii – eklezjologia pneumatologiczna zamiast chrystomonizmu.
• Trzecia konsekwencja perspektywy znaków czasu(ów) w teologii – misja w kontekście właściwego rozpoznania sytuacji wewnętrznej człowieka oraz nawrócenie pastoralne.
• Czwarta konsekwencja perspektywy znaków czasu(ów) w teologii – pozytywne podejście do analizy zmian w świecie.
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wykład:
2020/21_L | WT-P-FG-TP-TF | WYK
kod dostępu:
r72x92u
Efekty kształcenia jakie nabędzie student po zaliczeniu przedmiotu w zakresie:
wiedzy:
• Posiada rozszerzoną wiedzę z problematyki wiary i rozumu w kontekście przemian kulturowych w okresie oświecenia i współczesności, której podstawową cechą jest paradygmat nowoczesności.
• Zna podstawowe interpretacje filozoficzno-teologiczne definicji nowoczesności – ponowoczesności i post-modernizmu.
• zna historyczne i ewolucyjne przyczyny ontologicznego odejścia postrzegania świata (a w nim człowieka) z perspektywy Pana Boga
umiejętności:
• Student pojmuje zagadnienia wiary w kontekście współczesnych wyzwań Kościoła.
• Student osiąga umiejętność krytycznej analizy tekstów Magisterium Kościoła, dotyczących Katolickiej Nauki Społecznej i formułowania wniosków.
• Student umie używać określone w wykładzie argumenty teologiczne i historyczne oraz terminologię dotyczącą religii, wiary w Boga, Objawienia, wiarygodności Kościoła.
kompetencji społecznych:
• Jest świadomy pozytywnego wpływu tekstów Soboru Watykańskiego II, zwłaszcza konstytucji duszpasterskiej o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et Spes, na rozwój dialogu europejskiej kultury, jej promowania wolności wyznania, dążenia do jedności wśród różnorodności.
Kryteria oceniania
• Metoda weryfikacji całościowej efektów kształcenia odnosić się do pracy pisemnej nt. Misja Kościoła w różnorodności potencjalności zmiennych czynników społeczno-kulturowych, pozytywnych i negatywnych dla przekazu Ewangelii. Praca posiadająca do 20 tys. znaków (ze spacjami) ma wykazać wiedzę dotyczącą problematyki przedstawionej w wykładzie, pokazać znajomość poruszania się w zagadnieniach wiary w kontekście współczesnych wyzwań Kościoła, stanowić potwierdzenie woli budowania dialogu europejskiej kultury, której charakterystyką jest wolność wyznania, dążenie do jedności wśród różnorodności.
5,0 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
4,5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
4,0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
3,5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami określone w efektach kształcenia tego modułu
3,0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale z licznymi błędami określone w efektach kształcenia tego modułu
2,0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach kształcenia tego modułu
Literatura
Spis zalecanych lektur:
Literatura podstawowa
• Arntz, K., Mała historia modernizmu, tł. T. Zatorski, Kraków 2009.
• Balandier G., Le dédale, pour en finir avec le 20e siècle, Fayard, Paris, 1994 (ant. 1)
• Banasiak, B., Derridiana, Kraków 1994.
• Banasiak, B., Filozofia „końca filozofii”. Dekonstrukcja Jacquesa Derridy, Warszawa 1997.
• Baudrillard J., « Modernité » Encyclopédie Universalis, volume 11, Paris,1968 (ant.1)
• Bauman, Z., Globalizacja, Warszawa 2000.
• Berger, Peter L., u.a., Das unbehagen in der Modernität, Frankfurt/Main-New York 1975.
• Bielik-Robson, A., Na drugim brzegu nihilizmu. Filozofia w poszukiwaniu nowego podmiotu, Warszawa 1997.
• Bielik-Robson, A., Na pustyni. Kryptoteologie późnej nowoczesności, Kraków 2008.
• Boeder, H., Wymiar postmodernizmu, „Ethos” 9 (1996) nr 1-2 (33-34), s. 101-115.
• Bokwa, I., Teologia w warunkach nowoczesności i ponowoczesności, Wyd. Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz, 2010, 542s.
• Bronk, A., Krajobraz postmodernistyczny, „Ethos” 9 (1996) nr 1-2 (33-34), s. 79-100.
• Bronk, A., Zrozumieć świat współczesny, Lublin 1998.
• Delsol, Ch., Nienawiść do świata. Totalitaryzmy i ponowoczesność, Pax, Warszawa 2017.
• Derrida, J., Marginesy filozofii, tł. A. Dziadek, J. Margański, P. Pieniążek, Warszawa 2002.
• Derrida, J., O gramatologii, tł. B. Banasiak, Warszawa 1999.
• Habermas J., Le discours philosophique de la modernité, traduction de Christian Bouchindhomme et Rainer Rochlitz, Gallimard, Paris, 1988 (phi)
• Harbermas, J., Nachmetaphysisches Denken. Philosophische Aufsätze, Frankfurt/Main 1992.
• Harbermas, J., Ratzinger, J., Dialektik der Säkularisierung. Über Vernunft une Religion, ‘. Aufl. Freiburg-Basel-Wien 2005.
• Kasper, W., Kościół wobec wyzwań postmodernizmu (dokończenie), tł. T. Grodecki, „Przegląd Powszechny” 116 (1999), t. 302, nr 1. s. 45-58.
• KASPRZAK, A.A., Kościół francuski po Soborze Watykańskim II. Pionierskie rozeznanie duszpasterskie bpa Gabriela Matagrina z 1968 roku, Homo Dei. Przegląd teologiczno-duszpasterski, nr 3-4 (336-337) 2020, s. 58-67
• Kowalczyk, St., Idee filozoficzne postmodernizmu, Radom 2004.
• Kowalczyk, St., Pytanie o prawdę w ponowoczesności, [w:] J. Wojciechowski (red.), Nowoczesność/ponowoczesność: fenomen i wyzwanie, Warszawa 2009, s. 43-52.
• Metz, J.B., Zur Theologie der Wel, Mainz-München 1968.
• Morin E., Introduction à la pensée complexe, éditions ESF, Paris, 1990 (ant.1)
• Perzyński, A., Metoda teologiczna w postmodernizmie, „Seminare. Poszukiwania naukowe” 21 (2005), s. 117-134.
• Rachwał, T., Sławek T., Maszyna do pisania. O dekonstruktywistycznej teorii literatury Jacquesa Derridy, Warszawa 1992.
• Ratzinger, J., Wiara – prawda – tolerancja. Chrześcijaństwo a religie świata, tł. R. Zajączkowski, Kielce 2005.
• Welsch, W., Ästhetisches Denken, Stuttgart 1990.
• Welsch, W., Die zeitgenössische Vernunftkritik und das Konzept der transversalen Vernunft, Frankfurt/Main 1995
• Welsch, W., Nasza postmodernistyczna moderna, tł. R. Kubicki i A. Zeidler-Janiszewska, Warszawa 1998
• Welsch, W., Postmoderne – Pluralität als ethischer und politischer Wert, Köln 1988.
• Welsch, W., Postmoderne für Kinder. Briefe aus den Jahren 1982-1985, Zien 1987.
• Welsch, W., Unsere postmoderne Moderne, Weinheim 1988.
• Welsch, W., Vernunft, Frankfurt/Main 1996.
• Wierzbicki, A., Postmodernizm czyli kłopoty z moderną, „Ethos” 9 (1996), nr 1-2 (33-34), s. 116-124.
Literatura podstawowa - dokumenty
• SOBÓR WATYKAŃSKI II. Konstytucje, dekrety, deklaracje. Pallottinum, Poznań 2002, 746s.
• JAN PAWEŁ II, Fides et ratio [Encyklika], Wyd. Pallotinum, Poznań, 1998, 160s.
• BENEDYKT XVI, Caritas in veritate, [Encyklika], 2009.
• MIĘDZYNARODOWA KOMISJA TEOLOGICZNA, Jedność wiary i pluralizm teologiczny (1972). W: http://bit.ly/2Q9zWSq (2s.)
• KONGREGACJA NAUKI WIARY, Dekleracja Dominus Iesus. O jedyności i powszechności zbawczej Jezusa Chrystusa i Kościoła, „L’Osservatore Romano” 21(2000), nr 11-12 (228), 42-51.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: