Przywództwo w nowych ruchach religijnych WT-FW-CPN

nauki teologiczne

E-Learning (pełny kurs)

nie dotyczy

średnio-zaawansowany

◊◊◊ WIEDZA ◊◊◊ ᴥ TMA_W10(PTE_W05+PTE_W11)/H2A_W04 ᴥ TMA_W12 (PTE_W07)/H2A_W05 ᴥ TMA_W16/H2A_W09+S1A_W09 ᴥ TMA_W19 (PTE_W12)/H2A_W04+S2A_W05 ◊◊◊ UMIEJĘTNOŚCI ◊◊◊ ᴥ TMA_U01 (PTE_U02)/H2A_U01 ᴥ TMA_U05 (PTE_U06)/H2A_U03 ᴥ TMA_U06 (PTE_U03)/H2A_U04 ᴥ TMA_U09/H2A_U06 ᴥ TMA_U12/S2A_U01 ◊◊◊ KOMPETENCJE SPOŁECZNE ◊◊◊ ᴥ TMA_K05 (PTE_K05+PTE_K11)/H2A_K01+H2A_K03+S2A_K06

obowiązkowy

◊◊◊ WIEDZA ◊◊◊
Studenci mają poznać proces uwarunkowania powstania i rozwoju osobowości, określanej mianem przywódcy charyzmatycznego wraz z zagrożeniami natury społeczno-duchowej z tegoż procesu wynikającymi.

Uczestnicy zajęć mają potrafić wykorzystywać zdobytą wcześniej wiedzę, zwłaszcza z zakresu nauk humanistycznych i społecznych, w celu stworzenia zintegrowanej perspektywy wobec zjawiska alternatywnej religijności w jej wymiarze jednostkowo-osobowościowym.

Biorący udział w ćwiczeniach mają zdobyć wiedzę na temat złożoności procesu wraz z jego historyczną zmiennością w kwestiach dotyczących przywództwa w grupach wyznaniowych alternatywnej proweniencji.

Magistranci mają posiąść zasób wiadomości na temat człowieka w aspekcie jego aktywności religijnej, wynikające z różnorakich poglądów kosmogonicznych, antropologicznych i teologicznych.

◊◊◊ UMIEJĘTNOŚCI ◊◊◊
Studenci mają samodzielnie potrafić wyszukiwać, selekcjonować i analizować informację z różnych źródeł w celu dokonania holistycznej wizji na temat przywództwa w nowych ruchach religijnych oraz formowaniem krytycznych argumentowanych sądów w sprawie omawianej tematyki.

Poprzez podjęcie autonomicznych działań uczestnicy ćwiczeń mają umieć samodzielnie zdobywać wiedzę przy równoległym wsparciu prowadzącego, zmierzając ku rozwoju własnych umiejętności i zdolności badawczych.

Należy pamiętać o umiejętności integrować wiedzę z różnych obszarów nauk i dziedzin, znajdywać elementy wspólne w celu merytorycznego argumentowania zajmowanego przez się stanowiska, prowadzenie dyskusji światopoglądowej poprzez wykorzystanie uformowanej własnej opinii, jak również wiedzy zaczerpniętej z zajęć i literatury przedmiotu.

Uczestnicy ćwiczeń mają umieć prawidłowo interpretować różne przejawy posiadania przez osobę przywódcy NRR charyzmatu lidera, wyjaśniając zjawiska z tym związane.

◊◊◊ KOMPETENCJE SPOŁECZNE ◊◊◊
Student/studentka, dążąc do Prawdy i zachowując wrażliwość na odmienność opinii, ma mieć świadomość złożoności zjawiska nowej religijności, rozumieć konieczność potrzeby interdyscyplinarnego spojrzenia na omawianą problematykę.

Uczestnicy mają mieć otwarty umysł wraz z gotowością dokonania zmiany swojej opinii odnośnie do otrzymanej wiedzy i argumentów, w tym uzyskanych w procesie samodzielnego przygotowania się do przedmiotu, bowiem, "kto zamyka się na odmienność albo — co gorsza — próbuje tę odmienność zniszczyć, odbiera sobie możliwość zgłębienia tajemnicy ludzkiego życia" (Jan Paweł II).

◊◊◊ Europejski System Akumulacji i Transferu Punktów (ECTS) ◊◊◊

• liczba kontaktowych godzin z prowadzącym - 15
• ewentualne konsultacje z prowadzącym - 4
• czas poświęcony na indywidualną naukę - 15
• lektura obowiązkowa - 8
• czas przygotowania się do testu końcowego - 18

RAZEM: 60 godz. = 2 ECTS

ᴥ Forma zaliczenia: pisemna.

ᴥ Typ zaliczenia: sprawdzian.

ᴥ Data zaliczenia:
I termin - sobota, 15 II 2020 r., od godz. 13:30, sala 326
II termin - niedziela, 08 III 2020 r., od godz. 16:20, sala 326
III termin - niedziela, 31 V 2020 r., 10:45-11:30, platforma Moodle

ᴥ Ocena końcowa wywodzi się według następującej zasady:
≤ 50 pkt - ndst
51-60 pkt - dst
61-70 pkt - dst+
71-80 pkt - db
81-90 pkt - db+
≥ 91 pkt - bdb

Na sumę punktów będą się składały:
• sprawdzian na koniec zajęć: 60 pkt
• bonifikata frekwencyjna: 1 obecność = 2 pkt
• merytoryczna aktywność: każde zajęcie = 2 pkt
• gratyfikacja samodzielnej pracy*: 10 pkt
• lektura obowiązkowa: 10 pkt

* Każdemu uczestnikowi zajęć z listy przywódców NRR jest przydzielana jedna postać, która ma być opisana (w ramach sprawdzianu na koniec zajęć) w świetle procesu ewolucyjnego charyzmatu tejże osoby (schemat do takiego opisu będzie omówiony w trakcie zajęć; temat #5). W razie braku satysfakcji odnośnie do proponowanych przez prowadzącego postaci, student/-ka ma prawo zasugerować inną osobę założyciela/lidera NRR.

UWAGA: test końcowy sprawdzi stopień utrwalenia wiedzy otrzymanej w trakcie zajęć, jak również będzie zawierał część weryfikującą samodzielną pracę studentów. Materiał wykładowy stanowi integralną część zagadnień realizowanych podczas ćwiczeń i zaliczany jest równolegle w trakcie sprawdzianu.

UWAGA: test końcowy NIE ODBYWA się na ostatnich zajęciach w semestrze, lecz tylko w sesji zimowej, w dniu wspólnie wyznaczonym przez prowadzącego i uczestników zajęć.

Na koniec zajęć, ale przed rozpoczęciem sesji egzaminacyjnej, prowadzący wysyła do uczestników ćwiczeń sprawdzian próbny (w formie elektronicznej) w celu zapoznania się z przykładowymi pytaniami i zadaniami, które pojawią się na teście końcowym. Dlatego nieodzownym warunkiem wstępnym jest posiadanie przez uczestników zajęć aktywnego i działającego adresu poczty elektronicznej (E-mail), umieszczonego i wyświetlanego w systemie USOSweb wraz z nazwiskiem każdego studenta/-ki.

W trakcie zaliczenia obowiązuje bezwzględny zakaz korzystania z telefonów oraz innych urządzeń elektronicznych, które w tym czasie mają być schowane do torby. Przed osobą, podchodzącą do zaliczenia, ma pozostać jedynie narzędzie do pisania. W razie konieczności przed sobą można mieć prosty zegarek.

W razie uzyskania oceny niedostatecznej uczestnicy zajęć podchodzą do poprawki w terminie, wspólnie wyznaczonym przez tę osobę i prowadzącego zajęcia. Poprawka nie może się odbywać w tym samym dniu, co zaliczenie.

Student/-ka, który/-a uzyska na sprawdzianie ocenę pozytywną, ale nie będzie z niej zadowolony/-a, ma prawo do poprawy oceny na wyższy stopień. Taka osoba może podejść do zaliczenia powtórnie. Wówczas ocena, uzyskana przy drugim podejściu, jest oceną ostateczną i nie podlega zmianie.

Prowadzący prosi nie stosować technik mobbingu, metod szantażu emocjonalnego oraz nie wywierać na nim presji psychologicznej.

ᴥ Filmy, poświęcone tematyce przywództwa w NRR ᴥ

• Dźwięk mego głosu, reż. Z. Batmanglij, B. Marling, 2011.
• Martha Marcy May Marlene, reż. S. Durkin, 2011.
• Ostatni Sakrament, reż. T. West, 2013.
• Jonestown. Życie i śmierć członków Świątyni Ludu, reż. S. Nelson, 2006.
• Mistrz, reż. P. Th. Anderson, 2012.
• Droga do wyzwolenia. Scjentologia, Hollywood i pułapki wiary, reż. A. Gibney, 2015.
• Bardzo dziki kraj (serial dokumentalny), reż. M. Way, Ch. Way, 2018.
• Sekta (serial), reż. J. Goldberg, 2016-2018.
• Sekta Mansona, reż. L. Libman, 2016.
• Midsommar. W biały dzień, reż. A. Aster, 2019.
• Waco (serial), reż. J. E. Dowdle, D. Gordon, 2018.
• Colonia Dignidad, reż. F. Gallenberger, 2015.

◊◊◊ LEKTURA OBOWIĄZKOWA ◊◊◊
• F. Arinze, Sekty i nowe ruchy religijne jako problem duszpasterski. "L’Osservatore Romano" , wyd. polskie, nr 7 (1991), s. 12-16.
• K. M. Kaczmarek, Sekty jako problem socjotechniczny, [w:] M. Korczyński, P. Pluciński (red.), Konstrukcja czy rekonstrukcja rzeczywistości? Dylematy społecznego zaangażowania. Poznań 2006, s. 207-224.
• T. Pawlus, Nowe ruchy religijne – zagrożenie czy nowa jakość duchowości? „Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne”, nr 1 (2013), s. 61-79.
• R. T. Ptaszek, Alternatywne ruchy religijne jako element współczesnego multikulturalizmu. „Człowiek w kulturze”, 24 (2014), s. 117-135.
• M. Pytlak, Rozpoznać sektę: kryteriologia sekt (rozdział 2. Struktura grupowa). Lublin 2002, s. 85-95.

◊◊◊ LITERATURA PODSTAWOWA ◊◊◊
• J-.M. Abgrall, Sekty: manipulacja psychologiczna (rozdział 3: Guru). Gdańsk 2005, s. 56-76.
• D. F. Barnes, Charisma and Religious Leadership: An Historical Analysis. “Journal for the Scientific Study of Religion”, vol. 17, nr 1 (1978), s. 1-18.
• D. G. Bromley, Charisma and Leadership: Charisma and Charismatic Authority in New Religious Movements (NRMs), [w:] G. D. Chryssides, B. E. Zeller (red.), The Bloomsbury Companion to New Religious Movements. London, Oxford, New York, New Delhi, Sydney 2016, s. 103-117.
• G. D. Chryssides, Unrecognized charisma? A study and comparison of five charismatic leaders: Charles Taze Russell, Joseph Smith, L Ron Hubbard, Swami Prabhupada and Sun Myung Moon. “Max Weber Studies”, vol. 12, nr 2 (2012), s. 185-204.
• R. B. Cialdini, Wywieranie wpływu na ludzi: teoria i praktyka. Sopot 2015.
• K. E. Corcoran, J. K. Wellman Jr, “People Forget He’s Human”: Charismatic Leadership in Institutionalized Religion. “Sociology of Religion: A Quarterly Review”, vol. 77, nr 4 (2016), s. 309-332.
• Th. J. Csordas, Language, Charisma and Creativity: The Ritual Life of a Religious Movement. Berkeley, Los Angeles, London 1997.
• L. L. Dawson, Attribution of Charisma: A Critical Introduction to the Psychology of Charisma and the Explanation of Violence in New Religious Movements. “Nova Religio: The Journal of Alternative and Emergent Religions”, vol. 10, 2 (2006), s. 3-28.
• J. Gościniak, M. Mocek, Narcyzm i patologia narcystyczna w ujęciu psychologii self Heinza Kohuta. “Roczniki psychologiczne”, t. XI, nr 2 (2008), s. 7-26, szczególnie s. 7-13.
• R. Hummel, Guru, mistrzowie, szarlatani: fascynacje i zagrożenia. Wrocław 2003.
• C. G. Jung, Osobowość maniczna, [w:] C. G. Jung, Archetypy i symbole: pisma wybrane. Warszawa 1976 albo 1993, s. 84-101 albo s. 88-106.
• K. M. Kaczmarek, Guru – uczniowie – wspólnota. Poznań 2010.
• K. M. Kaczmarek, Klasyczna teoria charyzmy Maxa Webera. Kilka problemów z empirycznym zastosowaniem, [w:] R. Drozdowski (red.), Końce i początki. Socjologiczne podsumowania, socjologiczne zapowiedzi. Poznań 2007, s. 15-34.
• M. Karwat, Charyzma i pseudocharyzma. „Studia politologiczne”, vol. 5 (2001), s. 126-175.
• J. Kramer, D. Alstad, The Guru Papers: Masks of Authoritarian Power. Berkeley 1993.
• I. M. Lewis, Religion in context: Cults and charisma. Cambridge, New York, Melbourne 1996.
• Ch. Lindholm, Charisma. Cambridge 1990.
• S. Majdański, Autorytet - pojęcie i problemy. Refleksje filozoficzno-pragmatyczne. “Summarium”, 30-31 (2001-2002), s. 207-231.
• D. McIlwan, Impatient for Paradise: Charisma, Personality and Charismatic New Religious Movements. Saarbrücken 2009.
• P. T. Nowakowski, Obraz ojca w grupie kultowej. „Forum Pedagogiczne”, 2, cz. 2 (2016), s. 233-242.
• L. Oakes, Prophetic Charisma: The Psychology of Revolutionary Religious Personalities. New York 1997.
• T. Olchanowski, Narcyzm i kosmoza, [w:] J. Sieradzan (red.), Narcyzm. Białystok 2011, s. 169-185.
• T. Olchanowski, Nieświadomość rodzinna: rozważania na podstawie psychologii losu Lipota Szondiego. “ALBO albo Problemy Psychologii i Kultury”, z. 1 (2007), s. 47-60.
• T. Olchanowski, „Polowanie na guru”. O szkodliwości postaci manicznych. “ALBO albo Problemy Psychologii i Kultury”, z. 3 (2007), s. 67-80.
• P. Piovanelli, Jesus' Charismatic Authority: On the Historical Applicability of a Sociological Model. “Journal of the American Academy of Religion”, vol. 73, nr 2 (2005), s. 395-427.
• P. D. Piórkowski, Autorytety: idole, pozory, eksperci i celebryci. Stare Miasto 2016.
• Y. Sandberg, Ch. M. Moreman, Common Threads among Different Forms of Charismatic Leadership. “Journal of Religion and Business Ethics”, vol. 3 (2015), s. 1-17.
• A. Seweryn, Kluczowe aspekty duchowego przywództwa w perspektywie biblijnej. “Theologica Wratislaviensia”, t. 9 (2014), s. 25-38.
• J. Sieradzan (red.), Charyzma: jej funkcja w życiu religijnym, politycznym i społecznym. Białystok 2008.
• J. Sieradzan, Od kultu do zbrodni: Ekscentryzm i szaleństwo w religiach XX wieku. Katowice 2006.
• J. R. Stone, Prophecy, [w:] G. D. Chryssides, B. E. Zeller (red.), The Bloomsbury Companion to New Religious Movements. London, Oxford, New York, New Delhi, Sydney 2016, s. 119-132.
• A. Storr, Kolosy na glinianych nogach: studium guru. Warszawa 2009.
• A. Świerzowska, Guru – między tradycją a współczesnością. Kraków 2013.
• A. M. de Tchorzewski, Autorytet i jego struktura aksjologiczna. “Studia Paedagogica Ignatiana”, vol. 20, nr 5 (2017), s. 187-212.
• B. Tuziak, Autorytet jako zjawisko społeczne. Wymiar lokalny. “Studia socjologiczne”, nr 2 (2010), s. 53-88.
• J. Waardenburg, Religia i religie: systematyczne wprowadzenie do religioznawstwa (rozdział IV Kontekstowe badanie religii). Warszawa 1991, s. 136-143.
• C. Wessinger, Charismatic leaders in new religions, [w:] O. Hammer, M. Rothstein (red.), The Cambridge Companion to New Religious Movements. Cambridge, New York 2012, s. 80-96.

◊◊◊ LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA ◊◊◊
• D. Aberbach, Charisma and Religion: From Ecstasy to Democracy, [w:] D. Aberbach (red.), Charisma in Politics, Religion and the Media: Private Trauma, Public Ideals. Basingstoke, London 1996, s. 35-58.
• K. Blanchard, M. Miller, Rozwój osobisty lidera: prawdziwy przywódca doskonali się nieustannie. Warszawa 2013.
• D. Boadella, Toksyczni terapeuci, przemoc religijna, sekty. Warszawa 1994.
• W. Burkert, Starożytne kulty misteryjne. Bydgoszcz 2001, s. 83-112.
• A. Chodubski, Przywództwo jako wartość kulturowo-cywilizacyjna. „Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość”, 11 (2014), s. 9-27.
• Dalajlama, L. van den Muzyenberg, Droga przywódcy: studium buddyzmu i jego znaczenia w dobie globalizacji. Warszawa 2009.
• R. Falco, Charisma and Myth. London, New York 2010.
• F. Fozdar, The Baha’i Faith: A Case Study in Globalization, Mobility and the Routinization of Charisma. “Journal for the Academic Study of Religion”, vol. 28, nr 3 (2015), s. 274-292.
• M. Gajewski, Fałszywi nauczyciele: sekty dzisiaj. Poznań 2016.
• K. Gergont, Przywódcy charyzmatyczni. Założyciel Niebiańskiego Kościoła Chrystusa - jako przykład ukazujący rolę przywódców w nowych ruchach religijnych w Afryce. “Forum Politologiczne”, t. 7 (2008), s. 385-399.
• J. Jagieła, Psychomanipulacja w sektach z perspektywy analizy transakcyjnej, [w:] M. Gajewski (red.), Grupy kultowe: uwarunkowania społeczne. Kraków 2012, s. 143-170.
• K. Ketola, The Founder of the Hare Krishnas as Seen by Devotees: A Cognitive Study of Religious Charisma. Leiden, Boston 2008.
• W. Kowalak, Rola przywódców w nowych ruchach religijnych w Afryce, [w:] H. Zimoń (red.), Kultury i religie Afryki a ewangelizacja. Lublin 1995, s. 103-118.
• R. Liardon, Boży generałowie: Przebudzeniowcy. Warszawa 2019.
• R. Liardon, Boży generałowie: Sukcesy i porażki. Warszawa 2018.
• J. Lofland, R. Stark, Becoming a world-saver: A theory of conversion to a deviant perspective. “American Sociological Review”, vol. 30, nr 6 (1965), s. 862-875.
• Ch. Lowney, Heroiczne przywództwo: tajemnice sukcesu firmy istniejącej ponad 450 lat. Kraków 2019.
• R. R. Maharaj, Śmierć guru: niezwykła, lecz prawdziwa opowieść o człowieku poszukującym prawdy. Poznań 1993.
• M. Marczewska-Rytko, Religia i polityka w globalizującym się świecie (rozdział VIII: Przywództwo religijne i polityczne). Lublin 2010, s. 215-241.
• J. C. Maxwell, Przywództwo: złote zasady: czego nauczyło mnie życie lidera. Warszawa 2010.
• D. McEoin, From Shaykhism to Babism: A Study in Charismatic Renewal in Shi'i Islam. Cambridge 1979.
• J. Merritt, Sztuka wywierania wpływu na innych: 9 zasad skutecznego przywództwa. Warszawa 2017.
• T. Miller (red.), When Prophets Die: The Postcharismatic Fate of New Religious Movements. New York 1991.
• M. Murariu, Totality, Charisma, Authority: The Origins and Transformations of Totalist Movements. Wiesbaden 2017.
• E. Prophet, Charisma and Authority in New Religious Movements, [w:] J. R. Lewis, I. Tøllefsen (red.), The Oxford Handbook of New Religious Movements: Volume II. New York 2016, s. 36-49.
• L. Reave, Spiritual values and practices related to leadership effectiveness. “The Leadership Quarterly”, nr 16 (2005), s. 655-687.
• D. Riesman, Samotny tłum. Kraków 2011.
• Dz. Dz. Kh. Rinpocze, Guru pije burbon? Opole 2018.
• Th. Robbins, Cults, Converts and Charisma: The Sociology of New Religious Movements. London, Newbury Park, Beverly Hills, New Delhi 1988.
• Ch. Smith, Charyzma czy charyzmania. Lublin 2009.
• A. Stachowicz-Stanusch, Destrukcyjne strony charyzmatycznego przywództwa. “Zarządzanie Zasobami Ludzkimi”, nr 6 (2011), s. 113-126.
• J. Stott, Przywództwo według apostoła Pawła. Toruń 2005.
• P. Szuppe, Nowe ruchy religijne z perspektywy teologiczno-duszpasterskiej Kościoła katolickiego. Lublin 2017.
• P. Yogananda, Autobiografia jogina. Łódź 2009.
• W. Zatorski, Duchowość lidera: wybrane tematy. Tyniec 2014.
• M. Zimniak-Hałajko, Raj oswojony: antropologia nowych ruchów religijnych. Gdańsk 2003.
• A. Zwoliński, Psychologia zamiast religii? Pułapki i manipulacje. Kraków 2019.
• З. Е. Чернышкова, Л. Д. Попова, Роль лидера в генезисе новых религиозных движений, [w:] Личность и общество: нравственная идея в ценностном мире современного человека: Материалы всероссийской научно-практической конференции с международным участием «Мокроносовские чтения-2017» (г. Екатеринбург, 25 ноября 2017 г.). Екатеринбург 2017, s. 198-207.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu WT-FW-CPN w USOSweb