Symbolika chrześcijańska WT-FG-SC1
Wielokrotnie jest tak, że w czasie lektury Pisma świętego, czy innego dzieła literackiego, albo podczas wizyty w kościele lub muzeum, albo jeszcze w wielu innych okolicznościach, w których dotykamy sfery wiary, szeroko rozumianej kultury, nauki, a zdarza się i zwykłej rozrywki, naszą uwagę zwracają odnoszące się do tych dziedzin symbole. Dokładnie tak samo dzieje się w sferze kultury chrześcijańskiej, lepiej może powiedzieć: w świecie chrześcijańskim. Znaki te, będące wielokrotnie dziedzictwem judaizmu, bo są głęboko zakorzenione w Starym Testamencie, służąc temu, by w sposób najbardziej syntetyczny i zarazem sugestywny wyrazić prawdy wiary chrześcijańskiej, głęboko naznaczyły kulturę Zachodu, korzeniami trwającą w kulturze śródziemnomorskiej. Poznanie więc, nieraz zamierzchłych i przedchrześcijańskich korzeni symboliki chrześcijańskiej, przede wszystkim zaś jej samej i jej źródeł biblijnych, świadectw patrystycznych, i liturgicznych, a także jej artystycznych wyrazów żywo obecnych w ikonografii chrześcijańskiej, wydaje się nieodzownym warunkiem poczucia duchowej więzi z chrześcijaństwem w ogóle, z Kościołem powszechnym w szczególe, a także warunkiem bardziej świadomego przeżywania bogactwa Biblii i liturgii.
By cel ten osiągnąć w ramach wyznaczonych godzin, proponuje się następujące, wybrane tematy poszczególnych wykładów:
1. Wstęp do symboliki (pojęcia wstępne: co to jest symbol, skąd się bierze, powszechność występowania symboli, magia i jej rodzaje, symbolika w Biblii i w kulturach świata).
2. Symbolika żywiołów wody, ognia, powietrza i ziemi.
3. Symbolika ciemności i światła - słońca.
4. Symbolika księżyca i gwiazd.
5. Symbolika zjawisk atmosferycznych (chmur, burzy i deszczu).
6. Symbolika zwierząt.
7. Symbolika roślin.
8. Symbolika bramy.
9. Symbolika Krzyża.
10. Symbolika serca.
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Kryteria oceniania
Warunkiem zaliczenia jest wykazanie się znajomością materiału przedstawionego podczas wykładów oraz lektur, udokumentowane pisemną pracą na temat wybranych przez studenta symboli, z podaniem bibliografii i z przypisami.
Literatura
Lektury obowiązkowe:
Donat de Chapeaurouge, Symbole chrześcijańskie, Kraków 2014;
Dorothea Forstner OSB, Świat symboliki chrześcijańskiej, Warszawa 2001;
Manfred Lurker, Słownik obrazów i symboli biblijnych, Poznań 1989;
James Hall, Leksykon symboli sztuki Wschodu i Zachodu, Kraków 1997;
Literatura pomocnicza:
Gerard de Champeaux i Dom Sebastien Sterckx, Einfürung in die Welt der Symbole, Würzburg 1990;
J.C. Cooper, Zwierzęta symboliczne i mityczne, Poznań 1998;
Stanisław Kobielus, Bestiarium chrześcijańskie, Warszawa 2002;
Manfred Lurker, Przesłanie symboli w mitach, kulturach i religiach, Kraków 1994;
Józef Pick, ks., W świecie Biblii, flora, Pelplin 1998;
Juan Eduardo Cirlot, Słownik symboli, Kraków 2000;
Hans Biedermann, Leksykon symboli, Warszawa 2001;
Jutta Seibert, Leksykon sztuki chrześcijańskiej, Kielce 2007;
Gerd Heinz-Mohr, Lexikon der Symbole; Bilder und Zeichen der christlichen Kunst, Düsseldorf - Köln 1971;
E. Kirschbaum SJ [red.], Lexikon der christlichen Ikonographie, t. 1-8, Freiburg 1990;
Jean Hani, Symbolika świątyni chrześcijańskiej, Kraków 1994;
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: