Historia sztuki WT-DTK-HIS2
Zajęcia są skierowane dla osób zainteresowanych kreacyjnymi możliwościami współczesnych mediów wizualnych oraz możliwością implementacji wiedzy o sztuce i podstaw komunikacji wizualnej do edukacji medialnej. Są prowadzone w oparciu o zasady metodyki aktywizującej z wykorzystaniem niektórych technik kreatywnych. Mają za cel ułatwienie rozwiązywania problemów i tworzenie nowych koncepcji artystycznych i wizualnych z praktyczną możliwością ich stosowania w przestrzeni komunikacji medialnej i działalności edukacyjnej.
Student po ukończeniu kursu powinien orientować się w podstawach teorii i praktyki artystycznej w kontekście komunikacji wizualnej oraz znać zarys dziejów sztuki; kompetentnie odpowiedzieć czym jest komunikacja wizualna, czym jest sztuka, jakie są jej rodzaje i podziały (historyczne i współczesne); jakie są relacje w komunikacji na linii artysta – dzieło sztuki – odbiorca; podstawowe techniki artystyczne i zasady kompozycji; student będzie znać i odróżniać najważniejsze prądy, nurty i style w sztuce oraz znać twórczość najważniejszych artystów od starożytności do połowy XX wieku; w dziedzinie komunikacji - zdobędzie umiejętność odczytywania i rozumienia dzieł sztuki, znać i rozumieć symbolikę i alegorykę dzieł sztuki.
Podejmowane problemy węzłowe:
1/ Czym jest obraz, sztuka, komunikacja wizualna? Definiowanie sztuki w dawniej i współcześnie (w tym w obszarze komunikacji wizualnej i mediów elektronicznych).
2/ Komunikacja wizualna: Antropologia obrazu
3/ Komunikacja wizualna: Psychologia obrazu. Fizjologia widzenia. Komunikacja kolorystyczna
4/ Komunikacja wizualna: Neuroestetyka w komunikacji wizualnej
5/ Komunikacja wizualna a kultura masowa. Pop-art
6/ Komunikacja wizualna: Teoria spojrzenia jako komunikacja niewerbalna
7/ Komunikacja niewerbalna: Kłopotliwe obrazy, adbusting
7/ Komunikacja subwersywna, cuteness, toy art
8/ Komunikacja tożsamości płciowej. Patriarchat-matriarchat
9/ Komunikacja wizualna - ciało i erotyzacja sztuki
10/ Komunikacja wizualna - seksizm w sztuce i reklamie
12/ Komunikacja elektroniczna - Ars electronica
13/ Komunikacja wizualna: alegorie, emblematy i symbole
14/ Sztuka i piękno w starożytności. Myśl starożytnych o sztuce: Szkoła pitagorejska, Arystoteles, Platon, Sofiści, Demokryt, Cicero, Witruwiusz, Plotyn. Traktaty o sztuce.
15/ Ideał estetyczny w starożytnej Grecji: Piękno w proporcji i harmonii: Liczby a sztuka. Problem antropomorfizmu w teorii sztuki.
16/ Myśl estetyczna Starego i Nowego Testamentu. Biblia a problem możliwości przedstawiania Boga.
17/ Sztuki wyzwolone: Muzyka, astronomia, arytmetyka i geometria. Podziały i typologia sztuk. Wczesnochrześcijańska doktryna artystyczna. Estetyka Ojców Kościoła.
18/ Piękno ikony. Estetyka bizantyńska. Dionizy Pseudo- Areopagita. Ikonoklazm, apologia ikony. Estetyka okresu karolińskiego.
19/ Miłość niebiańska i miłość ziemska: damy, trubadurzy i rycerze. Wiodące zagadnienia sztuki i estetyki średniowiecza: światło i barwa; Bóg jako światło; barwy w poezji i mistyce; symbolika barwy; bogactwo i ubóstwo w wystroju świątyń.
20/ Piękno brzydoty: piekło estetyczne – H. Bosch, P. Breugel; średniowieczne zwierzęta fantastyczne i mityczne. Poglądy średniowiecznych teologów na sztukę. Średniowieczne traktaty technologiczne.
21/ Piękno magiczne; piękno zmysłowe i ponadzmysłowe. Pomiędzy inwencją a naśladownictwem: nowożytne poglądy na sztukę - L.B. Alberti jako teoretyk sztuki.
22/ Od wdzięku do piękna niespokojnego. Reformacja i kontrreformacja wobec sztuki. Manierystyczna teoria sztuki: dowcip, subtelność i koncept.
23/ Rozum i piękno: dialektyka piękna; rygor i wyzwolenie; pałace i ogrody. Akademie artystyczne we Włoszech i Francji. Akademicka teoria sztuki. Francuska teoria architektury w XVII w.
24/ Piękno okrutne i mroczne; kobiety i namiętności. Nowe pojęcie sztuki, narodziny estetyki i rola uczuć w przeżyciu estetycznym w XVIII w.
25/ Wzniosłość: bohaterowie, ciała i ruiny. Teoria sztuki klasycyzmu i romantyzmu. Piękno romantyczne i piękno romansowe. Prawda, mit, ironia. Religia piękna. Koncepcje symbolizmu. Estetyczny mistycyzm.
26/ Piękno apollińskie a piękno dionizyjskie: od starożytnych Greków do Nitzschego. Nowoczesna teoria obrazu i koncepcje sztuki abstrakcyjnej. Impresja. Secesja. Kubistyczna teoria sztuki.
27/ Teoria surrealizmu. Piękno organiczne; sztuka użytkowa: krytyka, komercjalizacja, seryjność. Koncepcje awangardy: piękna maszyna? Pop-art: przedmiot znaleziony.
28/ Piękno mediów: ‘piękno’ prowokacji i konsumcji?
29/ Podsumowanie materiału
30/ Egzamin - termin zerowy
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
Przedmiotowe efekty kształcenia:
EK 1: student potrafi analizować i łączyć ze sobą różne fakty, problemy i procesy historyczne w zakresie genezy, rozwoju form komunikacji wizualnej (w zakresie: architektura, rzeźba, malarstwo, fotografia, videoart, digitalart, videoblog etc.) i w odniesieniu do znajomości wybitnych postaci sztuki na przestrzeni dziejów;
EK 2: student potrafi tworzyć i interpretować przekazy wizualne i audiowizualne w oparciu o gruntowną znajomość form i narzędzi komunikacji wizualnej oraz oddziaływania artystycznego
EK 3: student potrafi prowadzić badania i samodzielnie redagować ich wyniki w postaci naukowych prac zaliczeniowych i pracy dyplomowej student dzięki samodzielnej umiejętności rozpoznawania i analizy zjawisk komunikacji wizualnej, działań artystycznych i treści ideowych obecnych w dziełach sztuki (architektura, rzeźba, malarstwo, fotografia, videoart, digitalart, videoblog etc.) oraz form i narzędzi komunikacji wizualnej i oddziaływania artystycznego; umie rozpoznać, a następnie przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych rodzajów wytworów kultury w obszarze komunikacji i mediów w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym;
EK 4: zna zakres swojej wiedzy i poziom umiejętności, ma świadomość konieczności ciągłego rozwijania się w przestrzeni komunikacji wizualnej dzięki uczestnictwu w życiu kulturalnym i medialnym i korzystaniu z różnych jego form; świadomie wpływa na zachowanie i percepcję różnych form i zjawisk kultury wizualnej, w tym sztuki ze strony jej odbiorców, prawidłowo interpretuje zjawiska medialne, wizualne i artystyczne w oparciu o metody nauk o sztuce oraz nauk o mediach i komunikacji wizualnej; jest aktywny na polu podejmowania nowych wyzwań zawodowych oraz implementacji form komunikacji wizualnej (w tym mediów sztuki) do nowych zawodów i aktywności społecznych związanych z mediami i komunikacją społeczną.
Nakład pracy studenta (ECTS):
60 godz. – aktywny udział w wykładach
10 godz. - konsultacje z prowadzącym ćwiczenia
20 godz. – samodzielna lektura oraz przygotowanie prezentacji akademickiej
30 godz. - przygotowanie się do egzaminu
120 godz. - razem
4 punkty ECTS
Kryteria oceniania
Metody dydaktyczne:
EK 1
Metoda podająca z zastosowaniem: wykładu informacyjnego; pogadanki; opisu; prelekcji; anegdoty.
EK 2
Metoda problemowa: wykład problemowy lub konwersatoryjny; dyskusja dydaktyczna;
EK 3
Metoda problemowa: wykład problemowy lub konwersatoryjny; dyskusja dydaktyczna;
EK 4
Metoda eksponująca: film; ogląd obiektów in situ - pokaz połączony z przeżyciem;
Kryteria oceniania:
Na ocenę końcową składają się:
1/ referat (prezentacja multimedialna) – 1/3; 2/ zaliczenie wskazanych lektur -1/3, 3/ frekwencja na zajęciach – 1/3.
Literatura
Literatura podstawowa:
Eco U., Historia piękna, przeł. A. Kuciak, Poznań 2005
Eco U., Historia brzydoty, przekład zbior., Poznań 2007
Gombrich E. H., O sztuce, przekład zbior., Poznań ("Rebis") 2013
Komunikacja wizualna, red. P. Francuz, Warszawa 2012
Literatura uzupełniająca:
Białostocki J., Sztuka cenniejsza niż złoto, Warszawa 2001
Borchgrave H. de, Chrześcijaństwo w sztuce, Warszawa 2002
Burke.P, Naoczność. Materiały wizualne jako świadectwo historyczne, przeł. J. Hunia, Kraków 2012
Chilvers I., Osborne H., Oksfordzki leksykon sztuki, Warszawa 2002
Capoa Ch. de, Stary Testament. Postaci i epizody (w serii wydawniczej 'Arkady": Leksykon - historia, sztuka, ikonografia) Warszawa 2007
Encyklopedia sztuki polskiej, Kraków 2001
Forstner D., Świat symboliki chrześcijańskiej, Warszawa 1990 (oraz wydanie późniejsze)
Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z kultury wizualnej, red. M. Boguni-Borowska, P. Sztompka, Kraków 2012
Gibson C., Jak czytać symbole. Język symboli w różnych kulturach, Warszawa 2020
Hall E., Ukryty wymiar, przeł. T. Hołówka, Warszawa 2003
Jan Paweł II, List do Artystów, www. Opoka. org. pl/nauczanie/papiez/jan_pawel_ii/listy
Jones A. F., Wstęp do historii sztuki, Poznań 1999
Koch W., Style w architekturze. Arcydzieła budownictwa europejskiego od antyku po czasy współczesne, przeł. W. Baraniewski, Warszawa ("Świat Książki") 1996
Leathers D.G., Komunikacja niewerbalna. Zasady i zastosowania, , przeł. M. Trzcińska, Warszawa 2007
Olechnicki K., Antropologia obrazu, Warszawa 2003
Patterson M.L., Więcej niż słowa. Potęga komunikacji niewerbalnej, Gdańsk 2011
Rynck P. de, Jak czytać malarstwo, przeł. P. Nowakowski, Kraków 2005
Rynck P. de, Jak czytać opowieści biblijne i mitologiczne w sztuce, przeł. P. Nowakowski, Kraków 2009
Rzepińska M., Siedem wieków malarstwa europejskiego, Wrocław-Warszawa-Kraków 1991
Sontag S., O Fotografii, przeł S. Magala, Kraków 2009
Sztuka świata, t. 1-13, Warszawa 1999-2002
Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 1976.
Thomson J., Jak czytać malarstwo współczesne. Rozwiązywanie zagadek, rozumienie i smakowanie dzieł mistrzów od Courbeta do Warhola, przeł. J. Holzmann, Kraków 2006
Wierzyć i widzieć, red. N. Mojżyn i inni, Wyd. Diecezjalne Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2013
Zuffi S., Nowy Testament. Postaci i epizody (w serii wydawniczej 'Arkady": Leksykon - historia, sztuka, ikonografia) Warszawa 2007
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: