Duszpasterstwo chorych i hospicyjne WT-DTE-DCH
1. Wprowadzenie do tematyki zajęć i definicja podstawowych pojęć.
2. Rys historyczny duszpasterstwa chorych i hospicyjnego.
3. Podstawy biblijne duszpasterskiej posługi Kościoła wobec osób chorych i umierających.
4. 5. Wskazania Kościoła dotyczące troski o osoby chore.
6. 7. Podstawy psychologiczne pracy z osobami chorymi.
8. Sakramentalne i pozasakramentalne metody i formy duszpasterstwa osób chorych.
9. Specyfika pracy duszpasterskiej w szpitalu.
10. Wskazania Kościoła dotyczące troski o osoby umierające.
11. Medyczne i pozamedyczne aspekty opieki hospicyjno-paliatywnej i duszpasterstwa hospicyjnego.
12. Towarzyszenie chorym i ich rodzinom u kresu życia.
13. Towarzyszenie osobom w żałobie.
14. Zespół wypalenia.
15. Duszpasterstwo osób chorych i hospicyjne jako przestrzeń współpracy duchownych i świeckich.
|
W cyklu 2021/22_L:
1. Podstawy biblijno-teologiczne duszpasterskiej posługi Kościoła wobec osób chorych . |
W cyklu 2022/23_L:
W wykładzie przedstawiono działania będące w zarysie praktycznym przewodnikiem po ważnej dziedzinie integralnej opieki paliatywno-hospicyjnej, niezbędnej dla każdej osoby opiekującej się ciężko chorymi i umierającymi oraz ich bliskimi, duchowe, religijne i psychologiczne aspekty opieki, stanowią wyzwanie zarówno dla pracowników i wolontariuszy jak również dla chorych i ich rodzin, dlatego te zagadnienia mogą być pomocą w ich rozumieniu i wykorzystaniu w opiece nad człowiekiem u kresu życia. Będąc przede wszystkim zadaniem i wyzwaniem dla duszpasterzy hospicyjnych, parafialnych, oraz dla kandydatów do tej służby we wspólnotach wiary, mogą być inspiracją i uporządkowaniem wiedzy dla wszystkich pracowników i wolontariuszy zespołów opieki paliatywno-hospicyjnej. U kresu życia każda z osób towarzyszących umierającym może stać się odbiorcą lub nadawcą ważnych sygnałów dotyczących duchowości i religijności, dlatego warto umieć rozróżnić duchowe i religijne potrzeby człowieka, poznając narzędzia duszpasterskiej troski i nowe propozycje jej rozszerzania, a także dostrzec wartość zintegrowanie opieki również w aspekcie duchowo-religijnym. |
W cyklu 2023/24_L:
W wykładzie przedstawiono działania będące w zarysie praktycznym przewodnikiem po ważnej dziedzinie integralnej opieki paliatywno-hospicyjnej, niezbędnej dla każdej osoby opiekującej się ciężko chorymi i umierającymi oraz ich bliskimi, duchowe, religijne i psychologiczne aspekty opieki, stanowią wyzwanie zarówno dla pracowników i wolontariuszy jak również dla chorych i ich rodzin, dlatego te zagadnienia mogą być pomocą w ich rozumieniu i wykorzystaniu w opiece nad człowiekiem u kresu życia. Będąc przede wszystkim zadaniem i wyzwaniem dla duszpasterzy hospicyjnych, parafialnych, oraz dla kandydatów do tej służby we wspólnotach wiary, mogą być inspiracją i uporządkowaniem wiedzy dla wszystkich pracowników i wolontariuszy zespołów opieki paliatywno-hospicyjnej. U kresu życia każda z osób towarzyszących umierającym może stać się odbiorcą lub nadawcą ważnych sygnałów dotyczących duchowości i religijności, dlatego warto umieć rozróżnić duchowe i religijne potrzeby człowieka, poznając narzędzia duszpasterskiej troski i nowe propozycje jej rozszerzania, a także dostrzec wartość zintegrowanie opieki również w aspekcie duchowo-religijnym. |
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2021/22_L: | W cyklu 2022/23_L: | W cyklu 2024/25_L: | W cyklu 2023/24_L: | W cyklu 2019/20_L: |
Efekty kształcenia
Po zakończeniu zajęć student:
EK 1 w zakresie wiedzy: zna główne zasady działalności ewangelizacyjnej i pastoralnej wobec chorych, umierających, ich rodzin oraz personelu medycznego (TMA_W18; TMA_ W19; TMA_W24);
EK 2 w zakresie umiejętności: potrafi twórczo współpracować z różnymi podmiotami działalności społecznej i charytatywnej, planując i realizując różne formy działalności ewangelizacyjnej i pastoralnej wobec chorych, umierających, ich rodzin oraz personelu medycznego (TMA_U9; TMA_22);
EK 3 w zakresie kompetencji: potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role (TMA_K06).
Opis ECTS:
Aktywny udział w wykładach: 15 godzin
Aktywny udział ćwiczeniach: 15 godzin
Samodzielna analiza materiałów źródłowych: 15 godzin
Przygotowanie do kolokwium: 15 godzin
Razem 60 godz. = 2 ECTS
Kryteria oceniania
EK nr 1 określany jako "zna główne zasady działalności ewangelizacyjnej i pastoralnej wobec chorych, umierających, ich rodzin oraz personelu medycznego".
Student na ocenę:
dst (3) - w ograniczonym stopniu potrafi zdefiniować podstawowe zasady działalności ewangelizacyjnej i pastoralnej wśród chorych, umierających, ich rodzin i personelu medycznego;
db (4) - w dobrym stopniu, odwołując się do Magisterium Kościoła i nauk pozateologicznych, potrafi zdefiniować podstawowe zasady działalności ewangelizacyjnej i pastoralnej wśród chorych, umierających, ich rodzin i personelu medycznego;
bdb (5) - wykazuje się bardzo dużą wiedzą na temat wskazań Magisterium Kościoła i nauk pozateologicznych dotyczącą zasad działalności ewangelizacyjnej i pastoralnej wśród chorych, umierających, ich rodzin i personelu medycznego, prezentując je w formie kompleksowego modelu działania.
EK nr 2 określany jako "potrafi twórczo współpracować z różnymi podmiotami działalności społecznej i charytatywnej, planując i realizując różne formy działalności ewangelizacyjnej i pastoralnej wobec chorych, umierających, ich rodzin oraz personelu medycznego".
Student na ocenę:
dst (3) - w ograniczonym stopniu współpracuje z różnymi podmiotami działalności społecznej i charytatywnej, planując i realizując różne formy działalności ewangelizacyjnej i pastoralnej wobec chorych, umierających ich rodzin oraz personelu medycznego;
db (4) - w dobrym stopniu potrafi współpracować z różnymi podmiotami działalności społecznej i charytatywnej, planując i realizując różne formy działalności ewangelizacyjnej i pastoralnej wobec chorych, umierających ich rodzin oraz personelu medycznego;
bdb (5) - bardzo aktywnie i twórczo współpracuje z różnymi podmiotami działalności społecznej i charytatywnej, planując i realizując różne formy działalności ewangelizacyjnej i pastoralnej wobec chorych, umierających ich rodzin oraz personelu medycznego, dokonując weryfikacji swoich działań pod kątem zgodności z nauczaniem Magisterium i wskazaniami nauk pozateologicznych".
EK nr 3 określany jako "współdziałanie i praca w grupie oraz przyjmowanie w niej różnych ról".
Student na ocenę:
dst (3) - w ograniczonym stopniu współpracuje z osobami posługującymi chorym i umierającym, zachowując się pasywnie;
db (4) - w miarę dobrze współpracuje w zespołach opieki duszpasterskiej posługującym chorym i u kresu życia, zachowując w nich aktywną rolę;
bdb (5) - twórczo i aktywnie współpracuje w zespołach opieki duszpasterskiej posługującym chorym i osobom u kresu życia, zachowując w nich rolę przywódczą i inicjując je do podejmowania nowych metod i form działań.
Metoda weryfikacji efektów kształcenia: aktywna praca na ćwiczeniach związana z przedstawianiem zadanych lektur i budowaniem teologicznego modelu działalności duszpasterskiej, ustne kolokwium końcowe,
Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest aktywna i obowiązkowa obecność w prowadzonych zajęciach, wizyta w szpitalu i hospicjum oraz kolokwium końcowe obejmujące znajomość lektur i treści wykładu.
Literatura
Literatura obowiązkowa:
Jan Paweł II, List apostolski "Salvifici Doloris" o chrześcijańskim sensie ludzkiego cierpienia, Watykan 1984.
Papieskie Orędzia na Światowy Dzień Chorego 1993-2025.
Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia, Nowa Karta Pracowników Służby Zdrowia, Katowice 2017.
Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia, Światowy Dzień Chorego. Dlaczego i jak obchodzić?, Watykan 1992.
Sakramenty chorych. Obrzędy i duszpasterstwo, Katowice 2021.
Instrukcja Konferencji Episkopatu Polski dotycząca posługiwania chorym i umierającym, Zakopane 2017.
Grajcarek A. (red.), Sztuka rozmowy z chorymi, Kraków 2001.
Krakowiak P., Krzyżanowski D., Modlińska A. (red.), Przewlekle chory w domu, Gdańsk 2011.
Krakowiak P., Strata, osierocenie i żałoba. Poradnik dla osób pomagających i dla osób w żałobie, Gdańsk 2008.
Taylor E., Co powiedzieć? Jak rozmawiać z chorymi o duchowości?, Kraków 2008.
Wielebski T., Duszpasterstwo chorych w Polsce. Między teorią a praktyką, "Teologia Praktyczna" 16:2015, s. 43-77.
Wielebski T., Duszpasterska posługa Kościoła w szpitalach i hospicjach, "Roczniki Teologiczne Warszawsko-Praskie" 3:2003, s. 265-298.
Literatura uzupełniająca:
Kępiński A., Poznanie chorego, Warszawa 2002.
Krakowiak Cz., Namaszczenie chorych. Sakrament uzdrowienia, Sandomierz 2005.
Kubler-Ross E., Rozmowy o śmierci i umieraniu, Poznań 2007.
Muszala A., Binnebesel J., Krakowiak P., Krobicki M. (red.), Dolentium hominum. Duchowni i świeccy wobec ludzkiego cierpienia, Kraków 2011.
Pawlaczyk B., Biblia a medycyna, Poznań 2007.
Wielebski T., Duszpasterstwo chorych w świetle nauczania Kościoła współczesnego, w: Duszpasterstwo chorych, T. Wielebski (red.), Warszawa 2005, s. 31-56.
Wielebski T., Wokół duszpasterskiej posługi kapelanów szpitalnych w Polsce, w: J. Brusiło (red.), Człowiek-duszpasterstwo-Kościół. Od pielgrzymki do ekologii, Kraków 2022, s. 315-366.
|
W cyklu 2021/22_L:
Literatura podstawowa: Jan Paweł II, List apostolski "Salvifici Doloris" o chrześcijańskim sensie ludzkiego cierpienia, Watykan 1984. Literatura uzupełniająca: Kępiński A., Poznanie chorego, Warszawa 2002. |
W cyklu 2022/23_L:
Literatura podstawowa: Jan Paweł II, List apostolski "Salvifici Doloris" o chrześcijańskim sensie ludzkiego cierpienia, Watykan 1984. Literatura uzupełniająca: Kępiński A., Poznanie chorego, Warszawa 2002. |
W cyklu 2023/24_L:
Literatura podstawowa: Jan Paweł II, List apostolski "Salvifici Doloris" o chrześcijańskim sensie ludzkiego cierpienia, Watykan 1984. Literatura uzupełniająca: Kępiński A., Poznanie chorego, Warszawa 2002. |
Uwagi
|
W cyklu 2021/22_L:
Student ma podstawową wiedzę i świadomość na temat psychofizycznych zmian zachodzących u osób chorych i przewlekle chorych. |
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: