Nowy Testament a 1 Księga Henocha - recepcje i reinterpretacje teologiczne - wykład monograficzny z zakresu teologii/biblistyki WT-CTR-WMKH
Zajęcia o charakterze wykładu interaktywnego poszerzają znajomość kontekstu Nowego Testamentu u absolwenta o wybrane motywy i tematy z żydowskiej tradycji apokaliptycznej okresu Drugiej Świątyni. W ramach zajęć student zapoznaje się najpierw z samym utworem znanym dzisiaj pod nazwą 1 Księga Henocha i jego kompilacyjnym charakterem oraz tradycjami, których nośnikiem są poszczególne części tego dzieła. Uczy się charakteryzować jego podstawowe cechy i tematy w ramach nurtu apokaliptyki żydowskiej okresu Drugiej Świątyni oraz zapoznaje się z najważniejszymi recepcjami tego utworu. Następnie na podstawie analiz wybranych tekstów Nowego Testamentu student zapoznaje się z interpretacjami tego utworu w tradycji wczesnochrześcijańskiej, z dekontekstualizacjami i rekontekstualizacjami oraz znaczeniem teologicznym poszczególnych motywów, symboliki, tematów.
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
CTR_W04 Absolwent zna zagadnienia związane z wpływem apokaliptycznych tekstów i tradycji okresu Drugiej Świątyni na język tekstów Nowego Testamentu oraz tematykę eschatologiczną.
CTR_U11 Absolwent umie wziąć udział w debacie i dyskutować na tematy związane z zagadnieniami recepcji motywów teologicznych obecnych w 1 Księdze Henocha a Nowym Testamentem.
TMA_W04 Absolwent ma podstawową wiedzę w zakresie teologicznego podłoża tekstów Nowego Testamentu dotyczącego wybranych tekstów z nurtu apokaliptyki okresu Drugiej Świątyni
TMA_U03 Umie merytorycznie dyskutować na temat teologicznego tła NT mającego źródła w żydowskiej apokaliptyce oraz wyjaśniać znaczenie recepcji wcześniejszych koncepcji i tematów teologicznych w NT w interpretacji przez współczesnego odbiorcę.
Kryteria oceniania
Do zaliczenia przedmiotu student zobowiązany jest do aktywnego uczestnictwa w zajęciach, zapoznania się z wymaganymi tekstami źródłowymi oraz opanowania omawianych zagadnień.
Werfykacja postępów w uczeniu się dokonywana jest na bieżąco podczas zajęć poprzez udział w dyskusjach - oceniane jest zarówno zdobywanie wiedzy z poszczególnych zagadnień, jak i rozwijanie umiejetności dyskutowania na dane zagadnienia poprzez zdobywanie niezbędnej wiedzy.
Ostateczną weryfikacją jest ustny egzamin, sprawdzajacy stopień przyswojenia wymaganych tekstów źródłowych; opanowanie materiału wyjaśniajacego podawanego podczas zajęć i na podstawie zalecanej literatury uzupełniajacej oraz umiejetnośc dyskutowania.
Ocena bardzo dobra
Student potrafi streścić poszczególne części utworu 1 Henocha oraz scharakteryzować ich główne tematy wykazując to, co jest w nich wspólne oraz podaje istotne różnice i wymienia nowe aspekty i tematy w nich występujące. Biegle wskazuje na teksty Nowego Testamentu, gdzie znajdują się odniesienia do tego utworu. Potrafi opisywać związki zachodzące pomiędzy utworami. Ma umiejętność rozróżnienia co w tych referencjach ma swoje źródło w 1 Księdze Henocha, a co nawiązuje do tradycji przekazywanych przez 1 Księgę Henocha już w formie recepcji. Wyjaśnia szczegółowo poszczególne tematy teologiczne obecne w obydwu utworach i charakteryzuje zakres możliwych recepcji lub trawestacji poszczególnych motywów i tematów w Nowym Testamencie.
Ocena dobra
Student potrafi streścić ogólnie 1 Księgę Henocha oraz scharakteryzować jej główne tematy. Umie wskazać na teksty Nowego Testamentu, gdzie znajdują się odniesienia do tego utworu oraz scharakteryzować naturę tych referencji. Wyjaśnia poszczególne tematy teologiczne obecne w obydwu utworach i charakteryzuje zakres możliwych recepcji lub trawestacji.
Ocena dostateczna
Student potrafi streścić ogólnie 1 Księgę Henocha. Umie wymienić teksty Nowego Testamentu, w których rozpoznaje się odniesienia do tego utworu i potrafi ogólnie opisać zachodzące pomiędzy tymi utworami związki. Wymienia najważniejsze tematy teologiczne łączące te utwory i wskazuje na zakres recepcji lub trawestacji.
Literatura
Lektura obowiązkowa:
I Księga Henocha, przekład R. Rubinkiewicz, w: Apokryfy Starego Testamentu, oprac. i wstępy R. Rubinkiewicz, Warszawa: Vocatio 1999, 144-189.
Wybrane fragmenty tekstów NT omawiane podczas zajęć.
Lektura uzupełniająca:
Lektura uzupełniająca:
M. Parchem, red., Pisma apokaliptyczne i Testamenty, Kraków-Mogilany: Enigma Press 2010, (Wprowadzenie do apokaliptyki) 21-111.
M. Parchem, Transformacja kosmosu w literaturze międzytestamentalnej, Verbum Vitae 31 (2017) 149-168.
R. Rubinkiewicz, Wprowadzenie do apokryfów Starego Testamentu, Lublin 1987, 11-18.
S. Mędala, Wprowadzenie do literatury międzytestamentalnej, Kraków 1994, 126-142.
R. Rubinkiewicz, Eschatologia Hen 9-11 a Nowy Testament, Lublin 1984.
R. Rubinkiewicz, Kwestia cierpienia w apokaliptyce żydowskiej, Roczniki Teologiczne 44/1 (1997) 79-88.
P. Wańczyk, Motyw aniołów w etiopskiej Księdze Henocha jako przedstawienie prawd o Bogu i człowieku, Hermeneutica et Judaica 9, 139-151.
George W. E. Nickelsburg, 1 Enoch 1. Chapters 1-36; 81-108, Fortress Press 2001.
George W. E. Nickelsburg, 1 Enoch 2. Chapters 37-82, Fortress Press 2012.
John C. Reeves and Anette Yoshiko Reed, Enoch from Antiquity to the Middle Ages, vol. 1: Sources from Judaism, Christianity, and Islam, Oxford University Press 2018.
Angela K. Harkins, Kelly Coblentz Bautch, and John C. Endres, eds., The Watchers in Jewish and Christian Traditions, Fortress Press 2014.
Gabriele Boccaccini, Enoch and the Messiah Son of Man: Revisiting the Book of Parables, Grand Rapids: Eerdmans, 2007.
Leslie W. Walck, The Son of Man in the Parables of Enoch and Matthew, T&T Clark 2011.
Matthew Novenson, “The Jewish Messiahs, the Pauline Christ, and the Gentile Question”, JBL 128/2 (2009) 357-373.
Daniel C. Olson, “‘Those Who Have Not Defiled Themselves with Women’: Revelation 14:4 and the Book of Enoch.” The Catholic Biblical Quarterly 59, no. 3 (1997): 492–510. http://www.jstor.org/stable/43723015.
Andrei A. Orlov, Divine Mysteries in the Enochic Tradition, Extasis. Religious Experience from Antiquity to the Middle Ages 11, Ge Gruyter 2023.
D. Muszytowska, Metaphtonymy of asteres planetai in the Epistle of Jude 13 in the Light of the First Book of Enoch, The Biblical Annals 14/3 (2024) 481-505.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: