Profilaktyka uzależnień WSR-NR-D-PZR2
1. Zajęcia organizacyjne (Cel zajęć – założenia i wymagania – organizacja zajęć – treści zajęciowe oraz wprowadzenie – zasady zaliczanie)
2. Uzależnienia – rodzaje, mechanizmy, wyjaśnienia (Zbliżenia definicyjne – mechanizmy – przebieg uzależnienia – diagnozowanie/rozpoznawanie uzależnień)
3. Uzależnienia jako przedmiot dociekań naukowych (Wybrane podejścia, teorie i koncepcje wyjaśniające uzależniania)
4. Uzależnienia od substancji psychoaktywnych (Klasyfikacje – definicje – rodzaje substancji psychoaktywnych oraz ich charakterystyka)
5. Uzależnienie od alkoholu (Charakterystyka – przebieg – czynniki ryzyka – skutki i konsekwencje)
6. Uzależnienia czynnościowe – charakterystyka (Definiowanie – klasyfikowanie – wyjaśnianie – znaczenie)
7. Uzależnienie od Internetu jako przykład uzależnienia czynnościowego (Nowe uzależnienia i ich znaczenie – charakterystyka uzależnienia od Internetu – uwarunkowania i przebieg – rozpoznanie i diagnoza)
8. Czym jest (sycho)profilaktyka? (Zbliżenie definicyjne – poziomy profilaktyki – rodzaje profilaktyki – odbiorcy/adresaci)
9. Wybrane modele oddziaływań profilaktycznych (Modelowanie pożądanych zachowań – modyfikowanie oczekiwań – modyfikacja subiektywnych norm – budowanie więzi)
10. Młodzież jako cel działań profilaktycznych (Młodzież jako grupa wysokiego ryzyka – uwarunkowania środowiskowe – strategie oddziaływań)
11. (Pycho)Profilaktyka w szkole (Strategie – możliwości – uwarunkowania ramowe – programy i ich realizacja)
12. Znaczenie rozwoju osobistego (Perspektywa poznawczo-behawioralna w profilaktyce – postrzeganie siebie i innych – strategie działania – kontrola poznawcza)
13. Skuteczność psychoprofilaktyki (Wnioski i rezultaty ewaluacji programów profilaktycznych)
14. Powtórzenie materiału (Przegląd i przedyskutowanie poruszanych zagadnień)
15. Zaliczenie
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
Wiedza:
EK_1 - Ma podstawową wiedzę na temat mechanizmów uzależnień oraz psychospołecznych modeli ich wyjaśniania. Posiada elementarną wiedzę o różnych rodzajach uzależnień oraz ich charakterze. Ma wiedzę na temat projektowania działań profilaktycznych na różnych poziomach.
Umiejętności:
EK_2 - Potrafi dokonać obserwacji i interpretacji sytuacji uzależnień w kontekście projektowania oddziaływań profilaktycznych na różnych poziomach; analizuje ich powiązania z różnymi obszarami działalności z zakresu nauk o rodzinie.
Kompetencje społeczne:
EK_3 - Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego (intelektualnego i religijno-duchowego), dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia.
ECTS:
udział w wykładzie - 30
przygotowanie do wykładu - 5
lektura tekstów - 15
przygotowanie do testu- 10
LICZBA ECTS - 2
Kryteria oceniania
Metody:
Efekty wiedzy
metoda dydaktyczna – wykład informacyjny, prezentacja multimedialna, indywidualna lektura literatury przedmiotu
weryfikacja: test, aktywne uczestnictwo w zajęciach
Efekty umiejętności
metody dydaktyczne – wykład konwersatoryjny, dyskusja
weryfikacja - test, obserwacja aktywności studentów
Efekty kompetencji społecznych
metody dydaktyczne – dyskusja, analiza przypadków
weryfikacja – obserwacja pracy i aktywności studentów podczas zajęć, bieżąca informacja zwrotna
Kryteria oceniania:
Wiedza
Ocena 2 (ndst) – student nie potrafi nazwać i scharakteryzować mechanizmów uzależnienia, ważniejszych koncepcji wyjaśniających uzależnienia, nie zna podstawowych pojęć oraz problemów związanych profilaktyką uzależnień oraz jej zakresu.
Ocena 3 (dst) – student w ograniczonym stopniu (nie w pełni) potrafi nazwać i scharakteryzować mechanizmy uzależnienia, ważniejsze koncepcje wyjaśniające uzależnienia, zna częściowo podstawowe pojęcia oraz problemy związane z profilaktyką uzależnień oraz jej zakresem (min. 50%)
Ocena 4 (db) – student poprawnie potrafi nazwać i scharakteryzować mechanizmy uzależnienia, ważniejsze koncepcje wyjaśniające uzależnienia, potrafi poprawnie wskazać podstawowe pojęcia oraz problemy związane z profilaktyką uzależnień oraz jej zakresem (min. 65%)
Ocena 5 (bdb) – student potrafi dokładnie nazwać i opisać podstawowe stanowiska psychologiczne odnoszące się do osób starszych, najważniejszych aspektów starzenia się i aktywności ludzi starszych, potrafi nazwać i scharakteryzować przedmiot i zakres zainteresowań psychologii starzenia się (min. 75%).
Umiejętności
Ocena 2 (ndst) – student nie posiada elementarnych umiejętności wyjaśniania mechanizmów uzależnień oraz interpretowania postaw i zachowań osób uzależnionych w kontekście projektowania oddziaływań profilaktycznych
Ocena 3 (dst) – student w ograniczonym stopniu posiada elementarne umiejętności wyjaśniania mechanizmów uzależnień oraz interpretowania postaw i zachowań osób uzależnionych w kontekście projektowania oddziaływań profilaktycznych
Ocena 4 (db) – student posiada umiejętności wyjaśniania mechanizmów uzależnień oraz interpretowania postaw i zachowań osób uzależnionych w kontekście projektowania oddziaływań profilaktycznych
Ocena 5 (bdb) – student posiada wysokie umiejętności wyjaśniania mechanizmów uzależnień oraz interpretowania postaw i zachowań osób uzależnionych w kontekście projektowania oddziaływań profilaktycznych
Kompetencje społeczne
Ocena 2 (ndst) – student nie uznaje wagi i znaczenia problematyki zapobiegania uzależnieniom oraz społecznych konsekwencji uzależnień
Ocena 3 (dst) – student w ograniczonym stopniu uznaje wagę i znaczenie problematyki zapobiegania uzależnieniom oraz społecznych konsekwencji uzależnień
Ocena 4 (db) – student uznaje wagę i znaczenie problematyki zapobiegania uzależnieniom oraz społecznych konsekwencji uzależnień.
Ocena 5 (bdb) – student w pełni uznaje wagę i znaczenie problematyki zapobiegania uzależnieniom oraz społecznych konsekwencji uzależnień.
Do zaliczenia przedmiotu wymagane jest:
1. obecność i aktywny udział w zajęciach - dopuszczalne są 2 nieusprawiedliwione nieobecności; każda kolejna nieobecność skutkuje koniecznością przygotowania dodatkowej pracy pisemnej lub odpowiedzią ustną z zakresu tematycznego zajęć;
2. Zaliczenie pisemne na ocenę składające się ze sprawdzianu pisemnego w formie samodzielnego opracowania zagadnień problemowych
Literatura
• Gaś Z. (1993), Profilaktyka uzależnień. Warszawa: WSiP.
• Gaś Z. (1995), Pomoc psychologiczna dzieci i młodzieży. Warszawa: WSiP, 1995
• Urban, B. Stanik, J. M. (2007), Uzależnienia - alkoholizm, narkomania, palenie tytoniu. Profilaktyka, terapia i resocjalizacja. [w]: Resocjalizacja : teoria i praktyka pedagogiczna. T. 2 / red. nauk. Bronisław Urban, Jan M. Stanik. - Warszawa : Wydaw. Nauk. PWN, 2007. - S. 20-56 :
• Ostrowska K.; Tatarowicz, J. (1996), Zanim w szkole będzie źle - profi-laktyka zagrożeń. Warszawa: CMPPP.
• Jedrzejko, M. (red.) (2009), Narkomania. Spojrzenie wieloaspektowe. Pułtusk – Warszawa: AH im. A. Gieysztora.
• Jędrzejko, M., Kowalski M., Rosik P. (2014), Uzależnienia behawioralne. Konteksty medyczno–socjologiczno–pedagogiczne. Radom: Karan.
• Jedrzejko, M. (red.) (2009) Współczesne teorie i praktyka profilaktyki uzależnień chemicznych i nie chemicznych. Warszawa: Fundacja Peda-gogium.
• K. Ostaszewski K. (2003), Skuteczność profilaktyki używania substancji psychoaktywnych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Zajączkowski K. (2003), Uzależnienia od substancji psychoaktyw-nych.WSiP, Warszawa 2003.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: