Podstawy pedagogiki specjalnej WSR-NR-D-PEDS
Ukazanie istoty pedagogiki specjalnej jako nauki teoretycznej i praktycznej; kształtowanie postawy humanistycznej, a zwłaszcza szacunku i wrażliwości na potrzeby osób niepełnosprawnych i wymagających pomocy. Postawa humanistyczna oparta na otwartości i dialogu, szacunku dla innych, wrażliwości na potrzeby osób niepełnosprawnych. Posługiwanie się wiedzą interdyscyplinarną dotyczącą problemów rozwojowych i niepełnosprawności. Rozumienie cele i zasady pedagogiki specjalnej. Umiejętność zastosowania wiedzy z zakresu pedagogiki specjalnej w kontaktach z osobami niepełnosprawnymi.
Treści programowe:
1. Przedmiot i zakres i subdyscypliny pedagogiki specjalnej.
2. Uwarunkowania historyczne rozwoju pedagogiki specjalnej i szkolnictwa specjalnego.
3. Sytuacja szkolnictwa specjalnego w Polsce dzisiaj.
4. Zasady i metody pedagogiki specjalnej.
5. Klasyfikacja osób niepełnosprawnych.
6. Formy postępowania terapeutyczno-wychowawczego.
7. Dziedziny szczegółowe pedagogiki specjalne: pedagogika niepełnosprawnych intelektualne, tyflopedagogika, surdopedagogika, pedagogika terapeutyczna, pedagogika osób z trudnościami w uczeniu się, pedagogika resocjalizacyjna, pedagogika osób starszych.
8. Problemy rodzin dzieci niepełnosprawnych: trauma, proces żałoby, problemy emocjonalne, społeczne, organizacyjne, ekonomiczne rodziny.
9. Praca z rodziną.
10. Organizacje działające na rzecz osób niepełnosprawnych.
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
Student ma podstawową wiedzę dotyczącą: etiologii i diagnozy upośledzenia umysłowego, problemów emocjonalnych rodziny dziecka niepełnosprawnego, organizacji kształcenia oraz organizacji procesu wychowawczo-edukacyjno-terapeutycznego placówek dla uczniów z upośledzeniem umysłowym.
Kryteria oceniania
Wiedza:
Ocena 2 (ndst) – student nie potrafi scharakteryzować elementarną terminologię używaną w Pedagogice, nie ma wiedzy na temat rozwoju człowieka w cyklu życia oraz na temat podstawowych teorii dotyczących wychowania i środowisk wychowawczych.
Ocena 3 (dst) – student w ograniczonym stopniu charakteryzuje elementarną terminologię używaną w Pedagogice, nie w pełni wyjaśnia istotę rozwoju człowieka w cyklu życia oraz w ograniczonym stopniu charakteryzuje podstawowe teorie dotyczące wychowania i środowisk wychowawczych.
Ocena 4 (db) – student poprawnie charakteryzuje elementarną terminologię używaną w Pedagogice, potrafi ogólnie wyjaśnić istotę rozwoju człowieka w cyklu życia oraz ogólnie scharakteryzować podstawowe teorie dotyczące wychowania i środowisk wychowawczych (min. 50%).
Ocena 5 (bdb) – student dokładnie charakteryzuje elementarną terminologię używaną w Pedagogice, potrafi szczegółowo wyjaśnić istotę rozwoju człowieka w cyklu życia oraz dokonać pełnej charakterystyki podstawowych teorii dotyczących wychowania i środowisk wychowawczych (min. 80%).
Umiejętności:
Ocena 2 (ndst) – student nie potrafi dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych i analizować ich powiązania z różnymi obszarami działalności z zakresu Pedagogiki; nie potrafi w sposób precyzyjny i spójny wypowiadać się na tematy dotyczące wybranych zagadnień z zakresu Pedagogiki.
Ocena 3 (dst) – student w ograniczonym stopniu dokonuje obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych i analizuje ich powiązania z różnymi obszarami działalności z zakresu Pedagogiki; częściowo wykazuje umiejętność wypowiadania się na tematy dotyczące wybranych zagadnień z zakresu Pedagogiki.
Ocena 4 (db) – student poprawnie dokonuje obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych i analizuje ich powiązania z różnymi obszarami działalności z zakresu Pedagogiki; potrafi wypowiadać się na tematy dotyczące wybranych zagadnień z zakresu Pedagogiki.
Ocena 5 (bdb) – student w pełni dokonuje obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych i analizuje ich powiązania z różnymi obszarami działalności z zakresu Pedagogiki; całkowicie poprawnie potrafi wypowiadać się na tematy dotyczące wybranych zagadnień z zakresu Pedagogiki.
Kompetencje społeczne:
Ocena 2 (ndst) – student nie posiada świadomości poziomu swojej wiedzy i umiejętności, nie rozumie potrzeby ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, nie dokonuje samooceny własnych kompetencji i nie doskonali umiejętności, nie wyznacza kierunków własnego rozwoju i kształcenia, nie ma przekonania o konieczności postępowania w sposób etyczny i profesjonalny.
Ocena 3 (dst) – student w ograniczonym stopniu posiada świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, nie w pełnym zakresie rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, w ograniczonym stopniu dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, w niepełnym zakresie wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia, w ograniczonym stopniu ma przekonanie o konieczności postępowania w sposób etyczny i profesjonalny.
Ocena 4 (db) – student posiada świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje ogólnej samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza podstawowe kierunki własnego rozwoju i kształcenia, ma przekonanie o konieczności postępowania w sposób etyczny i profesjonalny.
Ocena 5 (bdb) – student w pełni posiada świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, w pełni rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje szczególowo samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia, ma przekonanie o konieczności postępowania w sposób etyczny i profesjonalny, bardzo często angażuje się w przebieg prowadzonych zajęć biorąc udział w dyskusjach, formułuje własne wypowiedzi oraz konstruktywne uwagi krytyczne.
Do zaliczenia wykładu wymagane jest:
1. obecność i aktywny udział w zajęciach - dopuszczalne są 3 nieusprawiedliwione nieobecności; każda kolejna nieobecność skutkuje obniżeniem oceny końcowej o pół stopnia;
2. prezentacja pracy semestralnej;
3. zaliczenie kolokwium.
Metody realizacji i weryfikacji:
Efekty wiedzy:
Realizacja: metody dydaktyczne – wykład informacyjny i konwersatoryjny, prezentacja multimedialna, indywidualna lektura literatury przedmiotu
weryfikacja: kolokwium, praca semestralna, przygotowanie do kolejnych wykładów oraz aktywny w nich udział
Efekty umiejętności:
Realizacja: metody dydaktyczne – wykład konwersatoryjny, lektura literatury przedmiotu
weryfikacja - praca semestralna, obserwacja aktywności studentów
Efekty kompetencji społecznych:
Realizacja: metody dydaktyczne – dyskusja, lektura literatury przedmiotu
weryfikacja – obserwacja pracy i aktywności studentów podczas zajęć, bieżąca informacja zwrotna
Literatura
Dykcik W. (red.), Pedagogika specjalna. Wydaw. UAM, Poznań 2001. Sękowska Z., Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej. Wydaw. WSPS, Warszawa 1998. Sowa J., Pedagogika specjalna w zarysie. Wydaw. FOSZE, Rzeszów 1997.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: