Diagnoza konfliktu WSR-NR-D-DK2
Chodzi o uświadomienie sobie własnych uczuć i postaw wobec typowych sytuacji konfliktów: zrozumienie związków między własnym zachowaniem a reakcjami i zachowaniem innych (pozostałych uczestników sytuacji, uzmysłowienie konieczności uczenia się nowych umiejętności np. osiągania konsensusu, konstruktywnych zachowań w sytuacjach konfliktu itp. oraz opanowanie umiejętności wspomagania konstruktywnego dialogu w sytuacjach konfliktowych.
Treści programowe:
1. Podstawy wiedzy o konflikcie
- współczesne definicje konfliktu, poziomy konfliktu,
- przyczyny konfliktu (krąg konfliktu wg. Ch. Moore'a)
- destruktywny - konstruktywny przebieg konfliktu (cykl)
- zachowania ludzi w sytuacjach konfliktu (style radzenia sobie z konfliktami - postawy)
- pozytywne aspekty konfliktów
- metody rozwiązywania konfliktów (negocjacje, mediacje)
2. Dynamika i eskalacja konfliktu
- Czynniki powodujące eskalacje konfliktu
- Zagrożenie poczucia tożsamości jako źródło konfliktu
3. Rola psychologa w sytuacjach konfliktu wartości (konflikty wokół osobistego gustu, ideałów, stylu życia, wartości, wierzeń itp)
- problem konfliktów wartości w szkole - tolerowanie tego co odmienne, współpraca między osobami reprezentującymi odmienne poglądy, kultury, religie.
4. Konflikty małżeńskie i rodzinne
- pomoc doradcy rodzinnego w rozwiązywaniu konfliktów
- metoda samopomocy w naprawie atmosfery rodzinnej.
- uczciwa kłótnia małżeńska.
5. Wprowadzenie do problematyki negocjacji
- podstawy dobrego kontaktu i porozumiewania się
- negocjacje nastawione na współpracę
- podstawowe reguły negocjacyjne
- etapy negocjacji nastawionych na współpracę.
6. Mediacje jako metoda rozwiązywania konfliktów rodzinnych:
- definicja, cele i zasady mediacji oraz zalety,
- mediacje w poradnictwie rodzinnym oraz w sprawach cywilnych (sądowych).
- przebieg mediacji (etapy).
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
Cele dydaktyczne przekazywanej wiedzy.
Wiedza:
EK_1 - wie, iż konflikt jest naturalnym elementem rzeczywistości społecznej, a sposób reakcji nań określa wyniki (konstruktywne/ destruktywne) konstytuujące jego znaczenie w naszym życiu,
EK_2 - zna własne uświadomione sobie ukryte teorie i doświadczenia z konfliktami,
EK_3 - zna konflikty jako zjawiska dynamicznego i interakcyjnego, w tym mechanizmu redukcji napięć i eskalacji konfliktu,
EK_4 - zna podstawowe elementy struktury procesu negocjacji (stanowiska, kwestie, interesy, przeformułowanie układu odniesienia).
Umiejętności:
EK_5 _ potrafi prowadzić analizy przyczyn i diagnozy oraz przebiegu konfliktu na podstawie studiów przypadków,
EK_6 - potrafi dokonać zmiany układu odniesienia - przekształcenie konfliktu z rywalizacyjnego zderzenia stanowsk na współpracę opartą o zrozumienie ukrytych interesów.
Kompetencje:
EK_7 - rozumie zasadność negocjacji i mediacji oraz potrzebę współpracy przy rozwiązywaniu konfliktów.
ECTS:
Udział w wykładach i ćwiczeniach - 30 godzin - 1 ECTS
Przygotowanie się do zajęć, zapoznanie z lekturami - 25 godzin - 1 ECTS
Przygotowanie się do zaliczenia, przygotowanie do kolokwium - testu, dyskusji - 30 godzin - 1 ECTS
Sumaryczna liczba punktów ECTS 3
Kryteria oceniania
Metoda wykładu i aktywnej dyskusji, prezentacja materiałów w formie multimedialnej.
1. Kolokwium z podstawowych wiadomości o metodach konstruktywnego podejścia do konfliktów i ich rozwiązywania, o mediacjach i negocjacjach w formie - testu.
2. Obecność - aktywne uczestnictwo w zajęciach.
3. Zadania domowe - analiza konfliktów z punktu widzenia omawianych koncepcji, przygotowanie się do dyskusji.
Oceny:
Bardzo dobry - student potrafi podać i zastosować prawidłowo informacje dotyczące diagnozy konfliktu oraz efektywnego stosowania metod jego rozwiązywania: podaje prawidłow definicję i rodzaje konfliktów, jego poziomy, przyczyny i obszary (krąg konfliktu - obszary), strategie podejść do konfliktów, czynniki eskalacji konfliktów; umie określić elementy diagnozy konfliktu w poradnictwie rodzinnym; prawidłowo określa rolę doradcy rodzinnego w podejściu do konfliktu w różnych środowiskach; potrafi prawidłowo podać metody rozwiązywania konfliktów - podać cele, zasady i etapy negocjacji i korzyści z ich stosowania; zna prawidłową definicję mediacji, potrafi określić cele, zasady i przebieg mediacji (etapy) oraz zalety mediacji jako metody rozwiązywania konfliktów.
Dobry - student potrafi podać prawidłowo definicję konfliktu, jego rodzaje, poziomy i przyczyny częściowo; podaje częściowo możliwe podejścia do konfliktów (strategie - style zachowań) i czynniki eskalacji konfliktów; umie określić elementy diagnozy konfliktu w poradnictwie rodzinnym; potrafi zdefiniować i zinterpretować rolę doradcy rodzinnego w podejściu do konfliktów z pominięciem niektórych istotnych elementów w pomocy rodzinom; umie podać prawidłowo metody rozwiązywania konfliktów, ale w ograniczonym zakresie podaje cele, zasady i etapy negocjacji; podaje niedokładnie definicję, cele, zasady, przebieg mediacji i zalety.
Dostateczny: student potrafi podać w ograniczonym zakresie definicję konfliktu, jego poziomy i przyczyny; podaje nieliczne możliwe podejścia do konfliktów (strategie - style zachowań)z pominięciem istotnych elementów; podaje nietrafnie czynniki eskalacji konfliktów; umie zdefiniować rolę doradcy rodzinnego w podejściu do konfliktów w z pominięciem istotnego elementu środowiska rodzinnego; podaje bez zrozumienia, niedokładnie definicję, cele, zasady, przebieg mediacji i negocjacji jako metod podejścia do konfliktów; nie potrafi podać elementów diagnozy konfliktu i metod jego rozwiązywania.
Niedostateczny (nie zaliczenie testu): Student nie potrafi podać prawidłowej definicji konfliktu,myli rozumienie poziomów konfliktów i nie podaje podstawowych przyczyn konfliktów; nie podaje strategii jako podejść do konfliktów; nie wykazuje zrozumienia dla określenia roli doradcy rodzinnego w rozwiązywaniu konfliktów; nie podaje informacji o negocjacjach i mediacjach jako metodach rozwiązywania konfliktów (definicji, celów, zasad, etapów) lub myli te metody; nie potrafi podać zalet stosowania negocjacji i mediacji w podejściu do konfliktów.
Metody realizacji i weryfikacji:
Efekty wiedzy:
Realizacja: metody dydaktyczne – wykład informacyjny, prezentacja multimedialna, indywidualna lektura literatury przedmiotu
Weryfikacja: przygotowanie do kolejnych zajęć oraz aktywny udział w zajęciach,test
Efekty umiejętności:
Realizacja: metody dydaktyczne – wykład konwersatoryjny
Weryfikacja - obserwacja aktywności studentów
Efekty kompetencji społecznych:
Realizacja: metody dydaktyczne – dyskusja
Weryfikacja – obserwacja pracy i aktywności studentów podczas zajęć, bieżąca informacja zwrotna.
Literatura
Literatura:
R. Boch, N. Osica, Sztuka prezentacji i wystąpienia publiczne, psychologia konfliktu i kontakty z mediami, Warszawa 2009.
- Czy tylko sąd rozstrzygnie nasz spór? Mediacja i sądownictwo polubowne. Informator o alternatywnych sposobach rozwiązywania sporów, Ministerstwo Sprawiedliwości, Warszawa 2010,
- Gut J. Haman W., (2003) Docenić konflikt. Zysk i S-ka
- Gut J., Haman W. Negocjacje nastawione na współpracę czyli jak rozwiązywać konflikty?, Ośrodek Negocjacji Kontrakt. s.c.
- Moore, Ch. (2009) Mediacje. Praktyczne strategie rozwiązywania konfliktów. Wolters Kluwer. Rozdz. 6, s. 155 - 165; Rozdz. 9, s. 238 - 248; Rozdz. 10, s. 257 - 271; Rozdz, 12. s. 302 - 309 (BATNA).
- Rozwiązywanie konfliktów. M.Deutsch, P.Coleman (red),2005. Wyd. U.J. Rozdz. 13, s. - 277 - 286
- A. Pietrzyk, Praca w zespole. Rozwiązywanie problemów i konfliktów grupowych, w: S. Pawlas-Czyż, Praca socjalna wobec współczesnych problemów społecznych, Toruń 2007, s. 15-29.
E. Sujak, Konflikty małżeńskie i rodzinne, w: Poradnictwo małżeńskie i rodzinne, Katowice 1988, s.101-115.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: