Śmierć i umieranie w perspektywie społeczno-kulturowej WSR-NR-1-SIU
- https://teams.microsoft.com/l/channel/19%3aifUV5xsltCTR98kgJcEyLr7Mo6a2c-1-nZkIrUkIF8U1%40thread.tacv2/Og%25C3%25B3lny?groupId=a5c123e6-8ee9-4e30-9dab-aa4ddd611e5f&tenantId=12578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3 (w cyklu 2021/22_Z)
- https://teams.microsoft.com/l/channel/19%3aifUV5xsltCTR98kgJcEyLr7Mo6a2c-1-nZkIrUkIF8U1%40thread.tacv2/Og%25C3%25B3lny?groupId=a5c123e6-8ee9-4e30-9dab-aa4ddd611e5f&tenantId=12578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3 (w cyklu 2023/24_Z)
Treści programowe
Wykład wprowadzający
1. Definicje śmierci i umierania
2. Śmierć krążeniowa i mózgowa
3. Śmierć w kulturze grecko-rzymskiej
4. Poglądy filozofów greckich na śmierć
5. Śmierć w kulturze judaistycznej
6. Śmierć w Piśmie św.
7. Śmierć kulturze wczesnochrześcijańskiej i średniowiecznej
8. Męczeństwo
9. Samobójstwo
10. Eutanazja
11. Umieranie na łonie rodziny
12. Umieranie w placówkach opieki
13. Opieka paliatywna
14. Śmierć i umieranie w kulturze popularnej
15. Śmierć i umieranie jako wyzwanie cywilizacyjne
|
W cyklu 2021/22_Z:
Treści programowe 1. Definicje śmierci i umierania 2. Śmierć krążeniowa i mózgowa 3. Śmierć w kulturze grecko-rzymskiej 4. Poglądy filozofów greckich na śmierć 5. Śmierć w kulturze judaistycznej 6. Śmierć w Piśmie św. 7. Śmierć kulturze wczesnochrześcijańskiej i średniowiecznej 8. Męczeństwo 9. Samobójstwo 10. Eutanazja 11. Umieranie na łonie rodziny 12. Umieranie w placówkach opieki 13. Opieka paliatywna 14. Śmierć i umieranie w kulturze popularnej 15. Śmierć i umieranie jako wyzwanie cywilizacyjne |
W cyklu 2022/23_Z:
Treści programowe 1. Definicje śmierci i umierania 2. Śmierć krążeniowa i mózgowa 3. Śmierć w kulturze grecko-rzymskiej 4. Poglądy filozofów greckich na śmierć 5. Śmierć w kulturze judaistycznej 6. Śmierć w Piśmie św. 7. Śmierć kulturze wczesnochrześcijańskiej i średniowiecznej 8. Męczeństwo 9. Samobójstwo 10. Eutanazja 11. Umieranie na łonie rodziny 12. Umieranie w placówkach opieki 13. Opieka paliatywna 14. Śmierć i umieranie w kulturze popularnej 15. Śmierć i umieranie jako wyzwanie cywilizacyjne |
W cyklu 2023/24_Z:
Treści programowe 1. Definicje śmierci i umierania 2. Śmierć krążeniowa i mózgowa 3. Śmierć w kulturze grecko-rzymskiej 4. Poglądy filozofów greckich na śmierć 5. Śmierć w kulturze judaistycznej 6. Śmierć w Piśmie św. 7. Śmierć kulturze wczesnochrześcijańskiej i średniowiecznej 8. Męczeństwo 9. Samobójstwo 10. Eutanazja 11. Umieranie na łonie rodziny 12. Umieranie w placówkach opieki 13. Opieka paliatywna 14. Śmierć i umieranie w kulturze popularnej 15. Śmierć i umieranie jako wyzwanie cywilizacyjne |
W cyklu 2024/25_Z:
Treści programowe Wykład wprowadzający 1. Definicje śmierci i umierania 2. Śmierć krążeniowa i mózgowa 3. Śmierć w kulturze grecko-rzymskiej 4. Poglądy filozofów greckich na śmierć 5. Śmierć w kulturze judaistycznej 6. Śmierć w Piśmie św. 7. Śmierć kulturze wczesnochrześcijańskiej i średniowiecznej 8. Męczeństwo 9. Samobójstwo 10. Eutanazja 11. Umieranie na łonie rodziny 12. Umieranie w placówkach opieki 13. Opieka paliatywna 14. Śmierć i umieranie w kulturze popularnej 15. Śmierć i umieranie jako wyzwanie cywilizacyjne |
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
E-Learning
W cyklu 2021/22_Z: E-Learning (pełny kurs) | W cyklu 2024/25_Z: E-Learning | W cyklu 2023/24_Z: E-Learning | W cyklu 2022/23_Z: E-Learning (pełny kurs) | W cyklu 2020/21_Z: E-Learning (pełny kurs) |
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
W cyklu 2023/24_Z: PO/H1 - obszar nauk humanistycznych - I stopień/JM | W cyklu 2019/20_Z: PO/S1 - obszar nauk społecznych - I stopień/JM | W cyklu 2021/22_Z: nie dotyczy | W cyklu 2020/21_Z: nie dotyczy | W cyklu 2022/23_Z: nie dotyczy | W cyklu 2024/25_Z: PO/S1 - obszar nauk społecznych - I stopień/JM |
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
W cyklu 2023/24_Z: OPIS ECTS:
Aktywność studenta Ilość godzin
udział w wykładzie 30
udział w ćwiczeniach
przygotowanie do wykładu 15
samodzielna lektura materiałów 15
konsultacje 5
czas na napisanie referatu/eseju/pracy 25
przygotowanie do egzaminu/kolokwium
SUMA GODZIN 90
LICZBA ECTS: 90 godz. = 3 ECTS
1 ECTS – udział w wykładach, aktywność: udział w dyskusjach i konsultacjach,
1 ECTS – samodzielna lektura materiałów, przygotowanie do wykładu
1 ECTS – przygotowanie pracy pisemnej/eseju | W cyklu 2024/25_Z: NRL_W02 - zna i rozumie w stopniu zaawansowanym znaczenie pojęć z zakresu nauk o rodzinie oraz dyscyplin pokrewnych z zakresie małżeństwa i życia rodzinnego, szczególnie rodzicielstwa i wychowania oraz form wsparcia rodziny - P6S_WG P6S_WT
NRL_W05 - zna i rozumie w stopniu zaawansowanym specyfikę funkcjonowania środowiska wychowawczego współczesnej rodziny w kontekście najważniejszych zmian społecznych oraz ich znaczenie dla procesów wychowawczych, rodzicielskich, opieki i wsparcia, z uwzględnieniem znaczenia indywidualizacji, innowacyjności, sekularyzacji, wielokulturowości, społecznych wymiarów pamięci i bezpieczeństwa (demograficznego, kulturowego i zdrowotnego) - P6S_WG
NRL_U04 - potrafi w stopniu zaawansowanym diagnozować oraz interpretować problemy osobiste bliskich związków, małżonków i członków rodziny (szczególnie w zakresie interakcji, rodzicielstwa, ochrony zdrowia, uzależnień, prokreacji i przechodzenia poszczególnych etapów życia); potrafi w stopniu zaawansowanym wskazać rozwiązania prawne i instytucie wsparcia w sytuacjach kryzysu i zagrożeń, prawidłowo prognozować ich dynamikę i skutki zastosowanych celowościowych rozwiązań, a także dokonać oceny etycznej i ewaluacji podjętych działań - P6S_UW P6S_UI
NRL_U05 - potrafi w stopniu zaawansowanym nazywać i interpretować zjawiska społeczne (kulturowe, polityczne, prawne, ekonomiczne, zdrowotne) i identyfikować ich związek z problematyką życia małżeńskiego, rodzinnego i rodzicielstwa - P6S_UW
NRL_K02 - jest w stopniu zaawansowanym gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy, poszukiwania, pogłębiania i aktualizowania własnej wiedzy z zakresu nauk o rodzinie, zasięgania opinii ekspertów w przypadku konieczności rozszerzonego poznania rzeczywistości życia rodzinnego koniecznego dla rozwiazywania problemów rodzinnych - P6S_KK
Metody i kryteria oceniania:
Praca pisemna/esej/ referat - 60%
Udział w wykładach – 20%
Udział w dyskusjach, konsultacjach, przygotowanie do wykładów – 20%
Punktacja i odpowiadająca jej ocena końcowa:
91 – 100 % - (5)
81 -90 % - (4,5)
71 -80 % - (4)
66 – 70 % - (3,5)
60 – 65 % - (3) |
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
W cyklu 2023/24_Z: obowiązkowy | W cyklu 2019/20_Z: fakultatywny dowolnego wyboru | W cyklu 2021/22_Z: obowiązkowy | W cyklu 2020/21_Z: fakultatywny dowolnego wyboru | W cyklu 2022/23_Z: obowiązkowy | W cyklu 2024/25_Z: obowiązkowy |
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
NRL_W02 - zna i rozumie w stopniu zaawansowanym znaczenie pojęć z zakresu nauk o rodzinie oraz dyscyplin pokrewnych z zakresie małżeństwa i życia rodzinnego, szczególnie rodzicielstwa i wychowania oraz form wsparcia rodziny - P6S_WG P6S_WT
NRL_W05 - zna i rozumie w stopniu zaawansowanym specyfikę funkcjonowania środowiska wychowawczego współczesnej rodziny w kontekście najważniejszych zmian społecznych oraz ich znaczenie dla procesów wychowawczych, rodzicielskich, opieki i wsparcia, z uwzględnieniem znaczenia indywidualizacji, innowacyjności, sekularyzacji, wielokulturowości, społecznych wymiarów pamięci i bezpieczeństwa (demograficznego, kulturowego i zdrowotnego) - P6S_WG
NRL_U04 - potrafi w stopniu zaawansowanym diagnozować oraz interpretować problemy osobiste bliskich związków, małżonków i członków rodziny (szczególnie w zakresie interakcji, rodzicielstwa, ochrony zdrowia, uzależnień, prokreacji i przechodzenia poszczególnych etapów życia); potrafi w stopniu zaawansowanym wskazać rozwiązania prawne i instytucie wsparcia w sytuacjach kryzysu i zagrożeń, prawidłowo prognozować ich dynamikę i skutki zastosowanych celowościowych rozwiązań, a także dokonać oceny etycznej i ewaluacji podjętych działań - P6S_UW P6S_UI
NRL_U05 - potrafi w stopniu zaawansowanym nazywać i interpretować zjawiska społeczne (kulturowe, polityczne, prawne, ekonomiczne, zdrowotne) i identyfikować ich związek z problematyką życia małżeńskiego, rodzinnego i rodzicielstwa - P6S_UW
NRL_K02 - jest w stopniu zaawansowanym gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy, poszukiwania, pogłębiania i aktualizowania własnej wiedzy z zakresu nauk o rodzinie, zasięgania opinii ekspertów w przypadku konieczności rozszerzonego poznania rzeczywistości życia rodzinnego koniecznego dla rozwiazywania problemów rodzinnych - P6S_KK
Kryteria oceniania
Praca pisemna/esej/ referat - 60%
Udział w wykładach – 20%
Udział w dyskusjach, konsultacjach, przygotowanie do wykładów – 20%
Punktacja i odpowiadająca jej ocena końcowa:
91 – 100 % - (5)
81 -90 % - (4,5)
71 -80 % - (4)
66 – 70 % - (3,5)
60 – 65 % - (3)
Wiedza:
- na ocenę 3 (dst.): wie czym jest i jakie wyzwania przed rodziną powoduje umieranie i śmierć jej członków, ale nie wie w czym przejawia się wkład chrześcijaństwa do kultury śmierci i umierania.
- na ocenę 4 (db.): poprawnie ukazuje czym jest i jakie wyzwania przed rodziną powoduje umieranie i śmierć jej członków, dobrze wie w czym przejawia się wkład chrześcijaństwa do kultury śmierci i umierania.
- na ocenę 5 (bdb.): doskonale orientuje się nie tylko czym jest i jakie wyzwania przed rodziną powoduje umieranie i śmierć jej członków i obszernie potrafi wskazać w czym przejawia się wkład chrześcijaństwa do kultury śmierci i umierania.
Umiejętności:
na ocenę 3 (dst.): student słabo interpretuje teksty z zakresu kultury śmierci i umierania, słucha ze zrozumieniem ustnej prezentacji, ale nie do końca potrafi ocenić ich wartość poznawczą.
- na ocenę 4 (db.): student poprawnie czyta i interpretuje teksty z zakresu kultury śmierci i umierania, słucha ze zrozumieniem ustnej prezentacji idei i argumentów, potrafi ocenić ich wartość poznawczą.
- na ocenę 5 (bdb.): student doskonale czyta i interpretuje teksty z zakresu kultury śmierci i umierania, zna argumenty filozoficzne i teologiczne, potrafi ocenić ich wartość poznawczą. Umie bardzo dobrze uzasadnić racjonalność prezentowanych w piśmie lub słowie argumentacji.
Kompetencje:
- na ocenę dostateczną (3-dst) student słabo zdaje sobie sprawę ze znaczenia projektu badań własnych dla opracowania rekomendacji na rzecz optymalizacji funkcjonowania środowiska rodzinnego.
- na ocenę dobrą (4-db) student wystarczająco zdaje sobie sprawę ze znaczenia projektu badań własnych dla opracowania rekomendacji na rzecz optymalizacji funkcjonowania środowiska rodzinnego.
- na ocenę bardzo dobrą (5-bdb) student doskonale zdaje sobie sprawę ze znaczenia projektu badań własnych dla opracowania rekomendacji na rzecz optymalizacji funkcjonowania środowiska rodzinnego.
efekty w obszarze wiedzy są osiągane takimi metodami jak: wykład informacyjny, wykład problemowy, prezentacja, indywidualna lektura tekstów, a weryfikowane przez ustne kolokwium lub pisemnym sprawdzianem.
Efekty w obszarze umiejętności są osiągane takimi jak samodzielna lektura tekstów z zakresu kultury śmierci i umierania, wykład informacyjny, prezentacja, a weryfikowane przez ustne kolokwium lub pisemnym sprawdzianem.
Efekty w obszarze kompetencji społecznych są osiągane za pomocą dyskusji o aktualnych i historycznych problemach kultury chrześcijańskiej, a weryfikacją jest kolokwium.
Kolokwium końcowe - praca pisemna - esej na wybrany temat, objętość ok. 5 stron standardowego maszynopisu, posiadającego wszystkie elementy tekstu naukowego.
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Literatura podstawowa:
Sobór Watykański II, Dokumenty Soborowe, Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, Poznań 1968.
Encyklika Evangelium vitae Ojca Świętego Jana Pawła II do biskupów, do kapłanów i diakonów, do zakonników i zakonnic, do katolików świeckich oraz do wszystkich ludzi dobrej woli o wartości i nienaruszalności życia ludzkiego. Kraków 1995.
Godność i prawa osoby ludzkiej. Międzynarodowa Komisja Teologiczna, 16 X 1984, w: Compagnoni F.: Prawa człowieka: geneza, historia i zaangażowanie chrześcijańskie. Kraków 2000, s. 298–322; Od praw człowieka do praw narodów. Przemówienie Ojca świętego do Zgromadzenia Ogólnego ONZ. L’Osservatore Romano, wyd. pol. 1995; 11-12, s. 4–9.
Jan Paweł II, Orędzie na III Światowy Dzień Chorego 1995 r., „L’Osservatore Romano”, wyd. pol. 1995, nr 1.
Jan Paweł II, Umrzeć w Chrystusie, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol. 10(1989), nr 10–11.
Jan Paweł II, Człowiek wobec tajemnicy śmierci, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol. 13(1992), nr 7.
Jan Paweł II, List apostolski Salvifici doloris o chrześcijańskim sensie ludzkiego cierpienia, w: Wybór Listów Ojca świętego Jana Pawła II, t. I, Kraków 1997, s. 39-79.
Literatura uzupełniająca
Ariès, Ph., Człowiek i śmierć, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1992.
Ariès, Ph., Śmierć odwrócona, w: S. Cichowicz, J. M. Godzimirski (wyb.), Antropologia śmierci: myśl francuska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 227-281.
Bańka A. R., Tomasza z Akwinu koncepcja człowieka a problem śmierci w świetle współczesnej eschatologii, [w:] Filozofia a śmierć, red. M. Wójtowicz, W. Kania, ISBN 978-83- 925287-7-7, Katowice 2007, s. 85–99.
Biesaga T., Kontrowersje wokół nowej definicji śmierci, ,,Medycyna Praktyczna” 2006, nr 2, s. 20–23.
Biesaga T., Wobec zgody domniemanej i zawłaszczania zwłok do transplantacji, ,,Medycyna praktyczna” 2006, nr 1, s.20–24.
Binnebesel, J., Tanatopedagogika w doświadczeniu wielowymiarowości człowieka i śmierci, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2013.
Biskup M., Eutanazja dramatem człowieka, w: Życie – dar nienaruszalny. Wokół encykliki „Evangelium Vitae”, red. A. Młotek, T. Reroń, Warszawa 1995, s. 91–96.
Cohen, J., A. P. Mannarino, E. Deblinger, Terapia traumy i traumatycznej żałoby u dzieci i młodzieży. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2012.
Dziedzic J., Spór o eutanazję, Kraków 2005.
Gardocka M., Problem zgody domniemanej w polskiej transplantologii, ,,Warszawskie Studia Teologiczne", 2013, XXVI/1, s. 247-260.
Grzybowski, P. P., Praktyczne cele i aspekty kształcenia tanatologicznego pedagogów i nauczycieli. W: J. Binnebesel, A. Janowicz, P. Krakowiak (red.), Jak rozmawiać z uczniami o końcu życia i wolontariacie hospicyjnym, Gdańsk: Via Medica, 2009, s. 7-19.
Góralczyk P., Etyczne uzasadnienie regulacji formalnej zgody, w: Etyczne aspekty transplantacji narządów, red. A. Marcol, Opole 1996, s. 113–121.
Góralski R., Prawne i społeczne aspekty eutanazji, Kraków 2007.
Guzowski A., Krajewska-Kułak E. Bejda G. (red.), Kultura śmierci, kultura umierania, Białystok 2016.
Guzewicz W., Mikucki A., Strękowski S. (red.), Chrześcijańskie świadectwo wczoraj i dziś, Ełk 2013.
Kaczmarek T., Marcinkowski J.T., Internet- a problematyka śmierci. w: W drodze do brzegu życia, Krajewska-Kułak E., Nyklewicz W., Lewko J., Łukaszuk C. (red). ABIS, Białystok, 2008, tom II, s. 221-228.
Kazberuk G., Śmierć w filmie fabularnym, w: W drodze do brzegu życia, Krajewska-Kułak E., Łukaszuk C., Jankowiak B.(red.), ABIS, Białystok, 2008, tom IV, s. 47-66.
Kosmala J., Kowal K., Reakcje rodziny jako element warunkujący zabiegi transplantacyjne w opiniach środowiska medycznego, w: Dar życia i jego społeczny kontekst. Zabiegi transplantologiczne w świadomości społecznej, red. B. Pawlica, M. S. Szczepański, Tychy 2003, s. 40–55.
Machinek M., Śmierć w dyspozycji człowieka. Teologia moralna wobec problemów etycznych u kresu życia ludzkiego. Olsztyn 2001.
Malczewski J., Eutanazja: gdy etyka zderza się z prawem – stan prawny na 1 września 2012 r., Warszawa 2012.
Mrzygłód P., Filozoficzno-egzystencjalna anatomia choroby, cierpienia i śmierci, „Wrocławski Przegląd Teologiczny”, 2(2016), s. 69-97.
Mrzygłód P., Etyczno-moralne postawy wobec cierpienia, nieuleczalnej choroby i śmierci człowieka – w świetle ustaleń antropologii filozoficznej, „Studia Teologiczne. Białystok – Drohiczyn – Łomża”, nr 34, (2016), s. 61-92.
Pietrzykowski T., Spór o eutanazję: etyczne problemy prawa, Katowice 2007.
Szeroczyńska M., Eutanazja i wspomagane samobójstwo na świecie: studium prawno porównawcze, Kraków 2004.
Sikora A., Transplantacja narządów w świetle nauki Kościoła i wypowiedzi Jana Pawła II, ,,Kardiochirurgia i Torakochirurgia Polska” 2004, nr 4, s. 119-126.
Strękowski S., Człowiek wobec śmierci w wybranych pismach św. Grzegorza z Nyssy, „Studia Ełckie” 24(2022), s. 171-190.
Vovelle, M., Śmierć w cywilizacji Zachodu: od roku 1300 po współczesność. Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, 2004.
Ziębińska-Witek A.: Turystyka śmierci jako zjawisko kulturowe, „Acta Humana”, 4(2013), nr1, s. 23-35.
|
W cyklu 2021/22_Z:
Literatura: Ariès, Ph., Człowiek i śmierć, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1992. Ariès, Ph., Śmierć odwrócona, w: S. Cichowicz, J. M. Godzimirski (wyb.), Antropologia śmierci: myśl francuska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 227-281. Bańka A. R., Tomasza z Akwinu koncepcja człowieka a problem śmierci w świetle współczesnej eschatologii, [w:] Filozofia a śmierć, red. M. Wójtowicz, W. Kania, ISBN 978-83- 925287-7-7, Katowice 2007, s. 85–99. Biesaga T., Kontrowersje wokół nowej definicji śmierci, ,,Medycyna Praktyczna” 2006, nr 2, s. 20–23. Biesaga T., Wobec zgody domniemanej i zawłaszczania zwłok do transplantacji, ,,Medycyna praktyczna” 2006, nr 1, s.20–24. Binnebesel, J., Tanatopedagogika w doświadczeniu wielowymiarowości człowieka i śmierci, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2013. Cohen, J., A. P. Mannarino, E. Deblinger, Terapia traumy i traumatycznej żałoby u dzieci i młodzieży. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2012. Gardocka M., Problem zgody domniemanej w polskiej transplantologii, ,,Warszawskie Studia Teologiczne", 2013, XXVI/1, s. 247-260. Grzybowski, P. P., Praktyczne cele i aspekty kształcenia tanatologicznego pedagogów i nauczycieli. W: J. Binnebesel, A. Janowicz, P. Krakowiak (red.), Jak rozmawiać z uczniami o końcu życia i wolontariacie hospicyjnym, Gdańsk: Via Medica, 2009, s. 7-19. Góralczyk P., Etyczne uzasadnienie regulacji formalnej zgody, w: Etyczne aspekty transplantacji narządów, red. A. Marcol, Opole 1996, s. 113–121. Góralski R., Prawne i społeczne aspekty eutanazji, Kraków 2007. Guzowski A., Krajewska-Kułak E. Bejda G. (red.), Kultura śmierci, kultura umierania, Białystok 2016. Guzewicz W., Mikucki A., Strękowski S. (red), Chrześcijańskie świadectwo wczoraj i dziś, Ełk 2013. Kaczmarek T., Marcinkowski J.T., Internet- a problematyka śmierci. w: W drodze do brzegu życia, Krajewska-Kułak E., Nyklewicz W., Lewko J., Łukaszuk C. (red). ABIS, Białystok, 2008, tom II, s. 221-228. Kazberuk G., Śmierć w filmie fabularnym, w: W drodze do brzegu życia, Krajewska-Kułak E., Łukaszuk C., Jankowiak B.(red.), ABIS, Białystok, 2008, tom IV, s. 47-66. Kosmala J., Kowal K., Reakcje rodziny jako element warunkujący zabiegi transplantacyjne w opiniach środowiska medycznego, w: Dar życia i jego społeczny kontekst. Zabiegi transplantologiczne w świadomości społecznej, red. B. Pawlica, M. S. Szczepański, Tychy 2003, s. 40–55. Machinek M., Śmierć w dyspozycji człowieka. Teologia moralna wobec problemów etycznych u kresu życia ludzkiego. Olsztyn 2001. Malczewski J., Eutanazja: gdy etyka zderza się z prawem – stan prawny na 1 września 2012 r., Warszawa 2012. Mrzygłód P., Filozoficzno-egzystencjalna anatomia choroby, cierpienia i śmierci, „Wrocławski Przegląd Teologiczny”, 2(2016), s. 69-97. Mrzygłód P., Etyczno-moralne postawy wobec cierpienia, nieuleczalnej choroby i śmierci człowieka – w świetle ustaleń antropologii filozoficznej, „Studia Teologiczne. Białystok – Drohiczyn – Łomża”, nr 34, (2016), s. 61-92. Pietrzykowski T., Spór o eutanazję: etyczne problemy prawa, Katowice 2007. Szeroczyńska M., Eutanazja i wspomagane samobójstwo na świecie: studium prawno porównawcze, Kraków 2004. Sikora A., Transplantacja narządów w świetle nauki Kościoła i wypowiedzi Jana Pawła II, ,,Kardiochirurgia i Torakochirurgia Polska” 2004, nr 4, s. 119-126. Vovelle, M., Śmierć w cywilizacji Zachodu: od roku 1300 po współczesność. Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, 2004. Ziębińska-Witek A.: Turystyka śmierci jako zjawisko kulturowe, „Acta Humana”, 4(2013), nr1, s. 23-35. |
W cyklu 2022/23_Z:
Literatura: Ariès, Ph., Człowiek i śmierć, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1992. Ariès, Ph., Śmierć odwrócona, w: S. Cichowicz, J. M. Godzimirski (wyb.), Antropologia śmierci: myśl francuska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 227-281. Bańka A. R., Tomasza z Akwinu koncepcja człowieka a problem śmierci w świetle współczesnej eschatologii, [w:] Filozofia a śmierć, red. M. Wójtowicz, W. Kania, ISBN 978-83- 925287-7-7, Katowice 2007, s. 85–99. Biesaga T., Kontrowersje wokół nowej definicji śmierci, ,,Medycyna Praktyczna” 2006, nr 2, s. 20–23. Biesaga T., Wobec zgody domniemanej i zawłaszczania zwłok do transplantacji, ,,Medycyna praktyczna” 2006, nr 1, s.20–24. Binnebesel, J., Tanatopedagogika w doświadczeniu wielowymiarowości człowieka i śmierci, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2013. Cohen, J., A. P. Mannarino, E. Deblinger, Terapia traumy i traumatycznej żałoby u dzieci i młodzieży. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2012. Gardocka M., Problem zgody domniemanej w polskiej transplantologii, ,,Warszawskie Studia Teologiczne", 2013, XXVI/1, s. 247-260. Grzybowski, P. P., Praktyczne cele i aspekty kształcenia tanatologicznego pedagogów i nauczycieli. W: J. Binnebesel, A. Janowicz, P. Krakowiak (red.), Jak rozmawiać z uczniami o końcu życia i wolontariacie hospicyjnym, Gdańsk: Via Medica, 2009, s. 7-19. Góralczyk P., Etyczne uzasadnienie regulacji formalnej zgody, w: Etyczne aspekty transplantacji narządów, red. A. Marcol, Opole 1996, s. 113–121. Góralski R., Prawne i społeczne aspekty eutanazji, Kraków 2007. Guzowski A., Krajewska-Kułak E. Bejda G. (red.), Kultura śmierci, kultura umierania, Białystok 2016. Guzewicz W., Mikucki A., Strękowski S. (red), Chrześcijańskie świadectwo wczoraj i dziś, Ełk 2013. Kaczmarek T., Marcinkowski J.T., Internet- a problematyka śmierci. w: W drodze do brzegu życia, Krajewska-Kułak E., Nyklewicz W., Lewko J., Łukaszuk C. (red). ABIS, Białystok, 2008, tom II, s. 221-228. Kazberuk G., Śmierć w filmie fabularnym, w: W drodze do brzegu życia, Krajewska-Kułak E., Łukaszuk C., Jankowiak B.(red.), ABIS, Białystok, 2008, tom IV, s. 47-66. Kosmala J., Kowal K., Reakcje rodziny jako element warunkujący zabiegi transplantacyjne w opiniach środowiska medycznego, w: Dar życia i jego społeczny kontekst. Zabiegi transplantologiczne w świadomości społecznej, red. B. Pawlica, M. S. Szczepański, Tychy 2003, s. 40–55. Machinek M., Śmierć w dyspozycji człowieka. Teologia moralna wobec problemów etycznych u kresu życia ludzkiego. Olsztyn 2001. Malczewski J., Eutanazja: gdy etyka zderza się z prawem – stan prawny na 1 września 2012 r., Warszawa 2012. Mrzygłód P., Filozoficzno-egzystencjalna anatomia choroby, cierpienia i śmierci, „Wrocławski Przegląd Teologiczny”, 2(2016), s. 69-97. Mrzygłód P., Etyczno-moralne postawy wobec cierpienia, nieuleczalnej choroby i śmierci człowieka – w świetle ustaleń antropologii filozoficznej, „Studia Teologiczne. Białystok – Drohiczyn – Łomża”, nr 34, (2016), s. 61-92. Pietrzykowski T., Spór o eutanazję: etyczne problemy prawa, Katowice 2007. Szeroczyńska M., Eutanazja i wspomagane samobójstwo na świecie: studium prawno porównawcze, Kraków 2004. Sikora A., Transplantacja narządów w świetle nauki Kościoła i wypowiedzi Jana Pawła II, ,,Kardiochirurgia i Torakochirurgia Polska” 2004, nr 4, s. 119-126. Vovelle, M., Śmierć w cywilizacji Zachodu: od roku 1300 po współczesność. Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, 2004. Ziębińska-Witek A.: Turystyka śmierci jako zjawisko kulturowe, „Acta Humana”, 4(2013), nr1, s. 23-35. |
W cyklu 2024/25_Z:
Literatura: Sobór Watykański II, Dokumenty Soborowe, Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, Poznań 1968. Encyklika Evangelium vitae Ojca Świętego Jana Pawła II do biskupów, do kapłanów i diakonów, do zakonników i zakonnic, do katolików świeckich oraz do wszystkich ludzi dobrej woli o wartości i nienaruszalności życia ludzkiego. Kraków 1995. Godność i prawa osoby ludzkiej. Międzynarodowa Komisja Teologiczna, 16 X 1984, w: Compagnoni F.: Prawa człowieka: geneza, historia i zaangażowanie chrześcijańskie. Kraków 2000, s. 298–322; Od praw człowieka do praw narodów. Przemówienie Ojca świętego do Zgromadzenia Ogólnego ONZ. L’Osservatore Romano, wyd. pol. 1995; 11-12, s. 4–9. Jan Paweł II, Orędzie na III Światowy Dzień Chorego 1995 r., „L’Osservatore Romano”, wyd. pol. 1995, nr 1. Jan Paweł II, Umrzeć w Chrystusie, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol. 10(1989), nr 10–11. Jan Paweł II, Człowiek wobec tajemnicy śmierci, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol. 13(1992), nr 7. Jan Paweł II, List apostolski Salvifici doloris o chrześcijańskim sensie ludzkiego cierpienia, w: Wybór Listów Ojca świętego Jana Pawła II, t. I, Kraków 1997, s. 39-79. Literatura uzupełniająca Ariès, Ph., Człowiek i śmierć, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1992. Ariès, Ph., Śmierć odwrócona, w: S. Cichowicz, J. M. Godzimirski (wyb.), Antropologia śmierci: myśl francuska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 227-281. Bańka A. R., Tomasza z Akwinu koncepcja człowieka a problem śmierci w świetle współczesnej eschatologii, [w:] Filozofia a śmierć, red. M. Wójtowicz, W. Kania, ISBN 978-83- 925287-7-7, Katowice 2007, s. 85–99. Biesaga T., Kontrowersje wokół nowej definicji śmierci, ,,Medycyna Praktyczna” 2006, nr 2, s. 20–23. Biesaga T., Wobec zgody domniemanej i zawłaszczania zwłok do transplantacji, ,,Medycyna praktyczna” 2006, nr 1, s.20–24. Binnebesel, J., Tanatopedagogika w doświadczeniu wielowymiarowości człowieka i śmierci, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2013. Biskup M., Eutanazja dramatem człowieka, w: Życie – dar nienaruszalny. Wokół encykliki „Evangelium Vitae”, red. A. Młotek, T. Reroń, Warszawa 1995, s. 91–96. Cohen, J., A. P. Mannarino, E. Deblinger, Terapia traumy i traumatycznej żałoby u dzieci i młodzieży. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2012. Dziedzic J., Spór o eutanazję, Kraków 2005. Gardocka M., Problem zgody domniemanej w polskiej transplantologii, ,,Warszawskie Studia Teologiczne", 2013, XXVI/1, s. 247-260. Grzybowski, P. P., Praktyczne cele i aspekty kształcenia tanatologicznego pedagogów i nauczycieli. W: J. Binnebesel, A. Janowicz, P. Krakowiak (red.), Jak rozmawiać z uczniami o końcu życia i wolontariacie hospicyjnym, Gdańsk: Via Medica, 2009, s. 7-19. Góralczyk P., Etyczne uzasadnienie regulacji formalnej zgody, w: Etyczne aspekty transplantacji narządów, red. A. Marcol, Opole 1996, s. 113–121. Góralski R., Prawne i społeczne aspekty eutanazji, Kraków 2007. Guzowski A., Krajewska-Kułak E. Bejda G. (red.), Kultura śmierci, kultura umierania, Białystok 2016. Guzewicz W., Mikucki A., Strękowski S. (red.), Chrześcijańskie świadectwo wczoraj i dziś, Ełk 2013. Kaczmarek T., Marcinkowski J.T., Internet- a problematyka śmierci. w: W drodze do brzegu życia, Krajewska-Kułak E., Nyklewicz W., Lewko J., Łukaszuk C. (red). ABIS, Białystok, 2008, tom II, s. 221-228. Kazberuk G., Śmierć w filmie fabularnym, w: W drodze do brzegu życia, Krajewska-Kułak E., Łukaszuk C., Jankowiak B.(red.), ABIS, Białystok, 2008, tom IV, s. 47-66. Kosmala J., Kowal K., Reakcje rodziny jako element warunkujący zabiegi transplantacyjne w opiniach środowiska medycznego, w: Dar życia i jego społeczny kontekst. Zabiegi transplantologiczne w świadomości społecznej, red. B. Pawlica, M. S. Szczepański, Tychy 2003, s. 40–55. Machinek M., Śmierć w dyspozycji człowieka. Teologia moralna wobec problemów etycznych u kresu życia ludzkiego. Olsztyn 2001. Malczewski J., Eutanazja: gdy etyka zderza się z prawem – stan prawny na 1 września 2012 r., Warszawa 2012. Mrzygłód P., Filozoficzno-egzystencjalna anatomia choroby, cierpienia i śmierci, „Wrocławski Przegląd Teologiczny”, 2(2016), s. 69-97. Mrzygłód P., Etyczno-moralne postawy wobec cierpienia, nieuleczalnej choroby i śmierci człowieka – w świetle ustaleń antropologii filozoficznej, „Studia Teologiczne. Białystok – Drohiczyn – Łomża”, nr 34, (2016), s. 61-92. Pietrzykowski T., Spór o eutanazję: etyczne problemy prawa, Katowice 2007. Szeroczyńska M., Eutanazja i wspomagane samobójstwo na świecie: studium prawno porównawcze, Kraków 2004. Sikora A., Transplantacja narządów w świetle nauki Kościoła i wypowiedzi Jana Pawła II, ,,Kardiochirurgia i Torakochirurgia Polska” 2004, nr 4, s. 119-126. Strękowski S., Człowiek wobec śmierci w wybranych pismach św. Grzegorza z Nyssy, „Studia Ełckie” 24(2022), s. 171-190. Vovelle, M., Śmierć w cywilizacji Zachodu: od roku 1300 po współczesność. Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, 2004. Ziębińska-Witek A.: Turystyka śmierci jako zjawisko kulturowe, „Acta Humana”, 4(2013), nr1, s. 23-35. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: