Geografia polityczna Europy Środkowo-Wschodniej WSE-PO-GP
0. Zajęcia organizacyjne – wprowadzenie do problematyki zajęć
1. Geografia polityczna jako (sub)dyscyplina naukowa czy interdyscyplinarne pole badawcze?
2. Europa Środkowo-Wschodnia jako przestrzeń nieoczywista
3. Europa Środkowo-Wschodnia jako Trójmorze, Czwórmorze czy… Pięciomorze? / Znaczenie morza w kształtowaniu kultury, gospodarki i polityki / Balaton jako urojenie morza (i jego znaczenie w kulturze Europy Środkowej)
4. Karpaty jako krzywy „kręgosłup” Europy Środkowo-Wschodniej / Szczyty nasze narodowe: znaczenie najwyższych wierzchołków w kulturach narodowych
5. Dunaj jako „aorta” Europy Środkowo-Wschodniej / Rzeki nasze narodowe: nieważne, czy długa, ważne że nasza!
6. Korytarze transportowe (drogowe i kolejowe) Europy Środkowo-Wschodniej / Sieć gazociągowa w Europie Środkowo-Wschodniej
7. Belgrad jako brama Bałkanów / Wilno jako Jerozolima Północy
8. Bukareszt jako Paryż Wschodu / Budapeszt jako tęsknota za utraconą wielkością
9. Warszawa jako miasto, które przeżyło własną śmierć / Praga jako pomnik baroku i stolica upadłego cesarstwa
10. Kijów – miasto złotych kopuł / Wiedeń jako ucywilizowane Bałkany
11. Cieszyn – Český Těšín jako miasto-antologia rozpadu Europy Środkowej
12. Kosowo jako państwo nieoczywiste
13. Konflikty w Dolinie Preszewa
14. Podsumowanie zajęć
15. Omówienie prac zaliczeniowych
Scenariusz zajęć:
• Student/ka streszcza lekturę zadaną na dane zajęcia, czym ratuje tych, którzy jej nie przeczytali. Streszczenie – co bardzo istotne – powinno być uzupełnione o inne teksty samodzielnie znalezione. Prezentacja tematu powinna odbyć się z wykorzystaniem Power Point lub innego oprogramowania (25-30 minut)
• Student/ka proponuje obejrzenie krótkiego filmu ilustrującego dane zagadnienie. Film nie powinien być dłuższy niż 30 minut.
• Student proponuje tematy do dyskusji.
• Dyskusja na kanwie prezentacji i przeczytanej lektury obowiązującej na dane zajęcia.
• Słowo podsumowujące od prowadzącego zajęcia.
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student w trakcie zajęć uzyskuje orientację w przestrzeni geograficznej Europy Środkowo-Wschodniej, jej zróżnicowaniu ekonomicznym, społecznym, politycznym, kulturowym, religijnym państw i narodów. Kurs daje też daje też podstawy do aktualizowania i pogłębiania tej wiedzy, rozumienia jej kontekstów historycznych, dokonywania samodzielnych analiz sytuacji w różnych częściach świata.
Kryteria oceniania
Zaliczenie na ocenę - na ostatnich zajęciach.
Wszystkie zajęcia są obowiązkowe. Można dwukrotnie je opuścić bez konieczności usprawiedliwiania.
Podstawą zaliczenia jest prezentacja wygłaszana w czasie zajęć, która następnie jest przedmiotem dyskusji i uwag prowadzącego.
Prowadzący zajęcia wystawiając ocenę końcową bierze pod uwagę:
- jakość prezentacji pod względem formalnym i merytorycznym,
- dobór źródeł i opracowań, w tym filmów,
- umiejętność prowadzenia dyskusji,
- terminowość w zakresie oddania pracy (prezentacji) w wersji pisemnej.
Literatura
Jest w całości dostępna w postaci plików PDF w MS Teams (wg numeracji udostępnionych plików):
01a – Czyż B., Współczesna geografia polityczna. Tendencje badawcze i studia stosowane, w: M. Rościszewski (red.), Współczesna Geografia Polityczna / Contemporary Political Geography, Warszawa 1993, s. 7-23.
02a – Zenderowski R., Janák D., Does the name matter? Central Europe and Central-Eastern Europe in different variations and configurations. A comparative analysis of the Polish and Czech discourses, “Politeja” 2018 nr 6, s. 231-257. / 02b, Czy nazwa ma znaczenie? Europa Środkowa i Europa Środkowo-Wschodnia w różnych wariacjach i konfiguracjach. Analiza porównawcza dyskursów: polskiego i czeskiego (tłumaczenie).
03a – Bajda P., Inicjatywa Trójmorza 2016-2020 in statu nascendi, Warszawa—listopad 2020, https://interethnicum.pl/ekspertyzy/ / 03b – Lacoste Y. Geopolityka Śródziemnomorza, Warszawa 2010, s. 288-319.
04a – Kocój E., Powroty do tematów pasterskich. Zwyczaje i wierzenia związane z rozpoczęciem sezonu pasterskiego na pograniczu polsko-słowackim w XXI wieku, „Etnografia Polska” 2018, z. 1–2, s. 85-106.
05a – Magris C., Dunaj, Warszawa 1999, s. 287-330.
06a – Chwiesiuk K., Środkowoeuropejski korytarz transportowy (CETC) jako element europejskiego systemu transportowego, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej” 2006 z. 62, s. 97-106 / 06b – Truskolaski T., Bugowski Ł., Rozwój transportu drogowego w państwach położonych wzdłuż międzynarodowej trasy Via Carpatia, „Optimum. Economic Studies” 2018 nr 3, s. 265-280; 06c – Zaniewicz M., Nowa geopolityka gazociągów w Europie Środkowo-Wschodniej, „Warsaw Institute. Raport specjalny” 21/12/2019.
07a (trwa poszukiwanie literatury) / 08b – Jackiewicz M., Żydzi w Wilnie od końca XIX wieku do roku 1941, „Znad Wilii” 2018 nr 3, s. 88-101.
08a (trwa poszukiwanie literatury)
09a (trwa poszukiwanie literatury)
10a (trwa poszukiwanie literatury)
11a – Zenderowski R., Stosunki między mieszkańcami miast podzielonych granicą państwową na przykładzie Cieszyna i Czeskiego Cieszyna (Český Těšín). Studium socjologiczne, „Studia Regionalne i Lokalne” 2002 nr 1, s. 49-78.
12a – Grabowska K., Piętno casusu Kosowa, „Świat Idei i Polityki” 2016 t. 15, s. 396-417.
13a – Zenderowski R. (red.), My już jesteśmy zjedzeni… Rola i znaczenie prawosławia w konflikcie etnicznym w Dolinie Preszewa, Warszawa 2012, s. 273-348.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: