Międzynarodowe stosunki polityczne WSE-EU-MSP

Międzynarodowe stosunki polityczne (WSE-EU-MSP)

Przedmiot „Międzynarodowe stosunki polityczne” stanowi fundament wiedzy politologicznej w obszarze stosunków międzynarodowych i jest obowiązkową częścią programu Europeistyki na studiach I stopnia na Wydziale Społeczno-Ekonomicznym UKSW. Jego zasadniczym celem jest wprowadzenie studentów w analizę dynamicznych procesów, struktur oraz uczestników współczesnej polityki globalnej i regionalnej, z uwzględnieniem zarówno historycznych uwarunkowań, jak i aktualnych wyzwań międzynarodowych.

CZĘŚĆ I – Stosunki międzynarodowe jako dyscyplina naukowa

Pierwszy blok tematyczny poświęcony jest teoretycznym i pojęciowym podstawom stosunków międzynarodowych. Studenci zapoznają się z problematyką wieloznaczności terminu „stosunki międzynarodowe”, dyskutują o naukowości tej dyscypliny oraz o sporach wokół jej przedmiotu badań. Omawiane są klasyczne i współczesne koncepcje definiowania stosunków między państwami, ich sens i funkcje we współczesnej nauce politycznej. W ramach tego bloku analizowana jest również geneza i ewolucja refleksji nad stosunkami międzynarodowymi, od starożytności, poprzez średniowiecze i renesans, aż po czasy nowożytne i współczesne. Szczególny nacisk położony jest na sposób, w jaki różne epoki historyczne kształtowały rozumienie relacji między wspólnotami politycznymi oraz ich wzajemne uwarunkowania.

CZĘŚĆ II – Aspekt podmiotowy stosunków międzynarodowych

Drugi blok koncentruje się na uczestnikach stosunków międzynarodowych oraz ich roli w porządku globalnym. Studenci poznają pojęcie podmiotowości prawnej, różne typy uczestnictwa oraz kwestię uznania państw. Analiza obejmuje państwa jako kluczowych aktorów systemu międzynarodowego: powstawanie i upadek państw, ich typologie, podstawowe cechy oraz spojrzenia teoretyczne na ich pozycję w systemie globalnym. W dalszej kolejności kurs skupia się na narodach i religiach jako alternatywnych lub komplementarnych podmiotach w stosunkach międzynarodowych, ze szczególnym uwzględnieniem problemów z definiowaniem narodu, kwestii nacjonalizmu czy prawa narodów do samostanowienia. Nie pomija się również roli religii w kształtowaniu relacji między państwami i społeczeństwami. Kolejnym istotnym elementem jest omówienie organizacji międzynarodowych – zarówno rządowych (IGOs), jak i pozarządowych (INGOs) – ich genezy, typologii, funkcji oraz wpływu na dynamikę współczesnych stosunków politycznych.

CZĘŚĆ III – Aspekt przedmiotowy stosunków międzynarodowych

Ostatnia część zajęć przedstawia przedmiotowe ramy stosunków międzynarodowych, analizując sposoby ich regulacji oraz strukturę systemu międzynarodowego. Studenci uczą się rozróżniać regulacje konwencjonalne (np. prawo międzynarodowe) i niekonwencjonalne normy i zwyczaje, które kształtują współczesne interakcje państw. Kurs szczegółowo omawia struktury i ewolucję systemu międzynarodowego, traktując pojęcie systemu zarówno jako narzędzie teoretyczne, jak i rzeczywistość społeczną, wraz z typami systemów politycznych funkcjonujących globalnie.

Znaczący nacisk kładziony jest na temat polityki zagranicznej – jej cele, strategie i determinanty oraz na analizę sporów i konfliktów międzynarodowych, ich przyczyn oraz mechanizmów pokojowego rozwiązywania z wykorzystaniem prawa międzynarodowego i praktyki dyplomacji. Kurs uwzględnia również szeroko rozumiane kwestie bezpieczeństwa międzynarodowego, przedstawiając jego ewolucję od XX wieku po współczesne wyzwania XXI wieku i ich konsekwencje dla stabilności globalnej.