Metody pomiaru zjawisk społecznych i psychometria-wykład WSE-BD-MPZSP-w
Celem kursu jest zapewnienie studentom wszechstronnej wiedzy i umiejętności w zakresie pomiaru w naukach społecznych, z naciskiem na aspekty psychometryczne. Głównym celem jest przygotowanie studentów do zrozumienia podstawowych koncepcji związanych z pomiarem, rodzajami skal pomiarowych oraz technikami standaryzacji i normalizacji testów. Poprzez zapoznanie się z kryteriami oceny testów psychometrycznych, metodyką szacowania ich rzetelności i trafności, studenci zdobywają umiejętności niezbędne do krytycznej oceny i interpretacji wyników testów w kontekście nauk społecznych. Dodatkowo, kurs ma na celu wyposażenie studentów w praktyczne umiejętności związane z analizą danych pomiarowych oraz stosowanie ich w różnych obszarach nauk społecznych, niezależnie od ich specjalizacji czy zawodu.
1. Pomiar w naukach społecznych: Omówienie pojęcia zmiennej, rodzajów skal pomiarowych oraz znaczenia standaryzacji w pomiarze psychologicznym. Przyjrzenie się międzyosobniczej i wewnątrzosobniczej zmienności i stałości.
2. Wprowadzenie do pomiaru: Definicja pomiaru, rola zmiennych w badaniach naukowych, oraz wpływ czynników zniekształcających pomiar.
3. Kryteria dobroci testów psychologicznych: Omówienie rzetelności, trafności, standaryzacji, normalizacji i obiektywności jako kluczowych kryteriów oceny testów.
4. Rzetelność testów psychologicznych: Definicja, różne rodzaje rzetelności, metody jej szacowania oraz omówienie typowych problemów i pułapek.
5. Trafność testów psychologicznych: Wprowadzenie do trafności jako kluczowego aspektu pomiaru psychologicznego, zdefiniowanie rodzajów trafności i jej praktyczne znaczenie.
6. Szacowanie trafności testów: Praktyczne techniki i metody szacowania trafności, analiza konkretnych przykładów.
7. Normalizacja testów: Co to jest normalizacja, proces jej przeprowadzania oraz znaczenie dla interpretacji wyników testów.
8. Standaryzacja testów: Wyjaśnienie różnic między standaryzacją a normalizacją, procedury standaryzacji, oraz omówienie korzyści i ograniczeń tego procesu.
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Przedmiotowe efekty uczenia się, podzielone na wiedzę, kompetencje i umiejętności:
Wiedza:
1. Rozumienie podstawowych pojęć związanych z pomiarem w naukach społecznych, takich jak zmienne, rodzaje skal pomiarowych i znaczenie standaryzacji.
2. Świadomość kryteriów dobroci testów psychologicznych, takich jak rzetelność, trafność, standaryzacja, normalizacja i obiektywność.
3. Znajomość różnych rodzajów trafności i rzetelności testów oraz umiejętność ich oceny i interpretacji.
Kompetencje:
1. Umiejętność analizy danych pomiarowych i stosowania ich w różnych obszarach nauk społecznych.
2. Umiejętność identyfikacji czynników, które mogą wpływać na zniekształcenie pomiaru w badaniach naukowych.
3. Zdolność do krytycznej oceny i interpretacji wyników testów psychometrycznych pod kątem ich rzetelności i trafności.
Umiejętności:
1. Praktyczna umiejętność szacowania trafności i rzetelności testów psychologicznych za pomocą różnych technik i metod.
2. Umiejętność stosowania procedur standaryzacji i normalizacji testów oraz świadomość korzyści i ograniczeń tego procesu.
3. Umiejętność prowadzenia moderowanych dyskusji na temat omawianych zagadnień oraz praktyczne zastosowanie zdobytej wiedzy w analizie konkretnych przykładów.
Kryteria oceniania
Ocena końcowa będzie oparta na wynikach testu, który zalicza się uzyskując minimum 60% punktów.
Literatura
Anastasi, A., Urbina, S. (1999) Testy psychologiczne. Pracownia Testów Psychologicznych PTP, Warszawa
Aranowska, E. (2005). Pomiar ilościowy w psychologii [Quantitative measurements in psychology]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Aranowska, E., Rytel, J. (2013). Kontrowersje wokół rzetelności jako pojęcia psychometrycznego. Przegląd Psychologiczny, 56(1), 29-43.
Hornowska, E. (2003). Testy psychologiczne: Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Nauko-we SCHOLAR.
Rzechowska, E., & Szymańska, A. (2017). Wykorzystanie strategii Rekonstrukcji Transformacji Procesu do budowy skali psychologicznej. In W. J. Paluchowski (Ed.), Diagnozowanie – wy-zwania i konteksty (pp. 31–58). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
Rytel, J. (2021). Kontrowersje wokół pojęcia trafności. Studia Psychologica: Theoria et Praxis, 21(1), 49-63
Zawadzki, B. (2006) Kwestionariusze osobowości. Strategie i procedura konstruowania. Wydawnic-two Naukowe Scholar.
|
W cyklu 2023/24_L:
Aranowska, E. (2005). Pomiar ilościowy w psychologii [Quantitative measurements in psychology]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. Aranowska, E., Rytel, J. (2013). Kontrowersje wokół rzetelności jako pojęcia psychometrycznego. Przegląd Psychologiczny, 56(1), 29-43. Rzechowska, E., & Szymańska, A. (2017). Wykorzystanie strategii Rekonstrukcji Transformacji Procesu do budowy skali psychologicznej. In W. J. Paluchowski (Ed.), Diagnozowanie – wy-zwania i konteksty (pp. 31–58). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM. Rytel, J. (2021). Kontrowersje wokół pojęcia trafności. Studia Psychologica: Theoria et Praxis, 21(1), 49-63 Zawadzki, B. (2006) Kwestionariusze osobowości. Strategie i procedura konstruowania. Wydawnic-two Naukowe Scholar. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: